Phoùng Söï Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc
theá giôùi kyø thöù 12
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Phoùng Söï Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc theá giôùi kyø thöù 12.
Vatican (Vat 8/10/2008) - Nhieàu nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà Lôøi Chuùa quan taâm ñeán vieäc giaûng thuyeát vaø trình baøy Kinh Thaùnh cho caùc tín höõu trong moâi tröôøng khoâng thuaän lôïi ngaøy nay.
Saùng thöù Tö 8-10-2008, vì ÑTC baän tieáp kieán chung caùc tín höõu haønh höông taïi Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ, neân ñaõ khoâng coù phieân hoïp toaøn theå cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc thöù 12 veà Lôøi Chuùa. Tuy nhieân, caùc nghò phuï cuõng ñaõ nhoùm hoïp trong caùc nhoùm nhoû, tuøy theo ngoân ngöõ, ñeå baàu vò ñieàu hôïp vieân vaø töôøng trình vieân cuûa moãi nhoùm, vaø sau ñoù, trao ñoåi vôùi nhau veà phuùc trình daãn nhaäp do Ñöùc Hoàng Y Marc Ouellet, Toång Giaùm Muïc Queùbec, vaø cuõng laø Toång töôøng trình vieân cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc, trình baøy saùng thöù Hai, 6-10-2008, trong phieân khoaùng ñaïi ñaàu tieân.
Ban chieàu, töø luùc 4 giôø röôõi ñeán 7 giôø, caùc nghò phuï ñaõ nhoùm phieân hoïp toaøn theå thöù 5, ñeå laéng nghe caùc baøi phaùt bieåu yù kieán vaø thaûo luaän töï do.
Sau ñaây chuùng toâi xin göûi ñeán quí vò moät soá yù töôûng noåi baät trong caùc baøi phaùt bieåu cuûa moät soá nghò phuï trong nhöõng ngaøy qua.
Giaûng Lôøi Chuùa
Moät ñeà taøi ñöôïc caùc nghò phuï ñaëc bieät ñeà caäp ñeán laø vaán ñeà giaûng Lôøi Chuùa.
Ñöùc Cha Gerald Kicanas, Giaùm Muïc giaùo phaän Tucson, bang Arizona, Phoù Chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Hoa Kyø, ñaõ ñöa ñeà nghò: sau naêm Thaùnh Phaoloâ hieän nay, Giaùo Hoäi Coâng Giaùo caàn daønh moät naêm veà ngheä thuaät giaûng thuyeát ñeå giuùp caùc Giaùm Muïc vaø Linh Muïc, Phoù teá caûi tieán vieäc giaûng thuyeát. Ñöùc Cha noùi: "Raát tieác laø vieäc giaûng thuyeát ngaøy nay coù theå bò maát höông vò, trôû thaønh moät thöù coâng thöùc vaø khoâng gôïi höùng cho ngöôøi nghe, ñeå cho hoï bò troáng roãng".
Nhaéc ñeán giai thoaïi trong chöông thöù 20 cuûa saùch Toâng ñoà coâng vuï, Ñöùc Cha Kicanas nhaän xeùt raèng: "Caû thaùnh Phaoloâ ñoâi khi cuõng bò coi laø ngöôøi noùi daøi noùi dai. Chuùng ta ñöôïc keå raèng khi thaùnh Phaoloâ giaûng taïi thaønh Troas ngaøy thöù I trong tuaàn, trong soá caùc thính giaû cuûa ngaøi coù thanh nieân Eutychus, ngoài treân thaønh cöûa soå ñeå nghe giaûng. Nhöng anh ta ngaøy caøng caûm thaáy buoàn nguû vaø sau cuøng bò teù töø cöûa soå laàu thöù 3 vaø bò thieät maïng".
Ñöùc Cha ghi nhaän raèng ngaøy nay daân chuùng vaãn coù xu höôùng nguû guïc khi phaûi nghe nhöõng baøi giaûng buoàn thiu, nhöng khoâng coù ai bò cheát!. Daàu sao thì phuïng vuï caàn phaûi giuùp xaây döïng daân chuùng. Baøi giaûng phaûi coù söùc an uûi, chöõa laønh, mang laïi hy voïng, gôïi höùng, thaùch thöùc, giaùo huaán vaø giuùp thay ñoåi cuoäc soáng nhôø ôn Chuùa".
