Vaøi neùt veà Ngoâi Nhaø cuûa Ñöùc Meï Maria

ôû Epheâsoâ, Thoå Nhæ Kyø

Ngoâi Nhaø cuûa Ñöùc Meï Maria ôû Epheâsoâ

Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia

Vaøi neùt veà Ngoâi Nhaø cuûa Ñöùc Meï Maria ôû Epheâsoâ, nôi Ñöùc Thaùnh Cha vieáng thaêm vaø daâng thaùnh leã cho caùc tín höõu coâng giaùo Thoå Nhæ Kyø vaøo ngaøy 29/11/2006.

Tin Vatican (Tin Toång hôïp Vatican vaø Taøi lieäu veà Ephesus 30/11/2006) - Ngaøy thöù Tö, 29 thaùng 11 naêm 2006, Ñöùc Thaùnh Cha rôøi thuû ñoâ Ankara, ñi thaêm ñòa ñieåm thöù hai cuûa chuyeán vieáng thaêm laø thaønh phoá Epheâsoâ, ñöôïc löu truyeàn ñaây laø nôi cö nguï cuûa Ñöùc Meï Maria vaø Thaùnh Gioan Toâng Ñoà.

Töø luùc 8 giôø saùng thöù Tö, ÑTC ñaõ duøng maùy bay cuûa haõng haøng khoâng Thoå Nhæ Kyø, ñeå di chuyeån töø thuû ñoâ Ankara ñeán thaønh phoá Izmir (maø ngaøy xöa goïi laø Smyrne), ñeå töø ñoù ñi ñeán Epheâsoâ. Taïi Epheâsoâ, ÑTC daâng thaùnh leã cho coäng ñoaøn coâng giaùo taïi Nhaø Nguyeän, ñöôïc goïi laø “Nhaø Cuûa Ñöùc Meï Maria”. Tieáng ñòa phöông goïi laø “Meryem Ana Evi ”. Ñaây laø Thaùnh Leã ñaàu tieân cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong chuyeán vieáng thaêm Thoå Nhæ Kyø.

Chính Quyeàn Thoå Nhæ Kyø ñaõ tuyeân boá khu vöïc haønh höông Nhaø Nguyeän Ñöùc Meï taïi Epheâsoâ laø di tích coå cuûa lòch söû quoác gia. Haèng naêm coù haøng trieäu khaùch haønh höông ñeán kính vieáng, goàm ngöôøi kitoâ laãn anh chò em Hoài Giaùo. Ñöùc Beâneâñitoâ XVI laø vò giaùo hoaøng thöù III, ñeán kính vieáng Nhaø Nguyeän Ñöùc Meï taïi Epheâsoâ, sau Ñöùc Phaoloâ VI (ñeán ñaây vaøo naêm 1967), vaø Ñöùc Gioan Phaoloâ II (ñeán ñaây vaøo naêm 1979).

Thaønh Phoá Epheâsoâ laø moät thaønh phoá haûi caûng raát coå xöa, coù leõ ñaõ ñöôïc thieát laäp vaøo theá kyû thöù 11 tröôùc Chuùa Giaùng Sinh, do bôûi nhöõng ngöôøi Hy laïp. Thaùnh Phaoloâ ñaõ choïn Epheâsoâ ñeå thaønh laäp moät coäng ñoaøn giaùo hoäi taïi ñaây vaøo theá kyû thöù I; vaø coäng ñoaøn Epheâsoâ ñaõ trôû thaønh moät trong nhöõng ñòa ñieåm ñaàu tieân cuûa Kitoâ giaùo. Ñaây cuõng laø ñieåm xuaát phaùt ñeå rao giaûng Tin Möøng cho vuøng AÙ Chaâu, trong saùch Coâng vuï Toâng ñoà chöông 19 cuõng ñaõ ghi laïi nhöõng söï vieäc naøy.

