Söï phaùt trieån
cuûa caùc teá baøo treân cô theå
vaø vaán ñeà Tuoåi Thoï cuûa loaøi ngöôøi
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Söï phaùt trieån cuûa caùc teá baøo treân cô theå vaø vaán ñeà tuoåi thoï cuûa loaøi ngöôøi.
(Radio Veritas Asia - 5/04/2005) - Quyù vò vaø caùc baïn thaân meán. Toaø thaùnh cho bieát, 97 phuùt tröôùc khi ÑTC Gioan Phaoloâ II baêng haø, ngaøi ñaõ nhaän Bí Tích Xöùc Daàu Beänh Nhaân vaø Röôùc Mình Thaùnh Chuùa trong moät Thaùnh Leã ñöôïc cöû haønh ngay taïi phoøng rieâng cuûa ngaøi. Theo lôøi cuûa cha Jarek Cielecki, tröôùc khi ÑTC baêng haø, ngaøi ñaõ nhìn ra cöûa soå nôi maø tröôùc ñaây ngaøi vaãn thöôøng ñöùng ñeå nhìn caùc khaùch haønh höông tuï taäp taïi quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ. Vaø tay phaûi cuûa ngaøi ñaõ ñöa leân ñeå ban Pheùp Laønh cho khaùch haønh höông ñang laàn haït Maân Coâi taïi quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ. Khi lôøi caàu nguyeän keát thuùc, ÑTC ñaõ coá gaéng ñoïc to hai tieáng Amen, vaø moät luùc sau ñoù, ngaøi baêng haø. Toøa Thaùnh cho bieát, nhöõng giôø sau cuøng cuûa ÑTC ñöôïc ñaùnh daáu bôûi nhöõng lôøi caàu nguyeän lieân tuïc bôûi nhöõng ngöôøi ñang coù maët beân caïnh ngaøi, hoøa vôùi söï tham gia cuûa haøng ngaøn tín höõu ñang hieän dieän taïi quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ.
Quyù vò vaø caùc baïn thaân meán. Traûi qua nhieàu theá kyû tröôùc ñaây, theo truyeàn thoáng, thì moät trong nhöõng daáu hieäu ñaùnh daáu söï baêng haø cuûa moät vò giaùo hoaøng laø vieäc ñoùng caùnh cöûa to lôùn ñöôïc goïi laø cöûa ñoàng naèm beân phaûi cuûa quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ. Thoâng thöôøng nhöõng cöûa ñoàng naøy ñöôïc ñoùng laïi vaøo moãi toái luùc 8 giôø vaø ñöôïc môû ra vaøo saùng hoâm sau. Tuy nhieân, laàn naøy ÑTC baêng haø vaøo luùc 9 giôø 37 phuùt toái, giôø Roma, töùc laø sau khi caùc cöûa ñoàng ñaõ ñöôïc ñoùng laïi. Caùc cöûa naøy seõ tieáp tuïc ñoùng cho ñeán khi moät vò Giaùo Hoaøng môùi ñöôïc baàu laïi. Moät truyeàn thoáng khaùc nhö laø daáu hieäu cho bieát ÑTC ñaõ baêng haø laø vieäc ñoùng hai cöûa soå nhìn xuoáng quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ taïi phoøng laøm vieäc cuûa ÑTC.
Maëc cho nhöõng truyeàn thoáng ñaõ coù saün ñoù, trong xaõ hoäi hieän ñaïi naøy, lôøi coâng boá ñaàu tieân veà söï baêng haø cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ ñöôïc Vaên Phoøng Baùo Chí Toøa Thaùnh göûi ñi baèng e-mail cho caùc phoùng vieân treân toaøn theá giôùi, vaø theo nhieàu ngöôøi, thì laàn naøy, hình nhö e-mail, moät caùch naøo ñoù, laïi trôû thaønh daáu hieäu cuûa söï baêng haø cuûa ÑTC.
