Baøi Giôùi Thieäu cuûa ÑTGM Paul Josef Cordes
veà Thoâng Ñieäp cuûa ÑTC Beâneâñitoâ XVI
Thieân Chuùa laø Tình Yeâu
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Baøi Giôùi Thieäu cuûa Ñöùc Toång Giaùm Muïc Paul Josef Cordes, chuû tòch Hoäi Ñoàng Toaø Thaùnh Ñoàng Taâm, veà Thoâng Ñieäp Ñaàu Tieân cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Beâneâñitoâ XVI Thieân Chuùa laø Tình Yeâu.
(Radio Veritas Asia 31/01/2006) - Quyù vò vaø caùc baïn thaân meán. Trong thôøi gian qua, muïc thôøi söï ñaõ gôûi ñeán quyù vò vaø caùc baïn troïn veïn hai baøi giôùi thieäu, moät cuûa Ñöùc Hoàng Renato Martino, chuû tòch Hoäi Ñoàng Toaø Thaùnh Coâng Lyù vaø Hoaø Bình, vaø moät cuûa Ñöùc Toång Giaùm Muïc Levada, toång tröôûng boä giaùo lyù ñöùc tin. Hoâm nay, muïc thôøi söï baét ñaàu gôûi ñeán quyù vò vaø caùc baïn baøi giôùi thieäu thöù ba, trong cuoäc hoïp baùo ngaøy 25 thaùng Gieâng naêm 2006, töùc laø baøi cuûa Ñöùc Toång Giaùm Muïc Paul Josef Cordes, chuû tòch Hoäi Ñoàng Toaø Thaùnh “Ñoàng Taâm”, giôùi thieäu Thoâng Ñieäp ñaàu tieân cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Beâneâñitoâ XVI, “Thieân Chuùa laø Tình Yeâu” (Deus Caritas Est), treân bình dieän hoïat ñoäng töø thieän baùc aùi. Môû ñaàu baøi thuyeát trình cuûa mình, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Paul Josef Cordes ñaõ noùi nhö sau:
Ngay töø luùc ñöôïc thaønh laäp, Giaùo Hoäi theå hieän coâng vieäc cöùu roãi trong söù maïng cuûa mình: giaùo hoäi loan baùo ôn cöùu chuoäc ñöôïc Chuùa Gieâsu Kitoâ thöïc hieän; giaùo hoäi laøm chöùng cho ôn cöùu chuoäc nhôø qua tình baùc aùi, vaø giaùo hoäi cöû haønh hoàng aân cöùu roãi trong phuïng vuï. Loan Baùo vaø Laøm chöùng (Mar-ty-ria), Phuïc vuï (dia-ko-nia) vaø cöû haønh phuïng vuï (Lei-tur-gia) laø ba coâng vieäc cuûa moät traùch vuï duy nhaát cuûa Giaùo Hoäi. Ba coâng vieäc naøy hoaø nhaäp vôùi nhau. Vì theá, neáu ngöôøi ta caát boû ñi moät coâng vieäc trong nhöõng hoïat ñoäng cuûa giaùo hoäi, thì giaùo hoäi trôû thaønh keû “khuyeát taät”. Chính Chuùa Gieâsu höôùng söù maïng cuûa Ngöôøi veà cuøng Thieân Chuùa Cha. Trong laàn trôû veà queâ höông Nazareth, Chuùa Gieâsu quy höôùng coâng vieäc cöùu roãi cuûa Ngaøi veà cuøng Thieân Chuùa Giaveâ, khi trích laïi caâu kinh thaùnh: “Giaveâ Thieân Chuùa ñaõ sai toâi ñi rao giaûng Tin Möøng cho ngöôøi ngheøo khoù, loan baùo söï giaûi phoùng cho keû bò tuø ñaøy, mang laïi aùnh saùng cho keû muø loaø, giaûi thoaùt nhöõng ai bò ñaøn aùp vaø coâng boá Naêm Hoàng AÂn cuûa Thieân Chuùa” (Lc 4, 18tt). Giaùo Hoäi tieáp tuïc thöïc hieän nhöõng coâng vieäc toát laønh cuûa Chuùa.
Moät thí duï cuï theå: chuùng ta haõnh dieän nhìn thaáy môùi ñaây phaûn öùng roäng raõi trôï giuùp cho nhöõng naïn nhaân soùng thaàn, caû töø phía nhöõng ngöôøi coâng giaùo. Toå Chöùc Caritas Quoác Teá treân theá giôùi ñaõ quyeân goùp ñöôïc 400 trieäu myõ kim, ñeå phaân phoái cho caùc döï aùn cöùu trôï. Ñieàu naøy xaùc nhaän söùc maïnh cuûa tình thöông baùc aùi cuûa giaùo hoäi tröôùc nhöõng nhu caàu cuûa con ngöôøi. Ñoù laø chöa keå ñeán bieát bao ñieàu maø ngöôøi kitoâ ñaõ aâm thaàm thöïc hieän cho nhöõng anh chò em ngheøo cuøng.
