Baøn veà Boái caûnh vaø Vieãn Töôïng
cuûa Naêm Thaùnh Theå
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Baøn
veà Boái caûnh vaø Vieãn Töôïng cuûa Naêm Thaùnh Theå.
(Radio
Veritas Asia 12/10/2004) - Quyù vò vaø caùc baïn thaân meán. Trong cuoäc
hoïp baùo hoâm thöù Saùu, ngaøy 8 thaùng 10 naêm 2004, ñeå giôùi
thieäu Toâng Thö cuûa Ñöùc Thaùnh Cha cho Naêm Thaùnh Theå, sau khi
Ñöùc Hoàng Y Francis Arinze trình baøy
toång quaùt veà noäi dung cuûa Toâng
Thö, thì Ñöùc Toång Giaùm Muïc Ñoâminicoâ Sorrentino, Toång Thö kyù
Boä Phuïng Töï vaø Kyû Luaät Bí Tích, giaûi thích veà Boái Caûnh
vaø Vieãn Töôïng cuûa Toâng thö.
Muïc
thôøi söï hoâm nay (12/10/2004) xin göûi ñeán quyù vò vaø caùc baïn
vaøi lôøi toùm löôïc veà phaàn giaûi thích naày.
Tröôùc
heát, Ñöùc Toång Giaùm Muïc, Toång thö kyù boä Phuïng Töï vaø Kyû
Luaät Bí Tích, xaùc ñònh raèng Toâng Thö cuûa ÑTC cho NaêmThaùnh
Theå, khoâng phaûi laø moät saùng kieán “naèm
ngoaøi thôøi gian”, nhöng ñöôïc ñaët trong moät boái caûnh cuï
theå, tieáp lieàn vôùi Ñaïi Naêm Thaùnh 2000 vaø vôùi Coâng Ñoàng
Vaticanoâ thöù hai. Naêm Thaùnh Theå laø nhö moät “Naêm Toång Hôïp”,
moät choùp ñænh cuûa troïn moät
con ñöôøng ñaõ ñi qua.
Trong
toâng thö ñeå keát thuùc Ñaïi
Naêm Thaùnh 2000 vöøa ñoàng thôøi ñeå ñeà ra chöông trình haønh
ñoäng cho moïi thaønh phaàn giaùo hoäi vaøo khôûi ñaàu ngaøn naêm
môùi --- töùc toâng thö coù
töïa ñeà “Böôùc Vaøo Ngaøn Naêm Môùi” ---, ÑTC ñaõ ñöa ra
ba “chieàu kích” caên baûn cuûa ñôøi soáng kitoâ. Ba chieàu kích
ñoù laø: (1) moät cuoäc khôûi
haønh môùi töø Chuùa Kitoâ, (2) moät neáp soáng kitoâ
noåi baät ñaëc tính chieâm nieäm, vaø (3) moät chöùng taù baèng
ñôøi soáng ñöùc tin ñích thöïc.
1. Veà chieàu kích thöù nhaát, -- moät cuoäc khôûi haønh môùi töø Chuùa Kitoâ.
Toâng
thö “Böôùc Vaøo Ngaøn Naêm
môùi” ñaõ ñöa ra moät coâng
thöùc thöôøng ñöôïc laëp ñi laëp laïi nhieàu laàn sau ñoù; ñoù
laø coâng thöùc “Haõy baét ñaàu laïi töø Chuùa Kitoâ”. Keát
thuùc Ñaïi NaêmThaùnh 2000, ÑTC Gioan Phaoloâ II trao cho
toaøn theå coäng ñoaøn kitoâ moät
Dung Maïo ñeå chieâm ngaém, moät con ngöôøi cuï theå ñeå gaëp gôõ;
Dung maïo ñoù, con nguôøi ñoù, chính laø Chuùa Gieâsu Kitoâ. Theo
Ñöùc Thaùnh Cha, ngöôøi kitoâ hoâm nay, vaøo luùc khôûi ñaàu ngaøn naêm thöù ba cuûa
kyû nguyeân kitoâ, caàn phaûi ñi laïi con ñöôøng cuûa nhöõng moân
ñeä ñaàu tieân, nhöõng keû ñaõ gaëp ñöôïc Chuùa Gieâsu Kitoâ nôi
bôø hoà Galileâo hoaëc nôi bôø soâng Giordanoâ,
ñaõ laéng nghe nhöõng lôøi giaûng daïy cuûa Chuùa trong voøng
ba naêm, ñaõ ñöôïc söùc maïnh cuûa Chuùa Phuïc Sinh taùi taïo sau
khi ñaõ traûi qua côn khuûng hoaûng do caùi cheát cuûa Chuùa gaây ra.
