Toå chöùc theo doõi nhaân quyeàn cho bieát
ñoàng baøo Thöôïng Taây Nguyeân Vieät Nam
ñang soáng trong lo sôï sau vuï ñaøn aùp
hoài Leã Phuïc Sinh 2004
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Toå chöùc theo doõi nhaân quyeàn cho
bieát ñoàng baøo Thöôïng Taây Nguyeân Vieät Nam ñang soáng trong lo
sôï sau vuï ñaøn aùp hoài Leã Phuïc Sinh 2004.
Haø
Noäi [AFP 28/05/2004] - Hoâm thöù Saùu 28/05/2004, Toå Chöùc Theo Doõi
Nhaân Quyeàn cho bieát: vì sôï bò baét vaø tra taán, haèng traêm ngöôøi
Thöôïng taïi Taây Nguyeân Vieät Nam phaûi laãn troán.
Trong
moät cuoäc ñaøn aùp tieáp theo nhöõng cuoäc bieåu tình cuûa ñoàng
baøo Thöôïng Taây Nguyeân Vieät Nam trong hai ngaøy 10 vaø 11/04/2004,
haøng traêm coâng an, ñöôïc yeåm trôï baèng xe taêng boïc saét, ñaõ
ñöôïc boá trí trong vuøng ngheøo naøn naøy.
OÂng
Sam Zarifi, phoù giaùm ñoác cuûa Toå Chöùc Theo Doõi Nhaân Quyeàn Phaân
Boä AÙ Chaâu, ñaõ cho bieát nhö sau: Vuøng Taây Nguyeân Vieät Nam ñang
bò phong toaû. Ngöôøi Thöôïng khoâng ñöoïc töï do rôøi boû laøng
maïc cuûa hoï. Hoï bò ñe doaï traû ñuõa neáu hoï cung caáp cho theá
giôùi beân ngoaøi tin töùc veà nhöõng cuoäc ñaøn aùp.
Trong
moät baûn baùo caùo daøi 11 trang, Toå chöùc theo doõi nhaân quyeàn
ghi laïi chöùng töø maét thaáy tai nghe cuûa nhöõng ngöôøi thöôïng
vaø nhöõng baûn baùo caùo vieát tay cuûa nhöõng nhaø laõnh ñaïo
toân giaùo taïi Dak Nong veà nhöõng cuoäc ñaøn aùp.
OÂng
Zarifi noùi: ñaây quaû laø moät tình traïng bi ñaùt. Nhieàu ngöôøi
bò ñaùnh gaãy xuông, vôõ soï trong cuoäc bieåu tình. Hoï ñaõ rôøi
boû laøng maïc vaø giôø ñaây khoâng coù thöïc phaåm vaø thuoác
thang. Hoï khoâng theå vöôït bieân giôùi sang Campuchia vì sôï bò
baét giöõ vaø traû veà Vieät nam.
Toå
chöùc Theo Doõi nhaân quyeàn noùi raèng trong cuoäc bieåu tình ñoøi
laïi ñaát ñai cuûa toå tieân vaø phaûn ñoái nhöõng vuï ñaøn aùp
toân giaùo, haèng traêm ngöôøi Thöôïng bò thöông vaø haøng chuïc
ngöôøi bò gieát cheát taïi Dak Lak, Gia Lai vaø Laâm Ñoàng. Tuy nhieân,
Nhaø Caàm Quyeàn Vieät Nam noùi raèng chæ coù hai ngöôøi bò gieát
cheát vaø qui traùch cho Toå Chöùc Ngöôøi Thöôïng taïi Hoa Kyø giöït
giaây.
Tröôùc
aùp löïc cuûa quoác teá, Haø Noäi ñaõ cho pheùp caùc nhaø ngoaïi
giao, caùc toå chöùc Lieân Hieäp Quoác vaø moät soá kyù giaû
ñöôïc ñeán tham quan vuøng Taây Nguyeân, nhöng döôùi söï giaùm
saùt chaët cheõ cuûa nhaø caàm quyeàn ñòa phöông. Rieâng caùc phoùng
vieân cuûa haõng thoâng taán AFP cho bieát hoï khoâng ñöôïc pheùp
leân vuøng naøy.
Toå Chöùc Theo Doõi Nhaân Quyeàn toá caùo nhaø caàm quyeàn Haø noäi coá tình che ñaäy bieán coá. Toå chöùc naøy noùi raèng nhöõng nguôøi Thöôïng bò nhaø caàm quyeàn coïng saûn Vieät Nam ñe doaï traû ñuõa neáu hoï noùi ñieàu gì tieâu cöïc veà Nhaø Nöôùc.
(Chu Vaên)