Caâu Laïc Boä Phaoloâ Nguyeãn Vaên Bình

toïa ñaøm veà Giaùo Duïc

Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines

Caâu Laïc Boä Phaoloâ Nguyeãn Vaên Bình toïa ñaøm veà Giaùo Duïc.

Saigoøn, Vieät Nam (19/01/2008) - Ngaøy 19-01-2008, Caâu Laïc Boä Phaoloâ Nguyeãn Vaên Bình toå chöùc buoåi toïa ñaøm xoay quanh "Nhöõng Vaán Ñeà Giaùo Duïc hieän nay - Quan ñieåm vaø Giaûi Phaùp". Ñaây cuõng laø teân moät taäp saùch do Nhaø Xuaát baûn Tri Thöùc aán haønh cuoái naêm 2007, taäp hôïp caùc nhaän ñònh veà thöïc traïng neàn giaùo duïc nöôùc nhaø cuõng nhö ñeà xuaát caùc giaûi phaùp canh taân, do caùc nhaø trí thöùc vaø khoa hoïc taâm huyeát, keå caû Vieät kieàu, ñaõ töøng neâu treân caùc phöông tieän thoâng tin ñaïi chuùng hoaëc ñeä trình leân caùc caáp laõnh ñaïo höõu quan.

Caùc thuyeát trình vieân goàm: Giaùo Sö Tieán Só Chu Haûo, Giaùm Ñoác Nhaø Xuaát Baûn Tri Thöùc, nguyeân thöù tröôûng Boä Khoa Hoïc, Coâng Ngheä vaø Moâi Tröôøng; vaø hai trong soá caùc taùc giaû nhöõng baøi vieát trong taäp saùch noùi treân: Nhaø Vaên Nguyeân Ngoïc vaø Tieán só Buøi Vaên Nam Sôn.

Hieän dieän trong buoåi hoäi thaûo goàm ña soá thaønh vieân Caâu Laïc Boä vaø khoaûng 200 khaùch môøi, thuoäc giôùi coâng giaùo thao thöùc cho neàn giaùo duïc Vieät Nam; trong ñoù coù caùc beà treân nhieàu doøng, ñaëc bieät laø caùc doøng chuyeân lo veà giaùo duïc nhö Don Bosco, La San, Doøng Ñöùc Baø, Doøng Phaoloâ, Doøng Teân v.v... cuøng vôùi nhieàu giaùo sö vaø giaûng sö caùc ñaïi hoïc Thaønh Phoá Saigoøn.

Môû ñaàu, Giaùo Sö Tieán Só Chu Haûo giôùi thieäu veà hoaït ñoäng cuûa nhaø Xuaát Baûn Tri Thöùc. Töø nhieàu naêm qua, baûn thaân oâng vaø nhieàu hoïc giaû Vieät Nam thao thöùc tröôùc hieän traïng phaùt trieån baát caân xöùng giöõa Kinh Teá vaø Giaùo Duïc. Kinh Teá chuyeån bieán caøng nhanh ñeå hoäi nhaäp vôùi theá giôùi thì Giaùo Duïc caøng xuoáng doác töø chaát löôïng kieán thöùc, khaû naêng tö duy ñeán ñaïo ñöùc cuûa nhöõng ngöôøi ñi hoïc laãn nhöõng ngöôøi laøm coâng taùc giaùo duïc. Moät trong caùc lyù do caên baûn, aáy laø vì trong moät thôøi gian khaù laâu yeáu toá chính trò ñöôïc xem laø vaán ñeà soáng coøn cuûa ñaát nöôùc, neân nhöõng maûng khaùc cuûa kieán thöùc nhaân loaïi ñaõ bò boû queân. Hieän nay, caùc noã löïc cuûa Nhaø Nöôùc phaàn lôùn laø doàn veà maët traän kinh teá, trong khi ñoù ngöôøi treû Vieät Nam khoâng ñöôïc tieáp caän vôùi 'tinh hoa tri thöùc nhaân loaïi'. Söï ra ñôøi cuûa Nhaø Xuaát Baûn Tri Thöùc laø ñeå phoå bieán trong voøng moät thaäp nieân töø 500 ñeán 700 ñaàu saùch, voán ñöôïc nhaân loaïi nhìn nhaän nhö laø nhöõng tri thöùc caên baûn vaø neàn taûng cho moïi xaõ hoäi vaên minh. Trong naêm 2007, Nhaø Xuaát Baûn Tri thöùc ñaõ thöùc hieän ñöôïc 30 ñaàu saùch.

