Töôûng Nhôù Ñöùc Toång Giaùm Muïc Saigon
Phaoloâ Nguyeãn Vaên Bình
(1.9.1910- 01.7.1995)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
(Saigon, Vieät Nam - 30/06/2005) - Caùch ñaây möôøi naêm, ngaøy Ñöùc Toång Giaùm muïc Phaoloâ Nguyeãn Vaên Bình veà Nhaø Cha (1.7.1995), chuùng toâi coøn ñang laø ñaïi chuûng sinh cuûa Chuûng vieän thaùnh Giuse thaønh phoá Saigon. Ñaïi Chuûng vieän raát vinh döï ñöôïc Ñöùc Toång choïn laøm nôi an döôõng trong nhöõng naêm cuoái ñôøi. Ñaëc bieät hôn, sau khi taï theá, Ñöùc Toång coøn gôûi laïi thaân xaùc cuûa mình trong nhaø nguyeän Ñaïi Chuûng vieän. Nhöõng kyû nieäm maø Ñöùc Toång ñeå laïi trong thôøi gian an döôõng taïi Ñaïi Chuûng vieän, duø ñaõ möôøi naêm qua, chuùng toâi vaãn coøn nhôù nhö in. Chuùng toâi muoán ghi laïi nhöõng kyû nieäm aáy nhö moät laù thô gôûi ñeán Ngöôøi Cha Chung cuûa giaùo phaän sau möôøi naêm xa caùch. Ñoù cuõng laø taâm tình bieát ôn daâng kính Ñöùc Toång maø moãi chuûng sinh ngaøy aáy, vaø linh muïc hoâm nay, muoán theå hieän.
Cuoäc chia tay naøo cuõng ñeå laïi söï buøi nguøi tieác nhôù. Cha ra ñi ñeå laïi nôi moãi chuùng con nieàm thöông nhôù lôùn lao.
Moãi laàn coù dòp veà thaêm maùi nhaø Chuûng vieän, chuùng con nhö coøn thaáy ñaâu ñaây nhöõng daáu veát cuûa ngöôøi cha khaû kính. Bôûi vaäy maø nieàm thöông nhôù cuûa chuùng con saâu laéng vaø da dieát hôn.
Chuùng con nhôù, hoài söùc khoûe cha coøn khaù, duø baän roän vôùi nhieàu coâng vieäc cuûa giaùo phaän, cha ñaõ khoâng ít laàn ñeán thaêm chuùng con. Giöõa cuoäc soáng ñaày bon chen vuï lôïi, cha daïy chuùng con: "Caùc anh phaûi bieát yeâu thöông chaân thaønh". Trong loøng cuoäc soáng ñoù, moãi ngöôøi ñeàu coù nhöõng ngaøy vui, nhöõng ngaøy haïnh phuùc, hay nhöõng ngaøy ñau khoå, nhöõng ngaøy baát an, cha daïy chuùng con "Caùc anh phaûi caàu nguyeän, caùc anh phaûi thaáy cuoäc ñôøi mình thuoäc veà Chuùa".
Sau naøy, khi söùc khoûe trôû neân yeáu nhieàu, nhaát laø sau nhöõng côn ñau ngaët ngheøo, cha thöôøng ra Vuõng Taøu nghæ ngôi. Sau nhöõng laàn trôû veà thaùnh phoá, vaøo nhöõng buoåi chieàu, khi söùc khoûe khaù hôn, cha ñeàu vaøo thaêm chuùng con. Coù khi laø nhöõng giôø giaûi trí, cha ngoài nhìn chuùng con chôi theå thao. Voán laø ngöôøi yeâu thích theå thao, Cha nhö vui laây vôùi chuùng con trong töøng ñöôøng banh, töøng cuù ñaäp boùng chuyeàn vöøa maïnh vöøa döùt khoaùt cuûa chuùng con. Coù khi cha vaøo thaêm chuùng con qua nhöõng laàn huaán ñöùc, hay nhöõng buoåi chuyeän troø...
