Töï do toân giaùo
theo giaùo huaán cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo
Töï do toân giaùo theo giaùo huaán cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo: ñaây laø ñeà taøi cuûa chuyeân muïc Coâng giaùo vaø nhaân quyeàn tuaàn naøy cuûa chuùng toâi...
(Radio Veritas Asia 15/10/2009) - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Trong khaùng thö soá 28 ñeà ngaøy thöù Hai 12 thaùng 10 naêm 2009, ban ñaïi dieän laâm thôøi cuûa Khoái 8406 ñaõ leân tieáng phaûn ñoái nhaø caàm quyeàn coäng saûn Vieät nam xöû tuø caùc nhaø daân chuû vaø tieáp tuïc ñaøn aùp caùc toân giaùo.
Khaùng thö môû ñaàu vôùi ghi nhaän nhö sau: "Trong thôøi gian chuaån bò ñaûm nhaän chöùc vuï Chuû tòch luaân phieân Hoäi ñoàng Baûo an Lieân Hieäp Quoác laàn 2 vaø sau khi ñaûm nhaän chöùc vuï aáy vaøo thaùng 10-2009, vôùi cuoäc hoïp ñaàu tieân mang chuû ñeà "Phuï nöõ, hoøa bình vaø an ninh", nhaø caàm quyeàn coäng saûn Vieät nam ñaõ chöùng toû mình coù moät quan nieäm veà hoøa bình vaø an ninh khaùc haún theá giôùi, thaùch thöùc coâng luaän qua nhöõng vieäc sau ñaây:
Ñoái vôùi caùc toân giaùo: Ngaøy 14-09-2009, lôïi duïng luùc hai vò Giaùm muïc cai quaûn Toång giaùo phaän Coâng giaùo Hueá ra haûi ngoaïi coâng taùc, toaøn boä laõnh ñaïo chính quyeàn tænh Thöøa Thieân Hueá, huyeän Phuù Loäc, thò traán Laêng Coâ ñaõ huy ñoäng löïc löôïng coâng an, caûnh saùt, daân quaân, "quaàn chuùng töï phaùt", thaày coâ tröôøng Tieåu hoïc Laêng Coâ, vôùi soá löôïng khoaûng 1,500 ngöôøi vaø trang bò phöông tieän hieän ñaïi, ñeán bao vaây giaùo xöù Loan Lyù thuoäc huyeän Phuù Loäc, traán aùp gaàn 800 giaùo daân, ñeå cöôùp traéng ngoâi tröôøng cuûa hoï roài voäi vaõ xaây töôøng bao quanh haàu chieám ñoaït vónh vieãn.
Ngaøy 27-09-2009, nhaø caàm quyeàn Coäng saûn tænh Laâm Ñoàng, thò xaõ Baûo Loäc ñaõ huy ñoäng löïc löôïng coâng an, daân quaân, coân ñoà vaø nhieàu thaønh vieân Giaùo hoäi Phaät giaùo Vieät Nam coâng cuï, con soá leân tôùi caû ngaøn ngöôøi, ñeán bao vaây tu vieän Baùt Nhaõ toïa laïc taïi thoân 13, xaõ Ñamb'ri, thò xaõ Baûo Loäc ñeå ñaäp phaù cô sôû, haønh hung taêng ni, baét bôù sö tröôûng, truïc xuaát 400 tu sinh nam nöõ, ña phaàn treû tuoåi, ra khoûi tu vieän naøy ngay döôùi côn möa. Duø ñöôïc sö truï trì chuøa Phöôùc Hueä gaàn ñoù cho taïm truù, soá taêng sinh naøy vaãn bò nhaø caàm quyeàn tieáp tuïc saùch nhieãu, eùp buoäc hoaøn tuïc hay trôû veà queâ quaùn.
Ngaøy 28-09-2009, luùc gaàn 17 giôø, lôïi duïng côn baõo soá 9 (Ketsana) ñang thoåi vaøo Quaûng Nam, UÛy ban Nhaân daân quaän Sôn Traø, thaønh phoá Ñaø Naüng, ñaõ huy ñoäng haøng traêm coâng an chaän taát caû con ñöôøng quoác loä daãn vaøo nhaø thôø cuûa moät Giaùo xöù Coâng giaùo toïa laïc taïi An Haûi Taây, Sôn Traø, Ñaø Naüng, cho hai xe uûi muùc xoâng vaøo taän khuoân vieân Giaùo xöù uûi saäp tröôøng Khieát Taâm, moät tröôøng hoïc hai taàng maø sau naêm 1975 Giaùo xöù ñaõ cho nhaø caàm quyeàn möôïn taïm laøm cô sôû giaùo duïc. Ñeán tröa hoâm sau, 29-09-2009, khi côn baõo ñaõ suy yeáu, giaùo daân traøn ñöôïc vaøo khuoân vieân nhaø thôø, thì löïc löôïng phaù hoaïi môùi ruùt lui, nhöng ngoâi tröôøng Khieát Taâm haàu nhö ñaõ trôû thaønh bình ñòa."