Epheâsoâ trôû thaønh moät nôi haønh höông noåi tieáng cuûa giaùo hoäi laø vì theo truyeàn thoáng, Ñöùc Meï Maria, Thaùnh Gioan Toâng Ñoà, Thaùnh Phaoloâ Toâng Ñoà, Thaùnh nöõ Maria Mañaleâna, Thaùnh Timoâteâ vaø raát nhieàu vò thaùnh cuûa theá kyû thöù I..., ñaõ töøng sinh soáng vaø ñaõ qua ñôøi taïi ñaây. Ñeå kyû nieäm Thaùnh Gioan Toâng Ñoà ñaõ sinh soáng vaø ñaõ cheát taïi nôi naøy, vaøo theá kyû thöù 6, Hoaøng Ñeá cuûa ñeá quoác Ñoâng Roma ñaõ cho xaây döïng taïi ñaây moät Ñeàn Thaùnh goïi laø Ñeàn Thaùnh Gioan Toâng Ñoà. Chính taïi Thaønh Phoá Epheâsoâ naøy, vaøo naêm 431 cuõng ñaõ coù Coâng Ñoàng Chung cuûa Giaùo Hoäi vaø tuyeân boá Tín Ñieàu Ñöùc Trinh Nöõ Maria laø Theotokos Meï Thieân Chuùa.

Chaân Phöôùc Giaùo Hoaøng Gioan XXIII, khi coøn laø Toång Giaùm Muïc Angelo Roncalli, ñaõ ñöôïc boå nhieäm laøm Söù Thaàn Toøa Thaùnh taïi Thoå Nhæ Kyø trong voøng 10 naêm. Bôûi vaäy, sau khi ñöôïc choïn laøm Giaùo Hoaøng, Ñöùc Gioan XXIII ñaõ nhôø ngöôøi ñeán Nhaø Nguyeän Ngoâi Nhaø Cuûa Ñöùc Maria ñeå thay ngaøi thaép leân moät ngoïn neán saùng taïi ñaây. Sau ñoù, Ñöùc Gioan XXIII ñaõ cho trieäu taäp Coâng Ñoàng Vatican II, vaø trong suoát 4 naêm hoïp Coâng Ñoàng Vatican II, ngoïn löûa cuûa caây neán naøy vaãn ñöôïc lieân tuïc chaùy saùng töø caây neán naøy ñeán caây neán khaùc.

Nhaø Nguyeän "Ngoâi nhaø cuûa Ñöùc Meï Maria" naèm caùch Ephesoâ khoaûng 4 caây soá. Ngoâi nhaø naøy ñaõ ñöôïc caùc Linh Muïc doøng Lazarist tìm ra trong caùc cuoäc ñaøo bôùi khaûo coå vaøo ngaøy 19 thaùng 7 naêm 1891 döïa theo nhöõng chi tieát ñöôïc cung caáp bôûi nöõ tu Anne Catherine Emmerich, ngöôøi Ñöùc, qua moät thò kieán vaøo naêm 1812 cho bieát ñaây chính laø nôi Ñöùc Meï Maria ñaõ laâm chung vaø qua ñôøi. Nöõ tu Anne Catherine Emmerich chöa bao giôø rôøi khoûi nhaø, vì bò beänh lieät giöôøng. Nhöng trong moät thò kieán, nöõ tu ñaõ troâng thaáy Ngoâi Nhaø cuûa Ñöùc Meï. Sau cuoäc thò kieán, nöõ tu dieãn taû laïi taát caû caùc chi tieát cuûa ngoâi nhaø vaø ñöôïc moät taùc giaû teân laø Brentano ngoài beân giöôøng cuûa nöõ tu ñeå ghi cheùp laïi. Theo thò kieán cuûa nöõ tu, ñaây laø moät ngoâi nhaø baèng gaïch ñöôïc Thaùnh Gioan Toâng Ñoà xaây döïng cho Ñöùc Meï Maria ôû. Nöõ tu cho bieát, Ñöùc Meï qua ñôøi vaøo khoaûng 64 tuoåi vaø ñöôïc choân caát gaàn ngoâi nhaø cuûa Ñöùc Meï.