Ñöùc Cha Kicanas hy voïng naêm veà giaûng thuyeát maø ngaøi ñeà nghò seõ giuùp caùc Giaùm Muïc vaø Linh Muïc cuøng nhau hoïc hoûi xem ñieàu gì laøm cho baøi giaûng coù hieäu naêng trong moät theá giôùi coù nhieàu ñieàu laøm cho ngöôøi ta chia trí nhö ngaøy nay. Caùc vò phaûi hoûi giaùo daân xem ñieàu gì laøm cho hoï quan taâm vaø thaáy laø quan troïng vaø giaùo daân coù theå gôïi yù ñeå caûi tieán baøi giaûng. Vôùi moät noã löïc chung vaø coù phoái hôïp ñeå caûi tieán vieäc giaûng thuyeát, moät muøa xuaân môùi cho Kitoâ giaùo coù theå naûy sinh cho Giaùo Hoäi chuùng ta".
Ñöùc Cha Mark Benedict Coleridge , Toång Giaùm Muïc giaùo phaän Canberra, thuû ñoâ Australia, cuõng noùi veà vieäc giaûng. Ngaøi nhaän xeùt raèng lôøi keâu goïi canh taân do Coâng ñoàng chung Vatican 2 ñöa ra veà vieäc giaûng thuyeát, trình baøy vaø öùng duïng Kinh Thaùnh, cho ñeán nay chæ ñöôïc thöïc hieän moät phaàn. Moät trong nhöõng lyù do cuûa tình traïng naøy laø khi giaûng, ngöôøi ta coù xu höôùng coi Tin Möøng nhö laø ñieàu ai cuõng bieát. Vì theá, ngöôøi ta coù nguy cô giaûng veà luaân lyù; vieäc giaûng naøy coù theå khôi daäy söï quan taâm hoaëc ngöôõng moä cuûa ngöôøi nghe, nhöng khoâng gôïi leân ñöùc tin cöùu ñoä. Vieäc giaûng thuyeát nhö theá seõ khoâng giuùp caûm nghieäm veà söùc maïnh cuûa Chuùa Kitoâ.
Theo Ñöùc Toång Giaùm Muïc Coleridge, coâng cuoäc truyeàn giaùo môùi ñoøi phaûi chuaån bò vaø coâng boá Tin Möøng, haàu ñaït tôùi moät söï rao giaûng truyeàn giaùo maïnh meõ hôn. Ñeå coå voõ loái giaûng thuyeát naøy, caàn soaïn moät cuoán chæ nam veà giaûng thuyeát theo maãu cuoán chæ nam veà huaán giaùo vaø huaán thò toång quaùt cuûa Saùch Leã Roma. Cuoán chæ nam naøy phaûi döïa treân kinh nghieäm cuûa Giaùo Hoäi hoaøn vuõ ñeå cung caáp moät cô caáu, nhöng khoâng boùp ngheït thieân taøi cuûa caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông hoaëc caùc vò giaûng thuyeát. Phaûi giuùp huaán luyeän caùc nhaø giaûng thuyeát moät caùch vöõng chaéc vaø coù heä thoáng hôn taïi caùc chuûng vieän vaø caùc nhaø ñaøo taïo. Ñaây laø ñieàu raát caàn thieát trong moät thôøi ñaïi ai cuõng nhìn nhaän tính chaát quan troïng cuûa baøi giaûng, vôùi yù thöùc raèng vieäc cöû haønh thaùnh leã chuùa nhaät cuøng vôùi baøi giaûng, ñoái vôùi phaàn lôùn caùc tín höõu Coâng Giaùo, laø ñieåm tieáp xuùc duy nhaát cuûa hoï vôùi Lôøi Chuùa.
