Giaùo Chuû Giaùo Hoäi Chính Thoáng Giaùo
Costantinopoli, Thoå Nhæ Kyø
hy voïng chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC
seõ ñöôïc thöïc hieän nhö ñaõ ñöôïc döï truø
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Ñöùc Thöôïng Phuï Ñaïi Keát Bartolomeâoâ I, Giaùo Chuû Giaùo Hoäi Chính Thoáng Giaùo Costantinopoli, Thoå Nhæ Kyø, baøy toû hy voïng chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC Beâneâñitoâ XVI seõ ñöôïc thöïc hieän nhö ñaõ ñöôïc döï truø.
Tin Istanbul/Thoå Nhæ Kyø (Apic 29/09/2006) - Traû lôøi cho nhöõng caâu hoûi cuûa caùc Kyù Giaû taïi Istanbul, thuû ñoâ cuûa Thoå Nhæ Kyø, hoâm chieàu thöù Naêm 28 thaùng 9 naêm 2006, Ñöùc Thöôïng Phuï Ñaïi Keát, Thuû laõnh cuûa Giaùo Hoäi Chính Thoáng Costantinopoli, ñaõ öôùc löôïng raèng chuyeán vieáng thaêm saép tôùi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Beâneâñitoâ XVI, seõ laø dòp toát ñeå “vun troàng cuoäc ñoái thoïai” giöõa ngöôøi kitoâ vaø anh chò em hoài giaùo, vaø ñeå caát ñi nhöõng hieåu laàm do baøi dieãn vaên cuûa ÑTC taïi Ñaïi Hoïc Regensburg, Ñöùc Quoác, gaây ra.
Ñöùc Thöôïng Phuï Ñaïi Keát, Bartolomeâoâ I, cuõng mong sao söï töï do toân giaùo ñöôïc töø töø traû laïi cho caùc coäng ñoaøn toân giaùo thieåu soá taïi Thoå Nhæ Kyø, vaøo thôøi ñieåm Thoå Nhæ Kyø ñang chuaån bò ñeå xích laïi gaàn hôn vôùi caùc quoác gia thuoäc Lieân Hieäp AÂu Chaâu.
Ngoaøi ra, Ñöùc Thöôïng Phuï Bartolomeâoâ I, coøn quaû quyeát theâm raèng chuyeán vieáng thaêm saép ñeán cuûa Ñöùc Beâneâñitoâ XVI taïi Thoå Nhæ Kyø, coù taàm quan troïng cho ñaát nöôùc Thoå Nhæ Kyø, vaø cho moái töông quan giöõa caùc tín höõu chính thoáng vaø ngöôøi coâng giaùo... Ñöùc Giaùo Chuû Ñaïi Keát Bartolomeâoâ ñaõ noùi nhö sau: “Chuùng toâi ñaõ theo doõi chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Beâneâñitoâ XVI taïi queâ höông Ñöùc Quoác vaø bieát nhöõng phaûn öùng ñoái vôùi nhöõng lôøi ngaøi ñaõ noùi taïi Ñaïi Hoïc Regensburg. Chuùng toâi xaùc tín chaéc chaén raèng Ñöùc Beâneâñitoâ XVI khoâng coù yù ñònh xuùc phaïm nhöõng anh chò em hoài giaùo... Sau cuoäc khuûng hoaûng naøy, chuùng ta caàn soáng toân troïng laãn nhau vaø coäng taùc vôùi nhau.”
Cuõng trong cuoäc trao ñoåi vôùi caùc kyù giaû hoâm chieàu thöù Naêm 28 thaùng 9 naêm 2006, Ñöùc Thöôïng Phuï Bartolomeâoâ I ñaõ than phieàn laø nhöõng tín höõu chính thoáng giaùo taïi Thoå Nhæ Kyø khoâng höôûng ñöôïc troïn veïn nhöõng quyeàn lôïi cuûa coâng daân Thoå Nhæ Kyø. Ñöùc Thöôïng Phuï keå ra moät loâ nhöõng giôùi haïn söï töï do maø caùc tín höõu chính thoáng Thoå Nhæ Kyø ñang phaûi chòu nhö sau: giôùi haïn trong vieäc giaùo duïc toân giaùo, vieäc maát nhöõng taøi saûn cuûa giaùo hoäi, vieäc giaùo hoäi khoâng ñöôïc nhìn nhaän coù tö caùch phaùp nhaân maëc duø giaùo hoäi chính thoáng ñaõ hieän dieän taïi Thoå Nhæ Kyø suoát töø 17 theá kyû qua; giôùi haïn khaùc nöõa laø vò Thöôïng Phuï Costantinopoli phaûi ñöôïc tuyeån choïn töø trong soá nhöõng vò laø coâng daân Thoå Nhæ Kyø... Chuùng toâi hy voïng raèng vôùi vieäc Thoå Nhæ Kyø ñang tieán ñeán gaàn caùc quoác gia thuoäc Lieân Hieäp AÂu Chaâu, thì nhöõng giôùi haïn neâu treân seõ ñöôïc töø töø giaûi quyeát.”
Theo Ñöùc Thöôïng Phuï, nhöõng coäng ñoaøn toân giaùo thieåu soá taïi Thoå Nhæ Kyø, khoâng phaûi laø söï haêm doïa, nhöng laø söï phong phuù cho ñaát nöôùc. Ngaøi chæ muoán ñoøi ñöôïc höôûng nhöõng quyeàn lôïi ñaõ bò cöôùp maát maø thoâi. Ñöùc Thöôïng Phuï cho bieát theâm nhö sau: “Vaøo thôøi ñieåm cuûa naêm 1923, coäng ñoaøn chuùng toâi coù 180,000 ngöôøi hy laïp chính thoáng giaùo, nhöng nay thì chæ coøn khoaûng 4 hay 5 ngaøn maø thoâi... Thöû hoûi taïi sao laïi nhö theá?”.
