Ñoâi Doøng Veà Ñöùc Cha
Phanxicoâ Xavieâ Nguyeãn Vaên Sang
Giaùm Muïc Giaùo Phaän Thaùi Bình
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Ñoâi Doøng Veà Ñöùc Cha Phanxicoâ Xavieâ Nguyeãn Vaên Sang, Giaùm Muïc Giaùo Phaän Thaùi Bình nhaân dòp Ngaân Khaùnh Giaùm Muïc vaø Kim Khaùnh Linh Muïc (22/04/2006).
Ñöùc Cha Phanxicoâ Xavieâ Nguyeãn Vaên Sang, sinh ngaøy 8-1-1932 taïi xöù Laïi Yeân, huyeän Hoaøi Ñöùc, ngoaïi thaønh Haø Noäi.
Ngaøi ñaõ theo hoïc taïi Tieåu Chuûng Vieän Hoaøng Nguyeân, roài Ñaïi Chuûng Vieän Xuaân Bích, sau 2 naêm hoïc taïi tröôøng Trung hoïc Phaùp toát nghieäp vôùi baèng Tuù taøi Sinh ngöõ, Trieát hoïc.
Thaùng 10 naêm 1954, toaøn khoái Giaùo sö vaø sinh vieân cuûa Ñaïi chuûng vieän Xuaân Bích ñaõ di cö vaøo nam. Khi thaày troø cuûa Ñaïi chuûng vieän naøy ñaõ taäp keát taïi Vónh Long, thì nhaän ñöôïc lôøi keâu goïi "trôû veà" cuûa Ñöùc Giaùm muïc Haø Noäi laø Ñöùc Cha Giuse Maria Trònh Nhö Khueâ. Nhöng chæ mình thaày Phanxicoâ ñaùp lôøi keâu goïi cuûa Ñöùc Giaùm muïc, trôû veà giaùo phaän vaøo cuoái thaùng 10 naêm ñoù. Trôû veà giaùo phaän, Thaày vöøa ñi laøm coâng nhaân taïi xöôûng in Teâreâsa, vöøa theo caùc lôùp Thaàn hoïc, cho ñeán ngaøy 18-4-1958, taïi nhaø thôø lôùn Haø Noäi, Thaày Phanxicoâ ñaõ laõnh chöùc Linh muïc, do Ñöùc Giaùm muïc Haø Noäi chuû phong. Theá laø Cha Phanxicoâ trôû thaønh Linh muïc trong soá 40 thaày cuøng lôùp Thaàn hoïc naêm thöù 4 cuûa Ñaïi chuûng vieän Xuaân Bích.
Sau ngaøy thuï phong, ngaøi ñi giuùp xöù Haøm Long vaø daïy hoïc taïi Tieåu chuûng vieän Thaùnh Gioan Haø Noäi.
1964, ngaøi giöõ chöùc thö kyù vaên phoøng Toaø Toång Giaùm muïc. Ñaïi chuûng vieän Thaùnh Giuse Haø Noäi môû khoaù ñaàu tieân (ñaàu naêm 1970) ngaøi ñaõ trôû thaønh Giaùo sö quan troïng cuûa Ñaïi chuûng vieän naøy.
Naêm 1978, ngaøi ñöôïc choïn thaùp tuøng Ñöùc Cha Giuse Nguyeãn Huy Quang, Giaùm muïc Höng Hoaù ñi Roâma döï Hoäi nghò Truyeàn giaùo, do Thaùnh Boä Truyeàn Giaùo toå chöùc. Cuõng trong dòp naøy, ngaøi ñaõ ñöôïc dieãm phuùc döï 2 leã an taùng vaø 2 leã ñaêng quang cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI vaø 2 Ñöùc Gioan Phaoloâ.
Naêm 1979, ngaøi thaùp tuøng Ñöùc Toång Giaùm Muïc Giuse Maria Trinh Vaên Caên sang Roâma nhaän muõ Hoàng Y. Khi trôû veà, ngaøi nhaän theâm nhieäm vuï Cha xöù nhaø thôø Chính Toøa Haø Noäi vaø Toång quaûn khu vöïc Haø Noäi, thay theá chöùc vuï tröôùc kia cuûa Ñöùc Hoàng Y.