Kính thöa quyù vò, ñoù laø vaøi söï kieän nhaäp ñeà cho phaàn trình baøy cuûa toâi veà Thoâng Ñieäp “Thieân Chuùa laø Tình Yeâu” cuûa Ñöùc Beâneâñitoâ XVI. Cuõng nhö nhöõng vò tieàn nhieäm cuûa ngaøi, giôø ñaây, ñöùc Beâneâñitoâ XVI muoán vaïch ra, vôùi Vaên Kieän ñaàu tieân naøy, nhöõng ñöôøng neùt caên baûn cuûa trieàu giaùo hoaøng cuûa ngaøi vöøa môùi baét ñaàu. Ñoàng thôøi chuùng ta cuõng neân ghi nhaän raèng Vaên Kieän naøy laø Thoâng Ñieäp tuyeät ñoái ñaàu tieân trong lòch söû giaùo hoäi noùi veà Tình Yeâu Baùc AÙi.Vì theá, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ muoán trao cho vò Chuû Tòch Hoäi Ñoàng Giaùo Hoaøng Ñoàng Taâm traùch vuï trình baøy thoâng ñieäp naøy cho giôùi baùo chí Tai sao laïi trao cho Hoäi Ñoàng chuùng toâi traùch vuï naøy? Coù leõ bôûi vì Hoäi Ñoàng chuùng toâi coù boån phaän thöïc thi nhöõng saùng kieán cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, nhö laø daáu chæ cho loøng nhaân töø trong vaøi hoaøn caûnh ngheøo cuøng.
Quyù vò, -- nhöõng nguôøi ñaõ bieát traùch vuï cuûa Hoäi Ñoàng Toaø Thaùnh Ñoàng Taâm, -- coù theå quyù vò khoâng chôø ñôïi nôi ngöôøi ñang noùi chuyeän vôùi quyù vò ñaây, trong dòp coâng boá vaên kieän naøy, trình baøy moät luaän ñeà thaàn hoïc veà “trieát lyù” cuûa chuùng ta. Tình baùc aùi cuûa Giaùo Hoäi ñöôïc keát thaønh bôûi nhöõng hoïat ñoäng cuï theå, chaúng haïn nhö môùi ñaây taïi Pakistan, vaø taïi vuøng Darfur beân nuôùc Sudan, maø toâi vöøa ñeán thaêm nhaân danh Ñöùc Thaùnh Cha. Chuùng toâi muoán coå voõ yù thöùc veà coâng baèng trong xaõ hoäi vaø môøi goïi caùc tín höõu haõy goùp phaàn trôï giuùp, qua nhöõng cuoäc laïc quyeân giuùp cho nhöõng naïn nhaân cuûa tai öông. Taát caû nhöõng ñieàu naøy cho thaáy raèng giaùo hoäi hoïat ñoäng vaø tranh ñaáu nhö theá naøo, ñeå phuïc vuï cho nhöõng ai ñau khoå. Ai ñoù coù theå nghó raèng ñeå coù theå daán thaân caùch höõu hieäu cho ñieàu thieän haûo cuûa nhaân loïai, thì chæ caàn thöïc hieän nhöõng hoïat ñoäng maø toâi vöøa keå laïi treân ñaây, laø ñuû. Ai ñoù coù theå nghó raèng hoïat ñoäng cho ngöôøi ngheøo coù nghóa laø thöïc hieän nhöõng vieäc cuï theå, nhöõng kyõ thuaät, nhöõng bieän phaùp haønh chaùnh. Vaø raèng hoïat ñoäng khoâng caàn coù lyù thuyeát ñi keøm. Hoï nghó raèng ñeå giuùp cho keû khaùc, chæ caàn haønh ñoäng maø thoâi. Taét moät lôøi chæ caàn haønh ñoäng ñuùng maø thoâi (orthoprassi).
Nhöng, khoâng phaûi nhö vaäy. Ñöùc Thaùnh Cha Beâneâñitoâ XVI ñaõ muoán soi saùng söï daán thaân thöïc hieän baùc aùi, baèng moät neàn taûng thaàn hoïc. Ngaøi thöùc tænh chuùng ta haõy chuù yù ñeán tinh thaàn höôùng daãn chuùng ta trong vieäc cho ñi, trong vieäc ñeà ra nhöõng giaûi phaùp ñaùp laïi nhöõng keû ñau khoå. Ngaøi xaùc tín raèng ñöùc tin coù nhöõng heä luaän treân chính ngöôøi daán thaân haønh ñoäng, vaø treân caùch thöùc cuõng nhö treân cöôøng ñoä cuûa haønh ñoäng cöùu trôï. Ñöùc Thaùnh Cha muoán ñöa vaøo trong caùi nhìn chuùng ta veà söï trôï giuùp nhaân ñaïo, nhöõng yeáu toá ñaëc bieät maø ngöôøi kitoâ phaûi chuù yù ñeán. Ñöùc Thaùnh Cha bieát raèng nhöõng phöông tieän vaät chaát khoâng ñuû ñeå con ngöôøi thoaû maõn nhöõng nhu caàu cuûa mình.
