Dieãn Vaên cuûa ÑTC Beâneâñitoâ XVI
nhaân dòp vieáng thaêm Toång Thoáng Italia
vaøo saùng thöù Saùu, ngaøy 24/06/2005
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Dieãn
Vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Beâneâñitoâ XVI
nhaân dòp vieáng thaêm Toång Thoáng Italia vaøo saùng thöù Saùu,
ngaøy 24 thaùng 6 naêm 2005.
(Radio
Veritas asia 26/06/2005) - Quyù vò vaø caùc baïn thaân meán. Nhö
ñaõ nghe qua trong phaàn tin töùc hoâm thöù Baûy 25 thaùng 6 naêm
2005, Ñöùc Thaùnh Cha Beâneâñitoâ XVI ñaõ ñeán thaêm toång thoáng
Italia, taïi tö dinh cuûa ngaøi, laø Ñieän Quirinale, vaøo saùng thöù
Saùu, ngaøy 24 thaùng 6 naêm 2005. Ñaây laø laàn ñaàu tieân Ñöùc
Beâneâñitoâ XVI ñeán Ñieän Quirinale, ñeå gaëp toång thoáng Italia,
vôùi tö caùch laø Ngöôøi Keá Vò Thaùnh Toâng Ñoà Pheâroâ. Muïc
thôøi söï hoâm nay kính môøi quyù vò vaø caùc baïn theo doõi
baûn dòch tieáng Vieät nguyeân vaên baøi dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh
Cha taïi dinh toång thoáng Italia. ÑTC ñaõ nhaéc laïi laäp tröôøng
cuûa Giaùo Hoäi toân troïng “tính caùch ñôøi thöôøng laønh maïnh”
cuûa Nhaø Nöôùc, vöøa ñoàng thôøi nhaéc
raèng tính caùch “ñôøi thöôøng” naày khoâng neân boû maát ñi
nhöõng quy höôùng luaân lyù. Ñaây môøi quyù vò vaø caùc baïn
theo doõi baøi dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha.
Ñöùc Thaùnh Cha Beâneâñitoâ XVI ñeán thaêm toång thoáng Italia, taïi tö dinh cuûa ngaøi, laø Ñieän Quirinale, vaøo saùng thöù Saùu, ngaøy 24 thaùng 6 naêm 2005. |
Kính
thöa ngaøi toång thoáng,
Hoâm
nay Toâi vui möøng ñöôïc ñaùp leã chuyeán vieáng thaêm maø ngaøi,
vôùi cöông vò Toång Thoáng Italia, ñaõ thöïc hieän vaøo ngaøy 3
thaùng 5 (naêm 2005) vöøa qua, vaøo luùc khôûi ñaàu coâng vieäc phuïc
vuï muïc vuï maø Chuùa ñaõ goïi toâi thi haønh. Tröôùc heát, toâi
muoán caûm taï ngaøi, vaø qua ngaøi maø caûm taï daân toäc Italia, vì
cuoäc tieáp ñoùn noàng nhieät ñaõ daønh cho toâi ngay töø ngaøy ñaàu
tieân cuûa coâng vieäc phuïc vuï muïc vuï cuûa toâi, nhö laø giaùm
muïc Roma, vaø laø chuû chaên cuûa giaùo hoäi phoå quaùt. Phaàn toâi,
toâi xin baûo ñaûm tröôùc heát vôùi daân chuùng Roma vaø sau ñoù
vôùi toaøn theå daân toäc Italia raèng toâi seõ daán thaân hoaït ñoäng
heát söùc mình cho ñieàu thieän haûo toân giaùo vaø daân söï cuûa
taát caû nhöõng ai maø Thieân Chuùa ñaõ trao phoù cho vieäc chaêm soùc
muïc vuï cuûa toâi. Vieäc loan baùo tin möøng, maø toâi ñaõ ñöôïc
môøi goïi mang ñeán Roma vaø
ñaát nöôùc Italia, trong söï hieäp thoâng vôùi caùc giaùm muïc
Italia, laø ñeå phuïc vuï khoâng nhöõng cho söï
tröôûng thaønh cuûa daân chuùng Italia trong Ñöùc Tin vaø
trong ñôøi soáng kitoâ, nhöng coøn cho söï tieán boä cuûa daân toäc
naøy treân nhöõng con ñöôøng cuûa söï hoøa hôïp vaø hoøa bình.
