Noâ Leä Thôøi Ñaïi Môùi Treân Ñaát Malaysia
Noâ Leä Thôøi Ñaïi Môùi Treân Ñaát Malaysia.
Xin Môû Loøng Quaûng Ñaïi Ñeå Lieân Ñôùi Vôùi Caùc Noâ Leä Thôøi Ñaïi Môùi Treân Ñaát Malaysia.
Malaysia (18/03/2009) - Toâi laø linh muïc Tröông vaên Phuùc, S.J., thuoäc Tænh Doøng Teân Vieät Nam.
Nhaân dòp toâi ñöôïc sai ñeán ñaát Malaysia ñeå chaêm soùc muïc vuï cho caùc coâng nhaân ngöôøi coâng giaùo vaø ñoàng thôøi cuõng tìm caùch lieân ñôùi vôùi taát caû caùc coâng nhaân Vieät nam ñang laøm vieäc taïi Ñòa Phaän Melaka - Johor. Toâi ñaõ ñi thaêm nhieàu nôi laøm vieäc, nôi ôû vaø caû nhaø tuø nôi giam giöõ nhöõng ngöôøi Vieätnam moät caùch baát coâng. Döôùi ñaây, toâi xin chia seû moät vaøi ñieàu maét thaáy tai nghe vôùi mong öôùc xin quyù vò, vì tình ñoàng baøo Vieät Nam, haõy môû roäng loøng quaûng ñaïi ñeå lieân ñôùi vôùi caùc coâng nhaân nhaân Vieät nam, " nhöõng noâ leä thôøi ñaïi môùi", treân ñaát Malaysia.
Ngaøy 06.03.2009
Toâi ñeán thaêm nhoùm coâng nhaân ôû Masai, Johor Bahru, chò Nguyeãn Thò Loan, ñeán töø vuøng Phöông Laâm - Ñoàng Nai, ñang laøm vieäc cho coâng ty Ñieän oâtoâ, cho bieát: ñaõ maáy thaùng troâi qua roài, moãi tuaàn coâng nhaân cuûa nhaø maùy nôi chò ñang laøm vieäc chæ ñöôïc laøm vieäc coù 1 hoaëc 2 ngaøy thoâi. Coâng ty hieän ñang khoâng coù vieäc laøm. Nhöõng ngaøy khoâng ñi laøm vieäc, caùc chò khoâng ñöôïc pheùp ñi ñaâu caû, vì nhoùm quaûn lyù, cuõng laø nhoùm moâi giôùi, ñaõ giöõ taát caû caùc giaáy tôø tuøy thaân cuûa caùc chò haàu caùc chò khoâng theå tìm vieäc laøm nôi khaùc. Caùc chò xin hoï giaûi quyeát cho veà nöôùc nhöng khoâng ñöôïc chaáp nhaän.
Ngaøy 07.03.2009
Toâi gaëp gôõ caùc baïn coâng nhaân ôû Plentong, Johor Bahru. em Haûi, moät coâng nhaân ñeán töø vuøng Baéc Caïn, ñang laøm vieäc cho coâng ty Venture cho bieát, cöù moãi laàn caùc nöõ coâng nhaân coù vieäc ñi ñaâu ñoù veà sau 10 giôø toái, thì oâng baûo veä block nhaø troï laïi eùp caùc coâ phaûi nguû vôùi oâng vôùi laäp luaän xaøm sôû: "maøy ñi nguû vôùi baïn trai ñöôïc thì maøy cuõng nguû vôùi tao ñöôïc, vì tao cuõng laø ñaøn oâng vaäy". Haûi cuõng cho bieát hoâm gaàn teát vöøa roài, coù moät nöõ coâng nhaân bò meät ñang khi laøm vieäc, coâ naøy ñöôïc ngöôøi quaûn lyù saûn xuaát ñöa vaøo nhaø veä sinh ñeå ngoài nghæ ôû ñoù. Theá nhöng, vì thaáy laâu khoâng quay trôû laïi laøm vieäc neân ngöôøi quaûn lyù naïy cöûa nhaø veä sinh vaøo goïi. Khi cöûa nhaø veä sinh môû ra thì thaáy coâ ta ñaõ cheát trong nhaø veä sinh.
