Baøi Giaûng cuûa Ñöùc Hoàng Y Crescanzio Sepe
taïi nhaø thôø chính toøa Ñöùc Baø Saigoøn
Ngaøy 3/12/2005 Leã Thaùnh Phanxicoâ Xavieâ
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Baøi Giaûng cuûa Ñöùc Hoàng Y Crescanzio Sepe taïi nhaø thôø chính toøa Ñöùc Baø Saigoøn (Ngaøy 3/12/2005, Leã kính Thaùnh Phanxicoâ Xavieâ): Ñöùc Hoàng Y Sepe ca tuïng Ñöùc coá Toång Giaùm Muïc Nguyeãn Vaên Bình vaø Ñöùc coá Hoàng Y Nguyeãn Vaên Thuaän.
Thöa Quí Ñöùc Cha,
Anh chò em thaân meán trong Chuùa Kitoâ,
I. Toâi heát söùc vui möøng ñöôïc daâng thaùnh leã vôùi anh chò em hoâm nay, trong nhaø thôø Chaùnh Toøa Saøi Goøn naøy, khi nhôù laïi nghi thöùc long troïng phong chöùc linh muïc cho 57 phoù teá taïi nhaø thôø Chaùnh Toøa Haø Noäi, ngaøy 29 thaùng 11 vöøa qua (2005), vaø thaùnh leã do toâi chuû söï caùch ñaây hai ngaøy taïi nhaø thôø Chaùnh Toøa Hueá. Nhöõng thaùnh leã naøy ñaùnh daáu caùch raát ñaïo ñöùc nhöõng chaëng ñöôøng trong cuoäc vieáng thaêm muïc vuï cuûa toâi, vôùi öôùc mong lieân keát taâm hoàn caùc tín höõu Coâng giaùo taïi ba mieàn ñaát nöôùc Vieät Nam trong cuøng moät ñöùc tin, cuøng moät pheùp Röûa, vôùi caùc tín höõu Coâng giaùo cuûa Giaùo Hoäi toaøn caàu.
Hoâm nay toâi ôû giöõa anh chò em nhö moät ngöôøi anh em ñeán töø phöông xa. Nhöng vôùi tö caùch laø Boä Tröôûng Boä Loan Baùo Tin Möøng cho caùc daân toäc, toâi raát gaàn moãi ngöôøi trong anh chò em, baèng lôøi caàu nguyeän, baèng con tim, baèng chính vieäc chaêm soùc muïc vuï, tham döï caùch thieâng lieâng vaøo caùc hoaït ñoäng toâng ñoà cuûa anh chò em, nhöõng noãi vaát vaû anh chò em ñang gaùnh chòu, nieàm vui cuõng nhö nieàm hy voïng cuûa anh chò em. Toâi taï ôn Thieân Chuùa ñaõ ban cho toâi ñöôïc ñi raûo qua giang sôn gaám voùc cuûa anh chò em, töø Baéc chí Nam, vaø cho toâi ñöôïc hieåu bieát daân toäc Vieät Nam tuyeät vôøi, cuõng nhö coäng ñoaøn Coâng giaùo voâ cuøng naêng ñoäng. Cuøng vôùi anh chò em, toâi daâng leân Thieân Chuùa lôøi chuùc tuïng vaø tri aân tình yeâu beàn vöõng cuûa ngöôøi trong xöù sôû naøy. "Toâi seõ chuùc tuïng Chuùa trong moïi luùc, mieäng toâi haèng leân tieáng ngôïi khen Ngöôøi".
Toâi xin baøy toû loøng kính troïng ñoái vôùi Ñöùc Hoàng Y Gioan Baotixita Phaïm Minh Maãn, Toång Giaùm Muïc Toång giaùo phaän Saigoøn, vì cuøng vôùi caùc vò giaùm muïc trong Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam, ñaõ coù nhaõ yù môøi toâi ñeán vieáng thaêm ñaát nöôùc Vieät Nam cao quí cuûa anh chò em vaø Giaùo Hoäi taïi ñaây. Toâi thaân aùi chaøo taát caû moïi ngöôøi, caùc linh muïc, tu só nam nöõ, giaùo lyù vieân, Hoäi Ñoàng Muïc Vuï giaùo xöù, ñaïi dieän coäng ñoàng daân Chuùa Toång giaùo phaän Saigoøn. Toâi xin chaøo vaø caùm ôn caùc vò chính quyeàn, ñaõ taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho cuoäc thaêm vieáng cuûa toâi, caùch rieâng cho vieäc cöû haønh Thaùnh leã naøy. Toâi xin gôûi ñeán anh chò em lôøi chaøo thaân aùi vaø pheùp laønh Toøa Thaùnh cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Beâneâñitoâ XVI.
