Chöùng nhaân tröïc tieáp veà moät ngaøy leã
coù moät khoâng hai trong lòch söû nhaân loaïi
Tang leã Ñöùc Coá Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Chöùng nhaân tröïc tieáp veà moät ngaøy leã coù moät khoâng hai trong lòch söû nhaân loaïi: Tang leã Ñöùc Coá Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II.
Laäp töùc sau khi ñöôïc tin Ñöùc Thaùnh Cha veà vôùi "nhaø Cha" treân trôøi hoài 2 giôø 37 phuùt saùng Chuû nhaät giôø Vieät Nam, Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam ñaõ thaønh laäp moät phaùi ñoaøn caùc Giaùm Muïc ñi döï tang leã goàm coù Ñöùc Giaùm Muïc Phaoloâ Nguyeãn Vaên Hoøa, Giaùm Muïc giaùo phaän Nha Trang, chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam, Ñöùc Hoàng Y J. B. Phaïm Minh Maãn, Toång Giaùm Muïc giaùo phaän Saigon. Ñöùc Giaùm Muïc Giuse Ngoâ Quang Kieät Toøa Toång Giaùm Muïc Haø Noäi, coù Cha chính giaùo khu Haø Noäi Giuse Ñaëng Vaên Ngaân ñi thaùp tuøng. Ñöùc Cha F.X. Nguyeãn Vaên Sang Giaùm Muïc giaùo phaän Thaùi Bình. Ñöùc Giaùm Muïc Giuse Nguyeãn Vaên Yeán Giaùm Muïc giaùo phaän Phaùt Dieäm. Ñöùc Cha giaùo Giuse Hoaøng Vaên Tieäm Giaùm Muïc giaùo phaän Buøi Chu, ngoaøi ra coù moät soá cha thuoäc giaùo phaän Saigon, ñi thaùp tuøng Ñöùc Hoàng Y Phaïm Minh Maãn. Ñöôïc chia laøm hai ñoaøn khaùc nhau ñi vaøo ngaøy thöù tö (5/4/2005) vaø cuøng tôùi saân bay Fiumincino Rome buoåi saùng cuøng ngaøy: 7 giôø 30 phuùt giôø Roma.
Phaùi ñoaøn ñöôïc ñoùn tieáp thaân tình do Ñöùc OÂng Ñaminh Vuõ Vaên Thieän vaø moät soá linh muïc nam nöõ tu só.
Trôøi Roma se laïnh, nhieät ñoâ tôùi 6 ñoä baùch phaân, nhöng reùt ngoït chöù khoâng reùt buoát nhö ôû mieàn Baéc naêm nay. Ñöùc Hoàng Y vaø Ñöùc Cha Hoøa ñöôïc Ñöùc Hoàng Y toång Tröôûng boä truyeàn giaùo môøi ôû taïi tröôøng truyeàn giaùo ñeå tieän vieäc hoïp baøn veà tang leã Ñöùc Thaùnh Cha coøn taát caû chuùng toâi ñeàu ñöôïc xe ñöa veà nghæ taïi nhaø Foyer Phaùt Dieäm. Chuùng toâi duøng böõa saùng vaø böõa tröa vôùi moùn aên Vieät Nam raát hôïp khaåu vò.
Ngay buoåi chieàu chuùng toâi toå chöùc ñi vieáng xaùc Ñöùc Thaùnh Cha ñang quaøn taïi ñeàn thôø Thaùnh Pheâroâ.
Cuoäc chuyeån linh cöõu cuûa Ngaøi vaøo Ñeàn Thôø cuõng raát long troïng vaø caûm ñoäng. Caùc ñaøi truyeàn hình quoác teá CNN, BBC v.v... ñaõ trình baøy ñaày ñuû vaø ôû Vieät Nam raát nhieàu ngöôøi ñaõ ñöôïc xem truyeàn hình qua maùy thu hình.
Noùi tôùi cuoäc vieáng xaùc Ñöùc Giaùo Hoaøng laàn naøy thaät laø moät quang caûnh chöa töøng coù. Trong 3 ngaøy xaùc ñöôïc quaøn taïi Ñeàn Thôø, ñaùm ñoâng môùi tôùi hôn 1 trieäu ngöôøi laàn löôït xeáp haøng traät töï, khoâng ai chen laán.
Caùc Linh Muïc nam nöõ Tu só cuõng xeáp haøng vôùi giaùo daân töø cuoái ñöôøng hoøa giaûi vaøo saân Ñeàn Thôø vaø ñaùm ñoâng ôû caùc ngoõ ngaùch chuùng quanh cuõng tôùi laøm thaønh moät con raén khoång loà, nhuùc nhích tieán veà saân Ñeàn Thôø vaø vaøo trong Ñeàn Thôø.
Caùc vò ñaõ keå laïi phaûi xeáp haøng 3 ngaøy môùi ñöôïc vieáng xaùc. Caùc vò ñöùng tröùc töø saùng ñeán tröa môùi ñi ñöôïc vaøo chuïc meùt.