Ngaøy 08.03.2009
Toâi ñeán thaêm nhoùm coâng nhaân vuøng Krupong, Melaka. Giang, moät coâ gaùi ñeán töø Phuù Thoï, cho bieát: coâ vaø caùc baïn trong nhoùm bò baùn cho caùc nôi laøm vieäc ñeán 2 laàn roài. Luùc coøn ôû Vieät nam, caùc coâ kyù hôïp ñoàng laøm vieäc cho moät nôi, nhöng qua ñeán Malaysia, caùc coâ bò ñöa tôùi laøm vieäc moät nôi khaùc. Chuû hôïp ñoàng cuõ ñaõ baùn caùc coâ cho moät coâng ty khaùc ñeå kieám lôøi. Giang cuõng cho bieát, khi ñeán laøm vieäc, neáu ai ñoù khoâng laøm ñöôïc vieäc nhö chuû mong muoán, thì hoï bò traû veà cho chuû moâi giôùi. ÔÛ ñoù, hoï bò nhoát khoâng cho aên, bò ñaùnh ñaäp, bò uy hieáp, ñöôïc raên baûo ñoâi ñieàu vaø sau ñoù laø ñöôïc baùn trôû laïi cho moät coâng ty khaùc. Theo nhöõng ngöôøi baïn cuûa Giang cho bieát, coù ít nhaát 2 tröôøng hôïp nöõ coâng nhaân Vieät Nam bò baùn laøm ngöôøi giuùp vieäc nhaø vaø cuõng laø vôï beù cuûa gia ñình ngöôøi Malaysia. Hoï gaëp caùc chò naøy ôû chôï, ñang khi caùc chò gaùnh traùi caây ñi baùn haøng rong. beân caïnh caùc chò coù moät ngöôøi vöøa canh gaùc vöøa thu tieàn. Hieän caùc chò ñaõ coù con vôùi ngöôøi Malaysia nhöng chæ laø ngöôøi giuùp vieäc nhaø khoâng ñöôïc pheùp lieân laïc vôùi baát cöù ngöôøi Vieät nam naøo.
Ngaøy 09.03.2009
Baùo chí Malaysia ñöa tin: taïi vuøng Penang, caûnh saùt ñaõ noå suùng baén cheát 5 ngöôøi Vieät Nam bò nghi laø cöôùp coù vuõ trang.
Thöôûng, moät coâng nhaân ñang laøm vieäc ôû Melaka ñeán thaêm toâi vaø keå cho toâi nghe tình hình hieän taïi cuûa khaù nhieàu coâng nhaân Vieät Nam ôû vuøng Melaka. Hoï chæ thu nhaäp haøng thaùng ñöôïc töø 150 RM ñeán 250 RM (= 50 - 70 USD), do chæ coù vieäc laøm moãi tuaàn ñöôïc 3 buoåi vaø moãi buoåi chæ 8 giôø. Hoï phaûi laøm vieäc aên löông theo soá saûn phaåm, neân caøng ít vieäc hoï caøng ít thu nhaäp. Tuy thu nhaäp cuûa hoï ñaõ quaù thaáp, vaäy maø moãi thaùng hoï coøn bò nhöõng ngöôøi moâi giôùi thu 100 RM. Do vaäy, tình traïng soáng cuûa hoï nay ñaõ ñeán möùc baàn cuøng. Nhieàu thaùng qua, hoï khoâng ñuû tieàn soáng chöù chöa noùi ñeán coù moät chuùt gôûi veà phuï giuùp gia ñình.
Nhöõng ngöôøi baïn cuûa Thöôûng keå cho toâi nghe chuyeän hoï ñình coâng ñoøi coâng ty phaûi tìm vieäc laøm cho coâng nhaân. Coâng ty ñaõ goïi Ñaïi Söù Quaùn Vieät nam ñeán ñeå ñoái thoïai giaûi quyeát. Sau khi nhoùm Ñaïi Söù Quaùn ra veà, taát caû nhöõng ngöôøi coù teân trong danh saùch nhoùm ñình coâng hoâm ñoù ñeàu bò coâng ty phaït 500 RM tröø vaøo löông cuûa hoï. Thaät laø baát coâng vaø ñau xoùt!