Trong
toâng thö vöøa ñöôïc coâng boá cho Naêm Thaùnh Theå, --- toâng thö
coù töïa ñeà laø: “Laïy Chuùa, xin haõy ôû laïi vôùi chuùng
con!” --- ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ coá yù choïn
bieán coá Chuùa Phuïc Sinh hieän ra cho hai moân ñeä treân
ñöôøng veà EÂ-Mau, laøm hình aûnh
gôïi höùng cho Naêm Thaùnh Theå. Ñoù laø con ñöôøng cuûa nhöõng
moân ñeä ñaàu tieân cuûa Ñaáng Phuïc Sinh. Ñoù cuõng phaûi laø
con ñöôøng cuûa nhöõng ñoà ñeä cuûa Chuùa vaøo luùc khôûi ñaàu
ngaøn naêm thöù ba. Ñöùc Gioan
Phaoloâ II chuû yù nhaán maïnh ñeán cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa Kitoâ. Caùm doã cuûa ngöôøi kitoâ trong nhöõng
giai ñoaïn lòch söû ñaõ qua, vaø nhaát laø cuûa giai ñoaïn lòch söû
hieän taïi, laø caùm doã ruùt goïn Chuùa Gieâsu Kitoâ, Thaày mình,
veà nhöõng chieàu kích theo maãu möïc rieâng cuûa mình. Ñoâi khi, vôùi
nhöõng yù ñònh toát cuûa vieäc ñoái thoaïi, ngöôøi ta rôi vaøo
nguy hieåm “giaõm giaù” Chuùa Kitoâ, giaõm bôùt Ñöùc Tin vaøo maàu
nhieäm Ngoâi Lôøi, Con Thieân Chuùa, nhaäp theå laøm ngöôøi. Vì theá
caàn phaûi taùi khaúng ñònh vai troø
trung taâm cuûa Chuùa Kitoâ, nhö Ñöùc Coá Giaùo Hoaøng Phaoloâ
VI ñaõ laøm trong baûn Kinh Tin Kính, ñöôïc goïi laø “Lôøi
Tuyeân Xöng Ñöùc Tin” cuûa Ñöùc Phaoloâ Ñeä Luïc. Ñöùc Gioan
Phaoloâ II ñaõ baét ñaàu trieàu giaùo hoaøng vôùi lôøi tuyeân xöng
Ñöùc Tin vaøo Chuùa Kitoâ, trong thoâng ñieäp ñaàu tieân veà Chuùa
Gieâsu Kitoâ, Ñaáng cöùu chuoäc con ngöôøi. Sau ñoù, trong NaêmThaùnh
2000 vaø trong thôøi gian haäu Naêm Thaùnh, Ñöùc Gioan Phaoloâ II thöôøng
trôû laïi vôùi kinh nghieäm gaëp gôõ naày. Naêm Maân Coâi vöøa keát thuùc cuõng ñaõ môøi goïi
toaøn theå giaùo hoäi haõy gaëp gôõ Chuùa Kitoâ, nhôø
Meï Maria, qua lôøi kinh Maân Coâi. Trong thoâng ñieäp “Giaùo
Hoäi töø Thaùnh Theå”, Ñöùc Gioan Phaoloâ II
ñaõ maïnh meõ ñeà nghò laïi vai troø trung taâm cuûa Chuùa
Kitoâ. Vaø nhö theá, chuùng ta ñöôïc daãn ñeán “Naêm Thaùnh Theå”,
vaø ñöôïc nhaéc nhôù raèng Chuùa Kitoâ trao ban chính mình cho chuùng
ta trong bí tích Thaùnh Theå. Trong bí
tích Thaùnh Theå, Chuùa Kitoâ ñeán gaëp con ngöôøi, trôû neân
“cuûa aên” nuoâi soáng con ngöôøi, nhôø qua Baùnh vaø Ruôïu ñaõ
ñöôïc “bieán theå” thaønh Mình vaø Maùu Thaùnh Chuùa. Naêm Thaùnh
Theå laø thôøi gian thuaän tieän ñeå
giuùp cho coäng ñoaøn kitoâ ñöôïc
yù thöùc maïnh meõ veà maàu nhieäm naày.
2. Chieàu kích thöù hai cuûa ñôøi soáng kitoâ laø söï chieâm nieäm.
Giaùo
Hoäi trôû thaønh tröôøng daïy caàu nguyeän. Chieàu kích “chieâm
nieäm” cuûa kitoâ giaùo ñöôïc laøm noåi baät. Beân trong coäng ñoaøn kitoâ,
sau haøng chuïc naêm chòu aûnh höôûng cuûa söï traàn tuïc hoùa,
söï phuïc höng ñôøi soáng thieâng lieâng ñöôïc theå hieän
trong nhieàu hình thöùc khaùc nhau. Ñieàu naày cho thaáy nhu caàu chieâm
nieäm khoâng theå naøo huûy dieät ñöôïc trong taâm hoàn con ngöôøi.