Ñöa Kinh Thaùnh Vaøo Ñôøi Soáng
Ñöùc Hoàng Y Francis George, Toång Giaùm Muïc giaùo phaän Chicago, Hoa Kyø, trong baøi tham luaän, ngaøi noùi raèng moät ñieàu quan troïng laø caùc vò muïc töû laøm sao ñeå Kinh Thaùnh trôû neân thaønh phaàn cuûa ñôøi soáng tín höõu, ñaây laø moät ñieàu khoù khaên hôn trong hoaøn caûnh ngaøy nay, vì ngoân ngöõ vaø hình aûnh Kinh Thaùnh daàn daàn bieán maát khoûi neàn vaên hoùa bình daân. Ñöùc Hoàng Y noùi: "Caùch ñaây moät theá heä, theá giôùi ngheä thuaät vaø kòch ngheä ñaày nhöõng haønh aûnh Kinh Thaùnh, ví duï hình aûnh ngöôøi Samaritano nhaân laønh, hoaëc ngöôøi ta nhaéc ñeán thaønh Sodoma vaø Gomorrah. Nay nhöõng hình aûnh aáy khoâng coøn nöõa, caû hình aûnh Thieân Chuùa nhö moät vò hoaït ñoäng trong lòch söû nhaân loaïi cuõng vaäy. Daân chuùng khoâng coøn hieåu theá giôùi nhö moät nôi maø Thaùnh Linh ñang hoaït ñoäng, vaø coù caû söï hieän dieän cuûa caùc thieân thaàn vaø ma quyû, vaø hoï phaûi tìm kieám thaùnh yù Thieân Chuùa".
Theo Ñöùc Hoàng Y George, khi coâng boá vaø giaûi thích Lôøi Chuùa, caùc vò muïc töû phaûi giuùp daân chuùng tieán tôùi moät "söï hoaùn caûi veà trí töôûng töôïng, trí tueä vaø yù chí. Quaù nhieàu khi theá giôùi hình aûnh ngaøy nay khoâng coøn hình aûnh cuûa Thieân Chuùa nöõa. Trí tueä ngaøy nay thaáy khoâng coù gì laø quan troïng trong caùc saùch Kinh Thaùnh. Ñöùc Hoàng Y ñaëc bieät keâu goïi caùc thaønh vieân Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc vaø moïi nhaân vieân muïc vuï cuûa Giaùo Hoäi haõy daïy daân chuùng veà ngheä thuaät lectio divina, ñoïc vaø caàu nguyeän vôùi Kinh Thaùnh. Ngaøi noùi: "Neáu quyeàn naêng cuûa Lôøi Chuùa trong Kinh Thaùnh phaûi ñöôïc caûm nghieäm thaáy trong ñôøi soáng vaø söù maïng cuûa Giaùo Hoäi, thì caùc vò muïc töû phaûi quan taâm ñeán boái caûnh soáng cuûa con ngöôøi cuõng nhö caùc vaên baûn ñaõ ñöôïc linh höùng".
Daïy Caùch Laéng Nghe
Theo Ñöùc Cha Luis Tagle, Giaùm Muïc giaùo phaän Imus beân Phi luaät taân, moät ñieàu thieáu nôi daân chuùng ngaøy nay laø thaùi ñoä quan taâm, laéng nghe. Thaùi ñoä naøy thaät laø thieáu nôi nhieàu ngöôøi thôøi ñaïi.
Ñöùc Cha nhaän ñònh raèng vieäc ñoïc Kinh Thaùnh cuõng ñoøi khaû naêng laéng nghe, vaø ñaây laø moät ñieàu ngaøy caøng trôû neân khoù khaên trong moät theá giôùi trong ñoù con ngöôøi bò thu huùt vaøo baûn thaân mình.