Nöôùc uoáng mieãn phí phaùt cho moïi ngöôøi tôùi 3 trieäu chai moãi ngaøy. Traät töï veä sinh raát baûo ñaûm, caùc binh lính caûnh saùt coâng an, chìm noåi gaàn caû treân möôøi ngaøn ngöôøi raûi raùc khaép nôi trong Ñeàn Thôø, chung quanh Ñeàn Thôø caùc hang cuøng ngoõ heûm ôû Roma.
Caùc nhaø veä sinh löu ñoäng ñöôïc ñaët khaép nôi vaø baûo ñaûm coâng baèng cho ngöôøi xeáp haøng, ai caàn ñi veä sinh, phaûi giô tay leân seõ coù nhaân vieân traät töï tôùi daãn ñi, xong vieäc laïi daãn tôùi ñöùng haøng loái ngöôøi ñoù ñaõ xeáp haøng.
Phaùi ñoaøn caùc Giaùm Muïc Vieät Nam ñöôïc chôû baèng xe hôi tôùi tröùôc cöûa nhaø nguyeän Phaoloâ phía ngoaøi con ñöôøng Fornace roài ñeå xe ñi boä vaøo beân caïnh ñeàn thôø, chôø phaùi ñoaøn Ñöùc Hoàng Y vaø Ñöùc Cha Hoøa ñi hoïp veà, roài laøm thaønh moät phaùi ñoaøn ñöôïc ñaëc caùch qua cöûa hoâng Ñeàn Thôø.
Chæ caùc Hoàng Y, Giaùm Muïc vaø caùc vò laõnh ñaïo chöùc quyeàn ñaïo, ñôøi môùi ñöôïc ñöa ñi vaøo loái aáy, coøn ñaùm ñoâng khaùc phaûi xeáp haøng töø ñöôøng Hoøa Giaûi vaø nhích gaàn tôùi nôi quaøn xaùc. Moïi ngöôøi ñöôïc ñi quanh nôi quaøn xaùc, khoâng ñöôïc döøng laïi... haøng nghìn chieác maùy aûnh, caû ñieän thoaïi di ñoäng ñöôïc giô leân, coá gaéng ghi hình aûnh ngöôøi Cha Chung nhaân laønh ñang naèm nghæ tröôùc maët hoï.
Chuùng toâi ñöôïc daãn vaøo khu vöïc quaøn xaùc Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II maëc phaåm phuïc ñoû: Bieåu hieän söï chieán thaéng vinh quang nhö caùc vò Töû Ñaïo, ñaàu ñoäi muõ gaàu maøu traéng ñôn giaûn ñang caàm gaäy ñeå doïc suoát beân xaùc. Chaân ñi giaày maàu naâu.
Ngaøi naèm ñoù nhö ñang nguû giaác bình an, da maët xam xaùm, maàu saùp, moâi mím laïi nhö khi ngaøi coøn soáng bieåu loä thaùi ñoä suy tö saâu saéc.
Ñöùc Thaùnh Cha Gian Phaoloâ II cuûa toâi nhö ñang nguû tröôùc loøng suøng moä voâ bieân cuûa ñaùm con caùi vaây quanh.
Toâi quì xuoáng treân treân nhìn vaøo dung nhan baát ñoäng cuûa Ngaøi, taâm trí ñang soáng laïi nhöõng giaây phuùt voâ cuøng quí baùu vôùi Ngaøi.
Töø giaây phuùt ñaàu tieân treân Quaûng Tröôøng Thaùnh Pheâroâ, nhìn ñaùm khoùi traéng phuït leân baàu trôøi chöùng kieán söï ra maét ñaàu tieân vôùi ñaùm daân chuùng la heùt hoan hoâ nhaát laø daân Ba-lan vui möøng vì Giaùo Hoäi coù Giaùo Hoaøng môùi.
Tôùi nhöõng laàn ñöôïc tröïc tieáp ngaøi ñoái dieän vôùi Ngaøi trong caùc böõa aên maø Ngaøi ñaõ daønh cho toâi moät nöûa chieác baùnh gatoâ "ñeå aên cho choùng lôùn". Ñeán nhöõng laàn döï hoäi nghò caùc buoåi hoïp Thöôïng Hoäi Ñoàng veà Giaùo Daân vaø veà AÙ Chaâu, toâi thöôøng ñöôïc Ngaøi chuù yù hoûi han nhieàu ñieàu veà Vieät Nam. Sau caùc cuoäc hoïp dòp leã laù naêm 2003; Ñaïi Hoäi Giôùi Treû ôû Roma toâi voâ tình ñöôïc dieãm phuùc ñöùng beân Ngaøi cuøng vôùi 5 vò Hoàng Y ñoàng teá. Ngaøi ñaõ ban hoân bình an cho toâi trong Thaùnh leã vaø sau ñoù khi toâi quì döôùi chaân ngaøi, ngaøi ñaõ ghi daáu Thaùnh Giaù treân traùn toâi, mieâng laåm baåm: Vieät Nam, Vieät Nam. Nhöõng kæ nieäm treân laøm trong toâi laø nhöõng doøng leä muoán traøn ra khoûi maét, may sao toâi giöõ laïi ñöôïc.