Ñöùc Gioan Phaoloâ II nhaán maïnh ñeán söï khaån thieát phaûi trao
laïi cho coäng ñoaøn kitoâ nhöõng kho taøng cuûa söï chieâm nieäm
kitoâ. Trong toâng thö ñöôïc coâng boá vaøo thaùng 12 naêm 2003, ñeå
kyû nieäm 40 naêm Hieán Cheá veà Phuïng Vuï cuûa Coâng Ñoàng
Vaticanoâ II, Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ yeâu caàu haõy ñaøo saâu coâng
cuoäc canh taân do Coâng Ñoàng thöïc hieän, nhaát laø trong laõnh vöïc
tu ñöùc phuïng vuï. Trong boái caûnh
naày, yù nghóa cuûa NaêmThaùnh Theå ñöôïc laøm noåi baät. Bí Tích
Thaùnh Theå ñöôïc nhaéc ñeán trong Naêm Thaùnh Theå, cuõng laø bí
tích Thaùnh Theå cuûa moïi ngaøy, nhöng ñöôïc coäng ñoaøn giaùo
hoäi chuù yù ñeán nhieàu hôn, ngoõ
haàu bí tích Thaùnh Theå trôû neân --- trong taâm hoàn tín höõu ---
(trôû neân) nguoàn maïch vaø
choùp ñænh cuûa ñôøi soáng kitoâ.
3.
Khía caïnh thöù ba cuûa ñôøi soáng kitoâ laø “tính caùch ñích
thöïc cuûa moät chöùng taù baèng ñôøi soáng”.
Trong
nhieàu laàn khaùc nhau, khôûi söï töø toâng thö
“Böôùc Vaøo Ngaøn Naêm môùi” ñöôïc coâng boá luùc keát
thuùc Ñaïi Naêm Thaùnh 2000, cho ñeán toâng thö
“Laïy Chuùa, haõy ôû laïi vôùi chuùng con!” vöøa ñöôïc
coâng boá ñeå cöû haønh Naêm Thaùnh
Theå, Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II luoân
chuù yù nhaéc laïi cho coäng ñoaøn kitoâ raèng Ñöùc Tin phaûi
ñöôïc theå hieän trong chöùng taù baèng ñôøi soáng. Ñöùc Gioan
Phaoloâ II luoân noùi ñeán moät neàn tu ñöùc veà hieäp thoâng vaø
nhaán maïnh ñeán söï daán thaân thöïc hieän ñöùc baùc aùi. Thay
vì chæ chieám moät
giaây phuùt rieâng reû naøo ñoù, Bí Tích Thaùnh Theå chieáu
toûa vaø bao truøm troïn heát moïi giaây phuùt cuûa ñôøi soáng kitoâ.
Bí tích Thaùnh Theå thoâi thuùc tín höõu trôû thaønh chöùng nhaân
cuûa Ñaáng Phuïc Sinh, ñeå bieán ñoåi theá giôùi, laøm cho theá giôùi
ñöôïc daäy men nhöõng giaù trò phuùc aâm. Trong toâng thö, ÑTC khoâng
chæ döøng laïi ôû nhöõng khía caïnh cöû haønh vaø chieâm nieäm
cuûa bí tích Thaùnh Theå, nhöng coøn tieán xa hôn, ñeå nhaán maïnh
ñeán söï daán thaân cuûa tín höõu trong lòch söû, nhaát laø trong
vieäc xaây döïng hoøa bình vaø trong vieäc phuïc vuï cho nhöõng keû
beù nhoû nhaát.
Tuy
nhieân ÑTC khoâng ñi vaøo nhöõng chi tieát thöïc haønh cuï theå. ÑTC
chæ ñeà ra nhöõng ñieåm thieát yeáu, nhöõng ñònh höôùng caên baûn,
vaø ngaøi daønh traùch nhieäm toå chöùc caùch cuï theå nhöõng sinh
hoaït cuûa NaêmThaùnh Theå cho vò giaùm muïc,
chuû chaên cuûa coäng ñoaøn
giaùo hoäi taïi ñòa phöông.
Keát
thuùc cho nhöõng giaûi thích cuûa mình, nhö ñöôïc trình baøy
vaén taét treân ñaây, Ñöùc Toång Giaùm Muïc, Toång Thö Kyù cuûa
Boä Phuïng Töï vaø Kyû Luaät Bí Tích ñaõ cho bieát theâm raèng,
trong voøng moät tuaàn leã nöõa, Boä Phuïng Töï seõ coâng boá taäp
Phuï Luïc, ñeå ñeà ra vaøi sinh hoaït boå tuùc cho nhöõng ñònh höôùng
caên baûn cuûa Toâng Thö. Taäp Phuï Luïc naày seõ chuù yù nhieàu ñeán
khía caïnh “tu ñöùc Thaùnh Theå”.
Bí
Tích Thaùnh Theå ñöôïc TIN Yeâu, ñöôïc cöû haønh, vaø ñöôïc
soáng thaät trong ñôøi soáng cuûa tín höõu. Ñoù laø vieãn töôïng
lyù töôûng cuûa Naêm Thaùnh Theå, töø thaùng 10 naêm 2004 cho ñeán
thaùng 10 naêm 2005.
Heïn gaëp laïi quyù vò vaø caùc baïn.
(Ñaëng Theá Duõng)