Vaøi Nhaän Ñònh cuûa ÑTC Beâneâñitoâ XVI veà Moâi Sinh
trích töø Söù Ñieäp Hoaø Bình naêm 2008
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Vaøi Nhaän Ñònh cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Beâneâñitoâ XVI veà Moâi Sinh trích töø Söù Ñieäp Hoaø Bình naêm 2008.
(Radio Veritas Asia 05/03/2008) - Nôi soá 7 cuûa Söù Ñieäp Hoaø Bình naêm 2008, ÑTC Beâneâñitoâ XVI ñaõ so saùnh Traùi Ñaát nhö laø Caên Nhaø ñeå nhaân loaïi cö nguï trong tinh thaàn saùng taïo vaø traùch nhieäm. ÑTC ñaõ vieát nhö sau:
Gia ñình caàn moät maùi nhaø, moät moâi tröôøng theo möùc ñoä cuûa mình, trong ñoù coù theå thieát laäp quan heä giöõa caùc phaàn töû vôùi nhau. Ñoái vôùi gia ñình nhaân loaïi, caên nhaø aáy chính laø traùi ñaát, laø moâi tröôøng maø Thieân Chuùa, Ñaáng Taïo Hoùa ñaõ ban cho chuùng ta ñeå chuùng ta cö nguï trong tinh thaàn saùng taïo vaø traùch nhieäm. Chuùng ta caàn phaûi chaêm soùc moâi sinh: moâi sinh ñöôïc uûy thaùc cho con ngöôøi baûo veä vaø giöõ gìn trong moät tinh thaàn töï do traùch nhieäm, luoân ñeå yù tôùi coâng ích cuûa moïi ngöôøi nhö moät tieâu chuaån ñeå thaåm ñònh. Dó nhieân con ngöôøi coù giaù trò toái thöôïng so vôùi toaøn theå thieân nhieân. Toân troïng moâi sinh khoâng coù nghóa laø coi thieân nhieân vaät chaát hay ñoäng vaät laø quan troïng hôn con ngöôøi. Ñuùng hôn, ñieàu aáy coù nghóa laø moãi ngöôøi khoâng theå coi thieân nhieân moät caùch ích kyû nhö theå noù hoaøn toaøn nhaém phuïc vuï cho tö lôïi cuûa mình, vì caùc theá heä mai sau cuõng coù quyeàn ñöôïc höôûng nhöõng lôïi ích cuûa thieân nhieân, vaø khi laøm nhö theá, hoï thi haønh cuøng moät tinh thaàn töï do traùch nhieäm maø chuùng ta ñang ñoøi hoûi cho mình. Cuõng khoâng ñöôïc queân nhöõng ngöôøi ngheøo, trong nhieàu tröôøng hôïp, hoï bò gaït ra ngoaøi, khoâng ñöôïc höôûng nhöõng taøi nguyeân thieân nhieân ñöôïc daønh cho taát caû moïi ngöôøi. Ngaøy nay, nhaân loaïi lo laéng cho töông lai söï quaân bình moâi sinh. Veà vaán ñeà naøy, neân thaåm ñònh moät caùch khoân ngoan, trong moät cuoäc ñoái thoaïi giöõa caùc chuyeân gia vaø nhöõng ngöôøi khoân ngoan, khoâng ñöa ra nhöõng phaùn ñoaùn coù tính chaát yù thöùc heä ñeå ñi tôùi nhöõng keát luaän haáp taáp vaø nhaát laø baèng caùch cuøng nhau tìm kieám moät kieåu maãu phaùt trieån daøi haïn, baûo ñaûm an sinh cuûa moïi ngöôøi, trong nieàm toân troïng söï quaân bình moâi sinh. Neáu vieäc baûo veä moâi sinh coù nhöõng giaù phaûi traû, thì caàn phaûi chia ñoàng ñeàu caùi giaù aáy, ñeå yù ñeán nhöõng khaùc bieät trong söï phaùt trieån taïi caùc nöôùc vaø tình lieân ñôùi ñoái vôùi caùc theá heä töông lai. Haønh ñoäng khoân ngoan thaän trong khoâng coù nghóa laø khoâng laõnh nhaän traùch nhieäm vaø hoaõn laïi caùc quyeát ñònh; ñuùng hôn coù nghóa laø daán thaân cuøng nhau ñöa ra caùc quyeát ñònh, sau khi ñaõ cöùu xeùt trong tinh thaàn traùch nhieäm nhöõng con ñöôøng phaûi theo, vôùi muïc ñích cuûng coá lieân minh giöõa con ngöôøi vaø moâi sinh, lieân minh aáy phaûi phaûn aùnh tình thöông saùng taïo cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng töø ñoù chuùng ta xuaát phaùt vaø chuùng ta ñang tieán veà cuøng Ngaøi.
