Côn baõo khoång loà Katrina taøn phaù

vaø laøm thieät maïng haøng ngaøn ngöôøi

taïi 4 tieåu bang mieàn Ñoâng Nam Hoa Kyø

Lousiana, Mississipi, Alabama, Florida

Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia

Côn baõo khoång loà Katrina taøn phaù vaø laøm thieät maïng haøng ngaøn ngöôøi taïi 4 tieåu bang mieàn Ñoâng Nam Hoa Kyø: Lousiana, Mississipi, Alabama, Florida.

(Tin Lousiana 31/08/2005) - Côn baõo khoång loà Katrina taøn phaù vaø laøm thieät maïng haøng ngaøn ngöôøi taïi 4 tieåu bang mieàn Ñoâng Nam Hoa Kyø: Lousiana, Mississipi, Alabama, Florida. Sau ñaây laø moät vaøi chi tieát veà tình hình thieät haïi do côn baõo khoång loà Katrina gaây ra:

- Tình hình taïi Taïi Tieåu Bang Lousiana: Côn baõo khoång loà Katrina ñaõ taøn phaù haàu nhö toaøn khu vöïc vaø laøm thieät maïng haøng ngaøn ngöôøi taïi thaønh phoá New Orleans. Ñaây laø moät thieân tai coù thieät haïi vaät chaát vaø nhaân maïng lôùn nhaát keå töø sau traän ñoäng ñaát khoång loà xaûy ra taïi San Francisco vaøo naêm 1906. Caùc ñoaøn caáp cöùu baän roän ñeán noãi khoâng coøn ñuû thì giôø ñeå kieåm ñeám soá ngöôøi bò thieät maïng vì coøn caàn phaûi daønh thì giôø ñeå caáp cöùu nhöõng naïn nhaân ñang chôø ñôïi treân caùc noùc nhaø hay treân caùc saân thöôïng cuûa caùc toøa nhaø cao.

Khoaûng 80 phaàn traêm khu vöïc cuûa Thaønh Phoá New Orleans ñeàu bò ngaäp nöôùc, vôùi möùc nöôùc cao khoaûng 20 feet (töông ñöông khoaûng 7 meùt). Möùc nöôùc vaãn ñang daâng cao maëc duø caùc ñoäi caáp cöùu ñang tìm caùch duøng caùc bao caùt ñeå ñaép thaønh caùc bôø ñeâ chaän nöôùc doïc theo bôø hoà Lake Pontchatrain.

Chính quyeàn ñòa phöông ñaõ tìm caùch di taûn haøng chuïc ngaøn cö daân trong caùc vuøng bò ngaäp luït. Ñaõ coù haøng chuïc ngaøn ngöôøi ñang tò naïn taïi saân vaän ñoäng Superdome, vaø nhöõng ngöôøi naøy seõ ñöôïc di chuyeån ñeán saân vaän ñoäng Astrodome ôû Thaønh Phoá Houston, thuoäc Tieåu Bang Texas, naèm caùch New Orleans khoaûng 350 miles (khoaûng 560 kiloâmeùt).

Xa loä soá 10 (Freeway 10) laø truïc giao thoâng chính yeáu töø New Orleans ñi veà phía ñoâng ñaõ bò côn baõo phaù huûy.

Ít nhaát coù khoaûng 713,000 hoä daân cö bò maát ñieän.

Haõng ñieän thoaïi BellSouth Corp. laø haõng cung caáp dòch vuï ñieän thoaïi cho vuøng New Orleans cho bieát, coù khoaûng 750,000 khaùch haøng ñieän thoaïi bò maát lieân laïc vì ñöôøng daây ñieän thoaïi ñaõ bò côn baõo phaù huûy.

Trong khi caùc ñoäi caáp cöùu vaø chính quyeàn ra söùc ñeå cöùu caùc naïn nhaân, thì nhöõng teân cöôùp cuõng lôïi duïng nhöõng hoaøn caûnh hoãn loaïn ñeå cöôùp boùc caùc taøi saûn cuûa caùc daân cö vaø cuûa caùc tieäm buoân. Moät caûnh saùt ñaõ bò boïn cöôùp baén bò thöông, tuy nhieân vieân caûnh saùt naøy ñaõ ñöôïc cöùu chöõa kòp thôøi.