Ñöôïc bieát, tröôùc chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Beâneâñitoâ XVI taïi Thoå Nhæ Kyø vaøo cuoái thaùng 11 ñaàu thaùng 12 naêm 2006, thì vaøo ñaàu thaùng 10 naêm 2006, trong hai ngaøy 5 vaø 6 (thaùng 10 naêm 2006), baø thuû töôùng Ñöùc Angela Merkel, seõ ñeán thaêm Thoå Nhæ Kyø. Vaø Ñöùc Thöôïng Phuï Giaùo Chuû Ñaïi Keát Bartolomeâoâ I hy voïng raèng caû hai chuyeán vieáng thaêm seõ mang laïi söï töï do toân giaùo cho caùc coäng ñoaøn toân giaùo thieåu soá. Ñöùc Thöôïng Phuï neâu baät söï kieän naøy raèng: Coù nhieàu ngöôøi daân Thoå Nhæ Kyø sinh soáng taïi Coäng Hoaø Lieân Bang Ñöùc. Vaø hoï coù ñaày ñuû töï do ñeå xaây caát nhöõng Ñeàn Thôø Hoài Giaùo, coù töï do môû tröôøng hoïc cho con em hoï, coù töï do laøm vieäc vaø ñöôïc töï do nhaäp quoác tòch Ñöùc. Nöôùc Ñöùc toân troïng nhöõng nguyeân taéc veà töï do toân giaùo vaø nhöõng nhaân quyeàn, nhö taát caû caùc quoác gia aâu chaâu. Vì theá, nhöõng quoác gia thaønh vieân cuûa Lieân Hieäp AÂu Chaâu yeâu caàu chính quyeàn Thoå Nhæ Kyø toân troïng nhöõng nguyeân taéc vöøa noùi treân, ñeå ñöôïc gia nhaäp Lieân Hieäp AÂu Chaâu.
Lieân quan ñeán vaán ñeà an ninh cho Ñöùc Beâneâñitoâ XVI khi ñeán thaêm Thoå Nhæ Kyø, Ñöùc Thöôïng Phuï cho bieát chính quyeàn Thoå Nhæ Kyø seõ coù nhöõng bieän phaùp giöõ an ninh cho Ñöùc Beâneâñitoâ XVI, bôûi vì ngaøi laø khaùch cuûa chính phuû.
Cuoái cuøng, Ñöùc Thöôïng Phuï Bartolomeâoâ nhaéc ñeán taàm quan troïng cuûa phieân Hoïp Khoaùng Ñaïi laàn thöù 9 cuûa UÛy Ban Hoãn Hôïp Quoác Teá caùc giaùo hoäi Chính Thoáng vaø Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, ñaõ dieãn ra taïi Belgrade, töø ngaøy 18 ñeán 24 thaùng 9 naêm 2006, nhaém tieáp tuïc coâng cuoäc ñoái thoïai thaàn hoïc giöõa coâng giaùo vaø chính thoáng giaùo.
Ñöùc Hoàng Y Kasper, chuû tòch Hoäi Ñoàng Toaø Thaùnh veà Hieäp nhaát Kitoâ, ñaõ nhaän ñònh veà Phieân Hoïp Khoaùng Ñaïi naøy nhö laø moät “böôùc tieán môùi” sau 6 naêm bò giaùn ñoïan. Ñöùc Hoàng Y cho bieát: Taát caû caùc giaùo hoäi chính thoáng ñeàu coù ñaïi dieän tham döï. Vaø nhöõng trao ñoåi ñaõ dieãn ra trong baàu khí thaân thieän, tích cöïc vaø xaây döïng. Chuùng toâi ñaõ ñeå qua moät beân vaán ñeà “nhöõng coäng ñoàng chính thoáng giaùo tröôùc ñaây ñaõ theo veà vôùi giaùo hoäi coâng giaùo”, laø vaán ñeà ñaõ bò “ñöùng khöïng laïi” caùch ñaây 10 naêm; vaø chuùng toâi cuøng nhau baøn ñeán chuû ñeà veà Giaùo Hoäi nhö laø söï hieäp thoâng. Vaø chuùng toâi ñaõ gaëp ñöôïc nôi chuû ñeà naøy nhieàu ñieåm ñoàng quy, maëc duø nhöõng khoù khaên vaãn coù ñoù.” Ñöôïc bieát UÛy Ban Hoãn Hôïp Quoác Teá Chính Thoáng Giaùo Coâng Giaùo ñaõ ñöôïc thaønh laäp töø naêm 1979, do bôûi Ñöùc Gioan Phaoloâ II vaø Ñöùc Giaùo Chuû Ñaïi keát cuûa Chính Thoáng Giaùo Costantinopoli, luùc ñoù laø Ñöùc Dimitrios I. Töø naêm 2000 ñeán nay (2006), caùc Phieân Hoïp Khoaùng Ñaïi cuûa UÛy Ban ñaõ bò giaùn ñoïan, cho ñeán Phieân Hoïp vöøa qua, Phieân Hoïp Thöù 9 ñöôïc trieäu taäp laïi töø ngaøy 18 ñeán 24 thaùng 9 naêm 2006, taïi Belgrade. Phieân Hoïp saép ñeán cuûa UÛy Ban seõ laø vaøo thaùng 10 naêm 2007, vaø taïi Italia, nhöng chöa coù quyeát ñònh chính thöùc veà ñòa ñieåm.
(Ñaëng Theá Duõng)