Tuy toâi cuõng mang theo maùy aûnh maø khoâng sao giô leân chuïp ñöôïc hình aûnh Ngaøi. Caùc vò khaùch quí tôùi vieáng xaùc ngaøi daàn daàn tôùi ñoâng, chuùng toâi baûo nhau ra veà nhöôøng choã cho caùc ngaøi.
Ra khoûi khu vöïc Ñeàn Thôø tìm choã leân xe chuùng toâi coøn thaáy ñaùm ñoâng caùc löõ khaùch keùo ñeán xeáp haøng ngaøy caøng ñoâng. Hoï saün saøng qua ñeâm treân caùc heø phoá vaây quanh ñeå xeáp haøng tôùi chieâm ngöôõng xaùc Ñöùc Thaùnh Cha.
Hoâm sau ngaøy thöù 5, chuùng toâi tuï hoïp taïi nhaø nguyeän cuûa vaên phoøng phoái keát muïc vuï cuûa Ñöùc oâng Ñinh Ñöùc Ñaïo döï leã phaùt tang cuûa coäng ñoaøn Tu só Roma, sau ñoù cuøng ñoàng teá vôùi Ñöùc Hoàng Y J.B. Phaïm Minh Maãn caàu nguyeän cho Ñöùc Thaùnh Cha.
Buoåi toái tröôùc khi xuoáng khoûi ñoài Gianiculoâ, toâi ñöôïc chöùng kieán caûnh haøng traêm nhaø baùo, haøng traêm phoùng vieân, caùc haõng truyeàn hình lôùn tuï taäp treân caùc ñænh ñoài, hoï thuùc caùc nhaø ôû treân ñoài, ñaët caùc thieát bò, maùy moùc, ñaët caùc vaên phoøng laøm vieäc suoát ñeâm ngaøy, ñeå töôøng thuaät tin töùc, hình aûnh noùng hoåi veà caùc leã tang Ñöùc Thaùnh Cha.
Caùc haõng CNN, MBC, BBC, FDC, TUS, RAI v.v... ñeàu coù maët khoâng keå caùc haõng khaùc ñaët vaên phoøng maùy moùc chung quanh saân Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ suoát con ñöôøng Hoøa Giaûi tôùi ñeàn thôø.
Hoâm sau ngaøy thöù Saùu (8/4/2005) ngaøy cöû haønh chính ñaùm tang Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II vaøo hoài 10 giôø saùng taïi saân quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ.
Töø 4 giôø saùng taát caû caùc phoá xaù aên thoâng tôùi Quaûng tröôøng, caû con ñöôøng Hoøa giaûi tröôùc saân ñeàn thôø daøi tôùi 2 Km aên thoâng ra taän bôø soâng Tibre ñeàu ñaëc kín nhöõng ngöôøi cho tôùi ñuùng luùc haønh leã con soá leân tôùi kyû luïc khuûng khieáp. Nguyeân khaùch ñeán töø Ba-lan khoaûng 2 trieäu coäng caû du khaùch töø caùc nôi (xa xaêm nhaát laø Vieät Nam cuõng ñaõ tôùi vaøi nghìn) con soá khoâng ai töôûng töôïng ñöôïc laø naêm trieäu röôõi ngöôøi, khoâng keå haøng tæ ngöôøi theo doõi qua caùc buoåi truyeàn hình treân khaép Theá Giôùi, nguyeân ôû saân ñeàn thôø cuõng coù 27 maøn aûnh lôùn ñeå moïi ngöôøi theo doõi.
Chuùng toâi xuaát phaùt töø nhaø luùc 7 giôø 30 phuùt. Toaøn boä xe hôi bò caám caùch Ñeàn Thôø 5 Km, chæ coù khaùch boä haønh vaø xe moâ toâ xe maùy ñöôïc löu haønh tôùi khu vöïc caùch ñeàn thôø 3km. theá laø chuùng toâi y phuïc Giaùm muïc chænh teà ñaønh ñi boä. Rieâng toâi caûm thaáy ñoâi chaân nhöùc nhoùi ñaõ hai ngaøy nay song toâi cuõng coá gaéng leâ böôùc ñeå noùi nhö Thaùnh Phaoloâ "ñöôïc buø ñaép vaûo cuoäc thöông khoù cuûa Ngaøi" ñaõ chòu trong nhöõng ngaøy cuoái ñôøi Giaùo Hoaøng.
Tôùi khu vöïc caùch Ñeàn Thaùnh 3 km moïi ngöôøi phaûi xuoáng khoûi xe ñi boä giöõa hai beân haøng raøo quaân ñoäi, caûnh saùt, coâng an chìm noåi. Vuõ khí, ñieän thoaïi di ñoäng daét ñaày ngöôøi song khoâng thaáy loaïi vuõ khí naëng hay xe boïc theùp naøo coù theå gaây aán töôïng cho nhöõng ngöôøi ñi döï ñaùm tang. Thænh thoaûng coøi huï noåi leân keâu goïi daønh cho ñoaøn xe caùc laõnh tu, Hoaøng thaân quoác thích cuûa caùc nöôùc treân Theá Giôùi, coù xe coâng an hoä toáng ñöôïc vaøo saân Vatican, ñeå sau ñoù seõ ñöôïc ñöa tôùi nôi döï leã.
