ÑTC Beneñitoâ XVI cöû haønh Thaùnh Leã
cho coäng ñoaøn coâng giaùo taïi Epheâsoâ
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Töôøng
Thuaät ngaøy thöù nhì chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
taïi Thoå Nhæ Kyø: Ngaøy thöù Tö 29 thaùng 11 naêm 2006: ÑTC cöû
haønh Thaùnh Leã cho coäng ñoaøn coâng giaùo taïi Epheâsoâ.
Caùc linh muïc ñoàng teá ñeán hoâm tay ÑTC sau thaùnh leã taïi Nhaø Nguyeän cuûa Ñeàn Thaùnh "Nhaø cuûa Ñöùc Meï Maria" taïi Ephesoâ. |
(Radio Veritas Asia 30/11/2006) - Quyù vò vaø caùc baïn thaân meán. Hoâm nay thöù Naêm 30 thaùng 11 naêm 2006, ñuùng ngaøy leã kính thaùnh Anreâ Toâng Ñoà, Boån Maïng cuûa Giaùo Hoäi Chính Thoáng Giaùo Costantinopoli, laø ngaøy cao ñieåm cuûa Chuyeán Vieáng Thaêm cuûa ÑTC Beneñitoâ XVI taïi Thoå Nhæ Kyø. ÑTC ñeán tham döï Phuïng Vuï Thaùnh taïi Toaø Giaùo Chuû Chính Thoáng Giaùo Costantinopoli do Ñöùc Bartolomeâoâ I chuû söï. Trong bieán coá cöû haønh naøy, ÑTC Beâneâñitoâ XVI vaø Ñöùc Giaùo Chuû Bartolomeâoâ I, seõ kyù vaø coâng boá Tuyeân Ngoân chung.
Sau ñoù, ÑTC ñi thaêm Baûo Taøng Vieän Sophia, maø vaøo thôøi cuûa hoaøng ñeá Costantinoâ, ñaõ laø Ñeàn Thôø cuûa ngöôøi coâng giaùo. Thôøi gian coøn laïi trong ngaøy, ÑTC coù nhöõng cuoäc gaëp gôõ ñaïi keát vôùi caùc vò laõnh ñaïo caùc Giaùo Hoäi Kitoâ khaùc, vaø vôùi Vò Giaùo Tröôûng Do Thaùi Giaùo Thoå Nhæ Kyø. Nhöõng chi tieát cuûa ngaøy vieáng thaêm hoâm nay, thöù Naêm 30 thaùng 11 naêm 2006, seõ ñöôïc chuùng toâi töôøng thuaät trong chöông trình phaùt thanh laàn tôùi. Mong quyù vò vaøc caùc baïn theo doõi.
Giôø ñaây chuùng ta haõy trôû laïi vôùi ngaøy vieáng thaêm thöù Tö, 29 thaùng 11 naêm 2006. Ñöùc Thaùnh Cha rôøi thuû ñoâ Ankara, ñi thaêm ñòa ñieåm thöù hai cuûa chuyeán vieáng thaêm laø Epheâsoâ, ñöôïc löu truyeàn cho laø nôi cö nguï cuûa Ñöùc Meï vaø Thaùnh Gioan Toâng Ñoà. Taïi Epheâsoâ, ÑTC daâng thaùnh leã cho coäng ñoaøn coâng giaùo taïi Nhaø Nguyeän, ñöôïc goïi laø “Nhaø Cuûa Ñöùc Meï Maria”. Tieáng ñiaï phöông goïi laø “Meryem Ana Evi ”. Ñaây laø Thaùnh Leã ñaàu tieân cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong chuyeán vieáng thaêm Thoå Nhæ Kyø. Ban chieàu, ÑTC ñeán Istanbul, maø thôøi xöa ñöôïc goïi laø Costantinopoli, nôi coù Toaø Giaùo Chuû cuûa Giaùo Hoäi Chính Thoáng Costantinopoli, do Ñöùc Thöôïng Phuï Ñaïi Keát Bartolomeâoâ I laõnh ñaïo. Ñeán Istanbul, ÑTC ñi vieáng Ñeàn Thôø Chính Thoáng Giaùo kính Thaùnh Giorgio, vaø ñeán chaøo thaêm rieâng vôùi Ñöùc Thöôïng Phuï Bartolomeâoâ I.
