Linh Muïc Federico Lombardi
nhaän ñònh veà chuyeán toâng du
cuûa ÑTC Bieån Ñöùc XVI taïi Hoa Kyø
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Linh Muïc Federico Lombardi nhaän ñònh veà chuyeán toâng du cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI taïi Hoa Kyø.
Tin Vatican (RG 21-4-2008) - Luùc sau 10 giôø röôõi saùng ngaøy 21-4-2008 Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI ñaõ veà tôùi phi tröôøng Ciampino cuûa Roma baèng an, keát thuùc chuyeán toâng du 6 ngaøy taïi Hoa Kyø. Chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ dieãn ra toát ñeïp ngoaøi söï chôø mong cuûa moïi ngöôøi, keå caùc Giaùm Muïc Hoa Kyø.
Sau ñaây chuùng toâi xin göûi tôùi quùy vò vaø caùc baïn baøi cuûa phaùi vieân Alessandro Gisotti phoûng vaán Linh Muïc Federico Lombardi, Giaùm ñoác ñaøi Phaùt thanh Vaticaêng, kieâm Phaùt ngoân vieân Toøa Thaùnh, veà chuyeán toâng du noùi treân.
Hoûi 1: Thöa cha Lombardi, Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc vöøa keát thuùc chuyeán toâng du 6 ngaøy taïi Hoa Kyø. Trong tö caùch laø Giaùm ñoác ñaøi phaùt thanh Vaticaêng, kieâm Phaùt ngoân vieân cuûa Toøa Thaùnh thaùp tuøng Ñöùc Thaùnh Cha, cha coù caûm töôûng gì?
Ñaùp: Toâi xin nhaéc laïi laø trong söù ñieäp göûi nhaân daân Myõ moät tuaàn tröôùc khi leân ñöôøng vieáng thaêm Hoa Kyø, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ nhaán maïnh raèng ñeà taøi chuyeán toâng du laø "Chuùa Kitoâ nieàm hy voïng cuûa chuùng ta". Vaø ñoù ñaõ laø ñeà taøi thoáng nhaát bieát bao nhieâu söù ñieäp, trong nhieàu höôùng khaùc nhau, maø Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ muoán nhaén göûi nhaân daân vaø Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Hoa Kyø, cuõng nhö taát caû moïi quoác gia trong Ñaïi Hoäi Ñoàng Lieân Hieäp Quoác. Toâi thöïc söï coù caûm töôûng ñaây laø ñieàu ñaõ ñaït ñích, vaø chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ laø moät chuyeán vieáng thaêm loan baùo nieàm hy voïng cho taát caû moïi ngöôøi: loan baùo nieàm hy voïng cho moät ñaïi quoác, phaûi coù phaåm giaù vaø yù thöùc veà söï cao caû trong ôn goïi cuûa mình treân theá giôùi ngaøy nay; loan baùo nieàm hy voïng cho moät Giaùo Hoäi ñaõ soáng moät giai ñoaïn ñaëc bieät giao ñoäng trong caùc naêm gaàn ñaây vaø vì theá raát caàn ñöôïc taùi cuûng coá vaø vöôn tôùi töông lai; vaø caû Giaùo Hoäi nöõa cuõng phaûi yù thöùc veà caùc traùch nhieäm ñòa phöông cuûa mình cuõng veà traùch nhieäm trong Giaùo Hoäi ñaïi ñoàng. Vaø sau cuøng laø loan baùo nieàm hy voïng cho Lieân Hieäp Quoác, nghóa laø cho taát caû moïi daân toäc treân theá giôùi, nhaân dòp kyû nieäm 60 naêm coâng boá Baûn Tuyeân Ngoân Nhaân Quyeàn. Moïi ngöôøi coù dip suy tö veà caùc neàn taûng ñích thaät giuùp xaây döïng töông lai, vaø nhö theá cuõng laø dòp ñeå nhìn veà phía tröôùc. Chuùa Kitoâ giuùp coù caùi nhìn naøy veà con ngöôøi, veà soá phaän cuûa noù, veà thöïc taïi cuûa con ngöôøi cho pheùp xaây döïng töông lai nhaân loaïi treân caùc neàn taûng vöõng chaéc.
Hoûi 2: Ngöôøi ta ñaõ raát caûm phuïc söï roõ raøng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI, khi thaáy Ñöùc Thaùnh Cha noùi vôùi Giaùo Hoäi vaø xaõ hoäi Myõ, baèng caùch can ñaûm ñöông ñaàu vôùi caùc ñeà taøi khoù khaên nhö vieäc laïm duïng tính duïc treû em. Ñaâu laø caùc keát quûa coù theå chôø ñôïi töø kieåu caùch khieâm toán vaø cöùng raén maïnh meõ naøy cuûa Ñöùc Thaùnh Cha?
