Laù Thö Muïc Töû Muøa Xuaân Maäu Tyù
cuûa Ñöùc Hoàng Y Phaïm Minh Maãn
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Laù Thö Muïc Töû Muøa Xuaân Maäu Tyù cuûa Ñöùc Hoàng Y Phaïm Minh Maãn.
1. Naêm 2008 ñöôïc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam xaùc laäp nhö Naêm Giaùo Duïc Kitoâ Giaùo nhaèm nhaéc nhôû giôùi höõu traùch cuõng nhö gia ñình Kitoâ höõu, ñaëc bieät caùc baïn treû Coâng giaùo, traùch nhieäm lieân keát vôùi nhau thöïc hieän coâng cuoäc giaùo duïc con ngöôøi, giuùp nhau reøn luyeän nhaân caùch, goùp phaàn xaây döïng gia ñình haïnh phuùc vaø ñaát nöôùc an bình thònh vöôïng trong boái caûnh xaõ hoäi ngaøy nay.
Söùc maïnh ñoåi môùi cuûa giaùo duïc Kitoâ giaùo
2. Con ngöôøi ñöôïc taïo thaønh theo hình aûnh cuûa Thieân Chuùa laø Tình Yeâu. Do ñoù, muïc ñích cuûa giaùo duïc Kitoâ giaùo laø taïo khaû naêng vaø thuaän lôïi cho con ngöôøi theå hieän hình aûnh Cha treân trôøi laø Tình Yeâu. Söùc maïnh ñoåi môùi cuûa giaùo duïc Kitoâ giaùo chính laø tình yeâu thöông maø Chuùa Thaùnh Thaàn ñaõ ñoå vaøo loøng tín höõu töø ngaøy moãi ngöôøi laõnh bí tích Thaùnh Taåy. Trong thöïc teá cuoäc soáng, tình yeâu thöông ñoù mang nhieàu teân goïi khaùc nhau: ñoù laø loøng trung thaønh ñoái vôùi Thieân Chuùa laø Cha yeâu thöông; loøng hieáu thaûo ñoái vôùi toå tieân, oâng baø cha meï ñaõ daøy coâng sinh thaønh döôõng duïc; loøng chung thuyû theo giao öôùc tình yeâu; loøng quaûng ñaïi töø bi bao dung ñoái vôùi moïi ngöôøi trong gia ñình vaø xaõ hoäi laø anh em moät nhaø...
3. Loøng trung thaønh ñoái vôùi Cha treân trôøi laø söùc maïnh giuùp ngöôøi tín höõu luoân môû roäng taám loøng ñoùn nhaän yù Cha vaø Lôøi cuûa Ngöôøi, Lôøi trong Saùch Thaùnh vaø nôi Chuùa Gieâsu Thaùnh Theå, Lôøi trong ñôøi soáng Giaùo Hoäi cuõng nhö trong truyeàn thoáng vaên hoaù laønh maïnh cuûa caùc daân toäc. Lôøi Chuùa laø aùnh saùng soi ñöôøng, laø söùc maïnh daãn loái, laø Lôøi yeâu thöông môøi goïi moïi ngöôøi tieán ñeán taän nguoàn Chaân Lyù troøn ñaày vaø söï Khoân Ngoan cao roäng, taän suoái Tình Thöông bao dung vaø An Bình, taän maïch Söï Soáng doài daøo vaø Haïnh Phuùc vöõng beàn.
4. Loøng hieáu thaûo ñoái vôùi toå tieân, oâng baø, cha meï, vaø loøng chung thuyû theo giao öôùc tình yeâu, nhöõng taám loøng ñoù cuûa ngöôøi tín höõu baét nguoàn töø loøng kính sôï Cha treân trôøi vaø tuaân haønh yù Ngöôøi laø Ñaáng ñaõ döïng neân gia ñình nhö moät quaø taëng cho nhaân loaïi. Ngöôøi heát loøng thôø cha kính meï vaø chung thuyû seõ ñöôïc ôn soáng laâu trong an vui vaø thaønh ñaït.
