Thaùnh leã Phong Thaùnh cho Cha Ñamien
Toâng Ñoà cuûa Ngöôøi cuøi
Thaùnh leã Phong Thaùnh cho Cha Ñamien (Jozef Damiaan De Veuster), Toâng Ñoà cuûa Ngöôøi cuøi, vaø boán chaân phöôùc Zygmunt Szczesny Felinski, Francíco Coll y Guitart, Rafael Arnaiz Baron, Marie de la Croix.
Vatican (Vat. 11/10/2009) - Saùng chuùa nhöït 11 thaùng 10 naêm 2009, Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc 16 ñaõ chuû söï leã nghi phong thaùnh laàn thöù hai trong naêm 2009, daønh cho 5 chaân phöôùc:
- Zygmunt Szczesny Felinski, giaùm muïc, ngöôøi Ba lan, saùng laäp doøng caùc nöõ tu Phan-sinh gia ñình Ñöùc Meï Maria (1822-1895),
- Francíco Coll y Guitart, linh muïc doøng Ñaminh, ngöôøi Taây-ban-nha, saùng laäp doøng nöõ tu Ñaminh kính Ñöùc Meï Truyeàn tin (1812-1875),
- Jozef Damiaan De Veuster, linh muïc doøng kính Thaùnh Taâm Chuùa Gieâsu vaø Meï Maria, ngöôøi Bæ (1840-1899) ñöôïc meänh danh laø toâng ñoà ngöôøi huûi,
- Rafael Arnaiz Baron, tu só doøng Trappist, ngöôøi Taây-ban-nha (1911-1938),
- Marie de la Croix (Jeanne) Jugan, nöõ tu ngöôøi Phaùp (1792-1879), saùng laäp doøng Tieåu muoäi cuûa ngöôøi ngheøo.
Moãi vò thaùnh coù moät ñaëc tröng. Vò giaùm muïc ñöùng ñaàu danh saùch thuoäc doøng doõi quyù toäc Ba lan, khi coøn laø thanh nieân ñaõ töøng theo hoïc taïi Moscova vaø Paris, ñaõ tham gia phong traøo giaûi phoùng quoác gia, nhöng sau ñoù anh töø boû gia ñình ñeå ñi tu laøm linh muïc. Ngöôøi ñaõ thaønh laäp moät löu xaù daønh cho ngöôøi ngheøo vaø moät doøng nöõ mang danh laø "gia ñình Ñöùc Meï" vôùi lyù töôûng phuïc vuï nhöõng treû moà coâi vaø ngöôøi ngheøo khoâng coù gia ñình. Ñuôïc boå laøm giaùm muïc Varsavia, ngöôøi cho môû cöûa taát caû caùc nhaø thôø tröôùc ñaây ñaõ bò quaân Nga ñoùng cöûa, vaø vì theá ñaõ bò phaùt löu sang Siberia. Vò thaùnh thöù hai laø moät tu só doøng Ñaminh, nhöng sau khi khaán doøng thì buoäc loøng phaûi rôøi tu vieän do nhöõng saéc luaät giaûi taùn doøng tu taïi Taây ban nha. Tuy vaäy, cha vaãn tieáp tuïc ôn goïi giaûng thuyeát löu ñoäng vaø truyeàn baù kinh Maân coâi, vaø thaønh laäp moät doøng nöõ tu ñeå chaêm soùc caùc thieáu nöõ ngheøo tuùng. Vò thaùnh thöù ba, cha Ñamien ngöôøi Bæ, ñaõ xin beà treân ñi sang ñaûo Molokai (Hawai) ñeå phuïc vuï caùc ngöôøi phong cuøi bò xaõ hoäi ruoàng boû. Ngöôøi ñaõ chaêm soùc hoï, caát nhaø, ñaøo gieáng, xaây traïi coâ nhi vaø beänh xaù cho hoï. Sau 11 naêm phuïc vuï vaø chung soáng, cha maéc beänh vaø qua ñôøi khi môùi ñöôïc 49 tuoåi. Vò thaùnh thöù tö laø ngöôøi treû nhaát xeùt veà tuoåi taùc cuõng nhö veà thôøi ñaïi, bôûi vì qua ñôøi naêm 1938 luùc 27 tuoåi. Nguyeân laø moät sinh vieân ngaønh kieán truùc ôû Madrid, anh nghe tieáng Chuùa goïi, daâng mình trong doøng Xitoâ nhaët pheùp, nhöng sau 4 thaùng thì bò beänh phaûi ra veà, roài ñeán khi laønh beänh thì laïi trôû vaøo nhaø doøng; cöù nhö theá 4 laàn cho ñeán luùc lìa traàn. Ngöôïc laïi, thaùnh nöõ Jeanne Jugan höôûng thoï 87 tuoåi, ñöôïc goïi laø baø meï cuûa nhöõng ngöôøi ngheøo: moät ngöôøi ñaõ neám caûnh ngheøo khi coøn nhoû, vaø ñöôïc ôn goïi phuïc vuï ngöôøi ngheøo vôùi vieäc thaønh laäp doøng tieåu muoäi cuûa nhöõng ngöôøi ngheøo.