Ngaøy 24-3-1981, ngaøi ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II boå nhieäm laøm Giaùm muïc hieäu toaø Sarda, Phuï taù Ñöùc Hoàng Y Giuse Maria Trònh Vaên Caên. Leã taán phong Giaùm muïc cuûa ngaøi ñöôïc long troïng cöû haønh taïi Nhaø thôø Chính Toøa Haø Noäi vaøo ngaøy 22-4-1981 vôùi khaåu hieäu: "Chaân Lyù Trong Tình Thöông"
Ngaøy 25-4-1981, Ñöùc Hoàng y Giuse Trònh Vaên Caên ñaët ngaøi laøm Toång ñaïi dieän giaùo phaän Haø Noäi.
Ngaøy 1-5-1981, ngaøi ñöôïc cöû giöõ chöùc Giaùm ñoác Ñaïi chuûng vieän Haø Noäi.
Töø naêm 1983-1989, ngaøi ñöôïc baàu laøm Toång thö kyù Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam trong hai nhieäm kyø lieân tieáp.
Naêm 1985, ngaøi tham döï dieãn ñaøn quoác teá veà Hoaø Bình ôû Mascôva, do Giaùo hoäi Chính Thoáng toå chöùc.
Naêm 1986, ngaøi tham döï cuoäc hoïp C.I.D.S.E. ôû Bruxelles (Bæ). Vaø cuõng ôû nôi ñaây, naêm 1987 ngaøi ñöôïc môøi tham döï Hoäi nghò Hoaø Bình.
Naêm 1988, ngaøi laø 1 trong 2 ñaïi bieåu döï Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Theá Giôùi baøn veà vai troø cuûa giaùo daân.
Thaùng 4-1989, ngaøi ñaïi dieän Ñöùc Hoàng y tham döï Ñaïi hoäi Thaùnh Theå quoác teá toå chöùc taïi Seâ-un (Haøn Quoác).
Ñaàu naêm 1990, ngaøi tham döï Hoäi nghò Hoaø Bình ôû Milan.
Ngaøy 3-12-1990, ngaøi ñaõ laõnh nhaän toân yù vaø leänh truyeàn cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II veà phuïc vuï giaùo daân nôi ñoàng chua nöôùc maën, rao giaûng Tin Möøng cho noâng thoân. Ngaøi ñaõ cuùi hoân maët ñaát Thaùi Bình khi thoaït böôùc chaân xuoáng beán phaø Taân Ñeä, baøy toû yù muoán trung thaønh gaén boù vôùi giaùo phaän thaân yeâu naøy.
Trong 50 naêm Linh muïc vaø 25 naêm Giaùm muïc, trong ñoù gaàn 16 naêm phuïc vuï daân Chuùa taïi giaùo phaän Thaùi Bình cho ñeán nay. Gia taøi tri thöùc tinh thaàn ngaøi daønh cho moïi ngöôøi trong giaùo phaän vaø ôû heát moïi nôi: laø trang saùch ñaày xuùc tích nhöõng giaùo huaán vaø coøn ôû nhieàu laõnh vöïc khaùc nöõa.
Gia taøi vaät chaát thì khoâng sao keå heát, nhaát laø gia taøi khoång loà ngaøi seõ ñeå laïi tröôùc khi maõn nhieäm laø: Ngoâi nhaø thôø Chính Toøa seõ hoaøn taát vaø khaùnh thaønh nay mai, bieåu tröng cho taàm nhìn laïc quan cuûa vò chuû chaên ñaùng kính. Nay tuoåi cao, chaân yeáu, maét môø, tai laõng, maëc daàu söùc khoeû coøn khaû quan, ñaàu oùc coøn minh maãn, ngaøi vaãn mieät maøi tôùi thaêm caùc xöù hoï xa xoâi trong giaùo phaän, ñeå cuøng chia vui seû buoàn vaø laøm troøn nhieäm vuï rao giaûng Tin Möøng cuûa ngöôøi Muïc töû heát loøng vì ñoaøn chieân. Ngoaøi ra, trong troïng traùch Chuû tòch UÛy ban Giaùo daân, ngaøi ñaõ nhieàu laàn daãn caùc baïn treû ñi tham döï Ñaïi hoäi Giôùi Treû Coâng Giaùo Theá giôùi nhö ôû: Phaùp, YÙ, Canaña... vaø toå chöùc thaønh coâng nhieàu cuoäc hoäi thaûo khoa hoïc veà chuû ñeà "Hoäi nhaäp vaên hoaù": Vaên hoaù Coâng Giaùo Vieät Nam (naêm 2000); Soáng ñaïo theo cung caùch Vieät Nam (naêm 2003) taïi toaø Toång Giaùm muïc Hueá, laø moät trong nhöõng thao thöùc muïc vuï cuûa ngaøi.
Thaùi Bình, Vieät Nam, ngaøy 22/04/2006
Bình Nguyeân