Moät Linh Muïc Theå Hieän

Tính Caùch Kitoâ Giaùo Trong Vaên Hoaù Vieät Nam

Baèng Vieäc Khôûi Coâng Ñuùc Laïi Quaû Chuoâng Nam

Treân beà maët chuoâng môùi

Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines

Moät Linh Muïc Theå Hieän Tính Caùch Kitoâ Giaùo Trong Vaên Hoaù Vieät Nam Baèng Vieäc Khôûi Coâng Ñuùc Laïi Quaû Chuoâng Nam.

Hueá, Vieät Nam (1/07/2007) - Moät Linh muïc ñaõ quyeát taâm theå hieän tính caùch Kitoâ Giaùo trong vaên hoaù Vieät Nam baèng vieäc ñuùc laïi quaû chuoâng Nam môùi thay cho quaû chuoâng Nam cuõ ñaõ bò raïn nöùt trong thôøi gian chieán tranh.

Hoâm chuùa nhaät 1.7.2007, taïi Giaùo xöù An Vaân caùch Hueá 7 caây soá veà phía taây, Giaùo daân ñaõ möøng boån maïng cha Quaûn xöù baèng vieäc toå chöùc leã hoäi Khai Ñaïi Hoàng Chung (khaùnh thaønh quaû chuoâng môùi).

Linh muïc Pheâroâ Phan Xuaân Thanh noùi: "Quaû chuoâng cuõ ñaõ gioùng leân suoát gaàn moät theá kyû", sau ñoù khoâng coøn söû duïng ñöôïc phaûi treo leân thaùp. Nhöng vò Quaûn xöù giaùo xöù An Vaân hy voïng raèng, quaû chuoâng môùi seõ giuùp cho giôùi treû hieåu hôn giaù trò vaên hoaù trong Ñöùc tin vaø cung caùch soáng ñaïo cuûa oâng baø ngaøy tröôùc maø toû loøng bieát ôn ñoái vôùi caùc vò tieàn nhaân.

Coù theå noùi ñaây laø laàn ñaàu tieân trong Giaùo Hoäi Vieät Nam, moät Giaùo xöù cho môøi thôï ôû Phöôøng Ñuùc Hueá veà ñuùc chuoâng Nam taïi vöôøn nhaø thôø.

Sôû dó ñöôïc goïi laø chuoâng Nam laø ñeå phaân bieät vôùi chuoâng Taây, thöôøng ñöôïc ñuùc ôû nöôùc ngoaøi chuyeån veà. Muoán cho aâm thanh phaùt ra phaûi duøng daây hoaëc heä thoáng roøng roïc ñeå keùo. Chuoâng Nam hay coøn goïi laø chuoâng Chuøa, phaûi ñaùnh baèng voà. Tuy quaû chuoâng môùi mang daùng chuoâng Chuøa, nhöng caùc hoaï tieát vaø hoa vaên ñeàu mang phong caùch Coâng Giaùo, Cha Thanh cho bieát, quaû chuoâng môùi naëng 200 kg, ngang 68 cm, cao 1.30 meùt lôùn gaáp 5 laàn chuoâng cuõ naëng 38 kg.

Vò Linh muïc 60 tuoåi giaûi thích raèng lyù do cuûa vieäc ñuùc chuoâng ñöôïc noùi trong lôøi minh khaéc treân chuoâng môùi laø vì muoán ghi laïi coâng ñöùc caùc baäc tieàn nhaân vaøo thôøi Töï ñöùc, ngaøy 14.4.1876 ñaõ cho ñuùc quaû chuoâng vaø sau ñoù ñaõ bò raïn nöùt naêm 1972, treân chuoâng coù doøng chöõ: "Khi Hoaøng Ñeá giaùng duï tha ñaïo ñöôïc 6 thaùng thì chuùng toâi ñaõ lo ñuùc caùi chuoâng naøy maø daâng cho Ñöùc Chuùa Baø Moâi Khoâi laø boån maïng nhaø thôø An Vaân maø toû loøng möøng cuøng caûm ñoäi ôn Ñöùc Chuùa Trôøi vaø Ñöùc Meï ñaõ ñoaùi thöông. Töï Ñöùc nhò thaäp cöûu nieân tam nguyeät nhò thaäp nhaät taïo".