Ñöùc Cha Tagle noùi: "Giaùo Hoäi phaûi huaán luyeän ngöôøi nghe Lôøi Chuùa, Nhöng vieäc laéng nghe naøy khoâng phaûi chæ ñöôïc thoâng truyeàn qua vieäc giaùo huaán, nhöng ñuùng hôn qua moâi tröôøng laéng nghe. Con xin ñeà nghò 3 loái ñeà caäp vaán ñeà ñeå ñaøo sau thaùi ñoä laéng nghe:
- Thöù nhaát: laø laéng nghe trong ñöùc tin. Ñöùc tin laø moät hoàng aân cuûa Chuùa Thaùnh Linh, nhöng cuõng laø moät söï thöïc thi töï do cuûa con ngöôøi. Laéng nghe trong ñöùc tin coù nghóa laø môû roäng con tim cho Lôøi Chuùa, ñeå Lôøi Chuùa thaáu nhaäp vaøo vaø bieán ñoåi chuùng ta, roài thöïc haønh Lôøi Chuùa. Ñieàu naøy cuõng töông ñöông vôùi söï vaâng phuïc trong ñöùc tin. Huaán luyeän veà söï laéng nghe laø thaønh phaàn cuûa söï huaán luyeän veà ñöùc tin.
- Thöù hai. Caùc bieán coá trong theá giôùi chuùng ta ngaøy nay cho thaáy haäu quaû cuûa thaùi ñoä thieáu laéng nghe: nhöõng xung ñoät trong gia ñình, hoá chia caùch giöõa caùc theá giaø treû, caùc daân nöôùc, vaø baïo löïc. Ngöôøi ta bò maéc keït trong moät theá giôùi ñoäc thoaïi, khoâng quan taâm chuù yù, oàn aøo, baát bao dung, vaø chæ quan taâm ñeán baûn thaân mình. Giaùo Hoäi coù theå cung caáp moät moâi tröôøng ñoái thoaïi, toân troïng, hoã töông vaø vöôït leân treân baûn thaân mình.
- Thöù ba: Thieân Chuùa noùi, vaø Giaùo Hoäi, nhö moät ngöôøi ñaày tôù laéng nghe tieáng Chuùa noùi. Nhöng Thieân Chuùa khoâng chæ noùi maø thoâi. Ngaøi cuõng ñaëc bieät laéng nghe ngöôøi coâng chính, goùa phuï, coâ nhi, ngöôøi bò baùch haïi vaø ngöôøi ngheøo khoâng coù tieáng noùi. Giaùo Hoäi cuõng phaûi hoïc caùch laéng nghe cuûa Chuùa vaø leân tieáng thay cho nhöõng ngöôøi khoâng coù tieáng noùi.
Baøi phaùt bieåu cuûa Ñöùc Cha Tagle raát ngaén, nhöng ñöôïc cöû toïa noàng nhieät voã tay taùn thöôûng.
Giaûi Thích Lôøi Chuùa
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Laurent Monsengwo, Toång thö kyù ñaëc bieät cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc hieän nay, nhöng ngaøi leân tieáng vôùi tö caùch ñaïi dieän Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Coäng hoøa daân chuû Congo vaø noùi veà vieäc giaûi thích Kinh Thaùnh trong quan heä vôùi caùc giaùo phaùi.
Ñöùc Toång Giaùm Muïc ghi nhaän hieän töôïng giaùo phaùi khoâng phaûi laø môùi meû, noù coù töø thôøi kyø ñaàu cuûa Giaùo Hoäi. Trong thö thöù I vieát ra vaøo khoaûng naêm 95 sau Chuùa Kitoâ, thaùnh Gioan ñaõ noùi ñeán nhöõng ngöôøi ñoái laäp khoâng coøn tuyeân xöng Chuùa Kitoâ ñeán trong xaùc theå nöõa (1 Jn 4,2-3), hoï ra khoûi coäng ñoaøn vaø bò loaïi tröø khoûi ñöùc tin toâng truyeàn (1 Jn 2,19-24).