Treân ñaây laø moät soá dieãn tieán môùi nhöùt cho thaáy chính quyeàn coäng saûn Vieät nam ñaõ toû ra khoâng toân troïng quyeàn töï do toân giaùo hay, --- nhö khoái 8404 nhaän ñònh, --- chính quyeàn coäng saûn Vieät nam "coù moät quan nieäm veà hoøa bình vaø an ninh khaùc haún vôùi theá giôùi". Nhöng qua caùc cuoäc ñaøn aùp treân ñaây, moät caùch toång quaùt hôn, ngöôøi ta cuõng thaáy raèng nhaø caàm quyeàn coäng saûn Vieät nam coù moät quan nieäm veà nhaân quyeàn, ñaëc bieät veà quyeàn töï do toân giaùo, neáu khoâng khaùc thì cuõng hoaøn toaøn ñi ngöôïc laïi vôùi quan nieäm chung cuûa theá giôùi veà nhaân quyeàn vaø caùch ñaëc bieät veà töï do toân giaùo. Moät quan nieäm veà töï do toân giaùo ñöôïc theå hieän moät caùch cuï theå qua caùc cuoäc ñaøn aùp toân giaùo treân ñaây dó nhieân hoaøn toaøn ñi ngöôïc laïi vôùi giaùo huaán cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo veà nhaân quyeàn vaø töï do toân giaùo.
Chuùng toâi muoán nhaân dòp naøy oân laïi vaøi ñieåm noøng coát trong giaùo huaán cuûa Giaùo hoäi veà töï do toân giaùo.
Hoâm 8 thaùng 10 naêm 2009, taïi Warsawa, Ba lan, trong baøi phaùt bieåu taïi phieân hoïp cuûa Toå Chöùc an ninh vaø hôïp taùc AÂu Chaâu, goïi taét laø Osce, maø Toøa Thaùnh laø thaønh vieân, Ñöùc cha Anthony Fronteiro, ñaïi dieän cuûa Toøa Thaùnh ñaõ khaúng ñònh raèng töï do toân giaùo laø chìa khoùa ñeå thaåm ñònh söï toân troïng ñoái vôùi caùc quyeàn töï do khaùc.
Nhaéc laïi tuyeân ngoân veà töï do toân giaùo maø Hoäi ñoàng an ninh vaø hôïp taùc AÂu chaâu ñaõ ñöa ra taïi Helsinki, Phaàn Lan, hoài naêm 1975, ñaïi dieän cuûa Toøa Thaùnh noùi raèng luùc ñoù, "caùc quoác gia thaønh vieân ñaõ yù thöùc raèng neáu khoâng baûo veä caùc giaù trò thaùnh thieâng nhöùt cuûa AÂu Chaâu, trong ñoù coù vieäc tuyeân xöng vaø thöïc haønh nieàm tin, thì taát caû moïi töï do khaùc, nhö baùo chí, ngoân luaän, löông taâm ñeàu deã bò toån thöông".
Döïa treân tuyeân ngoân cuûa Coâng ñoàng Vatican II, Ñöùc cha Fronteiro nhaán maïnh raèng töï do toân giaùo laø moät quyeàn xaây döïng "treân phaåm giaù vaø baûn chaát ñích thöïc cuûa con ngöôøi". Theo Giaùo hoäi, quyeàn naøy phaûn aùnh söï kieän "taát caû moïi ngöôøi ñeàu coù lyù trí vaø yù muoán töï do vaø nhö vaäy cuõng coù traùch nhieäm caù nhaân".
Vò ñaïi dieän cuûa Toøa thaùnh taïi Toå Chöùc An Ninh vaø Hôïp Taùc AÂu Chaâu khaúng ñònh: "Töï do toân giaùo laø moät quyeàn cô baûn vaø quan troïng hôn caû quyeàn töï do phaùt bieåu".
Söï kieän Toå Chöùc An Ninh vaø Hôïp Taùc AÂu Chaâu coå voõ cho töï do tö töôûng, töï do löông taâm, töï do toân giaùo hay töï do nieàm tin cho thaáy roõ raøng raèng nieàm tin toân giaùo "khoâng neân bò nhìn vôùi aùnh maét nghi ngôø hoaëc bò xem nhö moät ñieàu kyø dò hay nhö moät taøng tích loãi thôøi cuûa quaù khöù."
Cuõng trong baøi phaùt bieåu taïi cuoäc gaëp gôõ cuûa Toå Chöùc An Ninh vaø hôïp taùc AÂu chaâu, ñaïi dieän cuûa Toøa Thaùnh nhaéc laïi söï caàn thieát phaûi taùch bieät roõ raøng giöõa Nhaø nöôùc vaø toân giaùo. Tuy nhieân, theo Toøa Thaùnh, toân giaùo khoâng theå taùch khoûi ñôøi soáng xaõ hoäi vaø vaên hoùa, bôûi vì toân giaùo ñoùng goùp moät caùch thieát thöïc vaø tích cöïc cho caùc xaõ hoäi.
