Saùng maét taâm hoàn

Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines

Saùng maét taâm hoàn.

Haø Noäi, Vieät Nam (2/03/2008) - Ngaøy 2.3.2008, Chuùa nhaät thöù IV muøa chay, baøi Tin Möøng trong thaùnh leã keå laïi trình thuaät Chuùa Gieâsu laø aùnh saùng theá gian ñaõ laøm pheùp laï cho ngöôøi muø baåm sinh thaáy vaø tin theo Chuùa. Trong trình thuaät, thaùnh söû Gioan ñaõ laøm noåi baät söï töông phaûn taøn nhaãn giöõa ñoâi maét cuûa ngöôøi muø vaø ñoâi maét cuûa caùc oâng Phariseâu.

Ñoâi maét thaân xaùc cuûa ngöôøi naøy muø, nhöng maét taâm hoàn oâng ta laïi saùng. OÂng nhaän ra Ñöùc Gieâsu laø Chuùa. Ngöôïc laïi, caùc oâng Phariseâu coù ñoâi maét thaân xaùc saùng, nhöng ñoâi maét taâm hoàn laïi muø toái. Hoï baûo Ñöùc Gieâsu laø moät ngöôøi toäi loãi! (x. Ga 9,24) Hoûi raèng, coù söï muø toái naøo laïi toái taêm hôn söï muø loøa cuûa nhöõng ñoâi maét saùng aáy? Nhö theá, lôøi nguyeän caàu "Laïy Thaøy xin cho con ñöôïc thaáy" luoân laø moät lôøi caàu voâ cuøng quan troïng.

Sau böõa ñieåm taâm saùng, vôùi Lôøi Chuùa laøm haønh trang, anh em chuûng sinh ñaïi chuûng vieän Haø Noäi haêng haùi ra ñi ñeå taäp nhìn hình aûnh Chuùa Gieâsu ñang hieän dieän nôi bao ngöôøi ngheøo ñoùi, ñau khoå. Ñeå roài coù theå caûm thoâng vaø seû chia vôùi nhöõng maûnh ñôøi baát haïnh khoå ñau aáy. Vôùi sôï giuùp ñôõ cuûa moät soá aân nhaân, nhoùm chuûng sinh chuùng toâi ñaõ ñem nhöõng chieác chaên aám ñeán taëng cho moät soá ngöôøi voâ gia cö reùt run ñang laáy gaàm caàu, bôø ñeâ laøm "nhaø" cuûa mình. Qua caâu chuyeän, chuùng toâi ñöôïc bieát hoï laø nhöõng ngöôøi coù hoaøn caûnh gia ñình eùo le, khoâng theå soáng ñöôïc taïi queâ vaø phaûi moø leân thuû ñoâ laøm ngheà boác vaùc vaø thu löôïm pheá lieäu ñeå kieám baùt côm, manh aùo soáng qua ngaøy. Gia taøi cuûa anh Ñöùc vaø anh Hieàn (hai ngöôøi ñang soáng ôû gaàm caàu Chöông Döông, Haø Noäi) chæ veûn veïn coù boä quaàn aùo khoaùc treân ngöôøi coäng theâm manh chieáu raùch naèm nguû. Baàu trôøi cuûa caùc anh chính laø maûng beâ toâng gaàm caàu xaùm xòt. Töông lai cuoäc ñôøi ngheõn loái!

Khi chuùng toâi troø chuyeän cuøng hai anh thì doøng ngöôøi vôùi ñuû loaïi xe coä vaãn taáp naäp, hoái haû lao ñi treân ñöôøng phoá. Khoâng bieát coù maáy ai nhìn thaáy noãi khoå ñau vaø chaïnh loøng thöông nhöõng con ngöôøi ñang lay laét döôùi gaàm caàu. Theá môùi hay, maét laø ñeå nhìn. Nhöng caùi nhìn cuûa maét khoâng nhö chieác maùy aûnh. Maét nhìn laø ñeå hieåu, ñeå thoâng caûm vaø cuõng ñeå cheâ bai. Nhìn roài ñeå yeâu thöông hay khinh bæ laïi laø phaïm vi cuûa taâm hoàn. Taâm hoàn coù traùch nhieäm veà caùi nhìn. Chính Chuùa Gieâsu ñaõ quôû traùch: Hoï nghe maø khoâng hieåu, nhìn maø khoâng thaáy vì taâm hoàn hoï ra chai ñaù maát roài (x. Mt 13,14-15).