Vì laø leã phong thaùnh cho naêm chaân phöôùc thuoäc nhieàu quoác tòch vaø doøng tu khaùc nhau, cho neân soá caùc khaùch haønh höông raát ñoâng. Veà phía caùc phaùi ñoaøn chính phuû, noåi baät nhaát laø quoác vöông vaø hoaøng haäu nöôùc Bæ, queâ höông cuûa thaùnh Ñamian. Toång thoáng Hoa kyø cuõng göûi ñieän vaên chöùc muøng vò thaùnh ñöôïc bieát nhieàu ôû mieàn Hawai. Chính phuû Phaùp cöû Thuû töôùng ñeán tham döï thaùnh leã. Ñoàng teá vôùi Ñöùc thaùnh cha laø 30 vò Hoàng y vaø giaùm muïc thuoäc caùc giaùo phaän Ba lan, Taây ban nha, Phaùp, Bæ, Hoa kyø, cuøng vôùi 20 linh muïc beà treân cuûa caùc doøng Trappist, Ñaminh,Thaùnh Taâm Chuùa Gieâsu vaø Meï Maria.
Leõ ra Thaùnh leã ñöôïc cöû haønh taïi quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ, nhöng vì lyù do thôøi tieát, neân ñöôïc dôøi vaøo trong ñeàn thôø, vaø sau Thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ tieán ra tröôùc theàm ñeàn thôø ñeå chaøo caùc ñoaøn haønh höông vaø xöôùng kinh Truyeàn tin.
Döïa theo caùc baøi ñoïc Saùch Thaùnh cuûa chuùa nhaät XXVIII Thöôøng nieân, ñöùc Beâneâñictoâ XVI ñaõ aùp duïng vaøo cuoäc ñôøi caùc taân hieån thaùnh. Baèng caùch naøy hay caùch khaùc, caùc ngaøi ñaõ thöïc haønh lôøi môøi goïi cuûa Chuùa Gieâsu vôùi ngöôøi thanh nieân "haõy veà baùn nhöõng taøi saûn cuûa anh, roài ñeán ñaây theo toâi"; caùc ngaøi ñaõ noùi ñöôïc nhö thaùnh Pheâroâ: "naøy ñaây. chuùng con ñaõ boû taát caû ñeå ñi theo Thaày" (Mc 10,28).
Thaùnh Zygmunt laø moät chöùng nhaân cuûa ñöùc tin vaø loøng baùc aùi muïc töû trong giai ñoaïn gian truaân cuûa quoác gia vaø giaùo hoäi taïi Balan. Ngöôøi ñaõ quan taâm ñeán cuoäc thaêng tieán tinh thaàn cuûa caùc tín höõu, giuùp ñôõ caùc ngöôøi ngheøo vaø coâ nhi. Trong cöông vò laøm toång giaùm muïc Varsavia, ngöôøi ñaõ coå ñoäng moät cuoäc canh taân ñôøi soáng taâm linh cho caùc tín höõu. Tröôùc cuoäc noåi daäy naêm 1863 choáng laïi quaân Nga, ngöôøi ñaõ caûnh giaùc veà cuoäc ñoå maùu voâ ích. Ñeán khi xaûy ra cuoäc noåi daäy vaø keùo theo nhöõng cuoäc ñaøn aùp, Ngöôøi ñaõ ñöùng ra baûo veä nhöõng ngöôøi bò baét bôù. Do leänh Nga hoaøng, Ngöôøi phaûi löu ñaøy 20 naêm xa caùch giaùo phaän. Trong moïi hoaøn caûnh, ngöôøi giöõ vöõng loøng tin vaøo Chuùa Quan phoøng vaø caàu nguyeän: "Laïy Chuùa, xin gìn giöõ chuùng con khoâng phaûi laø khoûi nhöõng lo aâu cuûa ñôøi naøy... nhöng xin taêng theâm tình yeâu trong taâm hoàn chuùng con, vaø xin giuùp chuùng con giöõ nieàm tín thaùc vaøo loøng nhaân töø cuûa Chuùa".
