Vaøi neùt veà Hoàng Y Ñoaøn hieän nay
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Vaøi
neùt veà Hoàng Y Ñoaøn hieän nay.
Tin
Vatican (Apic 11 vaø 12/04/2005) - Trong trieàu giaùo hoaøng cuûa ngaøi,
Ñöùc coá Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II ñaõ
“quoác teá hoùa” giaùo trieàu Roma. Khi ngaøi qua ñôøi, con
soá 115 vò Hoàng Y coù quyeàn vaøo Maät Vieän baàu Giaùo Hoaøng, ñeán
töø 5 ñaïi luïc vaø thuoäc veà 53 quoác gia khaùc nhau.
Thaät
ra, toång soá caùc vò hoàng y döôùi 80 tuoåi, coøn quyeàn vaøo Maät
Vieän baàu giaùo hoaøng laø 117 vò. Nhöng coù hai vò
vaéng maët, vì ñau yeáu, ---
laø Ñöùc Hoàng Y Jaime Sin, cöïu Toång Giaùm Muïc Manila, ñaõ nghæ
höu, vaø Ñöùc Hoàng Y Alfonso Antonio Suarez Rivera, cöïu Toång Giaùm
Muïc Monterrey, Meâhicoâ, nghæ höu --- neân toång soá Hoàng Y vaøo Maät
Vieän laø 115 vò maø thoâi.
Toång
soá 115 vò Hoàng Y ñöôïc phaân chia nhö sau:
-
töø AÂu Chaâu, coù 58 vò, trong soá naày coù 20 vò laø ngöôøi YÙ.
-
töø Myõ Chaâu, coù 34 vò, trong soá naày 20 vò töø Chaâu Myõ La Tinh
vaø 14 vò töø Baéc Myõ.
-
töø Phi Chaâu, coù 11 vò.
-
töø AÙ Chaâu, coù 10 vò.
-
vaø töø Ñaïi Döông Chaâu coù 2 vò.
Neáu
xeùt theo tieâu chuaån nhöõng vò hoàng y ñöùng ñaàu caùc giaùo
phaän vaø nhöõng vò laøm vieäc Vaên Phoøng (nhö taïi Giaùo Trieàu
Roma), thì chuùng ta coù baûng phaân chia nhö sau:
77
vò Hoàng Y ñöùng ñaàu caùc giaùo phaän treân theá giôùi.
23
vò Hoàng Y laøm vieäc taïi giaùo trieàu Roma.
vaø
15 vò khoâng coù coâng vieäc nhaát ñònh; 4 vò
trong soá 15 vò naày sinh soáng taïi Roma.
Xeùt theo haïng tuoåi, thì tuoåi trung bình cuûa 115 vò Hoàng Y vaøo Maät Vieän laø khoaûng haïng tuoåi 71.
- Coù hai vò hoàng y treû tuoåi nhaát trong Hoàng Y Ñoaøn laø Ñöùc Hoàng Y Peter Erdo, Toång Giaùm Muïc Budapest, Hungari, naêm nay 52 tuoåi, vaø Ñöùc Hoàng Y Philippe Barbarin, ngöôøi Phaùp, Toång Giaùm Muïc Lyon, naêm nay 55 tuoåi.
-
Cuõng
coù hai vò Hoàng Y lôùn tuoåi nhaát trong Hoàng Y Ñoaøn laø Ñöùc
Hoàng Y Johannes Willebrands, ngöôøi Hoøa Lan, naêm nay 95 tuoåi, vaø Ñöùc
Hoàng Y Alfons Maria Stickler, ngöôøi AÙo, naêm nay 94 tuoåi.
Trong
soá 115 vò Hoàng Y vaøo Maät Vieän, thì chæ coøn coù hai vò laø do
Ñöùc Coá Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI ñaët leân, laø Ñöùc Hoàng Y
William Baum, ngöôøi Hoa Kyø, vaø Ñöùc Hoàng Y Joseph Ratzinger, ngöôøi
Ñöùc. Coøn laïi 113 vò ñeàu do chính Ñöùc coá Giaùo Hoaøng Gioan
Phaoloâ II ñaët leân.
Trong
suoát trieàu giaùo hoaøng cuûa ngaøi keùo daøi 26 naêm 5 thaùng,
Ñöùc coá Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II ñaõ trieäu taäp toång coäng 9
Coâng Nghò Hoàng Y ñeå vinh thaêng toång coäng 231 vò Hoàng
Y, trong soá naày hieän coù 183 vò coøn
soáng:
(1)
Coâng Nghò Hoàng Y ñaàu tieân laø
vaøo ngaøy 30 thaùng 6 naêm 1979, trong ñoù Ñöùc coá Giaùo Hoaøng
Gioan Phaoloâ II ñaõ vinh thaêng 14 vò Hoàng Y, vaø giöõ kín
- in pectore - moät vò, maø ngaøi chæ coâng khai hoùa danh taùnh
12 naêm sau ñoù, töùc vaøo Coâng Nghò Hoàng Y
ngaøy 28 thaùng 6 naêm 1991. Vò Hoàng Y ñöôïc giöõ kín trong
laàn Coâng Nghò ñaàu tieân ñoù, laø Ñöùc Hoàng Y Ignatius Gong Pin
Mei, ngöôøi Trung Hoa.
