Söù Ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha cho ngaøy

Theá Giôùi Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi naêm 2004

Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines

Phaàn I Söù Ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha cho ngaøy “Theá Giôùi Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi” naêm 2004.

(Radio Veritas Asia 27/01/2004) - Quyù vò vaø caùc baïn thaân meán, Thöù Baûy, ngaøy 24 thaùng Gieâng naêm 2004, laø ngaøy leã Kính Nhôù Thaùnh Phanxicoâ Ñeä Saleâ, quan thaày cuûa caùc Baùo Chí Coâng Giaùo, ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ aán kyù vaø coâng boá söù ñieäp cho ngaøy “Theá Giôùi Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi”, seõ ñöôïc cöû haønh vaøo ngaøy 23 thaùng 5 naêm 2004. Ñaây  seõ laø Ngaøy Theá Giôùi Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi  laàn thöù 38; vaø söù ñieäp cuûa ÑTC cho ngaøy naày coù chuû ñeà nhö sau: “Caùc Phöông Tieän Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi vaø Gia Ñình: moät lieàu lónh vaø vaø moät söï phong phuù”.  ÑTC muoán noùi raèng “moïi noäi dung cuûa vieäc truyeàn thoâng ñeàu coù chieàu kích luaân lyù. Phaåm tính luaân lyù cuûa con ngöôøi gia taêng hoaëc bò giaõm xuoáng, tuøy theo nhöõng lôøi noùi maø con ngöôøi phaùt bieåu, cuõng nhö  tuøy theo  nhöõng söù ñieäp maø con ngöôøi choïn laéng nghe”. Vì theá ÑTC keâu goïi nhöõng baäc laøm cha meï vaø caùc nhaø giaùo duïc haõy khoân ngoan vaø bieát phaân bieät trong vieäc xöû duïng nhöõng phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi, bôûi vì nhöõng quyeát ñònh choïn löïa cuûa hoï coù aûnh höôûng saâu ñaäm treân caùc treû nhoû vaø treân giôùi treû. AÙp duïng vaøo trong laõnh vöïc gia ñình, ÑTC than phieàn laø caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi raát thöôøng trình baøy caùch meùo moù veà gia ñình vaø veà ñôøi soáng gia ñình. Vaø nhö theá, caùc phöông tieän naày gaây ra nhöõng thieät haïi cho gia ñình cuõng nhö cho xaõ hoäi, vì gia ñình laø teá baøo caên baûn cuûa xaõ hoäi. Quaû Thaät coù nhöõng nguy hieåm, nhöõng lieàu lónh, maø caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi ñaõ vaø coøn ñang gaây ra cho gia ñình. Nhöng khoâng phaûi chæ coù nhöõng ñieàu tieâu cöïc. Coøn coù nhöõng ñieåm tích cöïc maø caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi coù theå mang ñeán cho gia ñình, laøm cho gia ñình vaø ñôøi soáng gia ñình ñöôïc theâm phong phuù. Chính vì theá maø Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II ñaõ choïn chuû ñeà cuûa söù ñieäp cho Ngaøy Theá Giôùi Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi naêm 2004 nhö sau: “Nhöõng phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi vaø gia ñình: moät söï lieàu lónh vaø moät söï phong phuù.” Chuùng toâi seõ laàn löôït giôùi thieäu söù ñieäp naày cho quyù vò vaø caùc baïn.

Tröôùc khi ñoïc phaàn thöù nhaát cuûa söù ñieäp, chuùng toâi xin löu yù chi tieát sau ñaây:

Baûn Vaên cuûa Söù ñieäp ñaõ ñöôïc ñoàng thôøi coâng boá baèng caùc thöù tieáng AÂu Chaâu, nhö tieáng Anh,  tieáng Phaùp, tieáng YÙ, tieáng Ñöùc, tieáng Taây Ban Nha. Ghi chuù cuûa Toøa Thaùnh cho bieát theâm raèng  “Baûn Vaên goác” cuûa Söù Ñieäp laø baèng tieáng Anh, roài ñöôïc chuyeån dòch sang caùc thöù tieáng khaùc. Chuùng toâi muoán löu yù chi tieát naày, bôûi vì  chuû ñeà cuûa Söù Ñieäp coù moät chi tieát khaùc nhau giöõa baûn goác baèng tieáng Anh vaø nhöõng baûn dòch baèng caùc thöù tieáng khaùc.