Khi cöû haønh Thaùnh leã trong nhaø thôø Chaùnh Toøa naøy, toâi khoâng theå khoâng nghó ñeán vôùi loøng xuùc ñoäng vaø yeâu thöông, vò muïc töû raát ñaùng kính vaø raát ñaùng meán, Ñöùc Coá Toång Giaùm Muïc Phaoloâ Nguyeãn Vaên Bình. Trong suoát 35 naêm (1960 - 1995) treân ngai toøa Toång Giaùm Muïc, ngaøi ñaõ rao giaûng Lôøi Chuùa, chuû toïa caùc cuoäc cöû haønh phuïng vuï, ban caùc bí tích, phong chöùc cho nhieàu theá heä giaùm muïc vaø linh muïc. Dung maïo vaø taâm hoàn muïc töû cuûa ngaøi vaãn coøn raát soáng ñoäng trong ngoâi thaùnh ñöôøng naøy. Sôû dó Toång giaùo phaän Saøi Goøn vaø Giaùo Hoäi taïi mieàn Nam naøy ñaõ traûi qua nhöõng thôøi kyø vui möøng vaø hy voïng, ñau khoå vaø thöû thaùch, vaø ñaõ can ñaûm ñöông ñaàu vôùi nhöõng khoù khaên, ñeå böôùc vaøo nhöõng khuùc quanh daãn tôùi nhöõng trang söû môùi cuûa ñaát nöôùc, chaéc chaén laø nhôø söï khoân ngoan, loøng nhaân töø, söï meàm moûng ñoái vôùi chính quyeàn, tinh thaàn ñoái thoïai thaúng thaén vaø côûi môû, loøng yeâu meán vaø trung thaønh ñoái vôùi Giaùo Hoäi vaø Toøa Thaùnh cuûa ngaøi.
Tö töôûng vaø taâm hoàn cuûa toâi cuõng höôùng veà moät ngöôøi baïn khaùc, raát thaân meán, thuoäc Toøa Toång Giaùm Muïc naøy: Ñöùc coá Hoàng Y Phanxicoâ Xavieâ Nguyeãn Vaên Thuaän, Toång Giaùm Muïc phoù Saøi Goøn, nguyeân laø Chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùo Hoaøng Coâng lyù vaø Hoøa bình. Toâi quen bieát vaø thaùn phuïc ñôøi soáng thieâng lieâng saâu saéc cuûa ngaøi.
II. Hoâm nay, chuùng ta cöû haønh leã kính thaùnh Phanxicoâ Xavieâ, vò rao giaûng Tin Möøng vó ñaïi cuûa vuøng Vieãn Ñoâng vaø laø boån maïng caùc xöù truyeàn giaùo. Baøi Tin Möøng cuûa Thaùnh leã hoâm nay roõ raøng môøi goïi chuùng ta rao giaûng Tin Möøng: "Anh em haõy ñi khaép töù phöông thieân haï, rao giaûng Tin Möøng cho moïi loaøi thoï taïo" (Mc 16,15). Meänh leänh truyeàn giaùo naøy laø di chuùc cuûa Chuùa Gieâsu gôûi ñeán taát caû caùc toâng ñoà vaø taát caû chuùng ta.
Thaùnh Phanxicoâ Xavieâ ñaõ quaûng ñaïi ñaùp laïi leänh truyeàn cuûa Chuùa Gieâsu khi ngaøi rao giaûng khaép theá giôùi töø Chaâu AÂu cho ñeán AÁn Ñoä, töø Srilanka cho tôùi Nhaät Baûn ñeå loan baùo Chuùa Kitoâ. Ngaøi ñaõ cheát ôû cöûa ngoõ vaøo Trung Quoác, maø loøng vaãn böøng chaùy noãi ñam meâ laøm vinh danh Chuùa vaø cöùu roãi caùc linh hoàn. Töø AÁn Ñoä, ngaøi ñaõ moâ taû tình hình truyeàn giaùo nhö sau: Töø khi ñeán ñaây, toâi chaúng ngöng luùc naøo: toâi raûo khaép laøng maïc, laøm pheùp röûa cho nhieàu treû em laõnh bí tích naøy. Taïi caùc mieàn aáy, coù nhieàu ngöôøi khoâng ñöôïc laøm Kitoâ höõu chæ vì khoâng coù ai laøm cho hoï trôû thaønh Kitoâ höõu. Nhieàu laàn toâi ñaõ coù yù ñònh ñi tôùi caùc ñaïi hoïc ôû Chaâu AÂu, tröôùc heát laø ñaïi hoïc ôû Paris, maø keâu gaøo khaép nôi nhö moät keû maát trí vaø thuùc ñaåy nhöõng ngöôøi chæ nghieân cöùu hoïc thuyeát hôn laø thöïc haønh baùc aùi raèng: "Tieác thay, chæ vì loãi caùc oâng maø bieát bao linh hoàn thay vì leân thieân ñaøng laïi phaûi xuoáng hoûa nguïc" (Saùch nguyeän).