Theo Toâng Hieán "Universi Dominici Gregis" (Ñoaøn Chieân Toaøn Caàu cuûa Chuùa), do chính ÑTC Gioan Phaoloâ II ban haønh vaøo ngaøy 22 thaùng 2 naêm 1996 veà caùc vaán ñeà lieân heä trong thôøi gian troáng ngoâi cuûa phuû Toâng Toøa, nhö khi vò giaùo hoaøng qua ñôøi, leã an taùng, vieäc baàu giaùo hoaøng môùi, thì vò Chöôûng Nghi caùc nghi leã phuïng vuï cuûa ÑTC hieän nay laø Ñöùc Toång Giaùm Muïc James Harvey ngöôøi Hoa Kyø seõ baùo cho Ñöùc Hoàng Y Nhieáp Chính laø Ñöùc Hoàng Y Eduardo Martinez Somalo, ngöôøi Taây Ban Nha laø ngöôøi seõ ñieàu haønh Toøa Thaùnh trong thôøi gian Giaùo Hoäi chöa coù Giaùo Hoaøng. Hai vò naøy seõ laø nhöõng ngöôøi xaùc nhaän söï baêng haø cuûa ÑTC theo tieán trình sau ñaây:
Tröôùc heát, Ñöùc Hoàng Y Nhieáp Chính töùc laø Ñöùc Hoàng Y Somalo, duøng moät caùi buùa baèng baïc goõ nheï vaøo traùn cuûa ÑTC, vaø goïi 3 laàn teân cuûa ÑTC: Karol! Karol! Karol! Neáu ÑTC khoâng traû lôøi, Ñöùc Hoàng Y Somalo coâng boá laø ÑTC ñaõ baêng haø. Sau ñoù, chính Ñöùc Hoàng Y Somalo seõ duøng chieác buùa baèng baïc naøy ñeå ñaäp naùp chieác nhaãn vaø con daáu cuûa ÑTC, ñeå ñaùnh daáu söï keát thuùc trieàu ñaïi Giaùo Hoaøng cuûa ngaøi. Sau khi laøm vieäc naøy, Ñöùc Hoàng Y Somalo seõ thoâng baùo cho Ñöùc Hoàng Y giaùm quaûn giaùo phaän Roma hieän nay laø Ñöùc Hoàng Y Camillo Ruini ñeå ngaøi thoâng baùo cho caùc tín höõu taïi Roma bieát veà söï ra ñi cuûa ÑTC. Vò Chöôûng Nghi caùc nghi leã phuïng vuï cuûa ÑTC seõ thoâng baùo cho Ñöùc Hoàng Y nieân tröôûng Hoàng Y Ñoaøn töùc laø Ñöùc Hoàng Y Josef Ratzinger ñeå ngaøi chính thöùc baùo tin cho caùc vò Hoàng Y trong Hoàng Y Ñoaøn, vaø trieäu taäp caùc ngaøi veà Roâma ñeå tham döï leã an taùng cuûa ÑTC vaø hoïp Maät Vieän baàu Giaùo Hoaøng môùi. Ñöùc Hoàng Y nieân tröôûng cuõng laø ngöôøi chòu traùch nhieäm thoâng baùo veà söï baêng haø cuûa ÑTC cho caùc vò Ñaïi Söù coù lieân heä ngoaïi giao vôùi Toøa Thaùnh cuõng nhö cho caùc vò laõnh ñaïo cuûa caùc quoác gia treân toaøn theå theá giôùi.
Cuõng theo "Toâng Hieán Ñoaøn Chieân Toaøn Caàu cuûa Chuùa", thì thaùnh leã an taùng phaûi ñöôïc cöû haønh trong thôøi gian töø ngaøy thöù tö cho ñeán ngaøy thöù saùu keå töø ngaøy ÑTC qua ñôøi, vaø sau khi xaùc cuûa ngaøi ñöôïc ñaët taïi Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ ñeå moïi ngöôøi kính vieáng. Maät Vieän Baàu Giaùo Hoaøng khoâng ñöôïc toå chöùc sôùm hôn 15 ngaøy vaø treã hôn 20 ngaøy keå töø ngaøy ÑTC qua ñôøi. Trong quaù khöù, vò Giaùo Hoaøng môùi phaûi nhaän ñöôïc 2 phaàn 3 soá phieáu coïng 1. Tuy nhieân theo luaät môùi thì neáu sau 30 laàn baàu maø khoâng coù keát quaû, nghóa laø khoâng ai nhaän ñöôïc 2 phaàn 3 coïng 1 soá phieáu, thì moät ña soá ñôn giaûn cuõng ñuû ñeå moät ngöôøi naøo ñoù ñöôïc ñaêng quang laøm Giaùo Hoaøng. Ngöôøi coù ñöôïc ña soá phieáu seõ ñöôïc hoûi coù chaáp nhaän ñeå laøm Giaùo Hoaøng hay khoâng. Tieán trình Baàu Giaùo Hoaøng seõ chaám döùt ngay sau khi vò ñoù chaáp nhaän. Baát cöù ngöôøi Coâng Giaùo naøo cuõng coù theå ñöôïc baàu laøm Giaùo Hoaøng. Tuy nhieân neáu moät giaùo daân ñöôïc baàu laøm giaùo hoaøng, ngöôøi ñoù phaûi ñöôïc truyeàn chöùc Linh Muïc vaø Giaùm Muïc ngay sau ñoù.