Chuùng toâi nhaäp ñoaøn vôùi soá lôùn caùc Giaùm Muïc töø khaép nôi treân Theá Giôùi maëc phaåm phuïc goïn gaøng, cuøng phaùi ñoaøn Thöôïng vaø Haï Nghò Vieän Balan mang côø Toå Quoác tôùi döï leã.
Caùc khaùch neáu laø Giaùm Muïc vaø chöøng 500 cha xöù ôû caùc giaùo phaän Roma môùi ñöôïc ngoài treân saân trong ñeàn thôø vaø döï leã. Coøn caùc vò khaùc döï leã laø Linh muïc nam nöõ Tu só ñöôïc moät choã ñöùng ôû Quaûng tröôøng ñaõ laø may laém roài. Caùc Hoàng Y seõ ñoàng teá vaø ngoài ôû saân treân cuøng. Caùc Hoaøng Thaân Quoác thích, caùc nguyeân thuû quoác gia, ngoài ôû saân 2 ñoái dieän vôùi caùc Giaùm muïc, nhöng khoaûng caùch chöøng 200m.
Caùc Giaùm Muïc Vieät Nam ñöôïc môøi tôùi choã caùc Giaùm muïc döï leã. Chung quang treân laø caùc vò ngöôøi da ñen hoûi ra môùi bieát laø caùc Giaùm muïc Su-daêng noùi tieáng Anh, döï ñònh gaëp Ñöùc Thaùnh Cha vaø ñi vieáng moä hai thaùnh Toâng Ñoà. Ñöùc Thaùnh Cha qua ñôøi caùc ngaøi phaûi ôû laïi chôø Giaùo Hoaøng môùi. Toâi cuõng gaëp moät soá caùc Giaùm muïc quen bieát nhö: Hoàng Coâng, Singapore, Thaùi lan, Pakistan v.v...
Trôøi Roâma hoâm nay aâm u laønh laïnh nhöng khoâ raùo khoâng möa, ñoâi luùc höûng naéng. Vaøo khoaûng 9 giôø caùc quan khaùch keùo ñeán, hoï ñöôïc moät vò trong ban leã taân höôùng daãn ñi ra töø trong ñeàn Thôø, tôùi saân laïi ñöôïc Ñöùc Hoàng Y quaûn trò nhaø Ñöùc Giaùo Hoaøng tieáp ñoùn taïi saân 2, roài caùc vò leã taân y phuïc chænh teà daãn ñöa hoï tôùi choã ngoài beân caïnh Ñeàn Thôø ñoái dieän vôùi caùc Giaùm Muïc song khoaûng caùch tôùi 30 meùt. Khi caùc vò nguyeân thuû coù tieán tôùi saân Ñeàn Thôø moïi ngöôøi ñöùng leân nhìn ngoù. Ví du: hai cha con oâng Bush toång thoáng Myõ (ñöông kim toång thoáng Bush - con - vaø cöïu toång thoáng Bush - boá -), cöïu toång thoáng Bill Clinton, Toång thoáng Phaùp Chirac, thuû Töôùng Anh Blair, vua I-ran, vua Taây Ban Nha. Caùc thuû töôùng Nhaät baûn, Ñaïi haøn, Dothaùi v.v... noùi chung chöøng 200 thuû laõnh caùc nöôùc tôùi döï.
Toâi ñöùng treân saân 2 cuûa Ñeàn thôø nhìn xuoáng ñaùm ñoâng nhö bieån caû meânh moâng, caû moät röøng côø caùc nöôùc vaãy leân, trong ñoù côø Balan nhieàu nhaát. Thænh thoaûng hoï la leân: "cho mang xaùc Ñöùc Thaùnh Cha veà choân caát taïi Balan, phong thaùnh ngay cho Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II". Tieáng hoï voã tay tröôùc quaûng tröôøng ñoâng ngheït raøo raøo nghe vang ñoäng töø xa nhö nhöõng tieáng soùng rì raàm voã vaøo bôø caùt. Nhìn laïi saân thöôïng 2 beân haøng coät Bellini cuõng ñoâng ngheït nhöõng ngöôøi, caùc maùy aûnh töøng ngaøn töøng ngaøn thi nhau loùe saùng.
Tröôùc leã, trong ñeàn thôø dieãn ra nghi leã nhaäp quan. Xaùc Ñöùc Thaùnh Cha trong quan taøi baèng keõm ñöôïc ñaët vaøo quan taøi baèng goã thoâng moäc maïc. Khi ñoùng naép coù söï hieän dieän cuûa Ñöùc Hoàng Y Thuû Tröôûng, caùc Ñöùc Hoàng Y theo Phaåm traät (Giaùm muïc, linh muïc, phoù teá) v.v... moät soá Giaùm Muïc thaân caän nhö Ñöùc Cha thô kyù rieâng cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng vaø moät soá hoï haøng thaân thích. Ñöùc Cha thô kí ñaët maûnh vaûi treân maët Ñöùc Thaùnh Cha vaø moät tuùi ñöïng 26 ñoàng tieàn töôïng tröng cho 26 naêm Giaùo Hoaøng. Sau cuøng quan taøi ñöôïc nieâm phong baèng AÁn tín Boä Phuïng Töï.