Cha Thanh cho bieát, treân chuoâng coøn khaéc noåi baøi kinh baèng maø toå tieân ñaõ ñoïc vaø löu truyeàn laïi cho caùc theá heä con chaùu sau 120 naêm: "A! Thaùnh Nöõ Ñoàng Trinh Maria laø Meï raát nhaân töø, Xin Haõy Nhôù laïi xöa nay chöa töøng nghe ngöôøi naøo chaïy ñeán cuøng Ñöùc Meï, xin baàu chöõa cöùu giuùp, maø Ñöùc Meï töø boû chaúng nhaäm lôøi..." "Ñaây laø Kinh Haõy Nhôù, Baûn Chöõ Noâm, theáp vaøng, goã sôn son maët löng khaùm thôø caùc thaùnh Töû ñaïo Vieät Nam hieän ñaët trong khaùm thôø, hoï ñaïo An Vaân, khaùm thôø ñöôïc laøm vaøo muøa thu naêm ñinh hôïi 1887 vaø Muøa Haï Naêm Ñinh Hôïi 2007 Kinh Ñöôïc Khaéc Noåi Leân Chuoâng Vôùi Phieân AÂm Ñeå Lôøi Kinh Cuûa Toå Tieân Ñöôïc Caùc Theá Heä Chaùu Con Sôùm Hoâm Nguyeän Caàu.

200 hoa hoàng töôïng tröng cho 200 kinh Kính Möøng ñöôïc ñuùc noåi 3 voøng quanh vaønh chuoâng. Thay cho caùc hoaï tieát hoa vaên 4 muøa Xuaân, Haï, Thu, Ñoâng, laø doøng chöõ Naêm Söï Vui, Naêm Söï Thöông, Naêm Söï Möøng, Naêm Söï Saùng ñöôïc khaéc noåi quanh 4 nuùm chuoâng ñeå daâng cho Ñöùc Baø Moâi Khoâi laø boån maïng cuûa Giaùo xöù.

Phaùt bieåu taïi buoåi leã Ñöùc cha phuï taù Hueá Phanxicoâ Leâ Vaên Hoàng thay maët Ñöùc Toång Giaùm muïc Hueá ñaõ noùi raèng tieáng chuoâng nhö Tieáng Thieân Chuùa ñang môøi goïi chuùng ta moãi ngaøy, chöù khoâng phaûi laø daáu hieäu ñeå ñieåm giôø cho chuùng ta laøm vieäc hoaëc giaûi lao nhöng laø Tieáng chuoâng môøi goïi, tieáng chuoâng nhaéc nhôû, chia seû nieàm vui, tieáng chuoâng gaït bôùt noåi buoàn cuûa moãi gia ñình. Nhö vaäy, Thieân Chuùa coù maët trong moïi hoaøn caûnh cuûa cuoäc ñôøi ngang qua Tieáng chuoâng.

Vò Giaùm muïc 67 tuoåi coøn muoán nhaéc nhuû theâm, moät tieáng chuoâng khaùc nhoû beù hôn nhöng thaät gaàn guûi vaø luoân leân tieáng neáu chuùng ta bieát laéng nghe, ñoùn nhaän vaø laøm theo tieáng chuoâng nho nhoû ñoù. Ñöùc cha muoán aùm chæ ñeán Tieáng chuoâng cuûa Löông Taâm.

OÂng Leâ Trung Thaønh 70 tuoåi moät Löông daân vaø laø moät hoïc giaû trí thöùc cuûa Hueá ñaõ coù caûm nhaän saâu xa veà tieáng chuoâng khi oâng ñeà taëng Giaùo xöù hai caâu ñoái: "Chuoâng môùi kinh xöa Lôøi Chuùa laéng saâu vaøo coõi theá. Daùng xöa chuoâng môùi Boùng Meï toaû maùt khaép ñöôøng traàn".

OÂng Nguyeãn Vaên Minh, tröôûng nhoùm thôï ñuùc ñoàng cho bieát, ñeå ñuùc ñöôïc quaû chuoâng, nhoùm cuûa oâng coù 10 ngöôøi, hoï phaûi chuaån bò tröôùc 5 ngaøy nhö ñaøo haàm, laøm khuoân, döïng giaøn giaù vaø phaûi coù ñuû soá vaät lieäu baèng ñoàng nhö thau, noài, maâm, daây ñoàng ñeå ñun noùng ôû theå loûng treân 1,500 ñoä C.

