Ngöôøi Coâng giaùo Hmoâng vui möøng
vì ñaõ truøng tu ñöôïc ngoâi thaùnh ñöôøng
bò boû hoang trong nhieàu thaäp nieân
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Ngöôøi Coâng giaùo Hmoâng vui möøng vì ñaõ truøng tu ñöôïc ngoâi thaùnh ñöôøng bò boû hoang trong nhieàu thaäp nieân.
Sa Pa, Vieät Nam (UCAN VT03806.1472 Ngaøy 19-11-2007) - Maëc duø gaëp nhieàu khoù khaên töø phía chính quyeàn ñòa phöông, nhöng ngöôøi Coâng giaùo thieåu soá Hmoâng taïi moät giaùo xöù mieàn baéc Vieät Nam vaãn vui möøng tham döï Thaùnh leã taï ôn ñaëc bieät möøng ngoâi thaùnh ñöôøng 80 naêm tuoåi cuûa hoï ñöôïc truøng tu.
Khoaûng 2,000 ngöôøi Hmoâng trong trang phuïc truyeàn thoáng, ñaõ tham döï Thaùnh leã hoâm 24-10-2007 taïi nhaø thôø Sa Pa taïi khu nghæ maùt coù cuøng teân ôû tænh Laøo Cai, caùch Haø Noäi khoaûng 400 km veà phía baéc.
Linh muïc Pheâroâ Phaïm Thanh Bình, chaùnh xöù Sapa, noùi vôùi UCA News: "Chuùng toâi taï ôn Chuùa, moïi chuyeän taïm oån, cho duø vaøo phuùt choùt chính quyeàn khoâng cho pheùp toå chöùc leã khaùnh thaønh, nhöng ñieàu ñoù khoâng quan troïng, vì moïi ngöôøi vaãn coù theå qui tuï nhau tham döï Thaùnh leã taï ôn, caàu nguyeän vaø ca haùt nhaûy muùa".
Cha Bình laø linh muïc chaùnh xöù tieân khôûi töø naêm 1950, khi linh muïc chaùnh xöù tröôùc ñoù laø moät ngöôøi ngoaïi quoác bò truïc xuaát.
Cha Bình noùi: "Phaûi vaát vaû laém sau 5 thaùng mieät maøi thi coâng, coäng ñoaøn giaùo xöù chuùng toâi môùi hoaøn thaønh ngoâi thaùnh ñöôøng baèng ñaù coå kính". Ngoaøi nhöõng luùc lao ñoäng, giaùo daân coøn taäp trung caàu nguyeän soát saéng cho coâng trình ñeå Chuùa thöông cho trôøi bôùt möa, cho coâng trình khoâng bò chính quyeàn caûn trôû nhieàu, khoâng xaûy ra tai naïn, vò linh muïc 36 tuoåi noùi theâm.
Ña soá giaùo daân laø ngöôøi Hmoâng soáng raûi raùc caùch nhaø thôø töø 8-12 km.
Cha Bình, ñöôïc boå nhieäm laøm quaûn xöù thaùng 4-2006, cho bieát chính quyeàn ñòa phöông luùc ñaàu khoâng cho pheùp truøng tu toaøn boä ngoâi thaùnh ñöôøng, maø chæ cho pheùp söûa chöõa nhöõng choã nöùt treân vaùch töôøng.
Sau nhieàu laàn laøm ñôn xin pheùp, caùc giôùi chöùc Sapa môùi ñoàng yù cho pheùp truøng tu. Nhöng ngay sau khi coâng trình khôûi coâng, chính quyeàn tænh Laøo Cai noùi raèng tænh môùi caáp giaáy pheùp cho coâng trình truøng tu trò giaù 500 trieäu ñoàng trôû leân. Neân coâng trình ñaõ bò ñình chæ moät thaùng cho ñeán khi giaùo xöù xin ñöôïc giaáy pheùp, cha Bình cho bieát.
Theo ngaøi, caùc böùc töôøng ñaù, maùi vaø cung thaùnh cuûa nhaø thôø roäng 342 meùt vuoâng caàn phaûi phaù boû vaø laøm laïi, vaø giaùo xöù coøn phaûi mua ñaù töø ngoaøi tænh. Ngaøi cho bieát thaùp chuoâng cao 36 meùt laø phaàn duy nhaát cuûa nhaø thôø coøn toát.