Theo
nhaän ñònh cuûa Linh Muïc Federico Lombardi, giaùm ñoác phoøng baùo
chí vaø laø ngöôøi phaùt ngoân cuûa Toaø Thaùnh, thì sau nhöõng
cuoäc gaëp gôõ vôùi nhöõng thaåm quyeàn cao caáp trong chính phuû
daân söï vaø vôùi nhöõng ñaïi dieän Hoài giaùo taïi thuû doâ
Ankara vaøo chieàu thöù Ba 28 thaùng 11 naêm 2006, thì cuoäc “tranh
chaáp” ---- do baøi thuyeát trình cuûa ÑTC taïi Ñaïi Hoïc Regensburg
beân Ñöùc hoài thaùng 9 naêm 2006 --- nay ñöôïc keå nhö ñaõ
chaám döùt. Linh Muïc Lombardi xaùc nhaän vôùi caùc kyù giaû raèng
trong cuoäc gaëp gôõ rieâng cuõng nhö coâng khai giöõa ÑTC vaø
Ngaøi Ali Bardakoglu, chuû tòch Boä ñaëc traùch caùc toân giaùo cuûa
Chính Phuû Thoå Nhæ Kyø, hai beân ñaõ khoâng nhaéc gì ñeán “bieán
coá Regensburg” nöõa, maëc duø nhöõng ñeà taøi ñöôïc noùi leân
trong caùc baøi dieãn vaên, ñeàu laø nhöõng ñeà taøi coù lieân
quan ñeán theá giôùi hoài giaùo, chaúng haïn nhö ñeà taøi noùi
veà lyù trí vaø veà baïo löïc trong Hoài giaùo. Linh Muïc Lombardi
ñaõ noùi nhö sau: “Cuoäc gaëp gôõ ñaõ dieãn ra trong baàu khí
xaây döïng ñaày tinh thaàn ñoái thoaïi vaø gôïi saùng giaûi thích...
Roài ñaây, vôùi cuoäc vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi “Ñeàn Thôø
Xanh” (Blue Mosque) cuûa Hoài Giaùo taïi Istanbul döï truø vaøo
chieàu thöù Naêm 30 thaùng 11 naêm 2006, thì moät böôùc tieán môùi
ñöôïc thöïc hieän theo höôùng cuûa söï töông kính, xích laïi
gaàn nhau vaø ñoái thoïai vôùi anh chò em hoài giaùo”.
ÑTC cöû haønh thaùnh leã taïi Nhaø Nguyeän cuûa Ñeàn Thaùnh "Nhaø cuûa Ñöùc Meï Maria" taïi Ephesoâ. |
Trong khi ñoù, Ñöùc Hoàng Y Roger Etchegaray, cöïu chuû tòch Hoäi Ñoàng Toaø Thaùnh Coâng Lyù vaø Hoaø Bình, moät trong caùc vò Hoàng Y thaùp tuøng chuyeán vieáng thaêm, nhaän ñònh raèng cuoäc gaëp gôõ vôùi ngaøi Chuû Tòch ñaëc traùch caùc toân giaùo ñaõ dieãn ra trong baàu khí heát söùc thaân thieän. Ñöùc Hoàng Y cho bieát ngaøi coù caûm töôûng laø chính phuû Thoå Nhæ Kyø ñaõ coá gaéng heát söùc mình, ñeå laøm cho baàu khí töông quan trôû neân aám cuùng thaân thieän trôû laïi. Caùc quan saùt vieân cuõng coù cuøng nhaän ñònh laø baøi dieãn vaên cuûa ngaøi Chuû Tòch Ali Bardakoglu, ñaëc traùch caùc toân giaùo, coù ñaày tinh thaàn toân troïng ñoái vôùi Ñöùc Thaùnh Cha. Vò naøy ñaõ tuyeân boá vôùi ÑTC raèng nhöõng tín höõu hoài giaùo leân aùn moïi hình thöùc baïo löïc vaø khuûng boá, vaø nhaán maïnh ñeán giaù trò cuûa caùc toân giaùo trong vieäc goùp phaàn xaây döïng hoaø bình vaø söï toân troïng phaåm giaù moïi ngöôøi. Vò naøy ñaõ nhaán maïnh nhö sau: “Chuùng toâi laø thaønh phaàn cuûa moät toân giaùo daïy raèng gieát moät ngöôøi voâ toäi laø toäi aùc xaáu nhaát trong caùc toäi aùc, laø toäi loãi teä haïi nhaát trong caùc toäi loãi”.