Ngaøy 11.03.2009
Toâi ñeán thaêm caùc baïn coâng nhaân thuoäc coâng ty Konica vuøng ngoïai oâ Melaka. Bích, moät baø meï treû ñeán töø Ngheä An, cho bieát: hôn moät thaùng nay nhoùm cuûa coâ cöù bò coâng ty heïn ñeán 4 laàn roài seõ coù vieäc cho caùc coâ laøm. Theá nhöng ñeán giôø naøy thì vaãn thaát nghieäp. Bích may maén vì coâng ty Konica cho moãi coâng nhaân 200 RM nhö moät khoûang phuï caáp thaát nghieäp.
Toâi ñöôïc chò Vi, moät baø meï luoáng tuoåi vuøng Höông Sôn - Haø Tónh, keå veà tình traïng cuûa mình: Chò ñeán ñaây qua trung gian moâi giôùi. Coâng ty cuûa chò chaúng bao laâu sau khi chò ñeán laøm vieäc thì bò phaù saûn. Chò bò moâi giôùi nhoát, khoâng cho ñi laøm ôû baát cöù nôi ñaâu vì lyù do chöa tìm ñöôïc nôi laøm vieäc môùi cho chò. Baây giôø chò môùi möôïn ñöôïc tieàn cuûa baïn beø ñeå ñoùng cho moâi giôùi 1,700 RM haàu ñeå coù theå coù töï do ra ngoøai kieám vieäc. Chò hieän taïi ñi lau doïn nhaø cho caùc gia ñình gaàn nôi chò ôû vôùi ao öôùc coù ñuû tieàn traû nôï vaø mua veù maùy bay veà nöôùc. Chia seû vôùi toâi, chò baûo: "Hoï aùc laém em ôi! AÙc khoâng töôûng töôïng ñöôïc!"
Ngaøy 14.03.2009
Toâi ñi thaêm nhoùm coâng nhaân vuøng Saleng. Laønh. coâ gaùi treû cuûa vuøng Loäc Myõ - Ngheä An cho bieát: coâ ñaõ soáng nhôø beø baïn giuùp ñeán nay laø 3 thaùng roài. Coâ bò thaát nghieäp do coâng ty khoâng coù vieäc laøm. Caùc coâ khoâng ñöôïc pheùp ñi ñaâu caû, vaø cuõng khoâng ñöôïc giaûi quyeát ñeå tìm vieäc nôi khaùc hoaëc laø cho veà nöôùc. Caùc coâ mong sao sôùm coù vieäc laøm ñeå coù côm an haèng ngaøy.
Ngaøy 15.03.2009
Toâi ñeán thaêm vuøng Ulu Tiram, nôi vöøa xaûy ra nhieàu vuï cöôùp lieân tuïc tuaàn vöøa qua. Toâi ñaõ gaëp 56 baø meï noâng daân chaân chaát ñeán töø Haûi Döông, Ngheä An, Haø Tónh, ñang hoang mang trong nöôùc maét. Toái hoâm 11.03.2009 vöøa qua, nhaø cuûa hoï bò nhoùm cöôùp 10 teân xoâng vaøo nhaø khoáng cheá vaø cöôùp ñi taát caû nhöõng gì hoï coù: tieàn baïc, ñieän thoïai, theû ngaân haøng... Chuùng toâi coù mang theo 100 Kg gaïo vaø 120 goùi mì goùi ñeå baøy toû tình lieân ñôùi vôùi hoï, nhöng chöøng ñoù thì thaám vaøo ñaâu so vôùi noãi ñau maát maùt cuûa hoï. Do tình hình khuûng hoûang kinh teá toøan caàu, nhieàu coâng nhaân bi thaát nghieäp ñaõ lieàu mình ñi cöôùp cuûa ngöôøi khaùc. Hoï laøm thaønh nhöõng nhoùm hoãn hôïp AÁn-Indonesia-Vieätnam. Thöôøng hoï nhaém taán coâng caùc nhaø cuûa nhöõng ngöôøi khoâng bieát noùi tieáng Malaysia hoaëc tieáng Anh hoøng ñeå khoâng bieát baùo cho caûnh saùt kòp thôøi. Toâi cuõng ñöôïc bieát tuaàn vöøa qua ôû Tanjong Lansat, caùc nhoùm cöôùp cuõng ñaõ taán coâng vaø raát nhieàu ngöôøi Vieät nam trôû thaønh naïn nhaân ñang caàn ñöôïc söï giuùp ñôõ.