Chuùa Kitoâ laø Ñaáng cöùu chuoäc cuûa troïn caû con ngöôøi, linh
hoàn vaø theå xaùc, cuûa troïn caû vaän meänh thieâng lieâng vaø
ñôøi ñôøi cuõng nhö cuûa cuoäc soáng taïm thôøi vaø traàn theá
cuûa con ngöôøi. Nhö theá, khi söù ñieäp cuûa Chuùa ñöôïc laéng
nghe, coäng ñoaøn daân söï trôû neân coù traùch nhieäm hôn, chuù yù
hôn ñeán nhöõng ñoøi hoûi cuûa coâng ích, vaø coù tinh thaàn lieân
ñôùi hôn vôùi nhöõng ngöôøi ngheøo, vôùi nhöõng keû bò boû rôi
vaø bò loaïi ra beân leà xaõ hoïäi. Löôùt qua lòch söû Italia, ngöôøi
ta bò ñaùnh ñoäng bôûi voâ soá coâng vieäc baùc aùi maø Giaùo Hoäi,
vôùi nhöõng hy sinh to lôùn, ñaõ khai sinh ñeå naâng ñôõ cho moïi
noãi khoå ñau. Treân cuøng con ñöôøng naøy, Giaùo Hoäi ngaøy nay
muoán tieáp tuïc haønh trình, maø khoâng ham quyeàn löïc vaø khoâng
yeâu caàu ñöôïc höôûng nhöõng ñaëc aân hoaëc nhöõng ñòa vò
coù lôïi xaõ hoäi vaø kinh teá. Maãu guông cuûa Chuùa Kitoâ, Ñaáng
ñaõ “ñi qua khaép nôi laøm ñieàu toát vaø chöõa laønh taát caû”
(TÑCV 10,3), laø maãu möïc toät cuøng cho Giaùo Hoäi, ñeå bieát cö
xöû giöõa caùc daân toäc.
Nhöõng
töông quan giöõa Giaùo Hoäi vaø Nhaø Nöôùc ñöôïc xaây döïng
treân nguyeân taéc ñaõ ñöôïc coâng ñoàng Vaticanoâ II coâng boá;
theo nguyeân taéc naøy “coäng ñoàng chính trò vaø giaùo hoäi laø
ñoäc laäp vaø töï quaûn, moãi beân trong laõnh vöïc rieâng. Caû
hai, duø khaùc bieät nhau, nhöng ñeàu
phuïc vuï cho ôn goïi caù nhaân cuõng nhö ôn goïi xaõ hoäi cuûa chính
con ngöôøi” (Hieán cheá Vui Möøng vaø Hy Voïng, soá 76). Nguyeân taéc
naày ñaõ coù maët trong nhöõng kyù keát Lateran vaø sau ñoù ñöôïc
ñöôïc coâng nhaän trong nhöõng Hieäp Öôùc ñeå söûa laïi
Hoøa Öôùc Lateâran. Nhö vaäy, thaät laø hôïp lyù
tính caùch ñôøi thöôøng laønh maïnh cuûa Nhaø Nöôùc, maø
theo ñoù nhöõng thöïc taïi traàn tuïc ñöôïc ñieàu haønh theo nhöõng
quy ñònh rieâng, nhöng khoâng loaïi boû nhöõng quy höôùng luaân lyù;
vaø neàn taûng cuoái cuøng cuûa nhöõng quy höôùng luaân lyù
naøy laø toân giaùo. Söï ñoäc laäp cuûa laõnh vöïc traàn theá khoâng
loaïi boû moät söï hoøa hôïp saâu xa vôùi nhöõng ñoøi buoäc cao
hôn vaø phöùc taïp, phaùt sinh töø caùi nhìn toaøn dieän veà con
nguôøi vaø veà vaän meänh ñôøi ñôøi cuûa con ngöôøi.