Theo haõng tin Zenit, thì nhoùm khuûng boá AL Qaeda ñaõ cho ñaêng trong trang ñieän töû cuûa hoï lôøi toá caùo chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi Thoå Nhæ Kyø nhö laø thaønh phaàn cuûa moät chieán dòch “thaùnh chieán” choáng laïi Hoài Giaùo. Phaûn öùng tröôùc söï coá naøy, Linh Muïc Lombardi cho giôùi baùo chí bieát raèng Ñöùc Thaùnh Cha khoâng baän taâm gì ñoái vôùi lôøi haêm doïa treân cuûa nhoùm Al Qaeda. Linh Muïc Lombardi ñaõ noùi nhö sau: “Quaû thaät khoâng coù chuùt quan taâm naøo ñoái vôùi nhöõng loaïi coâng boá nhö theá; chuùng chæ xaùc nhaän moät laàn nöõa veà söï khaån thieát vaø taàm quan troïng cuûa moät söï daán thaân chung cuûa taát caû moïi löïc löôïng choáng laïi vieäc söû duïng baïo löïc.”
Caùc baùo chí phaùt haønh taïi Thoå Nhæ Kyø vaøo saùng thöù Tö 29 thaùng 11 naêm 2006, töùc moät ngaøy sau khi ÑTC ñeán Thoå Nhæ Kyø, ñaõ töôøng thuaät nhöõng gì ñaõ xaûy ra vaøo chieàu hoâm tröôùc (töùc thöù Ba 28/11/2006), vôùi cung ñieäu tích cöïc vaø toân vinh Ñöùc Beâneâñitoâ XVI, vì ñaõ coâng khai uûng hoä vieäc Thoå Nhæ Kyø gia nhaäp Lieân Hieäp AÂu Chaâu. Vôùi töïa ñeà lôùn nôi trang Nhaát “UÛng Hoä Baát Ngôø cho Thoå Nhæ Kyø gia nhaäp Lieân Hieäp AÂu Chaâu”, nhaät baùo khaù phoå bieán taïi Thoå Nhæ Kyø, tôø Vatan, ñaõ bình luaän raèng Ñöùc Beâneâñitoâ XVI ñaõ laøm cho toaøn theá giôùi ngaïc nhieân khi uûng hoä quoác gia Hoài Giaùo Thoå Nhæ Kyø gia nhaäp Lieân Hieäp AÂu Chaâu, trong khi maø tröôùc khi ñöôïc choïn laøm giaùo hoaøng, ngaøi ñaõ choáng laïi ñieàu naøy.
Chuùng toâi seõ gôûi ñeán quyù vò vaø caùc baïn nguyeân vaên caùc baøi dieãn vaên naøy trong caùc chöông trình phaùt thanh sau naøy.