Nhö ñaõ ñöôïc trình baøy, vieäc thöïc thi tình baùc aùi laø thaønh phaàn khoâng theå naøo boû ñi ñöôïc cuûa phaàn gia taøi maø Ñaáng Cöùu Theá ñeå laïi cho chuùng ta. Thöû hoûi, taïi sao chæ trong theá kyû chuùng ta ñaây môùi coù moät thoâng ñieäp veà Ñöùc Baùc AÙi? Caâu hoûi hoaøn toaøn hôïp lyù. Nhöng chuùng ta seõ khoâng coøn ngaïc nhieân nöõa, neáu nhìn veà lòch söû cuûa Giaùo Hoäi.
Khi thi haønh söù maïng ñaõ laõnh nhaän, caùc thaùnh Toâng ñoà vaø nhöõng söù giaû ñaàu tieân cuûa Ôn Cöùu Roãi ñaõ muoán baét chöôùc göông cuûa Chuùa Gieâsu, hieän thaân söï toát laønh cuûa Thieân Chuùa Cha. Vì theá caùc ngaøi ñaõ muoán trôï giuùp cho nhöõng nhu caàu cuûa con ngöôøi. Haønh ñoäng trôï giuùp naøy ñaõ ñöôïc caùc ngaøi hieåu vaø thöïc hieän, ñeå laøm cho lôøi rao giaûng cuûa caùc ngaøi veà thôøi ñaïi môùi cuûa ôn cöùu roãi, ñöôïc ñaùng tin hôn. Taùc giaû cuûa Thö gôûi cho OÂng Dioâ-neâ-toâ, vaøo naêm 160 sau Chuùa Kitoâ, noùi cho chuùng ta bieát nhö sau: “Ai mang laáy treân mình gaùnh naëng chaêm soùc ngöôøi laân caän, ai muoán trôï giuùp cho keû yeáu ñuoái, ai muoán chia seû cho nhöõng keû ngheøo ñieàu mình coù, thì keû ñoù trôû thaønh “nhö chuùa” ñoái vôùi ngöôøi nhaän. Keû laøm nhö vaäy laø keû baét chöôùc Thieân Chuùa. Vaø chæ nhö theá baïn môùi thaáy ñöôïc treân traàn gian naøy raèng, treân trôøi coù Vì Thieân Chuùa ngöï trò” (Ch. 10). Nhö theá, caùc thaønh phaàn cuûa Giaùo Hoäi ngay töø ñaàu laõnh laáy traùch vuï chaêm soùc cho nhöõng nhu caàu cuûa nhöõng keû ñau khoå, hoïaêc vôùi tö caùch caù nhaân hoaëc caùch taäp theå. “Thöïc thi ñöùc baùc aùi” ñöông nhieân trôû thaønh phaûn aùnh cuûa lôøi rao giaûng ôn cöùu roãi.
Vaøo theá kyû thöù XIX, vieäc phaùt trieån kyõ ngheä ñaõ laøm cho naïn ngheøo cuøng gia taêng, ñeán ñoä cho raèng chæ vieäc taïo ra nhöõng cô caáu xaõ hoäi môùi, coâng baèng hôn, môùi ñuû söùc ñöông ñaàu vôùi naïn ngheøo cuøng naøy. Trong thoâng ñieäp cuûa ngaøi, Ñöùc Beâneâñitoâ XVI nhìn nhaän raèng nhöõng vò chuû chaên chæ töø töø hieåu veà söï khaån thieát cuûa vaán ñeà xaõ hoäi vaø trình baøy laäp tröôøng cuûa caùc ngaøi veà vaán ñeà naøy. Ñöùc Beâneâñitoâ XVI nhaéc ñeán coâng vieäc coù tính caùch tieân tri cuûa Ñöùc Cha Von Ketteler, giaùm muïc Mainz, qua ñôøi naêm 1877, vaø nhaéc ñeán nhieàu doøng tu khaùc nhau, ngay töø ñaàu theá kyû thöù 19, ñaõ daán thaân tranh ñaáu choáng laïi naïn ngheøo ñoùi, beänh taät, vaø daán thaân trong laõnh vöïc giaùo duïc. Naêm 1891, ñöôïc ban haønh thoâng ñieäp “Taân Söï” cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Leâoâ XIII; ñaây laø vaên kieän caên baûn cuûa hoïc thuyeát xaõ hoäi cuûa giaùo hoäi, moät vaên kieän caàn ñuôïc xem nhö laø “phaàn keát thaønh” suy tö thaàn hoïc veà vaán ñeà xaõ hoäi môùi meõ naøy. Thoâng Ñieäp “Taân Söï” cuûa Ñöùc Leâoâ XIII coù tích chöùa nhöõng ñoøi hoûi roõ raøng veà moät neàn coâng baèng xaõ hoäi nhieàu hôn. Nhöõng vò giaùo hoaøng