5. Loøng quaûng ñaïi töø bi bao dung cuûa ngöôøi tín höõu baét nguoàn töø nieàm tin vaøo Ñöùc Gieâsu Kitoâ laø hieän thaân cuûa tình yeâu. Ñoù laø söùc maïnh giuùp moãi ngöôøi daán böôùc theo Chuùa Gieâsu treân ñöôøng ñem yeâu thöông vaøo nôi oaùn thuø, ñem thöù tha vaøo nôi khinh mieät, ñem thuaän hoaø vaøo nôi tranh chaáp, ñem chaân lyù vaøo nôi gian doái, ñem ñaïo lyù vaøo choán aùp böùc baát coâng,... vôùi nieàm hy voïng goùp phaàn xaây döïng an bình cho gia ñình, thònh vöôïng laâu daøi cho queâ höông ñaát nöôùc.
6. Loøng trung thaønh vôùi Cha treân trôøi, hieáu thaûo vôùi oâng baø cha meï, thuyû chung theo giao öôùc tình yeâu, bao dung vôùi moïi ngöôøi, nhöõng taám loøng ñoù, khi ñöôïc vun töôùi vaø döôõng nuoâi, seõ phaùt trieån thaønh boán coät truï xaây döïng ngoâi nhaø gia ñình haïnh phuùc, gia ñình cuûa moãi ngöôøi, gia ñình giaùo xöù, gia ñình doøng tu, gia ñình giaùo phaän, gia ñình Giaùo Hoäi, gia ñình daân toäc chuùng ta.
Thöïc haønh giaùo duïc Kitoâ giaùo
7. Giaùo duïc Kitoâ giaùo laø neàn giaùo duïc cuûa Chuùa Kitoâ vaø Hoäi Thaùnh Ngöôøi ñaõ thieát laäp. Chuùa Kitoâ ñaõ ñoàng haønh vôùi caùc moân ñeä coát caùn ngay töø ñaàu vaø ñaõ toû ra Ngöôøi laø Thaày daïy Chaân Lyù troøn ñaày veà Thieân Chuùa vaø con ngöôøi, laø moät nhaø giaùo duïc chaân chính vaø maãu möïc. Khi daïy caùc moân ñeä caàu nguyeän, Chuùa Kitoâ cuõng daïy cho hoï baøi hoïc thöïc haønh giaùo duïc Kitoâ giaùo. Kinh Laïy Cha laø Chæ Nam thöïc haønh giaùo duïc Kitoâ giaùo. Lôøi Chuùa daïy qua kinh Laïy Cha cho chuùng ta bieát theá naøo laø moät neàn giaùo duïc nhaân baûn vaø ñaïo ñöùc laøm ngöôøi trong trôøi ñaát vaø trong thieân haï, trong gia ñình vaø trong coäng ñoàng xaõ hoäi, moät neàn giaùo duïc toaøn dieän vaø mang tính thöïc haønh.
Kinh Laïy Cha: Chæ Nam thöïc haønh giaùo duïc Kitoâ giaùo
8. “Laïy Cha chuùng con, Cha laø Ñaáng ngöï treân trôøi...”: Cha laø nguoàn goác moïi söï, moïi ngöôøi laø con moät Cha, laø anh em moät nhaø. Cha laø Tình Yeâu, Cha taïo thaønh con ngöôøi theo hình aûnh cuûa Cha laø Tình Yeâu. Lôøi keâu caàu vaø cuõng laø lôøi tuyeân tín naøy môû ñaàu cho 3 yù nguyeän vaø 3 lôøi xin.
- “3 yù nguyeän” taïo yù thöùc baøy toû vôùi Cha quyeát taâm thöïc hieän haønh trình cuoäc ñôøi laøm con trong gia ñình, laøm ngöôøi trong coäng ñoàng xaõ hoäi, nhaèm theå hieän hình aûnh cuûa Cha laø Tình Yeâu.
- “3 lôøi xin” taïo yù thöùc veà nhöõng ñieàu con caùi ñang thieáu, thieáu nhaát laø loøng quaûng ñaïi töø bi bao dung, ñoàng thôøi cuõng taïo yù thöùc cho moãi ngöôøi coù taâm theá an tónh vaø khieâm toán môû ra, gaén keát vôùi Cha ñeå ñoùn nhaän nhöõng ñieàu mình caàn töø Cha laø nguoàn goác moïi söï treân trôøi döôùi ñaát.