Ñaùp: Vaâng, quùy vò noùi ñuùng. Xem ra Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ duøng kieåu caùch rieâng cuûa ngaøi ñeå ñöông ñaàu vôùi caùc vaán ñeà: nghóa laø raát lieâm chính, khoâng bao giôø troán chaïy tröôùc caùc khoù khaên, nhöng nhìn thaúng vaøo caùc khoù khaên ñoù, nhìn xa hôn tôùi phía tröôùc moät caùch saùng suoát vaø vôùi yù thöùc roõ raøng. Khi nhìn vaøo caùc vaán ñeà cuûa Giaùo Hoäi taïi Hoa Kyø Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñöông ñaàu vôùi chuùng vôùi caû yù thöùc nhìn nhaän loãi laàm, vaø daán thaân ñeå chöõa laønh caùc veát thöông vaø söû duïng tinh thaàn traùch nhieäm ñoù cho töông lai, ñeå caùc söï kieän traàm troïng nhö theá khoâng bao giôø laäp laïi nöõa. Tuy nhieân ñieàu naøy ñaõ ñöôïc ñöa vaøo trong dieãn vaên Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI noùi vôùi Giaùo Hoäi Myõ trong moät boái caûnh raát roäng raõi, qua ñoù ñieàu ñaõ ñöôïc loan baùo laø boån phaän giôùi thieäu söù ñieäp cuûa Chuùa Kitoâ moät caùch toaøn veïn trong xaõ hoäi ngaøy nay, tìm laïi veû ñeïp vaø söï cao caû cuûa ôn goïi giaùo duïc cuûa Giaùo Hoäi.
Dieãn vaên Ñöùc Thaùnh Cha noùi vôùi caùc ñaïi hoïc vaø giôùi chöùc giaùo duïc Hoa Kyø ñaõ laø moät baøi dieãn vaên ñaùng ghi nhôù, trong ñoù Ñöùc Thaùnh Cha neâu baät nhöõng gì maø tín höõu coâng giaùo Myõ ñaõ laøm ñöôïc trong laõnh vöïc giaùo duïc vaø vaên hoùa. Chuùng ta phaûi nhôù ñieàu naøy: ñoù laø ñaõ khoâng coù moät quoác gia naøo treân theá giôùi, trong ñoù Giaùo Hoäi ñaõ hoaït ñoäng nhieàu cho neàn vaên hoùa nhö Giaùo Hoäi Myõ, khoâng phaûi chæ cho tín höõu coâng giaùo, maø coøn cho taát caû moïi ngöôøi daân nöõa. Ñaây laø ñieàu Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ thaáy vaø ñaõ taùi ñeà cao vôùi söï tin töôûng lôùn lao nôi töông lai. Ñöùc Thaùnh Cha cuõng ñaõ nhaéc laïi bieát bao coâng lao cuûa tín höõu coâng giaùo Myõ trong tình lieân ñôùi ñoái vôùi caùc ngöôøi ngheøo, caùc daân toäc khaùc cuõng nhö taát caû moïi ngöôøi caàn ñöôïc trôï giuùp. Ngaøi môøi goïi coù caùi nhìn tích cöïc ñoái vôùi Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, maø trong baøi giaûng taïi nhaø thôø chính toøa Thaùnh Patrick Ñöùc Thaùnh Cha duøng moät hình aûnh raát ñeïp ñeå so saùnh. Ñoù laø hình aûnh caùc kính maàu xinh ñeïp cuûa nhaø thôø. Chuùng saùng leân vaø ai soáng kinh nghieäm töø beân trong môùi hieåu ñöôïc veû ñeïp, söï cao caû vaø caûm taï Chuùa ñaõ môøi goïi mình laøm thaønh phaàn cuûa Giaùo Hoäi naøy.
Trong dieãn vaên noùi vôùi giôùi treû cuõng theá, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ bieát khôi daäy moät söï haêng say lôùn vaø trình baày söï tích cöïc vaø veû ñeïp cuûa ôn goïi Kitoâ. Vì theá toâi nghó Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ thöïc söï giuùp Giaùo Hoäi Myõ kheùp laïi moät trang söû xaáu hoå, vì ñaây laø töø maø chính Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ duøng, moät trang söû ñôùn ñau vì caùc loãi laàm vaø caùc traùch nhieäm naëng neà cuûa quùa khöù, caû khi chæ do moät nhoùm nhoû trong soá ñoâng ñaûo caùc linh muïc cuûa Giaùo Hoäi Myõ, gaây ra. Chaéc chaén ñaây laø thôøi gian khoù khaên ñoái vôùi caùc naïn nhaân cuõng nhö ñoái vôùi caùc ngöôøi coù traùch nhieäm vaø caùc veát thöông maø Giaùo Hoäi caûm nghieäm trong chính thaân theå mình; nhöng trong tình baùc aùi vaø trong noã löïc chöõa laønh caùc veát thöông quùa khöù, giôø ñaây Giaùo Hoäi Myõ coù theå tin töôûng nhìn veà töông lai, vì bieát raèng coù söï tha thöù, coù söï hoøa giaûi, coù khaû naêng tieáp tuïc soáng ôn goïi Kitoâ vôùi söï tích cöïc lôùn lao hôn.