Ñuùng 10 giôø chuoâng ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ noåi cung saàu, ñaùm röôùc ñoàng teá baét ñaàu ñi ra töø trong ñeàn thôø. Thaùnh Giaù neán cao vaø khoaûng 125 Hoàng Y trong Phaåm phuïc maàu ñoû; bieåu töôïng söï vui möøng taï ôn. Ñoù laø ñieàu Giaùo Hoäi ngaøy nay ñang daïy ngöôøi tín höõu: Vui möøng taï ôn vì Chuùa ñaõ ban cho chuùng ta vò Giaùo Hoaøng noåi tieáng vaø cho Ngaøi tieán veà nhaø Cha Treân Trôøi.
Trong soá caùc Hoàng y ñoàng teá, toâi nhaän ra Ñöùc Hoàng Y Vieät Nam Gioan B. Phaïm Minh Maãn, daùng ngöôøi cuõng cao to khoâng khaùc gì maáy Hoàng Y ngöôøi AÂu.
Ñi sau ñoaøn Hoàng Y laø vò Chuû teá Ñöùc Hoàng Y Ratzinger ngöôøi Ñöùc, nguyeân laø vò Boä Tröôûng Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin, moät coät truï trong Giaùo Trieàu Roâma hieän nay, tuy tuoåi ñaõ cao; 78 tuoåi, song giaùng veû gaày gaày nhanh nheïn vaø raát traùng kieän.
Sau cuøng laø quan taøi Ñöùc Giaùo Hoaøng baèng goã thoâng moäc maïc do 8 ngöôøi maëc leã phuïc khieâng. Quan taøi vöøa ra khoûi ñeàn thôø, caû röøng ngöôøi naùo ñoäng. Hoï voã tay raøo raït kính chaøo vò Cha chung maø caùch ñaây hôn 1 tuaàn coøn hieän ra tröôùc khung cöûa soå ban pheùp laønh Phuïc Sinh cho hoï. 5 trieäu ngöôøi hoâ vang "Vaïn tueá Ñöùc Thaùnh Cha. Xin Phong Thaùnh ngay cho Ngaøi". Quan taøi ñöôïc khieâng tôùi ñaët ôû treân chieác thaûm ñoái dieän vôùi baøn thôø. Beân caïnh laø caây neán Phuïc Sinh lung linh chaùy, cuoán saùch Phuùc AÂm ñaët treân quan taøi. Gioù thoåi maïnh laät ñi laät laïi caùc trang Phuùc AÂm cho ta coù caûm giaùc Ngaøi ñang soáng, nhaäp hoøa vaøo ngoïn löûa Phuïc Sinh, vaø ñang laàn giôû ñoïc caùc trang Kinh Thaùnh.
Thaùnh leã baét ñaàu vôùi baøi ca nhaäp leã Bình ca quen thoäc Requiem, neân caû bieån ngöôøi cuõng ca leân huøng hoàn maïnh meõ.
Baøi ñoïc 1 trích saùch toâng Ñoà Coâng Vuï thuaät laïi baøi Giaûng cuûa Thaùnh Pheâroâ cho giaùo höõu vaø löông daân vôùi Giaùo Hoäi Sô khai thöôøng ñöôïc goïi laø baøi huaán giaùo cuûa Caùc Thaùnh Toâng ñoà. Khôûi söï töø coâng cuoäc rao giaûng Tin Möøng töø Galileâ cho ñeán khi Chuùa bò gieát treo treân thaäp giaù vaø soáng laïi.
Baøi ñaùp ca laø Thaùnh Vònh Chuùa Chaên nuoâi toâi quen thuoäc ñöôïc ca ñoaøn Vatican haùt leân vôùi gioïng du döông lay ñoäng loøng ngöôøi.
Baøi ñoïc 2 trích thö Thaùnh Phaoloâ göûi ngöôøi Philipheâ khuyeân nhuû ngöôøi tín höõu haõy tìm toøi nhöõng söï treân trôøi nôi Ñöùc Kitoâ ñang ngöï beân höõu Thieân Chuùa, coù chaêng laø aùm chæ suoát cuoäc ñôøi vò Giaùo Hoaøng ñi tìm chaân lyù vaø nay ñang ngöï beân Ñöùc Chuùa Cha vôùi Ñöùc Kitoâ.
Sau baøi Phuùc AÂm Thaùnh Gioan veà 3 caâu Chuùa ñaõ hoûi Thaùnh Pheâroâ veà loøng yeâu meán laø phaàn giaûng thuyeát cuûa Ñöùc Hoàng Y chuû teá.
Ñaïi yù baøi giaûng phaùt trieån caâu noùi cuûa Chuùa Gieâsu vôùi Thaùnh Pheâroâ: Haõy theo Ta. Ñöùc Hoàng Y aùp duïng caâu ñoù treân toaøn cuoäc ñôøi cuûa Vò Giaùo Hoaøng. Ngaøi ñaõ ñaùp laïi moät caùch xuaát saéc trong caùc giai ñoaïn quan troïng cuûa ñôøi Ngaøi.