Thöa
ngaøi Toång Thoáng, Toâi muoán
baûo ñaûm vôùi Ngaøi vaø vôùi toaøn theå daân toäc Italia raèng giaùo hoäi muoán duy trì vaø coå voõ tinh thaàn thaân thieän
cuûa söï coäng taùc vaø hieåu nhau,
ñeå phuïc vuï cho söï phaùt trieån thieâng lieâng vaø luaân lyù cuûa
ñaát nöôùc Italia, ñaát nöôùc maø giaùo hoäi ñöôïc lieân keát
vôùi moät caùch heát söùc ñaëc bieät, ñeán ñoä seõ thaät laø
tai haïi khoâng nhöõng cho giaùo hoäi maø coøn cho caû ñaát nöôùc
Italia, neáu muoán laøm yeáu ñi vaø beû gaõy nhöõng moái daây lieân
keát naøy. Neàn vaên hoùa Italia laø moät neàn vaên hoùa ñaõ
ñöôïc thaám nhuaàn saâu xa trong nhöõng giaù trò kitoâ, nhö
ñöôïc nhìn thaáy trong nhöõng tuyeät taùc saùng choùi maø
quoác gia ñaõ laøm troå sinh trong taát caû moïi laõnh vöïc cuûa
tö töôûng vaø ngheä thuaät. Lôøi caàu chuùc cuûa toâi laø öôùc
gì daân toäc Italia, khoâng nhöõng khoâng choái boû phaàn gia taøi
kitoâ ñaõ keát thaønh lòch söû cuûa daân toäc, nhöng coøn gìn giöõ
kyõ löôõng vaø laøm cho phaàn gia taøi kitoâ ñoù ñöôïc troå sinh
nhöõng hoa traùi xöùng ñaùng vôùi quaù khöù. Toâi tin töôûng raèng
Italia, döôùi söï höôùng daãn khoân ngoan vaø göông maãu cuûa nhöõng
ai ñaõ ñöôïc keâu goïi naém vai troø cai trò ñaát nöôùc, tieáp
tuïc thöïc hieän trong theá giôùi “söù maïng vaên minh hoùa”, maø
trong ñoù ñaát nöôùc Italia ñaõ ñöôïc noåi baät trong caùc theá
kyû qua. Do bôûi lòch söû vaø vaên hoùa cuûa mình, ñaát nöôùc
Italia coù theå mang ñeán phaàn ñoùng goùp heát söùc coù giaù trò
ñaëc bieät cho AÂu Chaâu, baèng caùch giuùp cho AÂu Chaâu bieát khaùm
phaù laïi nhöõng goác reã kitoâ ñaõ laøm cho AÂu chaâu trôû neân
vó ñaïi trong quaù khöù, vaø laø nhöõng giaù trò ngaøy nay coøn coù
theå coå voõ cho söï hieäp nhaát saâu xa cuûa ñaïi luïc.
Ñöùc Thaùnh Cha Beâneâñitoâ XVI bieáu Toång Thoáng Italia, OÂng Carlo Azeglio Ciampi, böùc aûnh Ñöùc Meï. |
Thöa
ngaøi toång thoáng, nhö ngaøi coù theå hieåu ñöôïc, coù nhieàu moái
quan taâm khôûi sinh vaøo luùc khôûi ñaàu coâng vieäc muïc
vuï cuûa toâi treân ngai toøa Pheâroâ. Trong soá nhöõng quan taâm naày,
toâi muoán nhaéêc ñeán moät
vaøi ñieàu, maø vì tính caùch phoå quaùt nhaân baûn cuûa chuùng,
chuùng khoâng theå naøo khoâng gaây chuù yù nôi keû coù traùch nhieäm
vieäc coâng. Toâi muoán nhaéc ñeán vaán ñeà veà vieäc baûo veä gia
ñình ñöôïc thieát laäp treân hoân nhaân, nhö ñöôïc nhìn nhaän
trong Hieán Phaùp Italia (act. 29), ñeán vaán ñeà veà vieäc baûo veä
söï soáng ngay töø luùc thuï thai cho ñeán luùc keát thuùc töï
nhieân, vaø cuoái cuøng ñeán vaán ñeà giaùo duïc vaø vaán ñeà tröôøng
hoïc, coät truï caàn thieát cho vieäc huaán luyeän nhöõng theá heä môùi.