Sau khi chia seû vôùi nhöõng con ngöôøi khoâng nhaø khoâng cöûa, chuùng toâi ñi tieáp tôùi xoùm ngheøo treân soâng Hoàng. Hoï ôû nhöõng tuùp leàu sô saøi raùch naùt khoâng bieát coù ñöôïc goïi laø nhaø hay khoâng? Doøng soâng Hoàng chaûy naëng phuø sa maøu môõ toát töôi trong thi ca, nhöng trong ñôøi thöôøng, thì nhöõng con ngöôøi soáng ngay treân doøng soâng aáy laïi ñang caûm nghieäm sao ñaát baïc maøu xô xaùc quaù! Nhöõng tuùp leàu boàng beành treân doøng nöôùc dieãn taû thaät soáng ñoäng caûnh ñôøi leânh ñeânh naêm chìm baøy noåi cuûa nhöõng gia chuû. Ngheøo naøn vaø tieâu ñieàu ñeán theá laø cuøng. Vaø thaät laø mæa mai, khoâng hieåu sao treân böùc vaùch raùch naùt cuûa nhaø chò Hoa laïi coù taám baït in doøng chöõ lôùn: "Leã baûo veä luaän vaên toát nghieäp chuyeân ngaønh du lòch vaø khaùch saïn cuûa tröôøng ñaïi hoïc Kinh teá Quoác daân Haø Noäi"! Nhöng duø sao thì cuoäc soáng cuûa nhöõng gia ñình treân soâng Hoàng vaãn khaù hôn moät baäc so vôùi nhöõng maûnh ñôøi lay laét döôùi gaàm caàu, beân veä ñeâ khoâng nhaø khoâng cöûa. Tuy nhieân, nhöõng con ngöôøi ôû ñaây quaù ngheøo veà vaät chaát nhöng ñôøi soáng tình caûm cuûa hoï laïi khoâng theå noùi laø ngheøo ñöôïc. Nhaø naøo cuõng nieàm nôû tieáp ñoùn anh em chuûng sinh. Nhöõng caâu chuyeän, nhöõng cheùn traø, nhöõng caùi baét tay chan chöùa tình ngöôøi. Beân caïnh ñoù, chuùng toâi may maén ñöôïc chöùng kieán tình lieân ñôùi cuûa ngöôøi daân xoùm ngheøo ñang cuøng chung tay laøm beø vaø haï thuûy "ngoâi nhaø" môùi cho gia ñình chò Mai. Thôøi gian troâi mau, coá naán naù theâm ñoâi chuùt, roài cuõng ñeán giôø chuùng toâi phaûi chia tay nhöõng con ngöôøi ngheøo vaät chaát nhöng giaøu tình caûm naøy ñeå trôû veà ñaïi chuûng vieän. Treân ñöôøng veà, loøng toâi cöù traên trôû: Lieäu nhöõng nhaø caàm quyeàn coù nhìn thaáy vaø caûm thoâng vôùi nhöõng maûnh ñôøi ngheøo ñoùi naøy khoâng?

Tröa cuøng ngaøy, tranh thuû löôùt qua trang Web Tuoåi Treû Online, trong muïc thôøi söï vaø suy nghó, toâi ñoïc ñöôïc tin: OÂng Traàn Xuaân Ñính bò Cuïc Caûnh saùt ñieàu tra toäi phaïm tham nhuõng (Boä Coâng an) baét taïm giam taïi saân bay Noäi Baøi chieàu 27.2.2008. OÂng Ñính laø chuû tòch Hoäi ñoàng quaûn trò toång coâng ty Cosevco vaø laø bí thö Ñaûng uûy cuûa Cosevco, Ñaûng uûy ñôn vò naøy tröïc thuoäc Thaønh uûy Ñaø Naüng. Theo Tuoåi Treû, döôùi thôøi oâng Traàn Xuaân Ñính coøn laøm toång giaùm ñoác, Cosevco ñaõ maéc haøng loaït sai phaïm kinh teá, gaây thaát thoaùt cuûa Nhaø nöôùc haøng nghìn tæ ñoàng. Cuï theå naêm 2003: loã 68 tæ ñoàng, 2004 loã 14 tæ ñoàng, naêm 2005 loã 138 tæ ñoàng. Ñeán cuoái naêm 2005, Cosevco phaûi "coõng" treân löng moät khoaûn nôï khoång loà leân ñeán 4.143 tæ ñoàng. Thay vì phaûi laøm cho ñoàng tieàn cuûa Nhaø nöôùc ôû Cosevco sinh soâi naûy nôû, nhöõng ngöôøi ñöôïc Nhaø nöôùc giao traùch nhieäm naøy laïi tranh thuû ñuïc khoeùt, bieán nôi naøy thaønh coã maùy tieâu tieàn. Coù nhieàu nguyeân nhaân gaây neân laïm phaùt vaø ñôøi soáng cô cöïc cuûa ngöôøi daân Vieät Nam hieän nay, nhöng moät trong nhöõng nguyeân nhaân chính laø do caùc coâng ty Nhaø nöôùc laøm aên thua loã gaây neân. Haøng ngaøn tæ ñoàng cuûa ngöôøi daân thaét löng buoäc buïng ñoùng thueá cho Nhaø nöôùc ñaõ bò nhöõng con saâu ñuïc khoeùt. Neáu moãi ngöôøi hoä gia ñình ôû xoùm ngheøo soâng Hoàng chæ daùm öôùc mô coù daêm baûy trieäu laáy voán laøm aên, thì haøng ngaøn tyû ñoàng do oâng Bí thö Traàn Xuaân Ñính gaây thaát thoaùt ñaõ daäp taét öôùc mô taïo laäp cuoäc soáng cuûa haøng traêm ngaøn gia ñình ngheøo. Moät con soá khuûng khieáp. Moät söï thaät quaù cay ñaéng vaø xoùt xa. Chính nhöõng vò quan tham naøy ñaõ khieán cho giaác mô moät xaõ hoäi coâng baèng, daân chuû, vaên minh ngaøy caøng trôû neân muø mòt. Nhöõng vò quan tham döôøng nhö ñaõ khoâng nhìn thaáy, khoâng thaáu hieåu noãi cô cöïc ngheøo ñoùi cuûa haøng trieäu ngöôøi daân Vieät Nam.