Trôû
laïi bieán coá saùng thöù Tö, ngaøy 29 thaùng 11 naêm 2006, ÑTC
daâng thaùnh leã cho Coäng Ñoaøn Coâng giaùo nhoû beù taïi Epheâsoâ,
nôi Nhaø Nguyeän Ñöùc Meï, ñöôïc goïi laø “Nhaø Cuûa Meï Maria”
(Meryem Ana Evi). Chính Quyeàn Thoå Nhæ Kyø ñaõ tuyeân boá nôi naøy
laø di tích lòch söû quoác gia. Haèng naêm coù haøng trieäu khaùch
haønh höông ñeán kính vieáng, goàm ngöôøi kitoâ laãn anh chò em
Hoài Giaùo. Ñöùc Beâneâñitoâ XVI laø vò giaùo hoaøng thöù III,
ñeán kính vieáng Nhaø Nguyeän Ñöùc Meï taïi Epheâsoâ, sau Ñöùc
Phaoloâ VI (ñeán ñaây vaøo naêm 1967), vaø Ñöùc Gioan Phaoloâ II (ñeán
ñaây vaøo naêm 1979).
ÑTC quyø caàu nguyeän taïi Nhaø Nguyeän cuûa Ñeàn Thaùnh "Nhaø cuûa Ñöùc Meï Maria" taïi Ephesoâ. |
Thaønh Phoá Epheâsoâ laø moät thaønh phoá haûi caûng raát coå xöa, coù leõ ñaõ ñöôïc thieát laäp vaøo theá kyû thöù 11 tröôùc Chuùa Giaùng Sinh, do bôûi nhöõng ngöôøi Hy laïp. Thaùnh Phaoloâ ñaõ choïn Epheâsoâ ñeå thaønh laäp moät coäng ñoaøn giaùo hoäi taïi ñaây vaøo theá kyû thöù I; vaø coäng ñoaøn Epheâsoâ ñaõ trôû thaønh moät trong nhöõng ñòa ñieåm ñaàu tieân cuûa Kitoâ giaùo. Töø luùc 8 giôø saùng thöù Tö, ÑTC ñaõ duøng maùy bay cuûa haõng haøng khoâng Thoå Nhæ Kyø, ñeå di chuyeån töø thuû ñoâ Ankara ñeán thaønh phoá Izmir (maø ngaøy xöa goïi laø Smyrne), ñeå töø ñoù ñi ñeán Epheâsoâ.
Trong baøi giaûng thaùnh leã, ÑTC moät laàn nöõa leân tieáng keâu goïi cho hoaø bình vaø hoaø giaûi. ÑTC cuõng nhaéc ñeán nhöõng hoaøn caûnh khoù khaên cuûa thieåu soá coâng giaùo soáng taïi Thoå Nhæ Kyû hoài giaùo. ÑTC khaån xin Meï Maria, Meï Thieân Chuùa, hieän dieän vôùi coäng ñoaøn. Ngaøi taâm söï laø vôùi chuyeán vieáng thaêm naøy, ngaøi muoán noùi leân tình thöông vaø söï gaàn guûi thieâng lieâng cuûa ngaøi vôùi coäng ñoaøn, ñoàng thôøi cuõng noùi leân söï gaàn guûi cuûa toaøn theå giaùo hoäi vôùi coäng ñoaøn kitoâ taïi Thoå Nhæ Kyø, moät coäng ñoaøn thaät söï thieåu soá vaø haèng ngaøy phaûi ñoái dieän vôùi nhieàu thaùch thöùc vaø khoù khaên. Chöùng taù cao ñeïp cuûa linh muïc Andrea Santoro, bò aùm saùt cheát hoài thaùng 2 naêm 2006, cuõng ñaõ ñöôïc ÑTC nhaéc ñeán.
Quyù vò vaø caùc baïn thaân meán, chuùng toâi seõ keå tieáp caùc chi tieát cuûa chuyeán vieáng thaêm trong caùc chöông trình tieáp sau.
(Ñaëng Theá Duõng)