9. Ba yù nguyeän: (1) Nguyeän Danh Cha caû saùng: danh Cha laø Tình Yeâu vaø Cha ñaõ taïo thaønh con ngöôøi theo hình aûnh cuûa Cha laø Tình Yeâu; (2) Nguyeän Nöôùc Cha trò ñeán: Cha ñaõ thöông göûi Ngoâi Con laø hieän thaân Tình Yeâu ñeå thieát laäp Nöôùc Cha laø Nöôùc Tình Yeâu muoân thuôû muoân ñôøi; (3) Nguyeän yù Cha theå hieän moïi nôi moïi thôøi: Cha ñaõ thöông ban Thaùnh Thaàn laø nguoàn löïc Tình Yeâu laøm cho moïi ngöôøi ôû moïi nôi vaø moïi thôøi coù khaû naêng meán tin Cha vaø yeâu thöông nhau. Do ñoù ngaøy nay ngöôøi Kitoâ höõu ñöôïc ñònh nghóa laø ngöôøi ñöôïc Thieân Chuùa yeâu thöông, ñoàng thôøi laø ngöôøi bieát kính thôø Chuùa vaø laáy tình baùc aùi huynh ñeä maø ñoái xöû vôùi moïi ngöôøi trong coäng ñoàng daân toäc cuõng nhö coäng ñoàng theá giôùi, ñaëc bieät ngöôøi ngheøo khoå.
10. Ba lôøi xin: (1) Xin Cha ban löông thöïc haèng ngaøy. Kyø thöïc Cha ñaõ taïo thaønh vuõ truï vaø trao cho con ngöôøi nhieäm vuï quaûn lyù vì söï soáng vaø phaåm giaù cuûa gia ñình nhaân loaïi, ñoàng thôøi Cha cuõng ñaõ thöông ban cho loaøi ngöôøi Lôøi cuûa Cha laø Lôøi ban bình an, ban aùnh saùng chaân lyù vaø khoân ngoan, laø Lôøi ban söùc soáng môùi vaø söï hôïp nhaát trong gia ñình vaø xaõ hoäi; (2) Xin Cha thöông ban loøng töø bi bao dung tha thöù. Ñaây laø ñieàu maø thöïc teá cuoäc soáng cho thaáy con ngöôøi thieáu nhaát: nhieàu ñau thöông, ñoå vôõ, maát maùt trong gia ñình vaø xaõ hoäi baét nguoàn töø söï vaéng boùng loøng bao dung. Hoï thieáu loøng töø bi bao dung, vì leõ khoâng yù thöùc môû ra vaø ñoùn nhaän Chuùa Kitoâ laø hieän thaân cuûa Tình Yeâu, khoâng ñoùn nhaän Lôøi cuûa Ngöôøi laø Lôøi yeâu thöông, khoâng ñoùn nhaän Thaäp giaù cuûa Ngöôøi laø Ñöôøng Tình Yeâu bao dung töø bi tha thöù; (3) Xin baûo veä chuùng con khoûi moïi söï döõ: thöïc teá xaùc minh con ngöôøi caàn lieân keát vôùi nhau trong tình huynh ñeä töông thaân töông trôï ñeå vöôït qua nhieàu söï döõ, nhieàu tieâu cöïc vaø teä naïn xaõ hoäi, nhieàu beänh dòch theå xaùc vaø taâm thaàn, nhieàu tai naïn vaø thieân tai trong ñaát nöôùc.
Amen: Öôùc mong Cha thöông ban ôn trôï giuùp cho chuùng con soáng nhö vaäy.
Giaùo duïc coøn laø giuùp nhau reøn luyeän nhaân caùch trong ñoái nhaân xöû theá
11. Ngaøy nay moãi ngöôøi coù theå tìm gaëp trong kho taøng kinh nghieäm nhaân loaïi nhöõng bí quyeát reøn luyeän nhaân caùch tröôûng thaønh, nhö "ñaéc nhaân taâm trong giao tieáp, thaønh ñaït trong söï nghieäp..." (xem "Ñaéc nhaân taâm" cuûa Dale Carnegie, nhöõng loaïi saùch hoïc laøm ngöôøi...). Kyø thöïc, ñaây laø nhöõng kinh nghieäm ñuùc keát nhöõng caùch theå hieän loøng yeâu thöông phuïc vuï cho söï soáng vaø phaåm giaù con ngöôøi, loøng quaûng ñaïi töø bi bao dung ñoái vôùi caùc ñoàng nghieäp vaø moïi ngöôøi trong xaõ hoäi.