Tình hình truyeàn giaùo treân theá giôùi hoâm nay khoâng khaù hôn tình hình thaùnh Phanxicoâ Xavieâ ñaõ moâ taû. Ngaøi ñaõ hieåu roõ lôøi cuûa Chuùa chuùng ta: "Ñöôïc caû theá giôùi maø phaûi thieät maát maïng soáng thì ngöôøi ta naøo coù lôïi gì" (Mc 8,37). Lôøi quaû quyeát naøy thaám saâu vaøo taâm hoàn ngaøi vaø khieán ngaøi thay ñoåi hoaøn toaøn ñôøi soáng. Vaäy chuùng ta coù theå töï hoûi mình: "Taát caû moïi kho taøng ñôøi soáng hoâm nay coù ích lôïi gì neáu chuùng ta queân ñi caùi chính yeáu?" Thaønh coâng, nhöõng traøng phaùo tay, vinh quang, chieán thaéng coù ích gì neáu chuùng ta khoâng gaëp ñöôïc Thieân Chuùa. Taát caû nhöõng thöù ñoù seõ laø cuoäc thaát baïi theâ thaûm cuûa cuoäc ñôøi chuùng ta. Thaùnh Phanxicoâ Xavieâ ñaõ hieåu raát roõ giaù trò linh hoàn cuûa mình cuõng nhö cuûa ngöôøi khaùc ñeán noãi ngaøi ñaët Chuùa Gieâsu vaøo trung taâm ñôøi soáng cuûa ngaøi vaø trôû neân ñoäng löïc cho loøng nhieät thaønh toâng ñoà cuûa ngaøi.
Chuùng ta haõy noi göông thaùnh nöõ Teâreâsa Haøi Ñoàng Gieâsu, chò nöõ tu doøng kín treû tuoåi ôû Lisieux. Ngaøi heát söùc khaùt khao ñöôïc sang truyeàn giaùo taïi Vieät Nam, ñeán ôû doøng kín Haø Noäi ñeå caàu nguyeän cho coâng cuoäc truyeàn giaùo ôû Vieät Nam, nhöng Chuùa quan phoøng muoán ngaøi ôû laïi ñan vieän Caùt Minh Lisieux ñeå truyeàn giaùo baèng lôøi caàu nguyeän, baèng nhöõng vieäc hy sinh nhöõng vieäc khoå cheá ñeå ngaøi daâng ñôøi soáng cuûa mình caàu nguyeän cho caùc daân toäc ñöôïc trôû laïi. Giaùo Hoäi ñaõ ñaët ngaøi laøm boån maïng caùc xöù truyeàn giaùo ngang haøng vôùi thaùnh Phanxicoâ Xavieâ.
Coøn nhieàu vò thaùnh nam thaùnh nöõ khaùc, qua nhieàu theá kyû, ñaõ ñaùp laïi lôøi môøi goïi cuûa Chuùa, nhö caùc thaùnh töû ñaïo Vieät Nam chaúng haïn. Trong soá caùc vò aáy, coù nhöõng vò thöøa sai ngöôøi Taây Ban Nha, ngöôøi Phaùp ñaõ rôøi boû queâ höông, hy sinh cuoäc ñôøi cho coâng cuoäc rao giaûng Tin Möøng taïi Vieät Nam.