*
* *
Quí vò vaø caùc baïn thaân meán. Nhaân caùi cheát cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II, trong chöông trình Khoa Hoïc vaø Ñôøi Soáng tuaàn naøy, chuùng ta thöû tìm hieåu taïi sao con ngöôøi khoâng baát töû ñöôïc. Ñeå traû lôøi cho caâu hoûi naøy, nhieàu nhaø khoa hoïc ñaõ ra söùc nghieân cöùu. Coù nhöõng ngöôøi cho raèng ñôøi ngöôøi laø moät khoái löôïng vaät chaát vaø cuoäc ñôøi toàn taïi nhö moät ngoïn neán ñöôïc ñoát leân khi chaøo ñôøi, vaø seõ taét ñi khi neán chaùy heát. Nhöõng naêm gaàn ñaây nhieàu nghieân cöùu thí nghieäm cho pheùp ñöa ra caùc lyù thuyeát Zen veà söï laõo hoùa. Theo ñoù, cuoäc soáng vaø caùi cheát ñaõ ñöôïc laäp chöông trình saün bôûi Zen di truyeàn, töïa nhö trong moãi chuùng ta ñaõ coù saün ñoàng hoà Zen aán ñònh tuoåi thoï. Moät soá nhaø khoa hoïc cho raèng söï ñieàu hoøa chöùc naêng keå caû söï laõo hoùa ñeå kieåm soaùt khoâng phaûi bôûi caùc ñoàng hoà sinh hoïc ñaëc bieät voán coù cuûa toaøn cô theå maø laø cuûa raát nhieàu ñoàng hoà ñaët ôû trong töøng moãi teá baøo. Baèng chöùng cho ñieàu naøy, laø moät phaùt kieán vaøo naêm 1961 cuûa tieán só Hey Flick cuûa tröôøng ñaïi hoïc Florida Hoa Kyø. Tröôùc ñaây, caùc nhaø khoa hoïc vaãn cho raèng caùc teá baøo trong caùc moâ nuoâi caáy coù soá laàn phaân chia khoâng haïn cheá töùc laø baát töû. Nhöng Hey Flick ñaõ chöùng minh ñöôïc raèng chæ coù caùc teá baøo ung thö môùi baát töû coøn nhöõng teá baøo bình thöôøng khaùc chæ phaân chia ñeå giôùi haïn 50 laàn roài ngöng phaân chia vaø cheát ñi. Neáu nhö duøng nhieät ñoä raát thaáp ñeå laøm ngöng phaân chia roài moät thôøi gian sau laïi hoaït hoùa cho noù phaân chia trôû laïi noù vaãn nhôù soá laàn phaân chia tröôùc kia vaø tieáp tuïc phaân chia cho ñeán con soá giôùi haïn laø chaám döùt. Trong thí nghieäm, tieán só Hey Flick ñaõ laøm ñoâng laïnh kyõ caøng vaøi teá baøo ñaõ phaân chia ñöôïc 30 laàn, trong thí nghieäm naøy oâng ñaõ tìm thaáy caùc teá baøo vaãn nhôù laø chuùng ñaõ phaân chia bao nhieâu laàn tröôùc ñaây, vaø coøn phaûi phaân chia bao nhieâu laàn nöõa vaø do ñoù sau khi ñaõ tan baèng, chuùng chæ thöïc hieän coù 20 laàn roài ngöng laïi. Phaân chia ñaày ñuû 50 laàn chæ coù ôû caùc teá baøo baøo thai coøn caùc teá baøo ôû ngöôøi lôùn thì ngöôøi caøng giaø soá laàn phaân chia coøn laïi caøng ít. Hieäu öùng naøy veà sau ñöôïc mang teân laø Hey Flick. Tuy nhieân taùc giaû cuûa phaùt minh naøy cuõng nhö nhieàu nhaø khoa hoïc khaùc, moät thôøi gian daøi sau ñoù, cuõng khoâng giaûi thích ñöôïc nguyeân nhaân haønh ñoäng naøy cuûa caùc teá baøo.