Nôi Soá 8, ÑTC xaùc ñònh nhö sau:
Ñieàu cô baûn laø phaûi "coi" traùi ñaát nhö "caên nhaø chung cuûa chuùng ta", vaø ñeå noù phuïc vuï taát caû moïi ngöôøi, khi quaûn lyù traùi ñaát, caàn choïn con ñöôøng ñoái thoaïi thay vì ñôn phöông ñöa ra nhöõng choïn löïa. Neáu caàn, ta coù theå gia taêng nhöõng toå chöùc treân bình dieän quoác teá, ñeå chu toaøn vieäc quaûn lyù caên nhaø chung cuûa chuùng ta moät caùch hoøa hôïp; tuy nhieân, tröôùc tieân caàn laøm chín muøi trong löông taâm con ngöôøi xaùc tín theo ñoù chuùng ta phaûi cuøng nhau coäng taùc trong tinh thaàn traùch nhieäm. Nhöõng vaán ñeà xuaát hieän nôi chaân trôøi thaät laø phöùc taïp vaø caáp thieát. Ñeå ñöông ñaàu höõu hieäu vôùi tình traïng aáy, neân haønh ñoäng phoái hôïp. Coù moät laõnh löïc caàn gia taêng ñoái thoaïi giöõa caùc daân nöôùc, ñoù laø vieäc quaûn lyù caùc nguoàn naêng löôïng cuûa traùi ñaát . Veà vaán ñeà naøy, caùc nöôùc taân tieán veà kyõ thuaät ñöùng tröôùc hai ñieàu caáp thieát: moät ñaøng caàn phaûi loaïi boû thoùi quen tieâu thuï thaùi quaù do kieåu maãu phaùt trieån hieän nay, vaø ñaøng khaùc, caàn phaûi ñaàu tö thích ñaùng ñeå coù nhöõng nguoàn naêng löôïng khaùc nhau, vaø ñeå caûi tieán vieäc söû duïng naêng löôïng. Caùc nöôùc ñang vöôït leân caàn nhieàu naêng löôïng, nhöng nhieàu khi vieäc thoûa maõn nhu caàu aáy gaây thieät haïi cho caùc nöôùc ngheøo, vì caùc nöôùc naøy khoâng ñuû caùc cô caáu haï taàng, caû veà phöông dieän kyõ thuaät, hoï ñaønh phaûi baùn vôùi giaù haï caùc nguoàn naêng löôïng maø hoï sôû höõu. Ñoâi khi, töï do chính trò cuûa hoï cuõng bò thöông toån vì nhöõng hình thöùc baûo hoä hoaëc ít laø hoï phaûi chòu nhöõng ñieàu kieän thaät laø nhuïc nhaõ.
Nôi hai Soá 9 vaø 10, ÑTC nhaéc moïi ngöôøi nhôù raèng:
Gia ñình caûm nghieäm an bình ñích thöïc khi moãi phaàn töû khoâng bò thieáu nhöõng gì caàn thieát vaø khi taøi saûn cuûa gia ñình (...) ñöôïc quaûn lyù toát, trong tình lieân ñôùi, khoâng thaùi quaù cuõng khoâng phí phaïm. Ñeå coù an bình trong gia ñình, moät ñaøng caàn coù moät söï côûi môû ñoái vôùi gia saûn sieâu vieät caùc giaù trò vaø ñaøng khaùc, (...) cuõng caàn phaûi coù moät söï quaûn lyù toát caùc cuûa caûi vaät chaát cuõng nhö quan heä giöõa con ngöôøi vôùi nhau....
(Soá 10) ... Ngaøy nay, gia ñình nhaân loaïi lieân keát vôùi nhau chaët cheõ hôn do söï hoaøn caàu hoùa; ngoaøi moät neàn taûng caùc giaù trò chung, gia ñình cuõng caàn coù moät neàn kinh teá coù theå thöïc söï ñaùp öùng caùc ñoøi hoûi cuûa coâng ích treân bình dieän hoaøn vuõ. Veà vaán ñeà naøy, söï tham chieáu gia ñình töï nhieân cuõng ñaëc bieät coù yù nghóa... Ñoàng thôøi caàn thi haønh taát caû nhöõng gì caàn thieát ñeå ñaûm baûo vieäc söû duïng khoân ngoan caùc nguoàn taøi nguyeân vaø phaân phoái coâng baèng. Ñaëc bieät, nhöõng vieän trôï daønh cho caùc nöôùc ngheøo phaûi ñaùp öùng caùc tieâu chuaån moät neàn kinh teá hôïp lyù laønh maïnh, traùnh nhöõng phung phí roát cuoäc chæ ñöa tôùi söï duy trì nhöõng guoàng maùy baøn giaáy toán phí. Cuõng caàn ñeå yù tôùi ñoøi hoûi luaân lyù, caàn laøm sao ñeå vieäc toå chöùc kinh teá khoâng phaûi chæ theo nhöõng luaät leä nghieâm ngaët veà vieäc kieám lôïi tröôùc maét, nhöng coù theå laø voâ nhaân ñaïo.
(Ñaëng Theá Duõng)