Töø khi coøn laø sinh vieân treû tuoåi ngaøi ñaõ ñi theo lôøi môøi goïi ñeå daán thaân laøm linh muïc, roài laøm giaùm muïc phuï taù Toång Giaùo Phaän Cracovie (Balan), roài giai ñoaïn quan troïng cuûa lôøi môøi goïi laø leân ngai Giaùo Hoaøng ñeå phuïc vuï ñoaøn chieân trôû neân "toâi tôù cuûa caùc toâi tôù".
Baøi giaûng ñöôïc 19 laàn voã tay taùn thöôûng vaø khi Ñöùc Hoàng Y keát thuùc baèng caâu noùi tröù danh gôïi laïi laàn cuoái Ñöùc Giaùo Hoaøng trong toät cuøng ñau khoå hi sinh ñaõ xuaát hieän beân cöûa soå gaéng göôïng ban pheùp laønh "Urbi vaø Orbi" cho thaønh Roma vaø cho caû theá giôùi.
"Chuùng ta coù theå chaéc raèng vò Giaùo Hoaøng khaû kính cuûa chuùng ta ngaøy hoâm nay cuõng ñang ñöùng taïi cöûa soå nhaø Cha, ñeå nhìn xuoáng vaø chuùc phuùc cho taát caû chuùng ta. Vaâng haõy chuùc phuùc cho chuùng con, thöa Ñöùc Thaùnh Cha".
Nghe caâu ñoù caû bieån ngöôøi vang leân tieáng voã tay khoâng döùt vaø hoâ vang "Xin haõy phong thaùnh cho Ngaøi ngay laäp töùc: Subito, subito (tieáng Italia).
Thaùnh leã tieáp tuïc soát saùng vaø yeân laëng, raát yeân laëng nhaát laø luùc daâng Mình Maùu Thaùnh, caû 5 trieäu ngöôøi nghe roõ 5 trieäu con tim thoån thöùc höôùng veà Ñöùc Kitoâ Muïc Töû ñang hieän dieän, vaø vò Cha chung ñang naèm baát ñoäng, nhö ñang noùi vôùi hoï raát nhieàu.
Luùc röôùc leã, haøng ngaøn linh muïc treû töø khaép nôi cho coäng ñoaøn chòu leã trong traät töï. Baøi Thaùnh Ca do Ca ñoaøn haùt leân ñöôïc moïi cuøng haùt nghe soát saùng lay ñoäng loøng ngöôøi.
Sau leã, dieãn ra nghi leã khaån caàu: Caùc Ñöùc Hoàng Y ñoàng teá ñöôïc môøi goïi tôùi xung quanh quan taøi cuøng ñöùc Hoàng Y chuû teá vaø ca ñoaøn haùt kinh caùc thaùnh baèng tieáng La Tinh, ngöôøi coù maët nhaän xeùt haàu heát laø caùc vò Thaùnh do chính Ñöùc Giaùo Hoaøng naøy phong nhö Thaùnh Maximiliane Kolbeâ, Marie Faustina ngöôøi Ba lan v.v...
Tieáp sau nghi leã Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Latinh laø nghi leã Giaùo hoäi Coâng giaùo leã nghi Ñoâng Phöông theo phuïng vuï Bizantin. Lôøi khaån caàu ñöôïc haùt leân baèng tieáng Hilaïp, nghe traàm boång du döông laï tai.
Sau lôøi caàu khaån cuûa leã nghi Ñoâng Phöông vôùi phaàn chaám döùt leã tang.
Kinh Magnificat, kinh taùn tuïng ngôïi khen cuûa toaøn daân Kitoâ giaùo hôïp yù cuøng Ñöùc Maria taï ôn Chuùa vì tang leã vò Cha chung cuûa hoï hoâm nay. Sau cuøng baøi haùt quen thuoäc ñöôïc caát leân "In Paradisum" "xin caùc Thieân thaàn daãn ñöa Cha vaøo thieân ñaøng...".
8 vò ñoâ tuøy khieâng chuyeån quan taøi goã thoâng moäc maïc ñi moät voøng taïm bieät caùc quan khaùch, caùc hoàng y, caùc Giaùm Muïc, caùc Linh muïc moïi thaønh phaàn daân Chuùa tröôùc khi vaøo laïi ñeàn thôø tôùi chaân baøn thôø Thaùnh Pheâroâ ñeå ñöôïc choân caát... Quan taøi ñöôïc khieâng quanh ñi quanh laïi nhieàu voøng giöõa tieáng voã tay khoâng ngôùt ñeå tieãn bieät vò Cha chung vaøo loøng ñaát Meï, kí göûi taïi ñoù cho tôùi ngaøy soáng laïi vinh quang.
Thöïc ra coøn 1 leã nghi trong phaàn moä ñeå taùng xaùc, nhöng chæ coù moät soá Hoàng Y ñöôïc tham döï vôùi caùc thuû tuïc phaùp lí ñöôïc thi haønh.