- Tình hình taïi Taïi Tieåu Bang Mississipi: Coù ít nhaát 110 ngöôøi bò thieät maïng. Hôn 236,000 hoä daân cö bò maát ñieän. Nhieàu trung taâm Casino (Soøng Baøi) bò côn baõo phaù huûy. Ñöôïc bieát, dòch vuï Soøng Baøi laø moät dòch vuï ñem laïi moät lôïi nhuaän lôùn cho tieåu bang: cung caáp vieäc laøm cho khoaûng 14,000 ngöôøi vaø ñem laïi möùc thu nhaäp khoaûng 2.7 tyû myõ kim haèng naêm. Nhieàu caàu coáng thuoäc 3 Quaän haït naèm doïc theo mieàn duyeân haûi ñeàu bò côn baûo phaù huûy, keå caû nhöõng chieác caàu lôùn noái lieàn Biloxi vôùi Ocean Springs vaø noái vôùi Bay St. Louis cuõng ñeàu bò côn baõo phaù huûy.

Côn baõo khoång loà Katrina ñaõ gaây thieät haïi lôùn nhaát taïi Mississipi. Thieät haïi laàn naøy lôùn hôn côn baõo Camille xaûy ra vaøo naêm 1969. Côn baõo Camille ñaõ laøm thieät maïng 143 ngöôøi vaø phaù huûy khoaûng 6,000 hoä daân cö.

- Tình hình taïi Tieåu Bang Alabama: Coù khaûng 2 ngöôøi bò thieät maïng. Khoaûng 325,000 hoä daân cö bò maát ñieän.

Möùc nöôùc luït taïi khu phoá Mobile cao tôùi khoaûng 11 feet (töông ñöông khoaûng 4 meùt). Nhieàu toaø nhaø, caàu coáng bò ñaåy troâi doïc theo bôø cuûa vònh Mobile (Mobile Bay).

- Tình hình taïi Tieåu Bang Florida: Coù khoaûng 11 ngöôøi bò thieät maïng. Khoaûng 80,000 hoä daân cö bò maát ñieän.

Toång Thoáng Hoa Kyø George W Bush ñaõ voäi vaøng töø nôi ñang nghæ heø taïi Texas trôû veà thuû ñoâ Washington ñeå hoïp baøn giaûi quyeát nhöõng khoù khaên do côn baõo gaây ra. Treân ñöôøng veà, toång thoáng ñaõ duøng tröïc thaêng cho bay ngang qua Lousiana, Mississipi, Alabama ñeå quan saùt kyû caøng nhöõng vuøng bò thieät haïi do côn baõo gaây ra. Ngaøy 31/08/2005, Toång Thoáng Bush ñaõ hoïp baùo cuøng cöïu toång thoáng George W H Bush, cöïu toång thoáng Bill Clinton, vaø keâu goïi moïi ngöôøi haõy cuøng nhau coäng taùc ñeå cöùu giuùp nhöõng naïn nhaân cuûa côn baõo. Toång thoáng cuõng leân tieáng caùm ôn caùc cô quan thieän nguyeän ñaõ heát mình giuùp ñôõ caùc naïn nhaân: Hoäi Hoàng Thaäp Töï Quoác teá, Hoäi Cöùu Teá Luïc Quaân (Salvation Army) , Hoäi Baùc AÙi Coâng Giaùo...

Toång Thoáng  Bush tuyeân boá ñaõ göûi 50 toaùn trôï giuùp y teá, vaø 25 toaùn dìm vaø cöùu ngöôøi tôùi caùc nôi bò naïn.

Toång Thoáng  Bush cuõng cho bieát ñaõ cung öùng ñoaøn xe chuyeân chôû 5 trieäu röôûi phaàn ñoà aên doïn saün, 13 trieäu röôõi lít nöôùc, 3 trieäu röôûi taán nöôùc ñaù, 114 maùy phaùt ñieän, 20 thuøng xe lôùn chöùa ñoà phuï yeáu, 135,000 chieác maøn vaø 11,000 chieáu cho vuøng bò Katrina taøn phaù.