Döïa theo thò kieán cuûa nöõ tu, ngöôøi ta ñaõ tìm thaáy Ngoâi Nhaø naøy, vaø khi ngöôøi ta ñaøo ngoâi moä ôû gaàn ngoâi nhaø leân thì phaùt hieän quan taøi cuûa ngoâi moä laø moät quan taøi troáng khoâng. Töø ñoù, Ngoâi Nhaø ñoù ñöôïc bieán thaønh moät Nhaø Nguyeän goïi laø Nhaø Nguyeän Ngoâi Nhaø cuûa Ñöùc Meï. Ngoâi nhaø naøy ñöôïc xaây döïng vaøo theá kyû thöù I, treân ñænh ñoài Bulbul, xoay maët veà höôùng eo bieån Aegean, thuoäc Ñòa Trung Haûi. Vaøo thôøi trung coå, taïi nôi ñaây coù xaây döïng leân moät moät tu vieän Doøng Kín. Ngoâi Nhaø cuûa Ñöùc Meï trôû thaønh moät ngoâi nhaø trong khuoân vieân Tu Vieän naøy. Treân töôøng cuûa ngoâi nhaø naøy, ñöôïc vieát raát nhieàu nhöõng caâu kinh Coran cuûa Hoài Giaùo coù yù nghóa chuùc tuïng Ñöùc Trinh Nöõ Maria.

Nhaø Nguyeän "Ngoâi Nhaø cuûa Ñöùc Meï Maria" ôû Epheâsoâ tuy hieän nay khoâng coøn ñaày ñuû caùc di tích ñeå caùc nhaø khaûo coå coù theå minh xaùc caùch chaéc chaén, nhöng döïa theo truyeàn thoáng laâu ñôøi töø theá kyû thöù I truyeàn laïi vaø döïa theo nhöõng xaùc nhaän cuûa chính quyeàn Syria töø theá kyû thöù III, cho bieát raèng Ñöùc Meï Maria vaø Thaùnh Gioan Toâng Ñoà ñaõ töøng sinh soáng taïi ñaây. Theo truyeàn thuyeát Kitoâ giaùo ñöôïc löu laïi töø nhöõng theá kyû ñaàu, sau khi Chuùa Gieâsu soáng laïi vaø leân trôøi, vaø trong thôøi kyø Giaùo Hoäi bò baùch haïi, Thaùnh Gioan Toâng Ñoà ñaõ ñöa Ñöùc Meï Maria ñeán Epheâsoâ. Taïi ñaây, Thaùnh Gioan ñaõ xaây moät ngoâi nhaø cho Ñöùc Meï. Vaø Ñöùc Meï ñaõ sinh soáng taïi ñaây cho ñeán khi laâm chung vaø qua ñôøi. Qua nhieàu theá kyû, khoâng nhöõng caùc tín ñoà Kitoâ maø coøn caû caùc tín ñoà Hoài Giaùo ñeàu thöøa nhaän ñaây chính laø nôi cö nguï cuûa Ñöùc Meï Maria. Haàu heát caùc tín ñoà Hoài Giaùo moãi khi tôùi haønh höông taïi moät Ñeàn Thôø Hoài Giaùo gaàn ñoù thì tröôùc heát ñeàu gheù vaøo ñaây ñeå kính vieáng vaø caàu nguyeän xong môùi tôùi Ñeàn Thôø Hoài Giaùo. Ngaøy nay, lo traùch nhieäm gìn giöõ vaø chu toaøn caùc vieäc phuïng vuï, caàu nguyeän thöôøng xuyeân taïi Ngoâi Nhaø Ñöùc Meï ñeàu do Doøng nöõ Ñöùc Maria Voâ Nhieãm Nguyeân Toäi phuï traùch.

(Joseph Tröông)

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page