Tröôùc maét chuùng ta coù göông cuûa Ñöùc Coá Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II, moät vò Giaùo Hoaøng truyeàn giaùo, baèng chöùng laø haøng traêm cuoäc coâng du treân theá giôùi. Chaúng phaûi laø tình yeâu cuûa Ñöùc Kitoâ ngaøy xöa ñaõ bieán ñoåi cuoäc ñôøi cuûa thaùnh Phaoloâ toâng ñoà (x. 2Cr 5,14) thoâi thuùc Ñöùc Gioan Phaoloâ II hoaït ñoäng khoâng meät moûi ñoù sao? Öôùc gì taâm hoàn chuùng ta cuõng böøng chaùy leân loøng nhieät thaønh truyeàn giaùo nhö vaäy. Nhöng Chuùa khoâng ñoøi hoûi chuùng ta laøm ñieàu gì khaùc thöôøng. Ngaøi muoán chuùng ta soáng baùc aùi, yeâu thöông trong gia ñình, nôi sôû laøm, vôùi baïn beø, ñoàng nghieäp, laùng gieàng. Chuùa muoán chuùng ta trôû neân muoái ñaát, men trong boät, aùnh saùng cho traàn gian ñeå chieáu saùng xaõ hoäi vaø laøm cho xaõ hoäi neân toát hôn, nhaân aùi hôn, coâng baèng hôn. Chuùa Gieâsu muoán chuùng ta trôû neân nhöõng chöùng nhaân can ñaûm cho maàu nhieäm cuûa Ngöôøi vaø Tin Möøng cuûa Ngöôøi ôû nôi chuùng ta ñang soáng.
III. Vaøo luùc khôûi ñaàu thieân nieân kyû thöù ba, Giaùo Hoäi laïi caûm thaáy leänh truyeàn giaùo cuûa Chuùa Kitoâ coù tính thôøi söï hôn bao giôø heát. Ñaïi Naêm Thaùnh 2000 höôùng daãn Giaùo Hoäi "khôûi söï laïi töø Chuùa Kitoâ", Ñaáng ñaõ ñöôïc chieâm ngaém trong caàu nguyeän, ñeå aùnh saùng chaân lyù cuûa Ngöôøi chieáu toûa treân heát thaûy moïi ngöôøi, tröôùc heát laø chöùng töø cuûa ñôøi soáng thaùnh thieän.
Vaäy, thöa anh chò em, taát caû chuùng ta ñeàu ñöôïc môøi goïi neân thaùnh vaø truyeàn giaùo. Chính nhôø gaëp gôõ Chuùa Kitoâ trong bí tích Thaùnh Theå maø chuùng ta ñöôïc ôn hoaùn caûi thaät söï vaø laïi cam keát soáng thaùnh thieän, hieäp thoâng vaø lieân keát vôùi moïi ngöôøi. Moät cuoäc gaëp gôõ nhö theá daãn ñeán söï bieán ñoåi saâu xa maø haønh ñoäng ñaàu tieân, phaùt sinh töø söï bieán ñoåi naøy, laø truyeàn ñaït cho ngöôøi khaùc söï phong phuù ñaõ ñöôïc khaùm phaù trong cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa chuùng ta.
Taâm hoàn cuûa daân toäc Vieät Nam laø moät taâm hoàn toân giaùo vaø töï nhieân höôùng veà "Trôøi", veà moät "Ñaáng Toái Cao vaø treân heát moïi ngöôøi". Nhieàu ngöôøi ñoàng höông cuûa anh chò em ñang chôø ñôïi trong tieàm thöùc ñöôïc bieát Chuùa Kitoâ vaø Tin Möøng cuûa Ngöôøi. Coù leõ chuùng ta phaûi noùi vôùi hoï, nhö thaùnh Phaoloâ ñaõ noùi tröôùc hoäi ñoàng Areâoâpagoâ: "Vaäy Ñaáng quí vò khoâng bieát maø vaãn toân thôø, thì toâi xin rao giaûng cho quí vò" (Cv 17,23).
Trong coâng cuoäc rao giaûng Tin Möøng thaät phöùc taïp, Giaùo Hoäi Coâng giaùo taïi Vieät Nam ñöôïc môøi goïi chia seû nieàm hy voïng baèng caùch khoâng ngöøng ñeà nghò con ñöôøng ñoái thoïai. Chæ coù moät cuoäc ñoái thoïai trong tin töôûng vaø xaây döïng giöõa caùc thaønh phaàn cuûa xaõ hoäi daân söï, seõ mang laïi moät nieàm hy voïng môùi cho daân toäc Vieät Nam (Ñöùc Gioan Phaoloâ II).
Xin Ñöùc Trinh Nöõ Maria baûo veä vaø giuùp chuùng ta hoaøn thaønh meänh leänh truyeàn giaùo cuûa Chuùa chuùng ta: "Anh em haõy ñi khaép töù phöông thieân haï rao giaûng Tin Möøng cho moïi loøai thoï taïo" Amen.
Ñöùc Hoàng Y Crescenzio Sepe
T.T.T. (chuyeån dòch Vieät ngöõ töø Saøigoøn)