Ñöùc Hoàng Y Gioan Baotixita Phaïm Minh Maãn
traû lôøi 2 caâu hoûi cuûa
chò Nguyeãn Thò Caùt Dung, phoùng vieân Reuters
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Ñöùc Hoàng Y Gioan Baotixita Phaïm Minh Maãn traû lôøi 2 caâu hoûi cuûa chò Nguyeãn Thò Caùt Dung, phoùng vieân Reuters.
Caâu hoûi 1: Hoâm qua, 13.11.2006 (töùc ngaøy 14/11/2006 giôø VN), Myõ ñaõ ñöa Vieät Nam ra khoûi danh saùch CPC (Countries of Particular Concern). Ngaøi nghó nhö theá naøo? Vieäc naày coù ñuùng khoâng?
Traû lôøi 1: Toâi khoâng roõ muïc ñích naøo Myõ ñöa Vieät Nam vaøo hay ra khoûi danh saùch ñoù. Vì quyeàn lôïi kinh teá, quyeàn lôïi chính trò cuûa Vieät Nam hay cuûa Myõ, hay cuûa ñaûng naày, giôùi kia? Do ñoù, toâi xin mieãn coù yù kieán. Maáy naêm tröôùc, coù nhöõng nghò só, daân bieåu, nhaø ngoaïi giao Myõ ñeán gaëp toâi vaø hoûi raèng ngöôøi Myõ coù theå laøm gì giuùp ngöôøi Vieät Nam soáng töï do hôn. Maáy naêm gaàn ñaây, thì caùc vò ñoù noùi raèng haõy taïo ñieàu kieän cho Vieät Nam vaøo WTO (World Trade Organization), ngöôøi Vieät Nam seõ ñöôïc töï do hôn. Coù ñuùng vaäy khoâng? Haõy chôø xem!
Caâu hoûi 2: Quyeàn con ngöôøi ôû Vieät Nam ñaõ khaù hôn tröôùc hay coøn nhieàu vaán ñeà khoù khaên? Neáu coøn nhöõng toàn taïi, laøm sao giaûi quyeát?
Traû lôøi 2: Maáy naêm tröôùc, toâi coù trao ñoåi vôùi nhöõng ai tìm hieåu vaán ñeà ñoù maáy yù nhö sau:
(1) Nhaø Nöôùc Vieät Nam cho ngöôøi daân Vieät Nam khoâng phaûi nhöõng caùi quyeàn, song laø nhöõng caùi pheùp töï do vôùi nhöõng haïn cheá vaø ñöôïc kieåm soaùt chaët cheõ. Moät thí duï ñieån hình: Nhaø Nöôùc Vieät Nam caùch ñaây maáy naêm coù cho pheùp Hoäi ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam aán haønh moät Noäi San ñöôïc giôùi haïn laø 50 trang vaø 100 baûn. Coù yù kieán cho raèng giôùi haïn ñoù laø moät thöù daây thoøng loïng. Thöïc teá thì aán haønh cho 26 giaùo phaän vôùi soá löôïng nhieàu laàn soá cho pheùp. Ñeán nay chöa thaáy daây thoøng loïng ñoù hoaït ñoäng.
(2) Töï do maø ngöôøi daân Vieät Nam caàn thì to baèng caùi baøn. Nhöõng pheùp töï do maø Nhaø Nöôùc Vieät Nam cho, ôû Thaønh phoá HCM thì baèng caùi dóa, ôû nôi khaùc thì baèng caùi taùch, caùi ly... Nay thì nhöõng pheùp töï do coù to hôn vaø roäng hôn...
(3) Kinh nghieäm giaûi phoùng daân da ñen trong lòch söû Nöôùc Myõ ñeå laïi baøi hoïc naày: ñöôïc töï do maø khoâng ñöôïc hoïc haønh, khoâng ñöôïc giaùo duïc, thì ngöôøi ta khoâng theå soáng töï do xöùng vôùi phaåm giaù con ngöôøi. Do thieáu hoïc haønh, hoï chæ bieát aên maøy, aên caép, aên troäm, aên cöôùp... Khi coù quyeàn theá thì chæ bieát aên gian, aên hieáp, aên hoái loä... Khi coù tieàn thì chæ bieát tieâu xaøi, aên chôi...
Toùm laïi, khoâng coù hoïc, khoâng ñöôïc giaùo duïc neân ngöôøi toát, thì chæ bieát aên, aên nhieàu moùn, nhöng moùn naøo cuõng ñoäc haïi, do ñoù ñöôïc goïi laø nhöõng tieâu cöïc, nhöõng teä naïn xaõ hoäi.
(4) Gaàn ñaây, coù moät vò töø Boä Ngoaïi giao Myõ, noùi vôùi toâi raèng Myõ ñang giuùp Vieät Nam naâng cao trình ñoä giaùo duïc caáp Ñaïi hoïc... Toâi coù noùi raèng moïi ngöôøi caàn moät neàn giaùo duïc toaøn dieän ñeå neân ngöôøi vaø laøm ngöôøi toát vaø höõu ích cho xaõ hoäi. Moät neàn giaùo duïc toaøn dieän goàm ít nhaát coù 4 chöõ H: Head, Health, Hand, vaø Heart (trí duïc, theå duïc, kyõ duïc, vaø ñöùc duïc). Myõ coù goùp phaàn vaøo coâng cuoäc giaùo duïc toaøn dieän ñoù treân ñaát nöôùc Vieät Nam khoâng? Haõy chôø xem. Giaùo Hoäi Coâng giaùo Vieät Nam raát mong muoán goùp phaàn laønh maïnh hoaù moät neàn giaùo duïc beänh hoaïn, nhöng ñeán nay vaãn coøn laø öôùc mô. Vaø öôùc mô ñoù, khoâng bieát ngaøy naøo môùi thaønh hieän thöïc!
(5) Con ngöôøi phaûi laø muïc ñích toái haäu cho söï phaùt trieån. Phaùt trieån kinh teá, xaõ hoäi, giaùo duïc, chính trò phaûi nhaèm phuïc vuï cho söï phaùt trieån toaøn dieän con ngöôøi. Thieáu hoïc haønh, con ngöôøi deã bò bieán thaønh phöông tieän saûn xuaát, thaønh phöông tieän phaùt trieån kinh teá, thaønh coâng cuï phuïc vuï cho yù ñoà chính trò. Tình traïng ñoù taïo ra baát coâng xaõ hoäi, tha hoaù con ngöôøi, vaø xoaù ñi phaåm giaù con ngöôøi.
(6) Ñeå giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà trong cuoäc soáng xaõ hoäi, Giaùo Hoäi Coâng giaùo coù chuû tröông ñoái thoaïi thaúng thaén vaø hôïp taùc laønh maïnh. Kinh nghieäm thöïc teá cho thaáy coù luùc coù keát quaû, coù luùc xem nhö laø ñoái thoaïi giöõa ngöôøi ñieác, do ñoù caàn phaûi coù nhieàu khieâm toán vaø kieân nhaãn.
15.11.2006
+ Gioan Baotixita Phaïm Minh Maãn
Hoàng Y Toång Giaùm muïc