Chuùng con coøn nhôù raát roõ moät trong nhöõng laàn huaán ñöùc aáy. Ñoù laø chieàu ngaøy 4.12.1993. Nhöõng lôøi caên daën chaân thaønh cuûa moät ngöôøi cha, lôøi daïy nghieâm tuùc cuûa moät ngöôøi thaày ngaøy aáy, raát caàn cho ñôøi soáng linh muïc cuûa chuùng con hoâm nay, khieán chuùng con nhôù maõi. Ngaøy hoâm aáy, cha neâu leân cho chuùng con hình aûnh thaùnh Gioan Tieàn hoâ, ngöôøi doïn ñöôøng cuûa Chuùa Cöùu Theá. Ñeå tieán ñeán chöùc linh muïc, ngöôøi chuûng sinh phaûi "doïn ñöôøng" baèng tu reøn ñaïo ñöùc, tri thöùc... Nhöõng chuûng sinh cuûa cha ngaøy aáy, baây giôø ñaõ laø linh muïc, nhöng taát caû ñeàu hieåu raèng, khoâng chæ chuûng sinh môùi "doïn ñöôøng". Ngöôøi linh muïc caøng caàn phaûi "doïn ñöôøng" nhieàu hôn ñeå luoân ñaùnh thöùc mình, ñeå ñöøng bao giôø nguû vuøi trong söï töï maõn, trong an phaän maø khoâng caàn coá gaéng, khoâng caàn laøm giaøu kinh nghieäm ñaïo ñöùc, kinh nghieäm muïc töû cuûa mình.
Cuõng buoåi chieàu hoâm aáy, cha coøn duøng chính taám göông muïc töû cuûa Chuùa Gieâsu ñeå daïy chuùng con: Ngöôøi muïc töû phaûi bieát yeâu thöông, chaêm soùc, daïy doã ñaøn chieân. Con chieân naøo laïc baày, ngöôøi muïc töû nhaân laønh khoâng nhöõng ñi tìm chuùng, nhöng khi tìm ñöôïc roài, coøn vaùc chieân leân vai trôû veà trong nieàm vui lôùn lao (Lc 15, 5). Cha coøn caên daën chuùng con döùt khoaùt khoâng vöôùng víu vôùi tieàn baïc: "Moät linh muïc ham tieàn khoâng phaûi laø muïc töû toát laønh". Lôøi cuûa cha coøn ñoù, aâm vang maõi trong loøng chuùng con.
Khoaûng thôøi gian gaàn hai naêm cuoái ñôøi, vì bieát söùc khoûe mình ñaõ yeáu, cha vaøo ôû haún trong Ñaïi Chuûng vieän ñeå ñöôïc gaàn guõi vôùi chuùng con. Chuùng con khoâng theå queân ñeâm 24.12.1994, tröôùc khi cöû haønh thaùnh leã möøng Chuùa Giaùng sinh, cha ngoài treân xe laên vaø chuùng con ñöa cha ñi xem hang ñaù, xem caùch trang hoaøng chuûng vieän cuûa chuùng con. Vaø trong giôø canh thöùc Giaùng sinh, chính cha ñaõ ban huaán töø khai maïc.
Chuùng con nhôù maõi ngaøy hoäi thao chaøo möøng leã thaùnh Caû Giuse, boån maïng Chuûng vieän, 20.3.1995, do chính tay cha caét baêng khai maïc.
Saùu ngaøy sau ñoù, 26.3.1995, chuùng con laïi keùo nhau ñeán chuùc möøng tuoåi linh muïc cuûa cha troøn 58 naêm. Laàn naøy cha chia seû vôùi chuùng con veà tình yeâu Thieân Chuùa maø cha caûm nhaän. Chính Chuùa ñaõ gìn giöõ cha, ñaõ dìu daét cha suoát 58 naêm trong söù vuï toâng ñoà. Vaø cha keâu goïi chuùng con cuøng caûm taï Chuùa vôùi cha.
Coøn bieát bao nhieâu kyû nieäm maø cha ñaõ ñeå laïi nôi taâm hoàn cuûa moãi chuùng con. Chuùng con nhôù töøng nuï cöôøi, nhôù töøng lôøi noùi, nhôù töøng böôùc ñi cuûa cha. Chuùng con, nhöõng chuûng sinh ngaøy aáy, khoâng queân nhöõng tieáng ho naëng nhoïc cuûa cha moãi buoåi saùng treân daõy haønh lang vaøo nhaø nguyeän... Duø söùc khoûe ñaõ quaù moûi moøn, vaäy maø ngaøy naøo cha cuõng daâng thaùnh leã vôùi chuùng con. Söï hieän dieän cuûa cha trong nhaø nguyeän nhaéc nhôû chuùng con veà boån phaän ñaïo ñöùc, veà ñôøi soáng caàu nguyeän maø moãi chuûng sinh vaø caû linh muïc nöõa, phaûi thuû ñaéc laøm haønh trang cho ñôøi tu cuûa mình.