Ngaøy 16.03.2009
OÂng John Foo, moät tình nguyeän vieân giuùp coâng nhaân Vieätnam ôû Majodi Center ñöa toâi ñeán thaêm moät gia ñình ngöôøi taøu ñòa phöông. Toâi ñeán ñoù ñeå caùm ôn gia ñình naøy vì vöøa qua hoï ñaõ giuùp 2 chieác quan taøi ñeå choân 2 ngöôøi coâng nhaân Vieätnam xaáu soá, cheát trong moät giaác nguõ ñeâm sau khi laøm vieäc taêng ca quaù taûi. Daïo naøy moät soá coâng ty, nhö coâng ty Venture... eùp coâng nhaân laøm vieäc ñoâi luùc khoâng cho nghæ aên tröa. Moät soá coâng ty coøn laáy lyù do tieát kieäm ñieän neân khoâng cho chay quaït thoâng gioù khi caùc coâng nhaân laøm vieäc. Do vaäy, caùc coâng nhaân bò ngoäp vaø daãn ñeán tình traïng töû vong laø taát yeáu. Khi caùc coâng nhaân töû vong trong nhaø maùy thì coâng ty coøn boài thöôøng chuùt ít, nhöng khi hoï töû vong ôû nhaø thì coâng ty hoøan toøan phuûi tay, khoâng heà baøy toû lieân ñôùi chuùt naøo.
OÂng John Foo cuõng ñem toâi ñeán gaëp chò Phaïm Thò Kim Tuyeán, moät baø meï treû ñeán töø Thaïnh Phuù - Beán Tre. Ñaây laø ngöôøi maø oâng John Foo vöøa duøng möu keá ñeå giuùp chò thoùat khoûi nhaø cuûa oâng Jame ñang giam giöõ chò moät caùch phi nhaân. Chò Tuyeán ñöôïc coâng ty moâi giôùi Sona taïi Saøi goøn do oâng Tröôøng laøm giaùm ñoác ñöa ñi laøm coâng nhaân laïi Malaysia vaøo ngaøy 20/8/2007. Ñeán Malaysia, chò ñöôïc coâng ty moâi giôùi cuûa oâng Jame (ôû vuøng Putri Wangse) tieáp nhaän. Sau ñoù, coâng ty moâi giôùi naøy ñöa chò ñi laøm ôû coâng ty Sinco. Löông cuûa chò bò moâi giôùi aên chaën ñeán 50%. Töø thaùng 11/2008 ñeán nay, chò trôû beänh. Coâng ty moâi giôùi ñaõ ñöa ñi khaùm söùc khoõe ñeán 5 laàn vaø keát quaû laø chò bò suy tim, roái loan chöùc naêng nhieàu boä phaän noäi taïng. Theo chò cho bieát oâng Jame ñaõ goïi chò ñeán vaên phoøng ñeå lo thuû tuïc veà nöôùc, nhöng khi chò leân vaên phoøng thì chò bò nhoát chung vôùi chöøng 20 ngöôøi khaùc trong moät caên nhaø do vôï oâng Jame laøm quaûn giaùo. Maáy thaùng troâi qua, chò chæ ñöôïc aên moãi ngaøy moät böõa. Moät soá ngöôøi Vieät Nam bieát nôi naøy vaø thænh thoûang coù tieáp teá chaùo cho chò. Caùch nay gaàn moät tuaàn, do nhôø moät cuoäc ñoät nhaäp khaùm xeùt nhaø cuûa caûnh saùt, vôï cuûa oâng Jame môùi cho nhoùm bò nhoát naøy chuyeån sang coâng vieäc "ñuïc töôøng nhaø" nhö laø moät traù hình traùnh caûnh saùt. Chò ñaõ lieân laïc ñöôïc vôùi chò Hoàng laøm phieân dòch cho caûnh saùt ñòa phöông saép xeáp cho chò chaïy thoaùt. May thay, chò Hoàng bieát oâng John Foo vaø nhôø oâng ñöa xe ñeán gaàn ngoâi nhaø aáy ñeå chò Tuyeát vöôït ra cöûa laø ñoùn ngay. Cuoäc vöôït nguïc thaønh coâng. Hieän chò Tuyeán ñang ôû vôùi nhoùm coâng nhaân Vieätnam ôû ñòa chæ: No. 7, Jalan Batik 8, Taman Putri Wangse, Ulu Tiram. Chi raát caàn ñöôïc giuùp ñôõ ñeå coù theå veà nöôùc tröôùc khi bò nhoùm oâng Jame luøng baét trôû laïi.