Hoûi 3: Thöa cha, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chinh phuïc con tim khoâng phaûi chæ cuûa caùc tín höõu coâng giaùo maø cuûa toaøn daân Myõ, khi noùi tôùi caùc giaù trò xaây neàn cho Hoa Kyø, caùc giaù trò maø trong bao nhieâu theá heä ñaõ khieán cho vuøng ñaát naøy trôû thaønh moät ñích tôùi cuûa nieàm hy voïng. Chuyeán toâng du naøy cuûa Ñöùc Thaùnh Cha coù theå giuùp nöôùc Myõ suy tö veà vai troø cuûa mình trong theá giôùi ngaøy nay hay khoâng?
Ñaùp: Chaéc chaén laø coù roài. Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ duøng moät khoa sö phaïm coå ñieån cuûa caùc Giaùo Hoaøng, cuõng laø cuûa vò tieàn nhieäm cuûa ngaøi, ñoù laø noùi vôùi caû moät daân toäc vaø nhaän dieän caùc goác reã, caùc giaù trò vaø ôn goïi lòch söû cuûa noù vôùi taát caû uy tín cuûa moät vò laõnh ñaïo tinh thaàn. Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ noùi vôùi ngöôøi daân Myõ veà caùc ñaëc tính chung soáng giöõa bieát bao nhieâu daân toäc coù caùc neàn vaên hoùa vaø nieàm tin khaùc nhau, trong vieäc cuøng nhau chung xaây moät coäng ñoaøn lôùn trong töï do vaø daân chuû. Ñaây laø ñieàu coù theå trôû thaønh moät söù ñieäp hoøa bình, hoøa giaûi vaø chung soáng cho toaøn nhaân loaïi, trong töï do, moät söï töï do ñöôïc xaây döïng moät caùch roõ raøng treân vieäc thöøa nhaän Thieân Chuùa Taïo Hoùa, vaø nhö theá thöøa nhaän caùc giaù trò neàn taûng cuûa baûn chaát con ngöôøi, nhö laø hình aûnh cuûa Thieân Chuùa. Ñoù laø ñieàu maø Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ruùt tæa ra vaø ñaõ noùi moät caùch heát söùc roõ raøng, vaø ngöôøi daân Myõ caûm thaáy hoï ñöôïc hieåu bieát vaø ñöôïc thöøa nhaän trong giaù trò lòch söû vaø caùc khía caïnh toát ñeïp nhaát cuûa hoï. Vaø dó nhieân ñaây laø moät thieän ích raát lôùn. Caû caùc vò laõnh ñaïo caáp cao nhaát cuûa Hoa Kyø nhö toång thoáng Bush vaø phoù toång thoång Cheney, cuõng ñaõ thöøa nhaän khaû naêng naøy cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, trong vieäc gôïi laïi caùc khía caïnh tích cöïc cuûa ngöôøi daân Myõ vaø trao ban cho noù moät söù ñieäp lôùn.
Chieàu ngaøy 20 thaùng 4 (naêm 2008) khi nghe dieãn vaên cuûa phoù toång thoáng Cheney, toâi nghe nhöõng ngöôøi Myõ ñöùng chung quanh noùi: nhöõng lôøi ca tuïng quan troïng töø moät trong caùc nhaân vaät cao caáp nhö theá trong chính quyeàn cuûa ñaát nöôùc chuùng toâi ñoái vôùi vò Thuû Laõnh cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo laø ñieàu maø cho tôùi caùch ñaây vaøi naêm chuùng toâi ñaõ khoâng theå töôûng töôïng ñöôïc. Ñieàu naøy coù nghóa laø nhaân daân Hoa Kyø, trong taát caû moïi khía caïnh cuûa hoï keå caû caùc giôùi laõnh ñaïo, thöøa nhaän raèng Giaùo Hoäi Coâng Giaùo vaø Ñöùc Thaùnh Cha laø nhöõng ngöôøi ñoái taùc xöùng ñaùng vaø höõu hieäu, vì giuùp tìm ra ñieàu toát ñeïp nhaát cuûa chính daân toäc Myõ.