Hieän taïi coù chöøng töø 15,000 tôùi 20,000 ngöôøi ñang truù taïi saân vaän ñoäng Superdome, nhöng ñieàu kieän veä sinh, thôøi khí noùng böùc, nhaø tieâu bò vôõ, vaø khoâng coù choã taém röûa, khoâng coøn söùc chòu noåi nöõa. Ñaây khoâng coøn coù theå goïi laø nôi cö truù ñöôïc nöõa roài!.

Thò tröôûng Nagin cuõng öôùc tính thaønh phoá New Orleans coù chöøng nöûa trieäu ngöôøi, vaø hieän coøn chöøng 50,000 tôùi 100,000 ngöôøi coøn trong thaønh phoá, vaø moãi ngaøy chæ coù theå di taûn ñöôïc chöøng 15,000 ngöôøi toái ña maø thoâi.

Nguõ Giaùc Ñaøi thuoäc boä Quoác Phoøng leân chöông trình cöùu naïn lôùn nhaát töø xöa tôùi nay, ñaõ cho 4 taàu Thuûy Quaân tôùi vuøng Vònh Mexicoâ chuyeân chôû nöôùc uoáng vaø caùc nhu yeáu khaùc cho vieäc cöùu nguy gaáp ruùt. Theâm vaøo ñoù coøn göûi taàu Beänh Vieän USNS Comfort tôùi vuøng naøy, cuøng vôùi caùc tröïc thaêng vaø caùc toaùn ngöôøi nhaùi. Hoäi Chöõ Thaäp Ñoû huy ñoäng nhaân vieân treân toaøn quoác ñöa ra keá hoaïch cöùu naïn.

Caùc vieân chöùc thaåm quyeàn döï tính di taûn ít nhaát laø 25,000 ngöôøi töø New Orleans tôùi saân vaän ñoäng Astrodome ôû Houston, caùch xa ñaây 350 daëm (khoaûng 560 kiloâmeùt) vaø di chuyeån trong 2 ngaøy vôùi ñoaøn coâng-voa goàm 475 chieác xe bus.

Thoáng ñoác Kathleen Blanco noùi raèng "tình traïng thaät thaûm haïi vaø khoâng coøn löïa choïn naøo khaùc laø caàn giaûi toûa. Vì khoâng coù ñieän, Khoù coù theå ñöa ñoà aên vaø nöôùc uoáng cuõng nhö nhu yeáu caàn thieát cho ngöôøi cö truù taïi ñaây".

Cho ñeán tröa ngaøy 31/08/2005, thì möïc nöôùc giöõa hoà Pontchartrain vaø möùc nöôùc daâng vaøo thaønh phoá ñaõ ôû möùc quaân bình, khoâng daâng cao hôn nöõa, nhöng khoâng vì theá maø keùm phaàn nguy hieåm cho tính maïng con ngöôøi.

Raát nhieàu ngöôøi Vieät Nam sinh soáng taïi nhöõng nôi bò côn baõo khoång loà Katrina taøn phaù. Moät soá ngöôøi Vieät ñaõ ñöôïc ñöa ñeán tò naïn taïi saân vaän ñoäng Astrodome ôû Houston vaø ñaõ lieân laïc ñöôïc vôùi caùc thaân nhaân taïi caùc tieåu bang khaùc, raát nhieàu ngöôøi khaùc vaãn ñang maát lieân laïc vôùi caùc thaân nhaân.