Ngaøy 17.03.2009
Toâi ñeán thaêm traïi tuø Pekan Nanes ôû ñòa chæ 81500 Ponian Johor. ÔÛ ñoù toâi bieát coù 57 tröôøng hôïp caùc coâng nhaân Vieät nam ñang bò giam giöõ. Hoï vaøo ñaây vì khoâng coù giaáy tôø tuøy thaân khi ñi treân ñöôøng. Caùc coâng nhaân vieät nam ñeán laøm vieäc ôû Malaysia ñeàu bò moâi giôùi giöõ heát giaáy tôø tuøy thaân. Hoï chæ coù moät giaáy do coâng ty caáp cho, vôùi giôùi haïn ñi laïi trong moät vuøng naøo ñoù coù nhaø maùy hoïat ñoäng. Chính vì vaäy, trong tröôøng hôïp hoï ra khoûi vuøng cho pheùp, hoï seõ bò baét vì giaáy tôø khoâng hôp leä. Ñeán ñoù, toâi trao moät chuùt quaø lieân ñôùi vôùi caùc tuø nhaân. Toâi cuõng ñöôïc pheùp gaëp moät soá tröôøng hôïp ñaëc bieät, ñoù laø nhöõng tröôøng hôïp bò nhoát töø 7 ñeán 9 thaùng khoâng ngöôøi ñeán thaêm nuoâi giuùp ñôû. Trong soá nhöõng tröôøng hôïp naøy, toâi ñaõ gaëp 8 baø meï ñaùng thöông: 1/ chò Quaùch Thò Haèng, soá tuø: 2531.08, 38 tuoåi, ñeán töø haûi Döông, bò nhoát ôû nay 9 thaùng roài, vôùi toäi traïng: laõnh ñaïo nhoùm coâng nhaân ñoøi taêng löông. Theo chò keå: nhoùm chò laøm ca ñeâm moãi giôø ñöôïc traû 7 RM nhöng moâi giôùi aên chaën 5 RM, chæ traû cho caùc chò 2 RM maø thoâi. Do chò bieát moät chuùt tieáng Malaysia, neân chò em nhôø chò vieát thö leân coâng ty. Chò ñaõ bò coâng ty moâi giôùi löøa vaø ñem noäp cho caûnh saùt vôùi lyù do khoâng coù giaáy tôø tuøy thaân; 2/ Chò Nguyeãn Thò Nga, soá tuø 474.09, 31 tuoåi, ñeán töø Taân Kyø - Ngheä An, do coâng ty May cuûa chò bò phaù saûn, chò troán chuû moâi giôùi ñeå ñi phuï baùn quaùn vôùi mong öôùc kieám tieàn ñuû traû nôï 27,000,000 VNÑ chi phí cho thuû tuc chò ñi xuaát khaâu lao ñoäng. Chò bò baét chaúng bao laâu sau khi troán khoûi nhaø cuûa nhoùm moâi giôùi; 3/ chò Haø Thò Dinh, soá tuø 68.09; 4/ chò Haø Thò Nga, soá tuø 645.09; 5/ chò Haø Thò Hoa, soá tuø 646.09. nay laø ba baø meï true ñeân töø Phuù Thoï, cuøng laøm coâng ty may, cuøng bò thaát nghieäp, cuøng troán, cuøng bò baét khi chöa tìm ñöôïc vieäc laøm. 3 tröôøng hôïp khaùc: 6/ chò Döông Hoàng Haïnh; 7/ chò Leâ Thò Ngoïc; vaø 8/ chò Ñinh Thò Haïnh, soá tuø 115.09, ñeàu laø nhöõng ngöôøi bò baét trong khi lang thang tìm vieäc laøm do coâng ty cuûa hoï bò phaù saûn. Theo luaät hôp ñoàng, khi coâng ty phaù saûn thi coâng ty phaûi traû chi phí veù