Nhaø vaên Nguyeân Ngoïc xoaùy saâu vaøo vaán ñeà chính, ñoù laø quan ñieåm vaø giaûi phaùp Giaùo Duïc. OÂng toùm löôïc yù trong baøi vieát cuûa mình baèng caùch nhaán maïnh ñeán trieát lyù giaùo duïc. Töø ngaøy khai sinh nöôùc Vieät Nam Daân Chuû Coäng Hoaø ñeán nay hoïc sinh sinh vieân ñöôïc ñaøo taïo döïa treân moät 'chaân lyù' coù saün vaø baát di baát dòch. Moïi ngöôøi trong xaõ hoäi noùi chung vaø caùc nhaø giaùo duïc noùi rieâng chæ coù vieäc quaùn trieät 'chaân lyù' aáy ñeå aùp duïng vaøo coâng vieäc ñaøo taïo cuûa mình. Theá nhöng, theo oâng, khoâng coù moät chaân lyù naøo do moät ngöôøi, hay moät nhoùm ngöôøi, ñeà ra coù theå xem laø moät chaân lyù tuyeät ñoái, maø phaûi laø moät söï tìm kieám lieân tuïc töø theá heä naøy ñeán theá heä khaùc. Do ñoù hoïc sinh sinh vieân phaûi ñöôïc ñaøo taïo, khoâng phaûi laø ñeå 'quaùn trieät' caùi chaân lyù coá ñònh aáy vaø tuaân theo, maø ñeå coù khaû naêng tö duy ñoäc laäp, haàu chính mình tìm ra chaân lyù cho baûn thaân mình, cho ñaát nöôùc mình vaø cho nhaân loaïi.

Vieäc xaùc ñònh laïi trieát lyù giaùo duïc seõ coøn nhieàu khoù khaên, vì boä maùy giaùo duïc chæ laø boä maùy con trong moät boä maùy meï, vaø khi boä maùy meï chöa thay ñoåi thì boä maùy con khoù loøng maø chuyeån bieán. Tuy nhieân, oâng nghó raèng nhöõng noã löïc cuûa ngöôøi daân, nhaát laø ngöôøi daân trí thöùc, cuøng goùp söùc vôùi nhau ñeå laøm maø khoâng chôø ñôïi söï thay ñoåi töø treân seõ coù taùc duïng, khoâng nhöõng laøm cho boä maùy con toát hôn, maø coù theå qua ñoù laøm cho boä maùy meï nhaän thaáy phaûi chuyeån bieán theo ñöôøng ñi leân cuûa daân toäc.

Tieán Só Buøi Vaên Nam Sôn nhìn laïi lòch söû vaø so saùnh tình traïng giaùo duïc cuûa Vieät Nam vôùi caùc nöôùc khaùc. OÂng cho thaáy raèng baát cöù nöôùc naøo cuõng gaëp khoù khaên veà giaùo duïc. Theá nhöng hieän nay, duø phaûi ñoái dieän vôùi bao nhieâu thaùch thöùc cuûa söùc maïnh kinh teá, thì caùc tröôøng Ñaïi Hoïc AÂu Myõ vaãn giöõ ñöôïc moät neàn giaùo duïc nhaân baûn, trong khi ñoù, taïi Vieät Nam, hình nhö neàn giaùo duïc khoâng coøn giöõ ñöôïc nhöõng giaù trò cuûa Vieät Nam noùi rieâng vaø cuûa nhaân loaïi noùi chung. Sôû dó nhö vaäy laø töø nhieàu theá kyû qua, caùc tröôøng ñaïi hoïc AÂu Myõ ñaõ phaûi tranh ñaáu cam go ñeå ñöôïc ñoäc laäp ñoái vôùi guoàng maùy chính quyeàn. Hieän nay, neáu Vieät Nam muoán coù moät neàn giaùo duïc nhaân baûn thì vieäc ñaàu tieân laø neàn giaùo duïc Ñaïi Hoïc phaûi laøm ñuû moïi caùch ñeå coù ñöôïc söï ñoäc laäp cuûa mình. Ñeå ñaït muïc tieâu naøy, nhöõng ngöôøi taâm huyeát vôùi giaùo duïc phaûi laø nhöõng ngöôøi ñaàu tieân coù tinh thaàn suy tö ñoäc laäp vaø töï laäp. Thöïc teá, trong suoát lòch söû Vieät Nam, thôøi kyø naøo giaùo duïc cuõng coù nhöõng vaán ñeà, nhöng hieän nay caùc vaán ñeà gay gaét hôn, aáy laø do tieán trình toaøn caàu hoaù kinh teá ñaõ laøm vôõ tung moïi coät moùc. Thaùch thöùc naøy raát lôùn, nhöng nhìn laïi lòch söû Vieät Nam, oâng tin raèng daân toäc Vieät Nam khoâng cam chòu boù tay tröôùc baát cöù thaùch thöùc naøo, maø seõ tìm ra con ñöôøng ñeå xaây döïng moät neàn ñaïo ñöùc vaø vaên hoaù xöùng taàm vôùi theá giôùi.