Giaùo Hoäi, nhö ñaõ vaø ñang coù thoùi queân tìm kieám thaùnh yù
Thieân Chuùa ñöôïc khaéc ghi trong chính baûn tính cuûa con
ngöôøi, Giaùo Hoäi nhìn thaáy trong gia ñình moät giaù trò heát
söùc quan troïng caàn ñöôïc baûo veä, choáng laïi moïi taán coâng
nhaèm laøm hö neàn taûng vöõng chaéc cuûa gia ñình, vaø ñaët vaán
ñeà veà söï hieän höõu cuûa gia ñình. Keá ñoù, trong söï soáng
con ngöôøi, giaùo hoäi nhìn nhaän moät ñieàu thieän haûo caên goác,
neàn taûng cho taát caû moïi ñieàu thieän haûo khaùc, vaø
do ñoù yeâu caàu toân troïng söï soáng con ngöôøi vaøo giaây
phuùt baét ñaàu, cuõng nhö vaøo luùc cuoái cuøng, vöøa nhaán maïnh
ñeán boån phaän chaêm soùc y döôïc töông xöùng ñeå laøm cho caùi
cheát ñöôïc neân nhaân baûn hôn. Coøn veà tröôøng hoïc, vai troø
cuûa chuùng lieân heä ñeán gia ñình, nhö laø moät söï keùo daøi töï
nhieân cuûa traùch vuï giaùo duïc cuûa gia ñình. Veà vaán ñeà naày,
duø vaãn toân troïng thaåm quyeàn cuûa Nhaø Nöôùc trong vieäc ñöa
ra nhöõng ñònh luaät toång quaùt cho vieäc giaûng daïy, nhöng toâi
khoâng theå khoâng noùi leân öôùc mong Nhaø Nöôùc toân troïng caùch
cuï theå quyeàn cuûa baäc laøm cha meï ñöôïc
töï do choïn söï giaùo duïc cho con caùi hoï, maø khoâng phaûi
vì ñoù maø chòu theâm gaùnh naëng nöõa. Toâi tin töôûng raèng
nhöõng nhaø laäp luaät Italia, trong söï khoân ngoan cuûa hoï, bieát
tìm cho nhöõng vaán ñeà hieän nay nhöõng gæai ñaùp “nhaân baûn”,
bieát toân troïng nhöõng giaù trò khoâng theå bò xuùc phaïm vaø laø
nhöõng giaù trò coù lieân heä trong nhöõng vaán ñeà naøy. Sau cuøng,
noùi leân lôøi caàu chuùc cho quoác gia Italia ñöôïc luoân tieán boä
treân con ñöôøng thònh vöôïng tinh thaàn vaø vaät chaát, toâi xin
hieäp yù vôùi ngaøi, thöa ngaøi toång thoáng, trong vieäc khuyeán khích
taát caû moïi coâng daân vaø taát caû moïi thaønh phaàn cuûa xaõ hoäi,
haõy soáng vaø luoân laøm vieäc trong tinh thaàn hoøa hôïp thaät söï,
trong khung caûnh ñoái thoaïi côûi môû vaø tin töôûng laãn nhau,
trong daán thaân phuïc vuï vaø coå voõ coâng ích vaø phaåm giaù cuûa
töøng ngöôøi.
Thöa ngaøi toång thoáng, toâi muoán keát thuùc, vôùi vieäc nhaéc laïi nôi ñaây loøng kính troïng vaø tình thöông maø daân chuùng Italia coù ñoái vôùi baûn thaân ngaøi, cuõng nhö söï tin töôûng hoaøn toaøn cuûa ngöôøi daân Italia vaøo vieäc ngaøi chu toaøn nhöõng boån phaän maø chöùc vuï cao caû cuûa ngaøi ñoøi buoäc; Toâi xin phoù thaùc ngaøi vaø phu nhaân, baø Franca, vaø nhöõng vò coù traùch nhieäm veà sinh hoaït cuûa quoác gia, cuõng nhö phoù thaùc toaøn daân Italia, cho söï baûo veä cuûa Ñöùc Nöõ Ñoàng Trinh Maria, Ñaáng heát söùc ñöôïc toân kính taïi voâ soá ñeàn thaùnh ñöôïc daâng kính Meï. Vôùi nhöõng taâm tình naày, toâi khaån caàu Thieân Chuùa ban phuùc laønh cho taát caû, moät phuùc laønh mang ñeán moïi ñieàu toát ñeïp mong muoán.
(Baûn dòch Vieät ngöõ cuûa Ñaëng Theá Duõng)