Tuy nhieân, söï lan traøn caùc giaùo phaùi ñuû loaïi nhö ung thö, laøm cho chuùng ta lo aâu trong tö caùch laø nhöõng muïc töû cuûa Giaùo Hoäi. Nhaát laø vì ñaïo lyù cuûa chuùng thöôøng döïa treân söï giaûi thích Kinh Thaùnh theo nghóa ñen. Nhöng nhieàu vaên baûn Kinh Thaùnh khoâng chaáp nhaän loái giaûi thích nhö theá vaø khuyeán khích theo caùc tieâu chuaån khaùc. Ví duï phaûn öùng cuûa Chuùa Gieâsu khi ngaøi bò teân veä binh taïi dinh thöôïng teá Anna taùt vaøo maët (Jn 18,22-23) cho thaáy roõ vieäc giô maù beân kia nhö ñöôïc noùi ñeán trong Tin Möøng theo thaùnh Matheâu (Mt 5,39) laø moät kieåu noùi maïnh, khoâng neân hieåu theo nghóa ñen. Nhöng Chuùa Gieâsu, traùi vôùi luaät aên mieáng traû mieáng (Mt 5,38), ngaøi daïy ñöøng laáy aùc baùo aùc, ngaøi tha thöù...
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Monsengwo noùi ñeán nhöõng tieâu chuaån giuùp chuùng ta ñöøng giaûi thích Kinh Thaùnh moät caùch chuû quan vaø cöïc ñoan, ñoù laø Thaùnh Linh (DV 12), Toâng Truyeàn (norma normans), söï hieäp thoâng vôùi Thaân Mình Giaùo Hoäi (1 Jn 1,3), söï tuyeân xöng ñöùc tin cuûa Giaùo Hoäi, söï hoøa hôïp cuûa toaøn theå Kinh Thaùnh (analogia scripturae).
Lôøi Chuùa Vöøa Taàm Tay
Cuõng lieân quan ñeán vieäc ñoïc vaø hieåu Kinh Thaùnh, Ñöùc Cha Joseph Luc Bouchard, Giaùm Muïc Saint Paul, bang Alberta, Canada, nhaän xeùt raèng töø sau Coâng ñoàng chung Vatican 2, nhieàu noã löïc ñaõ ñöôïc thöïc hieän ñeå Lôøi Chuùa trôû neân vöøa taàm tay cuûa caùc tín höõu. Nhöng vaãn coøn moät thöù hoá chia caùch giöõa caùc chuyeân gia Kinh Thaùnh vaø caùc vò Muïc Töû, vaø giöõa caùc coäng ñoàng Kitoâ. Vaø Ñöùc Cha ñeà nghò: Lieân hieäp Kinh Thaùnh Coâng Giaùo theá giôùi, vôùi söï hoã trôï cuûa caùc cô quan khaùc cuûa Toøa Thaùnh, cöùu xeùt xem coù theå toå chöùc caùc Hoäi nghò quoác teá veà Lôøi Chuùa ñeå trôï giuùp vieäc ñoïc Kinh Thaùnh trong nieàm caûm thöùc cuøng Giaùo Hoäi hay khoâng.
Vaán ñeà giaûng thuyeát vaø huaán luyeän caùc vò giaûng thuyeát ñaõ ñöôïc caùc nghò phuï ñeà caäp ñeán trong buoåi trao ñoåi töï do vaøo giôø cuoái cuøng trong phieân khoaùng ñaïi chieàu ngaøy thöù Ba, 7-10-2008. Caùc vò cuõng keâu goïi ñaëc bieät chuù yù ñeán söï kieän caùc tín höõu ngaøy nay thöôøng khoâng coù moät neàn vaên hoùa veà Kinh Thaùnh, khieán cho vieäc giaûng veà Kinh Thaùnh caøng phöùc taïp vaø khoù khaên hôn. Sau cuøng, caùc nghò phuï ghi nhaän söï kieän 'neàn vaên hoùa ñoïc saùch" ngaøy nay ñang cheát daàn, vì caùc phöông tieän truyeàn thoâng môùi meû vaø taân tieán.
Saùng thöù Naêm 9-10-2008, caùc nghò phuï chæ nhoùm khoaùng ñaïi töø 9 ñeán 11 giôø, sau ñoù, luùc 11 giôø röôõi, caùc vò döï thaùnh leã do ÑTC Bieån Ñöùc 16 cöû haønh nhaân leã gioã thöù 50 cuûa Ñöùc Coá Giaùo Hoaøng Pioâ 12, qua ñôøi ngaøy 9-10-1958, thoï 82 tuoåi.
G. Traàn Ñöùc Anh, OP
(Radio Vatican)