Thaùnh Francisco Coll ñaõ mang ra thöïc haønh lôøi cuûa thö göûi ngöôøi Hipri "Lôøi Chuùa thì soáng ñoäng vaø höõu hieäu" (Dt 4,12). Thaùnh nhaân ñaõ daán thaân phuïc vuï Lôøi Chuùa, raûo qua khaép caùc thaønh phoá vaø laøng maïc, giuùp cho moïi ngöôøi ñöôïc gaëp gôõ Chuùa, nhôø hoïc bieát caàu nguyeän vaø laõnh nhaän bí tích. Lôøi giaûng cuûa cha coù söùc thu huùt bôûi vì cha ñaõ truyeàn ñaït ñieàu maø mình ñaõ soáng trong taâm hoàn, ñoù laø loøng meán Chuùa Kitoâ vaø trao phoù cuoäc ñôøi ñeå phuïc vuï ôn cöùu ñoä.
Thaùnh Ñamien rôøi queâ höông khi leân 23 tuoåi, ñeå ñi rao giaûng Lôøi Chuùa ôû Hawai. Hoaït ñoäng truyeàn giaùo ñaït ñeán cao ñieåm ôû nôi loøng baùc aùi. Cha ñaõ tìm ñeán nhöõng ngöôøi phong huûi, bò boû rôi ñeå phuïc vuï hoï, daùm hieán maïng cho hoï. Keû phuïc vuï Lôøi Chuùa trôû thaønh ngöôøi ñaày tôù ñau khoå, maéc beänh vôùi caùc beänh nhaân trong 4 naêm cuoái cuûa cuoäc ñôøi. Ñeå theo Chuùa Kitoâ, khoâng nhöõng cha ñaõ rôøi boû queâ höông, maø khöôùc töø caû söùc khoeû cuûa mình nöõa.
Khaùc vôùi ngöôøi thanh nieân ñaõ chaàn chöù tröôùc lôøi môøi goïi cuûa Chuùa Gieâsu, thaùnh Rafael ñaõ daùm töø boû ñôøi soáng sung tuùc ñeå ñi theo Chuùa voâ ñieàu kieän. Trong nhaät kyù, anh vieát raèng, khi goõ cöûa ñan vieän, anh chöa bieát caùch caàu nguyeän; nhöng chæ trong vaøi naêm, anh ñaõ tieán ñeán nhöõng baäc cao cuûa ñôøi soáng taâm linh. Anh ñeå laïi cho caùc baïn treû taám göông cuûa moät thanh nieân thích soáng cho lyù töôûng, ñaëc bieät cho tình yeâu. Ñoái vôùi anh "tình yeâu laø taát caû", vaø tröôùc khi cheát, anh vieát lôøi nguyeän sau: "Xin caát con veà vôùi Chuùa, vaø xin ban Chuùa cho theá gian".
Thaùnh Jeanne Jugan thì ñöa chuùng ta höôùng ñeán nhöõng ngöôi cao tuoåi maø chò ñaõ phuïc vuï caùch vui töôi, hieàn haäu vaø khieâm toán. Hôn theá nöõa, chò ñaõ soáng maàu nhieäm tình yeâu baèng caùch chaáp nhaän söï toái taêm vaø töôùc ñoaït cho ñeán luùc qua ñôøi. Söù ñieäp cuûa chò raát thích thôøi, nhaéc nhôù chuùng ta ñeán bao nhieâu ngöôøi giaø laõo soáng trong caûnh bò boû rôi, vaø caàn nhöõng taâm hoàn bieát ñoùn tieáp.
Keát luaän, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ daâng lôøi taï ôn Thieân Chuùa vi hoàng aân thaùnh thieän ban cho Giaùo hoäi qua caùc vò hieån thaùnh, vaø öôùc mong raèng chuùng ta bieát baét chöôùc caùc ngaøi ñeå cho cuoäc ñôøi chuùng ta trôû neân baøi ca ngôïi khen Chuùa.
Bình Hoøa
(Radio Vatican)