Chuùng con vaãn bieát cuoäc ly bieät naøo cuõng ñeå laïi nôi loøng ngöôøi ôû laïi nhöõng troáng vaéng vaø nieàm tieác thöông. Söï ra ñi cuûa cha ngaøy aáy, ñaõ laøm raát nhieàu traùi tim rung caûm. Chuùng con coøn nhôù, trong leã tang cuûa cha, raát nhieàu ngöôøi ñaõ xuùc ñoäng vaø rôi leä. Nhöng daãu tieác thöông, ngöôøi ñôøi chæ coøn bieát buoâng lôøi caûm thaùn: theá laø heát! Nhöng chuùng con caûm nhaän roõ raøng chöa heát. Duø ñaõ möôøi naêm, söï hieän dieän sinh ñoäng cuûa cha nhö coøn phaûng phaát ñaâu ñaây, trong taâm hoàn cuûa moãi chuùng con, nhöõng chuûng sinh ngaøy aáy... Chuùng con xin möôïn caùch noùi cuûa cha maø noùi raèng, cha yeâu nhaát Chuûng vieän... Hình boùng cuûa cha khoâng phai môø trong chuùng con, bôûi cha ñaõ yeâu chuùng con tröôùc, cha yeâu nhaát kia maø...
Thöïc teá coù ñau loøng, nhöng trong nieàm tin vöõng chaéc vaøo söï soáng ñôøi sau, chuùng con caûm nhaän moät nieàm an uûi lôùn lao: giôø ñaây cha ñang yeåm trôï Giaùo Hoäi, ñang baûo veä ñoaøn chieân vaø ñang caàu baøu cho chuùng con. Chuùa ñaõ sai cha ra ñi, vaø Chuùa ñaõ goïi cha trôû veà. Cha ñaõ trung thaønh vôùi ôn goïi, "ñaõ chaïy heát chaëng ñöôøng vaø ñaõ giöõ vöõng nieàm tin" (2 Tm 4, 7).
Vaâng, thöa cha, haït luùa mì gieo vaøo loøng ñaát phaûi muïc thoái ñi môùi sinh nhieàu hoa traùi. Cha ñaõ khuaát. nhöng hoa traùi cuûa loøng tin do cha gieo vaõi vaãn coøn ñoù vaø lôùn leân. Moät laàn nöõa, nhaân kyû nieäm möôøi naêm cha xa caùch chuùng con, chuùng con cuùi mình kính chaøo cha. Maõi maõi chuùng con thöông nhôù cha, thöông nhôù moät ngöôøi cha khaû aùi, voâ cuøng khaû kính cuûa chuùng con. Xin taïm bieät cha. Heïn gaëp cha treân queâ trôøi. Cha nhôù caàu nguyeän cho chuùng con vôùi.
Tieåu Söû Ñöùc Toång Giaùm Muïc Phaoloâ Nguyeãn Vaên Bình:
- Sinh ngaøy 1.9.1910 taïi Saøi Goøn.
- Thuï phong linh muïc ngaøy 27.3.1937 taïi Roâma.
- Taán phong Giaùm muïc ngaøy 30.11.1955 taïi Saøi Goøn.
- Boå nhieäm Giaùm muïc giaùo phaän Caàn Thô ngaøy 20.9.1955.
- Boå nhieäm Giaùm muïc giaùo phaän Saøi Goøn ngaøy 24.11.1960.
- Töø traàn ngaøy 01.7.1995 taïi thaønh phoá Saigon.
(Ñaïi Chuûng vieän Thaùnh Giuse Saøi Goøn raát vinh döï ñöôïc Ñöùc Toång choïn laøm nôi an döôõng trong nhöõng naêm cuoái ñôøi. Ñaëc bieät hôn, sau khi taï theá, Ñöùc Toång coøn gôûi laïi thaân xaùc cuûa mình trong nhaø nguyeän Ñaïi Chuûng vieän...)
Lm. Vuõ Xuaân Haïnh