keá tieáp, --- trong nhöõng vaên kieän trình baøy giaùo huaán cuûa caùc ngaøi, --- ñaõ boå tuùc cho giaùo huaán cuûa Ñöùc Leâoâ XIII baèng nhöõng nguyeân taéc luaân lyù theâm nöõa, cho ñeán Ñöùc Gioan Phaoloâ II, maø Ñöùc Beâneâñitoâ XVI cuûa chuùng ta hieän nay, ñaõ goïi laø “ vò tieàn nhieäm vó ñaïi” cuûa ngaøi. Thaät vaäy, Ñöùc Gioan Phaoloâ II laø Vò Giaùo Hoaøng ñaõ ñeå laïi cho chuùng ta ba thoâng ñieäp veà vaán ñeà xaõ hoäi. Chính Ñöùc Gioan Phaoloâ II cuõng ñaõ nghó ñeán --- vaø Ñöùc Beâneâñitoâ XVI bieát roõ ñieàu naøy --- (nghó ñeán) vieäc coâng boá moät thoâng ñieäp veà Tình Yeâu Baùc AÙi, nhöng roài khoâng coøn coù theå thöïc hieän öôùc muoán naøy ñöôïc nöõa.
Quyù vò vaø caùc baïn thaân meán,
Trong muïc thôøi söï laàn tröôùc, chuùng ta ñaõ nghe Ñöùc Toång Giaùm Muïc Paul Josef Cordes trình baøy veà Thoâng Ñieäp “Thieân Chuùa Laø Tình Yeâu”, trong vieãn töôïng cuûa hoïat ñoäng töø thieän baùc aùi. Ñöùc Toång Giaùm Muïc Paul Josef Cordes ñaõ nhaán maïnh raèng, trong thoâng ñieäp “Thieân Chuùa laø Tình Yeâu”, “Ñöùc Thaùnh Cha Beâneâñitoâ ñaõ muoán soi saùng söï daán thaân thöïc hieän baùc aùi, baèng moät neàn taûng thaàn hoïc. Ngaøi thöùc tænh chuùng ta haõy chuù yù ñeán tinh thaàn höôùng daãn chuùng ta trong vieäc cho ñi, trong vieäc ñeà ra nhöõng giaûi phaùp ñaùp laïi nhöõng keû ñau khoå. Ngaøi xaùc tín raèng ñöùc tin coù nhöõng heä luaän treân chính ngöôøi daán thaân haønh ñoäng, vaø treân caùch thöùc cuõng nhö treân cöôøng ñoä cuûa haønh ñoäng cöùu trôï. Ñöùc Thaùnh Cha muoán ñöa vaøo trong caùi nhìn chuùng ta veà söï trôï giuùp nhaân ñaïo, nhöõng yeáu toá ñaëc bieät maø ngöôøi kitoâ phaûi chuù yù ñeán. Ñöùc Thaùnh Cha bieát raèng nhöõng phöông tieän vaät chaát khoâng ñuû ñeå con ngöôøi thoaû maõn nhöõng nhu caàu cuûa mình. Nhö ñaõ ñöôïc trình baøy, vieäc thöïc thi tình baùc aùi laø thaønh phaàn khoâng theå naøo boû ñi ñöôïc cuûa phaàn gia taøi maø Ñaáng Cöùu Theá ñeå laïi cho chuùng ta. Thöû hoûi, taïi sao chæ trong theá kyû chuùng ta ñaây môùi coù moät thoâng ñieäp veà Ñöùc Baùc AÙi? Caâu hoûi hoaøn toaøn hôïp lyù. Vaø chuùng ta seõ khoâng coøn ngaïc nhieân nöõa, neáu nhìn veà lòch söû cuûa Giaùo Hoäi.” Vaäy, trong baøi thôøi söï laàn naøy, chuùng ta haõy cuøng nhìn veà lòch söû hai ngaøn naêm qua cuûa Giaùo Hoäi, theo nhö phaàn trình baøy cuûa Ñöùc Toång Giaùm Muïc Paul Josef Cordes, nhö sau:
Nhöõng Vaên Kieän cuûa Hoïc Thuyeát Xaõ Hoäi cuûa Giaùo Hoäi coù tích chöùa voâ soá nhöõng lôøi keâu goïi haõy tranh ñaáu choáng laïi nhöõng ñau khoå cuûa con ngöôøi, tranh ñaáu moät caùch caù nhaân cuõng nhö coäng ñoàng. Theá nhöng taïi sao ñeán ngaøy hoâm nay môùi coù nhöõng tuyeân boá cuûa ñöùc giaùo hoaøng veà Ñöùc Baùc AÙi, vaø laø nhöõng tuyeân boá coù cung caùch vaø noäi dung roõ raøng khaùc bieät vôùi nhöõng thoâng ñieäp veà xaõ hoäi ñaõ ñöôïc coäng boá? Xin quyù vò haõy cho pheùp toâi ñöa ra vaøi caâu traû lôøi.