Leã an taùng coù moät khoâng hai trong lòch söû cuûa moät vò Giaùo Hoaøng raát noåi danh ñöôïc chaám döùt, nhöng ñaùm ñoâng daân chuùng vaãn coøn ñöùng y nguyeân taïi choã. Hoï yeân laëng luyeán tieác nhìn leân cöûa soå phoøng Ñöùc Thaùnh Cha hy voïng ngaøi seõ hieän ra töôi cöôøi chuùc laønh cho hoï. Ñaùm ñoâng caùc tín höõu noùi vôùi söùc maïnh cuûa Ñöùc tin nhö caùc tín höõu thôøi trung coå, hoï haèng mô öôùc coù dòp xuaát hieän ñeå daïy chuùng ta moät baøi hoïc saâu saéc veà tín ñieàu cuûa caùc Thaùnh cuøng thoâng coâng.
Nhöng cuõng phaûi ra veà, treân trôøi caùc ñaùm maây ñen vaàn vuõ, tieáng saám ì aàm phía chaân trôøi, tieáng gioù laïi noåi leân laøm reùt laïnh, phaûi noùi raèng: trong luùc Ñöùc Hoàng Y chuû teá thuyeát giaûng gioù noåi leân aàm aàm laøm bay muõ Hoàng Y, Giaùm Muïc, laøm cuoän leân aùo leã cuûa caùc vò ñoàng teá, nhöng gioù chæ laøm tan ñi ñaùm maây ñen treân Quaûng tröôøng, chæ cho pheùp moät ñaùm maây xoøe oâ ra che cho caû quaûng tröôøng roäng lôùn ñeå laøm dòu maùt, nhöng khoâng möa.
Moät vò Giaùm Muïc phía sau toâi buoät mieäng: "Khoâng möa theá môùi tuyeät".
Khoâng möa khaép thaønh Roma töø hoâm Ñöùc Giaùo Hoaøng veà nhaø Cha.
Naêm hoâm roài trôøi raâm maùt ñeå haøng trieäu ngöôøi xeáp haøng döôùi caùc ñaùm maây che chôû ñeå vaøo Ñeàn Thôø vieáng xaùc nhích töøng böôùc chaân... Neáu maø möa chaéc chaén ñau khoå cho ñoaøn con, vaø coù ngöôøi baïo mieäng "Ñoù laø pheùp laï ñaàu tieân cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng".
Baét ñaàu töø hoâm sau caùc leã nghi caàu cho Ñöùc Giaùo Hoaøng haàu heát dieãn ra taïi ñeàn thôø vaø vieáng moä nôi Haàm... trôøi möa taàm taõ suoát ngaøy suoát ñeâm.
Chuùng toâi tìm loái ra veà trong bieån ngöôøi ñoù, vì ñi boä neân thaát laïc moãi ngöôøi moät nôi, sau cuøng toâi gaëp ñöôïc Ñöùc Cha Phaùt Dieäm vaø cuõng ñi nhôø moät chuyeán xe chôû caùc Giaùm Muïc veà nhaø troï Domus Marie gaàn nhaø Foyer Phaùt dieäm.
Treân xe laïi raâm ran baøn taùn veà leã tang Ñöùc Thaùnh Cha vaø ñeà taøi Gioù laïi ñöôïc neâu leân. Coù vò cho raèng Gioù "Thaùnh Linh ngaøy nguõ tuaàn". Caùi cheát vaø ñaùm tang cuûa Ñöùc Thaùnh Cha nhö laøn Gioù trong nhaø tieäc ly xöa, xua tan moïi oaùn thuø giöõa caùc daân toäc ñeå xaây döïng hoøa bình nhö chính Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ thöïc hieän trong caû cuoäc ñôøi: Gioù Thaùnh Linh ñaõ thoåi... Khieán cho Toång thoáng Myõ Bush baét tay ñoái thuû laø vua ngöôøi I-ran. Thuû töôùng Dothaùi baét tay toång thoáng Palestine. Coù theå Theá giôùi khoâng phaân bieät tín ngöôõng, cheá ñoä, chính trò ñeàu ngoài laïi vôùi nhau tröôùc coã quan taøi baèng goã thoâng moäc maïc ñaët treân neàn ñaát.
Gioù töø caùc trang Thaùnh Kinh thöû thaùch loøng tin cuûa Tieân tri Giona laøm naåy sinh maàm caây soáng ñoäng beân cöûa soå. Gioù thoåi vaøo loø löûa caùc Tieân Tri Danien vaø caùc baïn laøm cho maùt dòu.
Gioù thoåi laøm lung lay nghieâng ngaû con thuyeàn cuûa Pheâroâ ñeå thöû thaùch loøng tin cuûa caùc Moân ñeä. Sau ñoù Chuùa laøm pheùp laï gioù im bieån laëng khieán caùc Toâng ñoà phaûi thoát leân: "Ngaøi laø ai maø khieán gioù laëng bieån caâm".