Sau trình baøy cuûa ba vò treân, phaàn trao ñoåi vaø goùp yù ñaõ dieãn ra soâi noåi vôùi caùc phaùt bieåu cuûa Lm Huyønh Coâng Minh, nöõ tu Mai Thaønh, OÂng Hoà Ngoïc Nhuaän, Giaùo sö Nguyeãn Xuaân Nghiaõ, Linh muïc Traàn Tam Tænh vaø moät soá Linh muïc, tu só thuoäc caùc hoäi doøng khaùc, chuû yeáu taäp trung vaøo caùc noäi dung nhö sau:

1. Caùi nguy nan hieän nay laø neàn ñaïo ñöùc haàu nhö phaù saûn, cuï theå laø söï gian doái ñaõ coù maët khaép nôi: hoïc gian, thi gian, noùi doái, laøm doái; khoâng chæ trong giôùi hoïc troø maø ngay caû trong giôùi nhöõng ngöôøi laøm giaùo duïc, vôùi nhöõng baèng thaïc só, tieán só gian ñoái.

2. Vì theá, giaùo duïc khoâng chæ laø chuyeän hình thaønh moät neáp tö duy ñoäc laäp ôû caáp ñaïi hoïc maø thoâi, nhöng giaùo duïc phaûi baét ñaàu töø lôùp maãu giaùo, bôûi vì khi moät hoïc sinh thoâng qua tieåu hoïc vaø trung hoïc trong baàu khoâng khí gian doái nhö hieän nay, thì vieäc giaùo duïc nhaân caùch ñaõ quaù treã khi leân ñeán ñaïi hoïc.

3. Giaùo duïc khoâng phaûi laø laõnh vöïc daønh rieâng cho Boä Giaùo Duïc vaø Nhaø Nöôùc maø coøn laø vaán ñeà cuûa moïi ngöôøi daân. Vì theá, moïi ngöôøi coù suy tö caàn lieân keát laïi vôùi nhau ñeå laøm taát caû nhöõng gì coù theå laøm ñöôïc; töø vieäc hình thaønh moät 'tuû saùch tinh hoa tri thöùc nhaân loaïi' ñeán vieäc taïo ra moät cô cheá ñoäc laäp cuûa ñaïi hoïc vaø hình thaønh moät lôùp trí thöùc tö duy ñoäc laäp vaø töï laäp.

4. Vì tham döï vieân theo lôøi môøi cuûa Caâu Laïc Boä Phaoloâ Nguyeãn Vaên Bình tuyeät ñaïi ña soá laø coâng giaùo, neân cuõng coù yù kieán neâu leân raèng Giaùo Hoäi phaûi coù traùch nhieäm ñoái vôùi giaùo duïc. Giaùo duïc con ngöôøi, tröôùc heát laø giaùo duïc löông taâm, vaø Giaùo Hoäi Vieät Nam coù traùch nhieäm hôn baát cöù ai ñeå giaùo duïc löông taâm con ngöôøi Vieät Nam.

5. Cuoái cuøng, khoâng theå chôø ñôïi moät söï thay ñoåi cuûa boä maùy 'meï' thì luùc ñoù nhöõng ngöôøi thao thöùc môùi baét tay vaøo naâng cao giaùo duïc, maø phaûi lieân keát nhöõng con ngöôøi coù tö duy ñoäc laäp ñeå, theo khaû naêng vaø phöông tieän mình, laøm 'chui' taát caû nhöõng gì mình laøm ñöôïc. 'Laøm chui' ôû ñaây, khoâng coù nghóa laø laøm sai luaät phaùp quoác gia, nhöng 'laøm chui' theo nghóa laø khoâng ñôïi luaät phaùp 'cho pheùp' roài môùi laøm, maø laøm taát caû nhöõng gì maø luaät phaùp Vieät Nam hieän nay 'khoâng caám'.

Trong phaàn ñuùc keát, Linh muïc Nguyeãn Thaùi Hôïp, Chuû nhieäm Caâu Laïc Boä Phaoloâ Nguyeãn Vaên Bình ñaõ nhaán maïnh ñeán söï ñoàng thuaän cuûa giôùi Coâng giaùo veà caùc nhaän ñònh cuõng nhö veà nhieàu giaûi phaùp maø caùc hoïc giaû ñaõ neâu vaø öôùc mong söï ñoàng thuaän naøy ngaøy caøng ñöôïc môû roäng ñeå coù theå mang ñeán moät taùc ñoäng tích cöïc, moät cuoäc canh taân ñích thöïc cho neàn giaùo duïc nöôùc nhaø.

Caâu Laïc Boä Phaoloâ Nguyeãn Vaên Bình seõ tieáp tuïc noã löïc trong laõnh vöïc naøy vaø hoaït ñoäng tieáp theo seõ laø moät cuoäc Toïa ñaøm veà "Giaùo duïc Kitoâ giaùo", chuû ñeà muïc vuï cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam cho naêm 2008 naøy.

Caâu Laïc Boä Phaoloâ Nguyeãn Vaên Bình

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page