Hoïc thuyeát xaõ hoäi cuûa giaùo hoäi vaø thaàn hoïc veà Tình Yeâu Baùc AÙi chaéc chaén coù lieân heä vôùi nhau, nhöng khoâng gioáng nhö nhau. Thaät vaäy, Hoïc thuyeát xaõ hoäi cuûa giaùo hoäi ñeà ra nhöõng nguyeân taéc luaân lyù cho vieäc ñi tìm coâng ích, vaø nhö theá khai trieån vaán ñeà treân bình dieän coù tính caùch chính trò vaø lieân quan ñeán coäng ñoàng. Traùi laïi vieäc thöïc hieän coâng cuoäc chaêm soùc cho nhöõng ñau khoå con ngöôøi, moät caùch caù nhaân cuõng nhö coäng ñoàng, thì khoâng ñoøi buoäc phaûi coù moät lyù thuyeát maïch laïc. Vieäc chaêm soùc naøy phaùt sinh töø nhöõng lôøi cuûa ñöùc tin. Chính vì lyù do naøy maø trong lòch söû cuûa giaùo hoäi, coâng vieäc töø thieän baùc aùi khoâng phaûi nhö laø moät cô caáu ñöôïc hoaïch ñònh moät caùch trí thöùc theo lyù thuyeát, nhöng laø coâng vieäc luoân hieän dieän saún beân caïnh coâng vieäc rao giaûng Tin Möøng khaép nôi. Hôn nöõa coâng vieäc chaêm soùc nhö theá ñöôïc chu toaøn nôi ñöông söï bieát cho ñi chính mình ñeå phuïc vuï anh chò em. Coâng vieäc phuïc vuï naøy dieãn dòch giaùo huaán cuûa Taân Öôùc, vaø muùc laáy nhöõng lyù do ñoäng vieân töø nhöõng hình aûnh heát söùc huøng hoàn vaø coù lieân quan ñeán cuoäc soáng con ngöôøi, trong giaùo huaán cuûa Taân Uôùc.
Xeùt vì nhöõng thaùch thöùc maø xaõ hoäi hoâm nay ñaët ra cho chuùng ta, xem ra nhö ñaõ ñeán luùc ñeå xaùc ñònh caùch roõ raøng, moät caùch theo suy tö thaàn hoïc, ñieàu maø giaùo hoäi hieåu vaø thöïc hieän, khi hoaït ñoäng phuïc vuï cho con ngöôøi. Vôùi nieàm xaùc tín nhieàu hôn, chuùng ta caàn ñeå cho yù nghóa cuûa ñöùc baùc aùi kitoâ ñöôïc aên reã saâu trong taâm hoàn chuùng ta. Vaø laøm nhö theá, khoâng phaûi vì moät vaán ñeà khoù khaên ñeán töø beân ngoaøi, vì nhaø nöôùc hay moät thaåm quyeàn hieän höõu choái boû nhöõng nguyeân taéc caên baûn cuûa phaåm giaù con ngöôøi. Vaán ñeà naèm ôû choã khaùc: caûm thöùc chung ñöôïc phoå bieán trong xaõ hoäi chuùng ta, coù ñaëc tính heát söùc “nhaân aùi”; ñaây laø ñieàu may laønh, nhöng cuõng coù theå laø moät caïm baãy. Ngöôøi ta coù theå nghó raèng chuùng ta khoâng caàn ñeán nhöõng goác reã kinh thaùnh ñeå soáng tình thöông baùc aùi! Ngaøy nay, nhieàu ngöôøi saün saøng ra tay trôï giuùp keû ñau khoå: vaø chuùng ta vui möøng ghi nhaän söï kieän naøy vôùi taâm tình bieát ôn; nhöng ñieàu naøy coù theå gôïi leân nôi caùc tín höõu yù töôûng raèng tình thöông baùc aùi khoâng coù lieân quan moät caùch thieát yeáu vôùi söù maïng cuûa giaùo hoäi. Neáu khoâng coù moät neàn taûng thaàn hoïc vöõng chaéc, nhöõng toå chöùc lôùn cuûa giaùo hoäi coù theå bò nguy hieåm trong thöïc teá, bò taùch rôøi ra khoûi giaùo hoäi, vaø giaûm bôùt nhöõng lieân heä vôùi caùc giaùm muïc, vaø nhö theá muoán xaùc ñònh caên cöôùc mình nhö laø moät cô quan phi chính phuû (NGO). Trong nhöõng tröôøng hôïp nhö theá, “chính saùch” cuûa nhöõng cô quan giaùo hoäi naøy vaø cuûa nhöõng döï aùn ñöôïc caùc cô quan naày