may bay cho caùc coâng nhaân veà nöôùc. Theá nhöng caùc coâng ty ôû Malaysia laïi mua coâng nhaân töø caùc moâi giôùi lao ñoäng neân hoï khoâng chòu traùch nhieäm chi traû trong caùc khoûan naøy. Hieän nay 8 baø meï trong tuø naøy ñang soáng trong nhöõng ngaøy khoâng coù nieàm hy voïng. Hoï khoâng coù baïn beø, thaân quen treân ñaát Malaysia. Hoï cho toâi soá ñieän thoaïi ôû gia ñình cuûa hoï taïi Vieätnam. Toâi ñaõ lieân laïc vôùi gia ñình hoï vaø cuõng khoâng sao giaûi quyeát ñöôïc, vì gia ñình hoï ngheøo quaù. Toâi coù hoûi khoûan chi phí cho moïi thuû tuïc, keå caû veù maùy bay cho moät tröôøng hôïp töø trong tuø veà VieätNam, vaø ñöôïc caûnh saùt cho bieát: moãi tröôøng hôïp maát chöøng 1,000 RM (=300 USD hoaëc 450 SGD). Mong sao caùc baø meï naøy sôùm coù ngöôøi roäng loøng giuùp ñôõ, ñeå hoï sôùm ñaït öôùc nguyeän ñoøan tuï vôùi gia ñình sau nhöõng thaùng ngaøy daøi thaát voïng trong lao tuø.
Coøn quaù nhieàu ñieàu thöông taâm ñaõ, ñang vaø seõ xaûy ra cho ngöôøi coâng nhaân ngheøo treân ñaát Malaysia maø toâi khoâng sao taû heát ñöôïc. Toâi chæ bieát roõ moät ñieàu: nhöõng gì toâi keå cho quyù vò treân nay chæ laø moät vaøi tröôøng hôïp maø toâi ñöôïc dòp chöùng kieán baèng maét thaáy tai nghe. Loøng toâi quaën ñau khi thaáy ngöôøi Vieät cuûa mình bò baùn laøm noâ leä, bò trôû thaønh nhöõng naïn nhaân cuûa baát coâng. Toâi muoán lieân ñôùi vôùi hoï, vaø chaéc chaén cuõng muoán quyù vò roâng loøng lieân ñôùi vôùi hoï. Nhöõng chia seû cuûa quy vò seõ phaàn naøo thoa dòu noãi khoå ñau cuûa nhöõng anh chò em naøy, hay ít laø goùp phaàn ñem laïi töï do cho moät vaøi baø meï treû ñaùng thöông ñang ngoài trong lao tuø. Theo toâi ñöôïc bieát hieän ñang coù chöøng 130,000 coâng nhaân Vieät nam ñang laøm vieäc ôû Malaysia, trong soá naøy coù chöøng 30,000 coâng nhaân ñang thaát nghieäp do aûnh höôûng khuûng hoûang kinh teá toøan caàu. Toâi caàu nguyeän xin Chuùa - Trôøi chuùc phuùc cho nhöõng taám loøng haûo taâm cuûa quyù vò qua vieäc baøy toû tình lieân ñôùi baèng caùch naøy hay caùch khaùc cho nhöõng ngöôøi ngheøo Vieätnam treân ñaát Malaysia.
Vai doøng chia seû vôùi quyù vò. Toâi mong coù dòp seû keå theâm nhöõng gì mình chöùng kieán veà noåi khoå cuûa ngöôøi Vieät Nam treân ñaát Malaysia.
Malaysia ngaøy 18.03.2009
LM. Tröông Vaên Phuùc, S.J.