Ñeå hieåu roõ vaán ñeà naøy chuùng ta haõy noùi vaøi lôøi veà ADN. Phaân töû ADN ñöôïc caáu thaønh töø hai chuoãi xoaén Boâly Neâo Cleâotic. chuoãi noï xoaén quanh chuoãi kia taïo neân chuoãi xoaén keùp do hai nhaø khoa hoïc treû Croatsen vaø Kris tìm ra. Cho ñeán naêm 1973, nhaø khoa hoïc Alexy Palovnikov thuoäc Lieân Soâ cuõ, ñöa ra giaû thuyeát laø cöù moãi laàn phaân chia cuûa teá baøo, phaân töû ADN laïi ngaén ñi moät ít. Söï quaù ngaén khoâng traùnh khoûi cuûa caùc phaân töû ADN ñöôïc Olo Diskov goïi laø söï Com Meùt Leâ hay caùc khuùc cuoái. Nhieàu coá gaéng nhaèm ñeå giaûi thích hieän töôïng Com Meùt Leâ ADN. Tuy nhieân noù hieän ra nhö theá naøo thì cho ñeán nay caùc phöông tieän thöïc nghieäm chöa cho pheùp khaúng ñònh chính xaùc. Ñieàu naøy ñaõ khieán cho nhieàu nhaø khoa hoïc raát quan taâm. Khoa hoïc gia Barbara Marlingtov, ngöôøi ñöôïc giaûi thöôûng Nobel veà Y Hoïc khi nghieân cöùu veà baép ñaõ thaáy raèng nhöõng saéc theå trôû neân khoâng oån ñònh moät caùch laï luøng khi chuùng bò phaân chia ra. Hermen Muler, ngöôøi cuõng töøng ñöôïc giaûi Nobel cuõng coù nhöõng nhaän ñònh töông töï nhö Barbara khi nghieân cöùu loaøi ruoài daám. ÔÛ caùc ñaàu muùt nhieàu saéc theå bình thöôøng phaûi toàn taïi moät caáu truùc phaân töû naøo ñoù coù taùc duïng oån ñònh chuùng vaø Hermen Muler goïi chuùng laø Teâ Loâ Meâ Reùt. Caùc Teâ Loâ Meâ Reùt nhö moät thöù baûo hieåm laøm chaäm hieäu öùng cuûa thôøi gian ñoái vôùi caùc nhieåm saéc theå. Ngaøy nay vôùi nhöõng kyû thuaät hieän ñaïi ngöôøi ta ñaõ coù theå taùch rieâng caùc Teâ Loâ Meâ Reùt ra khoûi chuoãi ADN laøm roõ söï ruùt ngaén Teâ Loâ Meâ Reùt cuõng nhö ñaõ ñöôïc nhòp ñieäu to ngaén cuûa Teâ Loâ Meâ Reùt chia caùc teá baøo. Ngöôøi coù tuoåi caøng cao thì Teâ Loâ Meâ Reùt cuûa hoï caøng ngaén vaø khi caùc Teâ Loâ Meâ Reùt trôû neân quaù ngaén thì caùc nhieåm saéc theå seõ keùm beàn vöõng, chuùng khoâng theå baùm vaøo ñöôïc maïng nhaân teá baøo, chuùng bò dính vaøo nhau vaø coù hình daïng kyø dò. Keát quaû laø caùc teá baøo khoâng theå phaân chia ñöôïc nöõa. Caùc nhaø nghieân cöùu hieän ñang baét ñaàu ñaùnh giaù kích thöôùc cuûa Teâ Loâ Meâ Reùt nhö moät thöôùc ño chuaån xaùc tuoåi thoï cuûa caùc teá baøo. Thaäm chí nhaø khoa hoïc gia Kenvin Harley coøn cho raèng, neáu khi sinh ra maø Teâ Loâ Meâ Reùt cuûa moät ngöôøi naøo ñoù ngaén hôn bình thöôøng thì caùc teá baøo cuûa ngöôøi ñoù seõ coù tuoåi thoï ngaén hôn moät caùch töông öùng.
Quí vò vaø caùc baïn thaân meán. Coù leõ khoâng laâu nöõa khoa hoïc seõ tìm ra ñöôïc thöôùc ño cuoäc ñôøi, baûn chaát cuûa vaán ñeà tuoåi thoï, ñeå tìm caùch taêng thôøi gian soáng cho loaøi ngöôøi.
Thaân aùi kính chaøo quyù vò vaø caùc baïn.
(Vaên Kim)