Theá môùi hay raèng: maét nhìn ñöôïc ngoaïi vaät, nhöng laïi khoâng nhìn ñöôïc chính noù. Vì theá, khi maët mình baån, ngöôøi ta khoâng töï nhìn thaáy maø caàn phaûi coù göông soi hay phaûi coù ngöôøi khaùc chæ cho môùi thaáy. Cöù theo taâm lí töï nhieân, töï mình ngöôøi ta chæ thaáy ñieåm toát hôn laø ñieåm xaáu nôi mình. Vaø neáu coù nhìn ra ñieåm xaáu cuûa baûn thaân thì töï mình khoù loøng maø töï tröøng phaït thích ñaùng vì noù ñau laém. Noù ñau laøm ngöôøi ta ngaïi, laøm ngöôøi ta chuøn tay. Muoán thích ñaùng, caàn phaûi coù ngöôøi khaùc xöû lí. Cuõng vaäy, trong ñôøi soáng toân giaùo, khi taâm hoàn vöông toäi loãi, khoù loøng maø ngöôøi ta töï nhaän thöùc ñuùng möùc nhöõng xaáu xa cuûa mình. Ñeå thaáy roõ, ngöôøi ta caàn phaûi laéng ñoïng taâm hoàn soi mình vaøo taám göông laø nhöõng lôøi raên daïy cuûa caùc Ñaáng saùng laäp, cuûa Chuùa, cuûa Phaät. Trong ñôøi soáng chính trò, ñeå nhìn nhaän ñuùng taàm möùc vaø xöû lí thích ñaùng nhöõng khuyeát ñieåm cuûa moät ñaûng phaùi, phaûi chaêng cuõng raát caàn moät ñaûng phaùi ñoái laäp leân tieáng?

Soáng laø nhìn, laø quan saùt. Chòu khoù quan saùt seõ thaáy ñöôïc nhieàu yù nghóa cuûa cuoäc soáng. Maét theå lí chæ cung caáp cho con ngöôøi khaû naêng nhìn (sight), coøn maét taâm hoàn môùi giuùp con ngöôøi bieát xoùt thöông vì thaáy vaø hieåu thaáu (insight). Xin cho chuùng ta bieát nhìn thaáy nhöõng nghóa vuï, boån phaän mình phaûi laøm cho ngöôøi khaùc, cho Giaùo hoäi vaø xaõ hoäi, hôn laø chæ nhìn thaáy nhöõng ñoøi hoûi, quyeàn lôïi cuûa mình, nhöõng ñieàu tha nhaân phaûi phuïc vuï mình. Töø ñoù, chuùng ta bieát ñem naéng aám cho cuoäc ñôøi baèng ñoâi tay môû roäng phuïc vuï vôùi con tim ñaày aép tình ngöôøi, baèng nhöõng baøn chaân daán thaân môû loái gieo hy voïng cho nhöõng ngöôøi thaát voïng. Xin cho moãi ngöôøi chuùng ta bieát nhìn nhau baèng nhöõng con maét xoùt thöông ñeå thaáy ñöôïc nhöõng nhu caàu cuûa nhau vaø bieát ñoái xöû vôùi nhau baèng caû taám loøng nhaân aùi.

Nguyeãn Xuaân Tröôøng

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page