OÂng Minh, 40 tuoåi laø haäu dueä thöù tö trong moät gia ñình coù ngheà ñuùc chuoâng ñoàng truyeàn thoáng noåi tieáng ôû xöù Hueá noùi raèng, ñeå coù moät quaû chuoâng naëng 200 kg, oâng phaûi mua hôn 200 kg vaät lieäu baèng Ñoàng, moãi kg vaät lieäu hieän nay laø 200,000 ñoàng tieàn Vieät, hoaøn thaønh xong moät quaû chuoâng Nam phaûi maát 50 trieäu ñoàng.

OÂng Mattheâu Nguyeãn Vaên Tuùc, phoù chuû tòch Hoäi ñoàng Giaùo xöù An Vaân keå laïi raèng quaû chuoâng cuõ cuûa Giaùo xöù oâng coù töø naêm 1876, thôøi vua Töï Ñöùc sau khi oâng vua naøy ra duï tha khoâng baùch haïi ñaïo Coâng Giaùo, giaùo daân laøng An Vaân baáy giôø ñaõ cho ñuùc chuoâng ñeå taï ôn Ñöùc Meï.

Vò phoù chuû tòch 72 tuoåi noùi raèng, caùc vò tieàn nhaân chuùng toâi ñaõ xem tieáng chuoâng raát quan troïng trong vieäc löu truyeàn Ñöùc Tin cho theá heä con chaùu, vì tieáng chuoâng nhö tieáng thuùc duïc cuûa Thieân Thaàn môøi goïi moãi ngöôøi höôùng veà Nhaø Chuùa.

Hôn 600 tham döï vieân ñöôïc môøi tham döï goàm Ñöùc cha phuï taù thay maët Ñöùc Toång Giaùm Muïc Hueá, 20 Linh muïc, Beà treân caùc doøng tu, caùc tu só nam nöõ, Giaùo daân ñaëc bieät hôn 150 baø con Löông daân thaân tình vôùi Giaùo xöù, chính baø con ñaõ goùp tieàn ñeå ñuùc chuoâng. Sau leã Khai Ñaïi Hoàng Chung, moãi tham döï vieân ñöôïc trao 3 taám veù ñeå ñi chôï queâ. Chôï queâ laø moät Leã hoäi cuûa Giaùo xöù ñöôïc toå chöùc trong 3 gian nhaø tranh döïng trong vöôøn Nhaø Thôø theo phong tuïc coå truyeàn giöõa laø Ñình chôï, hai beân laø hai daõy haøng quaùn, maùi lôïp tranh, pheân tre nöùa, giöõa laø maûnh ñaát troáng daønh cho sinh hoaït coäng ñoàng.

Moät tham döï vieân taïi ñaây cho bieát, nhöõng duïng cuï sinh hoaït cuûa noâng thoân ngaøy tröôùc nhö baùt aên baèng goã, ñoâi guoác goã, roå raù thuùng meït, coái ñaù, caøy böøa, xe ñaïp nöôùc vaø thöôûng thöùc nhöõng moùn aên tuy daân daõ nhö buùn boø, baùnh loïc, baùnh öôùt, baùt nöôùc cheø xanh, nhöng ñaõ giuùp cho giôùi treû ngaøy nay khaùm phaù ñöôïc nhöõng neùt dung dò trong ñôøi soáng ñaïo cuûa cha oâng hoï ngaøy xöa chaát phaùc thaät thaø, moãi laàn nghe tieáng moõ, tieáng chuoâng laø moãi laàn nieàm tin hoï ñöôïc hun ñuùc.

Giaùo xöù An Vaân ñöôïc thaønh laäp vaøo cuoái theá kyû 18 (tröôùc ñôøi Gia Long trong khoaûng töø 1801-1820). Töø tröôùc ñeán nay, Giaùo xöù ñaõ ñoùng goùp cho Giaùo Hoäi 21 Linh muïc vaø 39 nöõ tu, ñaëc bieät trong Giaùo xöù coù moät gia ñình coù ñeán ba ngöôøi con laøm Linh muïc ñoù laø Cha Pheâroâ Leâ Vaên Ngoïc 87 tuoåi, Cha Phanxicoâ xavie Leâ Vaên Cao 77 tuoåi vaø Cha Gioan baotixita Leâ Vaên Nghieâm 65 tuoåi caùc ngaøi hieän ñang phuïc vuï taïi Toång Giaùo phaän Hueá.

Pheâroâ Nguyeãn Ngoïc Giaùo

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page