Huaán ñöùc cuûa ÑTC Beneñictoâ XVI
tröôùc giôø Kinh Truyeàn tin
tröa Chuùa Nhöït 4-1-2009
Huaán ñöùc cuûa ÑTC Beneñictoâ XVI tröôùc giôø Kinh Truyeàn tin tröa Chuùa Nhöït 4-1-2009.
Vatican (Vat. 5/01/2009) - Taïi Vieät Nam vaø nhöõng nôi maø ngaøy 6 thaùng gieâng khoâng phaûi laø leã nghæ daân söï, thì leã Chuùa Hieån linh ñöôïc dôøi leân chuùa nhöït hoâm qua (4/1/2009). Nhöng ôû Vatican vaø Italia, leã Hieån linh seõ ñöôïc möøng vaøo ngaøy thöù Ba (6/01/2009). Theo quan nieäm bình daân, leã Giaùng sinh möøng Chuùa ra ñôøi, coøn leã Hieån linh möøng Chuùa toû mình cho daân ngoaïi, töôïng tröng nôi caùc ñaïo só Ñoâng phöông. Tuy nhieân, xeùt theo lòch söû thì khoâng phaûi nhö vaäy: caû hai ñeàu laø leã möøng maàu nhieäm Thieân Chuùa laøm ngöôøi, döïa theo hai truyeàn thoáng Taây phöông vaø Ñoâng phöông. Töø theá kyû IV, beân Taây phöông, leã Chuùa Giaùng sinh ñöôïc möøng vaøo ngaøy 25 thaùng chaïp, ñeå thay theá cho leã thôø Maët Trôøi ôû Roâma: Ñöùc Kitoâ laø maët trôøi coâng chính chieáu soi nhaân loaïi. Cuõng vaøo theá kyû IV, beân Ñoâng phöông, cuï theå laø taïi Ai caäp, caùc Kitoâ höõu möøng leã Thieân Chuùa toû mình, ñeå thay theá vaøo leã kính thaàn Eoân: vieäc toû mình khoâng phaûi ôû Belem nhöng laø taïi soâng Giorñanoâ. Vaøo thôøi Trung coå, phuïng vuï ñaõ gheùp laïi hai leã vôùi nhau, vaø möøng leã Chuùa Giaùng sinh ngaøy 25 thaùng chaïp, coøn ngaøy 6 thaùng gieâng laø leã toû mình: toû mình cho caùc ñaïo só taïi Belem, toû mình taïi soâng Hoøa giang, vaø toû mình taïi Cana. Bôûi vì taïi Italia vaø Vatican, leã Hieån linh ñöôïc möøng vaøo ngaøy 6 thaùng gieâng, neân hoâm qua (4/01/2009) laø Chuùa Nhöït thöù hai sau leã Giaùng sinh, vôùi baøi ñoïc Phuùc aâm laø Töï ngoân cuûa thaùnh Gioan. Döïa theo ñoaïn vaên naøy, ñöùc thaùnh cha ñaõ höôùng daãn cuoäc suy nieäm veà maàu nhieäm Lôøi Thieân Chuùa ñeán ôû giöõa chuùng ta: Ñöùc Kitoâ laø Lôøi Thieân Chuùa, Ngöôøi ñeán ñeå maëc khaûi Thieân Chuùa nhaân laønh, yeâu thöông chuùng ta, khoâng boû rôi chuùng ta. Sau khi ban pheùp laønh Toaø thaùnh, ñöùc Beneñictoâ XVI ñaõ hôïp yù vôùi caùc thöôïng phuï vaø giaùo chuû beân Thaùnh ñòa ñeå caàu nguyeän cho coâng lyù vaø hoaø bình taïi ñaây. Sau ñaây laø nguyeân vaên baøi huaán duï.