Nhö vaäy, theo Toøa Thaùnh, töï do toân giaùo phaûi ñöôïc xem nhö "moät quyeàn cô baûn vaø töï nhieân, phaûi ñöôïc ñoàng hieän höõu vôùi nhöõng nghóa vuï cuûa coäng ñoàng chính trò ñeå baûo ñaûm traät töï coâng coäng vaø an ninh".
Vôùi caùi nhìn treân ñaây cuûa Giaùo hoäi veà töï do toân giaùo, ngöôøi Coâng giaùo chaéc chaén khoâng theå naøo chaáp nhaän nhöõng haønh ñoäng ñaøn aùp toân giaùo nhö ñaõ vaø ñang xaûy ra taïi coäng hoøa xaõ hoäi chuû nghóa Vieät nam.
Nhö tuyeân ngoân cuûa Toå Chöùc an ninh vaø hôïp taùc AÂu Chaâu, ñöôïc ñaïi dieän Toøa Thaùnh laäp laïi, ñaõ khaúng ñònh, neáu quyeàn töï do toân giaùo khoâng ñöôïc nhìn nhaän vaø toân troïng, thì caùc quyeàn khaùc cuõng deã bò toån thöông.
Ñaây laø ñieàu maø ngöôøi ta coù theå thaáy ñöôïc roõ raøng taïi Vieät nam: vieäc choái boû vaø chaø ñaïp quyeàn töï do toân giaùo cuõng ñöông nhieân daãn ñeán vieäc ñaøn aùp caùc quyeàn khaùc, trong ñoù coù quyeàn töï do ngoân luaän.
Trong khaùng thö soá 28, ñaïi dieän cuûa Khoái 8406 vöøa leân aùn vieäc baùch haïi toân giaùo vöøa toá caùo vieäc ñaøn aùp caùc nhaø tranh ñaáu cho daân chuû, töùc nhöõng ngöôøi thöïc thi töï do ngoân luaän. Nhaéc ñeán söï kieän Thuû töôùng Vieät nam ban haønh Quyeát ñònh 97 caám caùc toå chöùc khoa hoïc coâng ngheä, "khoâng ñöôïc coâng boá coâng khai nhöõng keát quaû nghieân cöùu traùi vôùi ñöôøng loái chuû tröông cuûa Ñaûng vaø nhaø nöôùc", Khoái 8406 goïi "ñaây laø haønh vi ngang nhieân bòt mieäng giôùi trí thöùc noùi rieâng vaø taát caû nhöõng ai trong xaõ hoäi noùi chung daùm leân tieáng pheâ bình chuû tröông chính saùch cuûa ñaûng Coäng Saûn. Ñieàu naøy ñaõ khieán Vieän Nghieân cöùu Phaùt trieån ra Tuyeân boá ngaøy 14-09-2009, leân aùn vaên baûn phi phaùp, ñoäc ñoaùn naøy, roài quyeát ñònh "töï giaûi theå ñeå bieåu thò thaùi ñoä".
Theâm moät söï kieán khaùc cho thaáy quyeàn töï do ngoân luaän cuõng bò choái boû vaø chaø ñaïp taïi Vieät nam, ñoù laø trong caùc ngaøy 6, 7, 8 vaø 9-10-2009, nhaø caàm quyeàn Coäng Saûn Vieät Nam ñaõ döïng leân hai phieân toøa taïi Haø Noäi vaø moät phieân toøa taïi Haûi Phoøng ñeå xöû aùn 9 nhaø ñaáu tranh daân chuû, vôùi nhieàu bieän phaùp voâ luaät, man rôï nhö haêm doïa gia ñình caùc bò can tröôùc ngaøy xöû; caám caûn hoaëc haïn cheá toái ña söï coù maët cuûa thaân nhaân, baùo giôùi, coâng chuùng trong ngaøy môû phieân toøa; khoâng cho coù luaät sö baøo chöõa, hoaëc keát aùn bò can baát chaáp lôøi baøo chöõa hôïp lyù cuûa luaät sö; xeùt xöû voäi vaøng vaø keát aùn mau leï; ngaên caûn baùo giôùi quoác teá phoûng vaán thaân nhaân caùc bò can sau phieân toøa; thoâng tin xuyeân taïc treân baùo chí veà toaøn boä vuï vieäc..."
Toøa khaâm söù cuõ, Thaùi Haø, Tam Toøa, Loan Lyù, Baùt Nhaõ, Sôn Traø... vaø caùc phieân toøa xeùt xöû caùc nhaø tranh ñaáu cho daân chuû: taát caû chöùng minh raèng moät khi töï do toân giaùo laø quyeàn cô baûn nhöùt cuûa con ngöôøi bò choái boû vaø chaø ñaïp, thì caùc quyeàn töï do khaùc nhö baùo chí, ngoân luaän, phaùt bieåu cuõng bò choái boû vaø chaø ñaïp.
Vôùi khaúng ñònh treân ñaây cuûa Toøa Thaùnh veà töï do toân giaùo, chuùng toâi xin taïm ngöng muïc Coâng giaùo vaø nhaân quyeàn tuaàn naøy taïi ñaây. Xin thaân aùi chaøo quyù vò vaø caùc baïn vaø heïn gaëp laïi vaøo thöù Naêm tuaàn sau.
Chu Vaên