(2)
Coâng nghò Hoàng Y laàn thöù hai laø
vaøo ngaøy 2 thaùng 2 naêm 1983, trong ñoù Ñöùc coá Giaùo Hoaøng
Gioan Phaoloâ II ñaõ vinh thaêng 18 vò Hoàng Y. Töø ñaây, cöù
khoaûng treân döôùi ba naêm, Ñöùc coá Giaùo Hoaøng Gioan
Phaoloâ II, trieäu taäp moät Coâng Nghò ñeå thaêng töôùc Hoàng Y.
(3)
Coâng Nghò Hoàng Y laàn thöù ba laø vaøo ngaøy 25 thaùng 5 naêm 1985,
ñaõ thaêng töôùc Hoàng Y cho 28 vò.
(4)
Coâng Nghò Hoàng Y laàn thöù tö laø vaøo ngaøy 28 thaùng 6 naêm
1988, ñeå thaêng 24 vò Hoàng Y.
(5)
Coâng Nghò Hoàng Y laàn thöù naêm laø vaøo ngaøy 28 thaùng 6 naêm
1991, ñeå thaêng töôùc hoàng
y cho 23 vò.
(6)
Coâng Nghò Hoàng Y laàn thöù saùu laø vaøo ngaøy 26 thaùng 11 naêm
1994, ñeå thaêng töôùc hoàng y cho 30 vò.
(7)
Coâng Nghò Hoàng Y laàn thöù baûy laø vaøo ngaøy 21 thaùng 2 naêm
1998, ngaøy aùp leã kính Toøa Thaùnh Pheâroâ, trong ñoù ÑTC coâng boá
20 vò Hoàng Y vaø giöõ kín - in pectore - 2 vò. Hai vò naày ñöôïc
coâng khai hoùa trong coâng nghò hoàng y laàn thöù
taùm vaøo ngaøy 21 thaùng 2 naêm 2001. Hai vò Hoàng Y ñöôïc giöõ
kín ñoù laø Ñöùc Hoàng Y Marian Jaworski, ngöôøi Ukrain, Toång
Giaùm Muïc Lviv cuûa ngöôøi coâng giaùo nghi thöùc Latinh; vaø Ñöùc
Hoàng Y Janis Pujats, Toång Giaùm Muïc Riga, beân coäng hoøa Lettonie.
(8)
Coâng Nghò Hoàng Y laàn thöù
taùm laø vaøo ngaøy 21 thaùng 2 naêm 2001, ñeå
vinh thaêng 44 vò Hoàng Y trong hai laàn tuyeân boá caùch nhau tröôùc
sau moät tuaàn leã.
(9)
Coâng nghò Hoàng Y laàn thöù chín laø vaøo ngaøy 21 thaùng 10 naêm
2003, ngaøy aùp ngaøy kyû nieäm 25 naêm khai maïc trieàu giaùo hoaøng,
ñeå thaêng töôùc hoàng y cho 30 vò, khoâng
keå moät vò “ñöôïc giöõ kín”
- in pectore -. Ñöùc Hoàng Y Gioan Baotixita Phaïm Minh Maãn, Toång
Giaùm Muïc thaønh phoá Saigon, Vieät Nam, ñaõ ñöôïc vinh thaêng hoàng
y trong Coâng Nghò naêm 2003 naày. Khi Ñöùc coá Giaùo Hoaøng Gioan
Phaoloâ II qua ñôøi, ngaøy 2 thaùng 4 (naêm 2005), vò hoàng y ñöôïc
giöõ kín - in pectore - naày, chöa ñöôïc coâng khai hoùa, neân khoâng
ai bieát vò ñöôïc giöõ kín trong laàn coâng nghò hoàng y cuoái cuøng
vaøo naêm 2003 laø ai.
Sau
laàn coâng nghò hoàng y laàn
thöù chín vaøo thaùng 10 naêm 2003, toång soá caùc vò Hoàng Y döôùi
80 tuoåi laø 135 vò, vöôït hôn möùc 120 vò, laø möùc ño Ñöùc coá
Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI aán ñònh vaøo naêm 1975.
Tuy
nhieân, vôùi thôøi gian qua ñi, khi Ñöùc coá Giaùo Hoaøng Gioan
Phaoloâ II qua ñôøi, ngaøy 2 thaùng 4 naêm 2005, thì toång soá caùc vò
Hoàng Y döôùi 80 tuoåi giaûm xuoáng
coøn 117 vò.
Vaø vaøo Maät Vieän saép tôùi, ngaøy 18 thaùng 4, chæ coù 115 vò vaøo Maät Vieän, vì coù hai vò bò ñau khoâng theå ñeán Roma ñöôïc.
(Ñaëng Theá Duõng)