Ngoâi nhaø thôø môùi coù maùi ngoùi vaø 32 oâ cöûa soå kính maøu coù hình caùc maàu nhieäm Maân coâi, caùc chaëng ñaøng Thaùnh giaù vaø caùc thaùnh. Baøn thôø baèng goã cuõ ñöôïc thay baèng moät baøn thôø môùi baèng ñaù. Chi phí truøng tu laø moät tyû ñoàng, cha Bình cho bieát.
Ngaøi noùi theâm khi nhaø thôø ñöôïc truøng tu xong, giaùo xöù döï ñònh toå chöùc leã cung hieán vaø Ñöùc cha Antoân Vuõ Huy Chöông cuûa Höng Hoùa seõ laøm pheùp baøn thôø ngoâi thaùnh ñöôøng môùi. Tuy nhieân, chính quyeàn ñòa phöông khoâng cho pheùp toå chöùc leã khaùnh thaønh, vaø hoï noùi raèng ñaây chæ laø söï kieän truøng tu chöù khoâng phaûi laø xaây môùi.
Cha Bình hy voïng Ñöùc cha Chöông seõ vieáng thaêm vaø laøm pheùp nhaø thôø trong töông lai.
Giaùo phaän Höng Hoùa troâng coi haàu heát 10 tænh mieàn nuùi mieàn Ñoâng Baéc trong ñoù coù tænh Laøo Cai.
Trong Thaùnh leã hoâm 24-10-2007, linh muïc Pheâroâ Phuøng Vaên Toân, toång ñaïi dieän giaùo phaän Höng Hoùa, ñaõ laøm pheùp nhaø taïm baèng goã vaø thieáu nhi Hmoâng muùa, haùt thaùnh ca baèng tieáng Hmoâng vaø daâng hoa taï ôn Ñöùc Meï. Sau Thaùnh leã, caùc em trình dieãn caùc tieát muïc vaên hoùa vaø theát ñaõi khaùch caùc moùn aên truyeàn thoáng, hoï caàm tay nhau vaø cuøng nhaûy muùa quanh ñoáng löûa trong saân nhaø thôø.
Chuû tòch hoäi ñoàng giaùo xöù laø oâng Gioan Loà A Thoâng, 72 tuoåi, noùi vôùi UCA News: "Maëc duø baø con coøn ngheøo, nhöng ai cuõng tích cöïc lao ñoäng ñoùng goùp coâng söùc vôùi khaû naêng cuûa mình trong nhieàu ngaøy, ñieàu ñoù laøm cho chuùng toâi voâ cuøng vui söôùng vì ngoâi nhaø thôø ñaù laø di saûn ñöùc tin cuûa cha oâng chuùng toâi ñeå laïi". OÂng noäi cuûa oâng laø moät trong boán ngöôøi Hmoâng ñaàu tieân ñöôïc caùc thöøa sai ngöôøi Hmoâng vaø Phaùp töø Thaùi Lan qua röûa toäi trong vuøng naøy.
Caùc thöøa sai laøm vieäc trong vuøng naøy töø naêm 1850. Naêm 1902, Ñöùc Giaùm muïc ngöôøi Phaùp Paul-Marie Raymond, giaùm muïc tieân khôûi cuûa giaùo phaän Höng Hoùa, thaønh laäp giaùo xöù naøy. Ñöùc cha veà höu naêm 1938 nhöng phuïc vuï giaùo xöù cho tôùi khi qua ñôøi naêm 1944.
Giaùo xöù coù 40 ngöôøi Coâng giaùo khi ñöôïc thaønh laäp nhöng nay coù 1,850 giaùo daân Hmoâng. Ngoaøi ra coøn coù khoaûng 150 giaùo daân ngöôøi Kinh, haàu heát ñeán töø thò xaõ Sapa.
Baø Monica Nguyeãn Thò Vui, 88 tuoåi, ngöôøi Kinh Coâng giaùo cao tuoåi nhaát trong giaùo xöù, cho UCA News bieát sau khi coäng saûn naém quyeàn kieåm soaùt mieàn Baéc vaø nhieàu ngöôøi Coâng giaùo ñòa phöông boû chaïy ñi nôi khaùc, nhaø thôø bò boû hoang vaø bò ngöôøi ta aên caép ngoùi vaø cöûa. Caùc giaùo daân coøn ôû laïi sôï khoâng daùm taäp trung ñoïc kinh caàu nguyeän taïi nhaø thôø vaø cuõng khoâng daùm treo töôïng Chuùa trong nhaø, baø keå.
UCAN