ñeà nghò, coù leõ khoâng coù gì khaùc bieät vôùi Hoäi Hoàng Thaäp Töï hay nhöõng cô quan cuûa Lieân Hieäp Quoác. Tuy nhieân, ñieàu naày hoaøn toaøn nghòch laïi ñieàu ñaõ xaûy ra trong lòch söû hai ngaøn naêm cuûa giaùo hoäi vaø khoâng ñeå yù ñeán tuông quan chaët cheõ giöûa haønh ñoäng cuûa giaùo hoäi ñeå phuïc vuï con ngöôøi vaø giaûi thích cuûa quyeàn giaùo huaán cuûa giaùo hoäi veà caâu kinh thaùnh “Thieân Chuùa laø Tình Yeâu”. Chuùng ta caàn phaûi ñi xa hôn, vöôït ra khoûi nhöõng giaûi thích thaàn hoïc: caûm thöùc nhaïy beùn cuûa nhieàu ngöôøi, nhaát laø cuûa nhöõng baïn treû, cuõng coù tích chöùa ñieàu maø chuùng ta coù theå goïi baèng cuïm töø “kai-ros” toâng ñoà, töùc “thôøi cuûa coâng vieäc toâng ñoà”. Thôøi gian toâng ñoà naøy môû ra nhöõng döï kieán muïc vuï ñaùng keå. Coù voâ soá nhöõng thieän nguyeän vieân vaø nhieàu nguôøi ñi ñeán vieäc khaùm phaù tình yeâu cuûa Thieân Chuùa trong vieäc hieán thaân cho ngöôøi laân caän baèng moät tình yeâu khoâng vuï lôïi.
Thoâng ñieäp “Thieân Chuùa laø Tình Yeâu” quaû thaät laø moät bieán coá hôïp thôøi vaø coù yù nghóa cho söù maïng cuûa giaùo hoäi. Ñaõ ñeán luùc nhaéc ñeán “nguoàn maïch” cuûa söù maïng naøy, cho duø khoâng phaûi laø khoâng coù nhöõng lieàu lónh, khi xaây döïng tình thuông baùc aùi moät hieån nhieân treân neàn taûng Thieân Chuùa. Vieäc laøm naøy coù theå nhaéc ta nhôù laïi lôøi pheâ bình cuûa Karl Marx ñoái vôùi nhöõng “cô caáu” ñaïo ñöùc, maø Karl Marx cho laø ñaõ ñöôïc ñöa vaøo ñeå che daáu nhöõng yeáu toá kinh teá cuûa moïi söï ngheøo cuøng. Nhöng lyù luaän nhö theá khoâng coù söùc thuyeát phuïc ai caû. Ñöùc Thaùnh Cha baùc boû roõ raøng lyù thuyeát cuûa Marl Marx veà söï ngheøo cuøng vaø goïi lyù thuyeát cuûa Karl Marx nhö laø moät “trieát hoïc”, moät ñöôøng loái, laøm maát ñi nhaân phaåm. Thoâng Ñieäp “Thieân Chuùa laø Tình Yeâu” noùi leân -- vaø khoâng phaûi chæ moät laàn -- raèng Ñöùc Tin mang ñeán söùc linh ñoäng ñaëc bieät cho coâng cuoäc daán thaân phuïc vuï keû khaùc. Chaúng haïn nhö neáu toâi daán thaân trôï giuùp cho nguôøi laân caän chæ vì moät caûm tình toát maø thoâi, thì thöû hoûi ñieàu gì xaûy ra khi nguôøi laân caän coù thaùi ñoä töø choái toâi? Laøm sao toâi coù theå vöôït qua ñöôïc thaùi ñoä choái töø naøy, neáu khoâng coù aân suûng Chuùa ban? Hay khi ñöùng tröôùc thaûm caûnh bao la cuûa söï ngheøo ñoùi khieán con ngöôøi ngaõ loøng khoâng muoán daán thaân nöõa, thì thöû hoûi toâi coù theå gaëp ñöôïc lyù do ñoäng vieân ôû ñaâu ñeå tieáp tuïc phuïc vuï, neáu khoâng phaûi trong xaùc tín veà söï thaät Thieân Chuùa laø ngöôøi Cha nhaân laønh vaø yeâu thuông moïi nguôøi?
Nhö laø moät nhaø tö töôûng saéc beùn, dó nhieân Ñöùc Thaùnh Cha Beâneâñitoâ XVI khoâng sôï ñoái dieän vôùi caâu hoûi cuoái cuøng lieân quan ñeán ñöùc tin. Caâu hoûi nhö sau: Söï ñau khoå trong theá gian coù yù nghóa nhö theá naøo? Laøm sao hoaø hôïp söï ñau khoå ñoù vôùi tình thöông cuûa Thieân Chuùa?