Qua baûn tin cuûa VietCatholic ngaøy 1/09/2005, Linh Muïc Traàn Coâng Nghò ñaõ lieân laïc ñöôïc vôùi moät soá linh muïc phuï traùch trong caùc vuøng bò naïn vaø ñaõ cho ñaêng nhöõng chi tieát sau ñaây:

- Linh Muïc Traàn Cao Töôøng (thuoäc Coäng Ñoaøn Avondale, Lousiana), vaøo phuùt choùt ñaõ chaïy thoaùt khoûi ñöôïc söï nguy hieåm cuûa côn baõo khoång loà Katrina vaø hieän ñang laùnh naïn taïi Houston. Ngaøi cho bieát raèng ngaøi cuõng chæ lieân laïc ñöôïc vôùi moät soá ít giaùo daân trong giaùo xöù cuûa ngaøi thoâi, vaø cho ngaøi bieát theâm raèng vuøng daân cö Vieät Nam taïi Avondale nghe noùi chæ bò nheï thoâi. Cha Töôøng noùi, vaøo ngaøy Chuùa Nhaät 4/08/2005, ngaøi seõ toå chöùc thaùnh leã taïi nhaø thôø caùc Thaùnh töû Ñaïo Vieät Nam ôû Houston ñeå keát hôïp giaùo daân töø New Orleans veà caàu nguyeän vaø chia seû vôùi nhau, trao ñoåi tin töùc ñeå bieát theâm veà tình hình cuûa nhöõng ngöôøi khaùc nöõa vaø cuøng naâng ñôû nhau.

- Linh Muïc Nguyeãn theá Vieãn (thuoäc coäng ñoaøn Versailles, Lousiana) vaøo ngaøy thöù Ba (30/08/2005) cuøng vôùi 300 giaùo daân bò keït treân taàng laàu hai cuûa Tröôøng Thaùnh Toma thuoäc giaùo xöù Nöõ Vöông Vieät Nam cuûa ngaøi. Qua moät email keâu cöùu, Coast Guard ñaõ ñeán cöùu Ngaøi cuøng 2 linh muïc vaø giaùo daân (moät soá ngöôøi giaø vaø treû sô sinh) tôùi choã ñaát cao hôn töùc laø goùc ñöôøng Alcee Fortier vaø Chef Menteur Hwy (cuõng thuoäc trong khu vöïc giaùo xöù Nöõ Vöông Vieät Nam) vaø ñeå ôû ñoù noùi laø chôø ñoùn ñi sau. Ñang khi ñoù vì daân ñoùi vaø khoâng nöôùc uoáng, neân ñaõ vaøo cöûa tieäm AÙ Ñoâng cuûa chò Mai ñeå laáy ñoà aên vaø duøng laøm nôi taïm truù cho treû em vì trôøi noùng böùc. Sau ñoù Cha Nguyeãn theá Vieãn vaø giaùo daân ñöôïc cöùu vôùt ñi ñaâu vaø khi naøo thì cho ñeán ngaøy 31/08/2005 khoâng coøn ñöôïc bieát tin theâm vì ñieän thoaïi heát pin ñaõ taét ñöôøng thoâng tin. Coù leõ soá ngöôøi naøy ñaõ ñöôïc vôùt ñeán saân vaän ñoäng Superdome vaø giôø ñaây ñang chôø leân ñöôøng sang tò naïn taïi Houston (Texas) chaêng.

Tröôùc ñoù (vaøo ngaøy 30/08/2005) Cha Nguyeãn theá Vieãn cho hay laø giaùo daân trong giaùo xöù chöa coù ai bò thieät maïng caû. Nhaø thôø bò thieät haïi, maùi nhaø thôø bò bay ñi moät maûng, nöôùc chaûy vaøo nhaø thôø, haàu nhö nhaø naøo trong giaùo xöù cuõng bò hö haïi vaø ngaäp nöôùc. Coøn Tröôøng Toma Thieän (hai taàng) bò hö haïi naëng neà, caùc noùc nhaø bò gioù ñaùnh bay. Trong khi ñoù Cha Nguyeãn theá Vieãn cho bieát coù chöøng treân döôùi 15 ngöôøi trong giaùo xöù vaãn khoâng chòu boû nhaø ra ñi, duø Cha coù cho caùc anh em thuoäc Hoäi Lieân Minh Thaùnh Taâm vaøo keùo hoï ra ñi, hoï cuõng nhaát ñònh khoâng ñi. Nhö vaäy cho ñeán nay, sau 2 ngaøy khoâng bieát soá phaän hoï seõ rao sao?