Gioù khoâng bieát töø ñaâu tôùi vaø thoåi ñeán ñaâu, gioù laøm tung caùc phaân boùn vaø mang caùc haït gioáng ñi xa. Gioù bieåu töôïng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn saùng nay trong tang leã Giaùo Hoaøng buøng leân raát maïnh ñem tôùi khaép nôi boán phöông trôøi Haït gioáng chöùng töø vaø söï Thaùnh thieän cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II, ñaõ bò che phuû khieán cho traùi ñaát sinh ra oaùn thuø bò gioù xua tan trong choác laùt.
Roài toâi ñaém chìm trong maáy doøng suy tö:
Gioù laø moät yeáu toá thieâng lieâng voâ hình nhaát trong 4 yeáu toá coù theå noùi laø neùt raát ñaëc tröng trong tang leã Ñöùc Thaùnh Cha hoâm nay. Ñaát ñang chuaån bò ñoùn tieáp linh cöõu ñöïng xaùc Ngaøi trong loøng. Nöôùc töø nhöõng gioït Nöôùc Thaùnh vò Chuû teá raûy treân quan taøi seõ khoâ ñi theo thôøi gian. Löûa baäp buøng chaùy treân ngoïn Neán Phuïc Sinh, rieâng coù Gioù nhö hôi thôû cuûa vuõ truï khoâng theå naøo queân noåi trong tang leã 8/4/2005 hoâm nay. Gioù thoåi tung bay muõ aùo caùc vò Hoàng Y, gioù raøo raøo trong micro khi Ñöùc Hoàng Y chuû teá thuyeát giaûng nhö goõ nhòp cho thöù tieáng Italia pha gioïng Ñöùc cuûa Ngaøi, Gioù laàn giôû caùc trang Phuùc AÂm, Gioù ñeán töø raát xa (töø Vieät nam, Philippines, Indoâneâxia vaø caùc nöôùc nam Myõ).
Suoât quaõng ñöôøng tôùi nhaø Foyer Phaùt Dieäm toâi nhö meâ ñi trong caùc suy tö ñoù.
Quaû nhieân hoâm sau trôøi ñoå möa suoát töø ñeâm keùo daøi daàm deà 5, 6 ngaøy lieàn. Ñöùc Cha Hoøa bay veà ngay Vieät Nam, coøn Ñöùc Toång giaùm Muïc Haø Noäi leân ñöôøng ngaøy Chuùa nhaät 10/4/2005.
Rieâng toâi vaø Ñöùc Cha Yeán Phaùt Dieäm phaûi chôø moät tuaàn môùi coù veù trôû veà Vieät Nam ngaøy Chuùa Nhaät 17/4/2005 mang theo caûm xuùc tuyeät vôøi veà leã an taùng laï luøng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II vaø moät taäp daøy nhöõng baøi baùo vaø hình aûnh veà cuoäc ñôøi, caùi cheát, leã an taùng neân khoâng coù dòp ñeå trình baøy vôùi moïi ngöôøi.
Dö luaän noùi chung raát khen ngôïi vieäc toå chöùc ñaùm tang tuyeät haûo. Phaùt ngoân vieân Navalis cuûa Toøa Thaùnh caùm ôn vaø ngôïi khen: "Caùc boä phaän an ninh Italia giöõ gìn traät töï ngaøy ñeâm khoâng ñeå xaåy ra moät vuï roái loaïn naøo. Thöïc ra coù hai vuï baùo ñoäng giaû veà bom ñaët trong caùc Phi cô nhöng sau ñoù kieåm tra khoâng thaáy gì".
Toaøn theå nöôùc Italia ñeå tang 3 ngaøy, tröôøng hoïc, nhaø maùy, xí nghieäp, saân vaän ñoäng ngöøng caùc cuoäc thi ñaáu theå thao.
Caám caùc chuyeán bay treân baàu trôøi Roma vaøo ngaøy thöù saùu 8/4/2005 vaø hieäu buoân baùn cuõng nghæ trong ngaøy ñoù.
Cuba laø nöôùc xaõ Hoäi Chuû nghóa cuõng ñeå tang Ñöùc Giaùo Hoaøng 3 ngaøy vì nhôù coâng ôn Ngaøi ñaõ ñi thaêm nöôùc naøy, vaø keâu goïi Myõ boû caám vaän kinh teá, quaân söï ñoái vôùi hoï.
Toâi chæ xin trích ôû ñaây moät vaøi caâu noùi cuûa nhaø baùo Myõ Keneth L. Woodward vieát trong taïp chí New Week soá ñaëc bieät veà Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II: "Ngaøi laø moät Linh muïc, laø moät nhaø rao giaûng Tin Möøng, moät thi só, Ñaáng che chôû baûo veä ngöôøi ngheøo, beânh vöïc Ñöùc Tin. Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II ñaõ ñi vaøo truyeàn thuyeát vaø Lòch söû".
Chuùng ta haõy nhaéc laïi caâu noùi cuûa Ñöùc Hoàng Y Ratzinger trong phaàn cuoái baøi giaûng: "Thöa Ñöùc Thaùnh Cha, xin haõy chuùc phuùc cho chuùng con töø cöûa soå nhaø Cha treân Trôøi".
Haø noäi ngaøy 18/04/2005
Giaùm Muïc Giaùo Phaän Thaùi Bình
+ GM Phanxicoâ Xavieâ Nguyeãn Vaên Sang