Hoûi 4: Chuyeán toâng du cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, nhö cha ñaõ bieát, cuõng coù theå ñöôïc keå laïi baèng caùc hình aûnh nöõa. Chaéc chaén caûnh töôïng Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI quøy caàu nguyeän taïi Ground Zero, neàn cuûa Thaùp Song Sinh, seõ laø hình aûnh khoâng bao giôø phai nhoøa trong kyù öùc cuûa töøng ngöôøi chuùng ta vaø ñaëc bieät trong kyù öùc cuûa ngöôøi daân thaønh phoá New York. Vöôït ngoaøi caùc caûm xuùc thì ñaâu laø yù nghóa saâu xa nhaát cuûa bieán coá naøy thöa cha?
Ñaùp: Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñeán caàu nguyeän taïi Ground Zero, vaø ngaøi ñaõ khoâng ñoïc dieãn vaên lôùn naøo. Ngaøi ñaõ ñeán ñeå suy nieäm, vaø qua ñoù ngaøi môøi goïi chuùng ta taát caû suy tö veà maàu nhieäm cuûa bieán coá 11 thaùng 9 naêm 2001. Ñoù laø maàu nhieäm cuûa söï döõ, loä hieän ra vôùi moät söï hieáu chieán vaø baïo löïc khoâng theå naøo hieåu noåi trong lòch söû cuûa chuùng ta, trong thôøi ñaïi ngaøy nay. Söï döõ saùt nhaân ñoù gieát cheát haøng ngaøn ngöôøi voâ toäi, maø khoâng lo aâu gì, coøn hôn theá nöõa noù tìm saùt haïi ñeå giöõ theá ñöùng cuûa noù trong cuoäc soáng cuûa chuùng ta, ñeå khuaáy ñoäng vaø ñaûo loän cuoäc soáng. Nhôù laïi söï kieän naøy nhöng ñoàng thôøi cuõng laø ñeå nhôù laïi raèng Ground Zero cuõng ñaõ laø nôi naûy sinh ra ñieàu toát ñeïp nhaát cuûa tình lieân ñôùi ñoái vôùi nhöõng ai ñang phaûi ñau khoå.
Toâi ñaõ raát xuùc ñoäng vì khoâng bieát raèng 400 treân toång soá gaàn 3,000 ngöôøi ñaõ cheát, laø nhöõng nhaân vieân caáp cöùu. Ñaõ coù 340 nhaân vieân cöùu hoûa bò cheát trong bieán coá naøy. Troän laãn vôùi caùi cheát cuûa ngöôøi voâ toäi laø söï hy sinh cuûa ngöôøi lieàu maïng ñeå cöùu giuùp hoï. Ñaây laø ñieàu chuùng ta khoâng ñöôïc queân. Noù dieãn taû yeáu toá cuûa nieàm hy voïng gaén lieàn vôùi bieán coá theâ thaûm buoàn thöông naøy, vaø noù laø ñieàu khieán cho chuùng ta nhìn tôùi tröôùc, hay ñuùng hôn laø ñieåm töïa giuùp nhìn tôùi tröôùc vaø noùi: "Khoâng phaûi chæ coù söï döõ, maø cuõng coù söï thieän nöõa!".
Vôùi thaùi ñoä naøy chuùng ta phaûi nhìn veà töông lai vaø khoâng ñeå cho mình bò khuaáy ñoäng vaø sôï haõi quùa ñaùng, baèng caùch tieáp tuïc tìm xaây döïng moät xaõ hoäi toát ñeïp hôn, döïa treân neàn taûng cuûa caùc nguyeân taéc, maø Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ nhaéc tôùi trong baøi dieãn vaên tröôùc Hoäi Ñoàng Lieân Hieäp Quoác, nghóa laø phaåm giaù con ngöôøi, thöøa nhaän Thieân Chuùa Taïo Hoùa vaø taát caû caùc nguyeân taéc, maø chuùa Kitoâ nieàm hy voïng cuûa chuùng ta, giuùp chuùng ta troâng thaáy. Nhö theá, caû vieäc suy nieäm bieán coá theâ thaûm naøy nhöng raát ñaëc thuø cuûa lòch söû ngaøy nay, xem ra cuõng ñöôïc daãn tôùi ñeà taøi hy voïng trong chuyeán vieáng thaêm naøy cuûa Ñöùc Thaùnh Cha. Thöïc teá trong vieäc nhìn vaø troâng thaáy söï döõ hieän dieän, nhöng cuõng hy voïng vì bieát raèng söï döõ khoâng coù tieáng noùi cuoái cuøng, vaø coù moät tình yeâu thöông cho pheùp chuùng ta baét ñaàu trôû laïi vaø taùi xaây döïng cuoäc soáng.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)