Anh chò em thaân meán,
Phuïng vuï chuùa nhöït hoâm nay daãn chuùng ta suy nieäm ñoaïn Tin Möøng ñöôïc ñoïc hoâm leã Giaùng sinh, töùc laø Töï ngoân cuûa thaùnh Gioan. Sau nhöõng ngaøy nhoän nhòp ñi mua saém quaù caùp, hoâm nay Giaùo hoäi môøi goïi chuùng ta haõy thinh laëng chieâm ngaém maàu nhieäm Chuùa Kitoâ giaùng sinh, ñeå naém baét yù nghóa saâu saéc cuûa noù vaø taàm quan troïng ñoái vôùi cuoäc ñôøi chuùng ta. Ñaây laø moät baûn vaên tuyeät vôøi, coáng hieán moät toùm löôïc choùp ñænh cuûa ñöùc tin Kitoâ giaùo. Ñoaïn vaên môû ñaàu töø choán cao vôøi: "Töø nguyeân thuyû ñaõ coù Ngoâi Lôøi, vaø Ngoâi Lôøi ôû beân caïnh Thieân Chuùa, vaø Ngoâi Lôøi laø Thieân Chuùa (Ga 1,1), vaø roài ñi ñeán chuyeän môùi laï voâ tieàn khoaùng haäu maø chuùng ta khoâng theå hieåu noåi: "Ngoâi Lôøi trôû neân xaùc phaøm vaø ñeán cö nguï giöõa chuùng ta" (Ga 1,14a). Ñaây khoâng phaûi laø moät loái noùi dieãn thuyeát, nhöng laø moät caûm nghieäm soáng ñoäng. Ngöôøi keå laïi laø oâng Gioan, moät chöùng nhaân maét thaáy tai nghe: "Chuùng toâi ñaõ chieâm ngöôõng vinh quang cuûa Ngöôøi, vinh quang nhö laø cuûa Ngöôøi Con Moät ñeán töø Chuùa Cha, ñaày aân suûng vaø chaân lyù" (Ga 1,14b). Ñaây khoâng phaûi laø gioïng noùi thoâng thaùi cuûa moät rabbi Do thaùi, hay cuûa moät luaät só, nhöng laø chöùng töø say meâ cuûa moät baùc thuyeàn chaøi chaát phaùc, khi coøn treû ñaõ ñöôïc thu huùt bôûi Chuùa Gieâsu Nadaret, vaø ñaõ caûm nghieäm tình yeâu cuûa Chuùa, cuøng vôùi nhöõng baïn höõu khaùc ñaõ chia seû cuoäc soáng vôùi Ngöôøi, ñeán noãi ñaõ töï giôùi thieäu nhö laø "ngöôøi moân ñeä ñöôïc Chuùa yeâu daáu", moät keû ñaõ thaáy Ngöôøi cheát treân thaäp giaù vaø ñaõ hieän ra sau khi soáng laïi, vaø roài cuøng vôùi caùc moân ñeä khaùc ñaõ laõnh nhaän Thaùnh Linh cuûa Ngöôøi. OÂng Gioan ñaõ nghieàn ngaãm trong loøng taát caû nhöõng kinh nghieäm aáy vaø ruùt ra moät nieàm xaùc tín: Ñöùc Gieâsu laø Ñaáng Cao Minh cuûa Thieân Chuùa giaùng traàn, laø Lôøi cuûa Thieân Chuùa trôû thaønh con ngöôøi phaøm traàn.
Ñoái vôùi moät tín ñoà Do thaùi hieåu bieát Kinh thaùnh, ñieàu naøy khoâng phaûi laø chuyeän nghòch lyù, nhöng laø söï kieän toaøn cuûa toaøn boä Giao öôùc cuõ: nôi ñöùc Gieâsu Kitoâ, maàu nhieäm moät Thieân Chuùa noùi vôùi con ngöôøi nhö vôùi baïn höõu, Ñaáng ñaõ maëc khaûi cho oâng Mose trong Leà Luaät, cho caùc hieàn nhaân vaø cho caùc ngoân söù, nay ñaõ tôùi luùc toät ñænh. Khi nhaän bieát ñöùc Gieâsu, khi soáng vôùi Ngöôøi, khi laéng nghe lôøi giaûng cuûa Ngöôøi vaø chöùng kieán nhöõng daáu laï maø Ngöôøi thöïc hieän, caùc moân ñeä ñaõ nhìn nhaän raèng nôi Ngöôøi taát caû Kinh thaùnh ñaõ ñöôïc dieãn taû troïn veïn. Nhö moät taùc giaû Kitoâ giaùo theá kyû XII (ñan só Hugues de Saint Victor) ñaõ vieát: "Taát caû Saùch Thaùnh ñeàu caáu thaønh moät quyeån saùch, vaø quyeån saùch duy nhaát naøy laø Ñöùc Kitoâ, noùi veà Ñöùc Kitoâ vaø ñöôïc thaønh toaøn nôi Ñöùc Kitoâ. Moãi moät ngöôøi ñeàu caàn tìm gaëp yù nghóa saâu xa cuûa ñôøi mình. Vì theá caùc saùch vôû khoâng ñuû, vaø keå caû Saùch thaùnh cuõng khoâng ñuû. Haøi nhi Beâ-lem maëc khaûi vaø thoâng ñaït cho chuùng ta khuoân maët cuûa Thieân Chuùa nhaân haäu vaø trung tín, Ñaáng yeâu thöông chuùng ta vaø khoâng boû rôi chuùng ta keå caû vaøo luùc cheát. Baøi töï ngoân cuûa thaùnh Gioan keát luaän: "Chöa moät ai töøng ñöôïc thaáy Thieân Chuùa; Ngöôøi Con Moät, laø Thieân Chuùa vaø trong cung loøng Thieân Chuùa, Ngöôøi aáy ñaõ maëc khaûi Thieân Chuùa" (Ga 1,18).
Ñöùc Maria, thaân maãu cuûa ñöùc Gieâsu laø keû ñaàu tieân ñaõ môû cöûa loøng vaø chieâm ngaém "Ngoâi Lôøi trôû neân xaùc phaøm" . Coâ thoân nöõ xöù Galileâ ñaõ trôø thaønh ngai toøa cuûa Ñaáng Cao Minh. Gioáng nhö toâng ñoà Gioan, moãi ngöôøi chuùng ta ñöôïc môøi goïi haõy "ñoùn nhaän ñöùc Maria veà tö gia" (Ga 19,27), ñeå hieåu bieát saâu xa veà Chuùa Gieâsu vaø caûm nhaän tình thöông chung thuûy vaø baát taän cuûa Ngöôøi. Anh chò em thaân meán, ñaây laø lôøi caàu chuùc cuûa toâi vaøo luùc baét ñaàu moät naêm môùi.
Bình Hoøa
(Radio Vatican)