Boä Phim Cuoäc Thöông Khoù cuûa Chuùa Kitoâ
coù theå ñoùng goùp höõu hieäu
cho cuoäc ñoái thoaïi ñích thöïc
giöõa ngöôøi Kitoâ vaø ngöôøi Do thaùi
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Boä
Phim “Cuoäc Thöông Khoù cuûa Chuùa Kitoâ” coù theå ñoùng goùp höõu
hieäu cho cuoäc ñoái thoaïi ñích thöïc giöõa ngöôøi Kitoâ vaø ngöôøi
Do thaùi.
Tin
Hoa Kyø (Apic 7/03/2004) - Linh muïc William Fulco, doøng teân, ngöôøi
Hoa Kyø, laø keû chuyeån dòch nhöõng maåu ñoái thoaïi trong phim
“Cuoäc Thöông Khoù cuûa Chuùa Kitoâ” ra tieáng latinh vaø tieáng
arameâen, ñaõ quaû quyeát raèng: boä
phim cuûa Mel Gibson coù theå ñoùng goùp cho cuoäc ñoái thoaïi ñích
thöïc giöõa theá giôùi kitoâ giaùo vaø theá giôùi do thaùi giaùo.
Linh
muïc doøng teân William Fulco, hieän laø giaùo sö
cuûa vieän coå ngöõ vaø khaûo coå cuûa Ñaïi Hoïc Loyola
Marymount, taïi Los Angeles, Hoa Kyø. Ñoái
vôùi cha, boä phim khoâng coù caûnh hay maåu ñoái thoaïi naøo coù
tinh thaàn “baøi do thaùi caû”, keå caû nhöõng caûnh hay maåu ñoái
thoaïi maø nhöõng keû quaù khích thuoäc nhöõng toå chöùc Do thaùi
taïi Hoa Kyø cho laø choáng do thaùi.
Trong
khi ñoù, Ñöùc Toång Giaùm Muïc John Foley, chuû tòch Hoäi Ñoàng Toøa
Thaùnh veà Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi, cuõng ñaõ leân tieáng cho raèng
trong boä phim khoâng coù choå naøo cho thaáy coù tinh thaàn baøi do
thaùi caû. Leân tieáng trong Ñaïi Hoäi cuûa Toå Chöùc “Trôï Giuùp
caùc giaùo hoäi ñau khoå”, dieãn ra taïi Augsbourg, beân Ñöùc tuaàn
qua, Ñöùc Toång Giaùm Muïc John Foley nhaän ñònh raèng nhöõng lôøi
toá caùo phim “Cuoäc Thöông Khoù cuûa Chuùa Kitoâ” coù tinh thaàn
baøi do thaùi, chæ laøm gia taêng chuù
yù vaø quaûng caùo cho boä phim maø thoâi.
Phaàn
cha William Fulco thì ngaøi khuyeân toát
hôn laø haõy ñích thaân xem boä phim naày tröôùc, roài haõy quyeát
ñònh xem boä phim coù tinh thaàn baøi
do thaùi hay khoâng. Cha coøn cho raèng boä phim “Cuoäc Thöông Khoù
cuûa Chuùa Kitoâ” ghi daáu giai ñoaïn môùi trong nhöõng töông quan
giöõa ngöôøi kitoâ vaø ngöôøi do thaùi, vaø coå voõ moät cuoäc
ñoái thoaïi ñích thöïc giöõa hai beân. Söï thaät coù theå gaây
thöông tích, nhöng veà laâu veà daøi chæ coù söï thaät môùi giuùp
tieán tôùi.
Ñöôïc
bieát nhöõng maåu ñoái thoaïi trong phim ñöôïc
soaïn baèng tieáng Anh, nhöng sau ñoù ñaõ ñöôïc linh muïc
William Fulco chuyeån dòch sang tieáng latinh vaø tieáng arameâen, ñeå
duøng trong boä phim. Vì theá, boä phim “Cuoäc Thöông Khoù cuûa Chuùa
Kitoâ” ñöôïc trình chieáu cho coâng chuùng vôùi caùc nhaân vaät
noùi tieáng latinh hay tieáng Arameâen, vaø vôùi phuï ñeà baèng tieáng
Anh. Tieáng Arameâen laø ngoân ngöõ Chuùa Gieâsu ñaõ noùi. Hieän nay
ngoân ngöõ arameâen naày ñaõ
trôû thaønh “ngoân ngöõ cheát”. Chæ coøn taïi vaøi nôi nhoû
ôû Trung Ñoâng, chaúng haïn nhö taïi laøng MAALOULA, naèm ôû phía
baéc cuûa thaønh Damas, beân Vuong Quoác Syria hieän nay,
vaø taïi vaøi laøng ôû vuøng Mossoul, mieàn baéc
cuûa Irak, thì ngöôøi daân ñòa
phöông coøn noùi tieáng Arameâen.
Linh muïc William Fulco giaûi thích lyù do taïi sao phaûi duøng tieáng latinh vaø tieáng Arameân trong phim, nhö sau: “Xöû duïng nhöõng coå ngöõ coù taùc duïng “giaûi phoùng” Chuùa Gieâsu ra khoûi “aûnh höôûng” cuûa moät neàn vaên hoùa rieâng bieät. Neáu boä phim xöû duïng tieáng Anh, hay tieáng Ñöùc, hoaëc tieáng YÙ, thì khaùn thính giaû cuûa boä phim coù leõ seõ hieåu Chuùa Gieâsu theo laêng kín cuûa neàn vaên hoùa ñi lieàn vôùi ngoân ngöõ ñoù. Vì theá, vôùi ngoân ngöõ (latinh vaø arameâen) ñöôïc duøng trong phim, khaùn thính giaû seõ ñöôïc ñöa vaøo trong theá giôùi cuûa Chuùa Gieâsu vaøo thôøi cuûa Chuùa, maø khoâng bò “ñöa vaøo” moät theá giôùi khaùc.
(Ñaëng Theá Duõng)