12. Baûy ñieàu caàn luyeän taäp ñeå trôû neân ñaéc nhaân taâm
(1) Trong moïi tình huoáng, trong boái caûnh xaõ hoäi chuyeån bieán ñoåi thay, haõy môû roäng taàm nhìn, ñeå coù nhöõng suy nghó môùi, nhöõng saùng kieán môùi.
(2) Haõy taäp öùng xöû thaân thieän vôùi moïi ngöôøi, caû luùc baát ñoàng vaø tranh caõi.
(3) Haõy môû ñöôøng cho ngöôøi khaùc ñi ñeán ñoàng caûm vaø ñoàng thuaän.
(4) Haõy taïo töông giao chaân thaønh vaø laønh maïnh qua moïi coâng vieäc.
(5) Haõy khôi daäy söï höùng khôûi cho caùc coäng söï thi haønh traùch nhieäm.
(6) Haõy trôû neân trôï löïc cho caùc coäng söï hoaøn thaønh nhieäm vuï.
(7) Haõy taïo baàu khí haøi hoaø cho moïi ngöôøi caûm thaáy an loøng trong nhieäm vuï.
13. Chín bí quyeát giuùp thaønh ñaït trong söï nghieäp
Muoán thaønh ñaït trong söï nghieäp, ngoaøi vieäc tieáp thu kieán thöùc khoa hoïc vaø chuyeân moân, caùc baïn treû ñang giöõ vai troø laõnh ñaïo vaø quaûn trò, caàn giuùp nhau thöïc haønh nhöõng caùch ñoài nhaân xöû theá nhö sau:
(1) Haõy luoân khôûi ñaàu baèng lôøi khích leä chaân thaønh.
(2) Töôûng thöôûng nhöõng thaønh quaû, nheï nhaøng löu yù nhöõng sai soùt.
(3) Khi caàn ñeà caäp ñeán nhöõng giôùi haïn cuûa caùc coäng söï, tröôùc tieân haõy noùi veà nhöõng giôùi haïn cuûa baûn thaân mình.
(4) Haõy ñaët ra nhöõng caâu hoûi môû ñöôøng cho caùc coäng söï töï nguyeän ñaûm nhaän traùch nhieäm, traùnh aùp ñaët vaø truyeàn leänh suoâng.
(5) Haõy traùnh laøm maát maët caùc coäng söï.
(6) Khi thaáy coù tieán boä, haõy coù lôøi khen chaân thaønh.
(7) Taïo ra tieáng toát cho caùc coäng söï soáng toát hôn.
(8) Khuyeán khích ñoåi môùi vaø taïo caûm giaùc söûa sai laø ñieàu deã thöïc hieän.
(9) Taïo baàu khí phaán khôûi khi caùc coäng söï hoaøn thaønh nhieäm vuï.
14. Keát: Muïc ñích giaùo duïc Kitoâ giaùo laø nhaèm giuùp moãi ngöôøi Coâng giaùo theå hieän caên tính cuûa mình laø tình yeâu: ngöôøi Coâng giaùo laø ngöôøi caûm nhaän ñöôïc Chuùa yeâu thöông vaø trao ban nguoàn ôn cöùu ñoä, ñoàng thôøi caûm thaáy coù traùch nhieäm yeâu thöông vaø phuïc vuï moïi ngöôøi baèng caùch thoâng ôn Chuùa ñeán cho moïi ngöôøi laø con moät Cha, laø anh em moät nhaø. Öôùc nguyeän ñaàu naêm môùi cuûa toâi laø nhaø nhaø ñöôïc ñaày ôn phuùc, vaø ngöôøi ngöôøi, ñaëc bieät caùc baïn treû keùm may maén vaø bò boû rôi, caûm nhaän tình Chuùa bao boïc vaø tình ngöôøi chôû che.
Gioan B. Phaïm Minh Maãn
Hoàng Y Toång Giaùm Muïc