Giaùo xöù Nöõ Vöông Vieät Nam laø giaùo xöù coù ñoâng ngöôøi Vieät Nam nhaát tôùi hôn 6,000 daân cö Vieät Nam soáng quaây quaàn beân nhau, coù nhaø thôø rieâng, tröôøng hoïc rieâng, coù chôï buùa vaø khu thöông xaù Vieät Nam rieâng, ngay taïi khu vöïc chung cö cuûa mình. Ñaây laø moät "laøng Vieät Nam" tieâu bieåu vaø saùng taïo nhaát taïi haûi ngoaïi. Cuõng laø ngoâi laøng ñaàu tieân Vieät Nam ñöôïc xaây döïng leân hoaøn toaøn Vieät Nam ngay töø naêm 1975.

- Linh Muïc Phaïm Vaên Tueä (thuoäc Coäng Ñoaøn Woodlawn, Lousiana) vaø Linh Muïc Vuõ Haân (thuoäc giaùo xöù St Agnes Thaønh, Marrero, Lousiana) cuõng vaøo phuùt choùt hai cha ñaõ phoùng xe sang laùnh naïn taïi Florida. Chuùng toâi chæ ñöôïc tin nhö vaäy ngoaøi ra khoâng ñöôïc tin gì khaùc nöõa.

- Rieâng Cha Buøi vaên Quyeát ôû Houma (Lousiana) môùi veà laïi nhieäm sôû hoâm Thöù Tö (31/08/2005) vì trong thôøi gian bò traän baõo ñaùnh phaù, ngaøi qua California döï leã an taùng. Ngaøi khoâng veà phi tröôøng New Orleans ñöôïc vì bò luït, neân phaûi bay veà Dallas vaø töø ñoù nhôø ngöôøi baø con laùi xe veà ñeán nhaø xöù cuûa ngaøi ôû Houma. Veà ñeán nhaø xöù thì may maén vaãn coøn ñieän vaø Internet vaãn hoaït ñoäng ñöôïc. Ngaøi cho bieát Houma bò thieät haïi nheï thoâi. Ñaây laø tin möøng cho ngaøi vaø coäng ñoaøn giaùo xöù cuûa ngaøi.

- Hieän nay caùc giaùo xöù, caùc tröôøng hoïc Coâng giaùo trong giaùo phaän Houston Texas ñaõ môû cöûa ñoùn tieáp caùc gia ñình di taûn töø New Orleans qua. Rieâng 3 giaùo xöù Vieät Nam sau ñaây ñaõ ñoùn tieáp chöøng 300 gia ñình ngöôøi Vieät Nam khoâng phaân bieät toân giaùo töø New Orleans di taûn sang. Ñoù laø (1) Giaùo xöù Caùc thaùnh Töû Ñaïo Vieät Nam do Cha Vuõ Thaønh laøm chaùnh xöù, ñieän thoaïi: (713) 941-0521; (2) Giaùo xöù La Vang do Cha Trònh Theá Huy laøm chaùnh xöù, ñieän thoaïi: (281) 999-1672; (3) Giaùo xöù Loä Ñöùc do Cha Hoaøng vaên Thieân laø chaùnh xöù, ñieän thoaïi: (713) 939-1906.

- Rieâng Doøng Nöõ Ña Minh Vieät Nam taïi Houston cuõng ñaõ ñoùn tieáp chöøng 200 gia ñình Vieät Nam tò naïn.

- Sau khi ñoùn tieáp vaø cho cö truù luùc ban ñaàu xong, caùc Linh muïc vaø nhaø Doøng taïi Houston ñang daøn xeáp ñeå caùc gia ñình giaùo daân trong giaùo xöù ñoùn tieáp caùc gia ñình di cö cho veà nhaø ôû. Duø sao ñaây cuõng laø nhöõng bieän phaùp caáp thôøi, nhöng keá hoaïch laâu daøi coøn caàn söï giuùp ñôõ cuûa taát caû moïi ngöôøi chuùng ta ñoùng goùp coâng söùc vaø taøi löïc cho vieäc ñònh cö cuûa hoï.

(Joseph Tröông)

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page