Quyù vò vaø caùc baïn thaân meán,
Trong baøi thôøi söï laàn tröôùc, chuùng ta ñaõ nghe Ñöùc Toång Giaùm Muïc Paul Josef Cordes löôùt qua lòch söû söï daán thaân xaõ hoäi cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo trong hai ngaøn naêm qua. Trong muïc thôøi söï laàn naøy, chuùng ta haõy nghe nhöõng lôøi giaûi thích cuï theå taïi sao söï döõ vaãn tieáp tuïc trong theá giôùi, vaø ngöôøi kitoâ phaûi laøm gì. Ñöùc Toång Giaùm Muïc Cordes ñaõ noùi nhö sau:
Phaûi chaêng moïi ngöôøi coù loøng nhaân aùi ñeàu bò daøy voø bôûi vaán naïn cuûa OÂng Gioùp, khi tai öông khuûng khieáp dieãn ra sôø sôø tröôùc nhan Thieân Chuùa? Trong Cöïu Öôùc, OÂng Gioùp vôùi taâm hoàn ñaày baän taâm vaø ñau khoå ñaõ thoát leân nhö sau: “Toâi öôùc ao muoán bieát nhöõng lôøi Chuùa ñaùp laïi lôøi toâi; vaø toâi seõ hieåu ñöôïc ñieàu gì Ngaøi caàn phaûi noùi vôùi toâi. Thöû hoûi Thieân Chuùa coù chaáp nhaän thaûo luaän vôùi toâi hay khoâng? Vì theá, tröôùc nhan ngaøi, toâi ñau buoàn... Thieân Chuùa ñaõ laøm tan naùt tim toâi; Ñaáng toaøn naêng ñaõ laøm toâi ñau buoàn” (Gb 23, 5tt). Thöôøng tình chuùng ta khoâng coù caâu traû lôøi giuùp hieåu ñöôïc söï döõ vaø chuùng ta khoâng bieát taïi sao caùnh tay Chuùa ruùt laïi vaø khoâng can thieäp. Tuy nhieân, bieán Thieân Chuùa moät caùch ñôn giaûn thaønh ñoái töôïng ñeå chuùng ta lyù luaän naøy noï, laø ñieàu khoâng phuø hôïp vôùi töông quan tình thöông maø Thieân Chuùa môû ra vôùi chuùng ta. Chuùng ta caàn kieân vöõng tröôùc toân nhan Ngaøi, vaø vöõng maïnh trong ñoái thoïai caàu nguyeän vôùi Thieân Chuùa, caû khi chuùng ta bò giao ñoäng hoang mang. Lôøi than van cuûa chuùng ta khoâng giaû thieát laø Thieân Chuùa ñaõ sai laàm, ñaõ trôû neân yeáu theá, hay laõnh ñaïm. Ngöôïc laïi, lôøi keâu van cuûa con tim chuùng ta thoát leân cuøng Thieân Chuùa, cao rao moät laàn nöõa thaåm quyeàn toái cao cuûa Ngaøi. Vì theá, Ñöùc Thaùnh Cha Beâneâñitoâ XVI nhaéc laïi cho chuùng ta nhöõng lôøi maïnh meõ vaø ñaày yù nghóa cuûa thaùnh Agostinoâ nhö sau: “Neáu con hieåu ñöôïc coâng vieäc cuûa Thieân Chuùa, thì Ngaøi khoâng phaûi laø Thieân Chuùa nöõa!” (Sermo 52,16; PL 328,360).
Chaéc chaén raèng caâu hoûi veà Thieân Chuùa laø thaùch thöùc coù tính caùch quyeát ñònh cho con ngöôøi ngaøy nay ñang suy nghó veà thaân phaän cuûa mình. Khoa “Suy Tö veà Thieân Chuùa” (thaàn luaän) laøm cho taâm hoàn con ngöôøi thao thöùc, moät con ngöôøi thöôøng coi mình nhö laø chuû nhaân cuûa chính mình. Nhöõng “Suy Tö Veà Thieân Chuùa” naøy ñaùnh ñoäng chuùng ta trong nhöõng hoaøn caûnh baát coâng, haän thuø, hoaëc khi nhöõng thieân tai xaûy ra. Nhöng maëc cho taát caû moïi söï tieâu cöïc, khi nhöõng ngöôøi kitoâ daán thaân choáng laïi söï döõ trong nhieàu hình thöùc cuûa noù, thì hoï laøm nhö vaäy bôûi vì Thieân Chuùa trong Chuùa Gieâsu ñaõ maïc khaûi cho chuùng bieát ôn cöùu roãi. Nhöõng ngöôøi kitoâ coá gaéng laëp laïi nhöõng daáu chæ xaùc nhaän Chuùa Gieâsu laø Ñaáng Thieân Sai. Khaû naêng naøy ñeán töø söï thaät “Thieân Chuùa laø Tình Yeâu” (Deus Caritas est). Chæ caàn nhôù laïi aûnh höôûng cuûa chaân phöôùc Meï Teâreâsa. Chaân Phöôùc naøy ñaõ thuyeát phuïc chuùng ta raèng nhieàu ngöôøi ñöông thôøi ñang ñoùi khaùt ñöôïc yeâu thöông. Nhöõng hoïat ñoäng cuûa Chaân Phöôùc Meï Teâreâsa chöùng minh söùc linh ñoäng maø tình yeâu baùc aùi coù theå laøm naåy sinh trong xaõ hoäi chuùng ta. Vò saùng laäp doøng caùc Nöõ Tu Baùc AÙi, vôùi chuù taâm ñeán nhöõng öôùc mong saâu xa nhaát cuûa con ngöôøi, ñaõ xaùc nhaän raèng Ñöùc Thaùnh Cha BeâneâñitoâXVI, vôùi thoâng ñieäp ñaàu tieân cuûa ngaøi, ñaõ trao cho chuùng ta moät söù ñieäp vó ñaïi.
Vieäc coâng boá Thoâng Ñieäp, ñoái vôùi Hoäi Ñoàng Toaø Thaùnh Ñoàng Taâm, xem ra nhö laø dòp may duy nhaát ñeå suy nghó cuøng vôùi toaøn theå giaùo hoäi laøm sao noäi dung cuûa thoâng ñieäp coù taùc ñoäng vaø taùi ñoäng vieân hoaït ñoäng töø thieän cuûa chuùng ta, sao cho con ngöôøi ngaøy nay coù theå hieåu moãi ngaøy moät saâu xa hôn raèng Thieân Chuùa laø Tình Yeâu. Vì theá, chuùng toâi ñaõ môøi nhöõng vò höõu traùch veà nhöõng coâng vieäc töø thieän cuûa giaùo hoäi töø khaép nôi treân theá giôùi -- goàm giaùm muïc, linh muïc, tu só nam nöõ vaø giaùo daân -- ñeán tham döï Ñaïi Hoäi,ñöôïc toå chöùc taïi Vatican, trong hai ngaøy 23 vaø 24 thaùng Gieâng (naêm 2006), trong phoøng Hoïp Môùi cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc. Ñaïi Hoäi baøn veà söï coäng taùc giöõa nhöõng cô caáu phuïc vuï coâng chuùng vaø nhöõng dòch vuï coâng giaùo, vaø cho thaáy tính caùch phoå bieán roäng raõi cuûa muoân hình thöùc phuïc vuï ngöôøi ngheøo. Ñaõ coù lôøi phaùt bieåu cuûa hai nhaân vaät trong theá giôùi ñieän aûnh vaø truyeàn hình, ñaõ dieãn ñaït söï nhaïy caûm hieän nay veà tình yeâu theo nghóa Eros vaø tình yeâu Agapeâ. Coøn coù nhöõng nhaân vaät quan troïng phaùt bieåu yù kieán nhö: Ñöùc Hoàng Y Etchegaray, Roma; Ñöùc Hoàng Y George, Toång Giaùo Phaän Chicago, Hoa Kyø; Ñöùc Toång Giaùm Muïc Diarmuid Martin, Toång Giaùo Phaän Dublinoâ; Cöïu Chuû Tòch Ngaân haøng Theá Giôùi, OÂng James Wolfensohn; Vò chuû tòch Caritas Quoác Teá, OÂng Denis Vieânot; nhaø ñaïo dieãn noåi danh Liliana Cavanoi. Tieán Só Navarro Valls goùp phaàn ñieàu haønh buoåi hoïp.
Nhö quyù vò ñaõ bieát, ÑTC ñaõ tieáp kieán nhoùm chuùng toâi vaø ñaõ ngoû lôøi vôùi chuùng toâi. Ñaây laø daáu hieäu hieån nhieân cho bieát raèng ÑTC muoán cho thoâng ñieäp cuûa ngaøi ñöôïc phoå bieán. Toâi hy voïng laø taát caû quyù vò seõ giuùp ñôõ chuùng toâi trong coâng vieäc naày.
Quyù vò vaø caùc baïn thaân meán,
Nhö theá, chuùng ta keát thuùc phaàn ñoïc baøi thuyeát trình cuûa Ñöùc Toång Giaùm Muïc Paul Josef Cordes, giôùi thieäu thoâng ñieäp cuûa ÑTC Beâneâñitoâ XVI “Thieân Chuùa laøTình Yeâu”. Heïn gaëp laïi quyù vò vaø caùc baïn.
(Ñaëng Theá Duõng)