Baèng tieáng Anh, chuû ñeà cuûa Baûn Vaên Goác laø: “Nhöõng phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi vaø gia ñình: moät lieàu lónh vaø moät söï phong phuù”. Chuùng ta löu yù ñeán töø  “Vaø”, trong caâu vaên so saùnh: “Nhöõng phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi vaø gia ñình”.

Trong khi ñoù, chuû ñeà cuûa nhöõng baûn vaên baèng caùc thöù tieáng khaùc, nhö tieáng Phaùp, tieáng YÙ, thì khoâng duøng lieân töø  “Vaø”,  maø duøng töø  “Trong”. Chuû ñeà ñöôïc noùi leân nhö sau: “Nhöõng phöông tieän truyeàn thoâng TRONG gia ñình: moät lieàu lónh vaø moät söï phong phuù.”

Tuy nhieân, xeùt vì caùc baûn Vaên cuûa Söù Ñieäp ñeàu ñaõ ñöôïc Toøa Thaùnh chính thöùc coâng boá baèng nhieàu thöù tieáng khaùc nhau, neân chuùng ta coù theå noùi caû hai caùch hieåu vaø dieãn taû --- baèng töø  Vaø hay töø  Trong --- ñeàu ñöôïc chính thöùc nhìn nhaän. Chuùng ta coù theå hieåu vaø noùi baèng hai caùch; caùch thöù nhaát ta coù theå noùi nhö sau: “Nhöõng phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi Vaø gia ñình”. Vaø caùch thöù  hai: “Nhöõng phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi Trong gia ñình”.

Sau nhaän xeùt treân, giôø ñaây muïc thôøi söï môøi quyù vò vaø caùc baïn nghe qua soá I cuûa Söù  Ñieäp nhö sau:

“Anh chò em thaân meán,

1. Söï  phaùt trieån ngoaïi thöôøng nhöõng phöông tieän kyõ thuaät truyeàn thoâng xaõ hoäi vaø vieäc caøng ngaøy caøng coù saün nhöõng phöông tieän naày cho nhieàu ngöôøi hôn, caû hai ñaõ mang ñeán nhöõng cô may ñaëc bieät, ñeå laøm phong phuù cuoäc soáng khoâng nhöõng cuûa nhöõng caù nhaân, nhöng coøn cuûa nhöõng gia ñình nöõa. Ñoàng thôøi, nhöõng gia ñình ngaøy nay ñang ñoái dieän vôùi nhöõng thaùch thöùc môùi phaùt sinh töø nhöõng söù ñieäp khaùc nhau vaø thöôøng thì maâu thuaãn, do nhöõng phöông tieän truyeàn thoâng trình baøy. Chuû ñeà ñaõ ñöôïc choïn cho Ngaøy Theá Giôùi Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi naêm 2004 laø: “Caùc Phöông tieän Truyeàn Thoâng vaø Gia Ñình: söï lieàu lónh vaø söï phong phuù.” --- laø chuû ñeà ñuùng luùc, bôûi vì söù ñieäp môøi goïi haõy suy nghó caùch ñôn giaûn veà vieäc xöû duïng maø caùc gia ñình coù ñoái vôùi caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi, vaø ngöôïc laïi, môøi goïi suy nghó veà caùch thöùc bôûi ñoù caùc gia ñình vaø nhöõng quan taâm cuûa gia ñình ñöôïc baøn ñeán bôûi caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi. Chuû ñeà cuûa Söù Ñieäp naêm nay coøn nhaéc laïi cho moãi ngöôøi, --- nhöõng  nhaø truyeàn thoâng vaø nhöõng keû thöøa höôûng noäi dung truyeàn thoâng, --- raèng taát caû moïi söï thoâng truyeàn ñeàu coù chieàu kích luaân lyù. Nhö  Chuùa ñaõ noùi, chính töø söï phong phuù coù trong taâm hoàn maø mieäng löôõi chuùng ta noùi ra (x. Mt 12,34-35). --- “Loøng ñaày mieäng môùi noùi ra” ---. Con ngöôøi phaùt trieåm theâm hay bò giaõm xuoáng trong phaåm chaát  luaân lyù, do bôûi nhöõng lôøi maø hoï noùi ra vaø nhöõng söù ñieäp maø hoï choïn laéng nghe. Vì theá, söï khoân ngoan vaø  phaân bieät trong vieäc xöû duïng nhöõng phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi laø ñieàu ñaëc bieät caàn thieát, töø phía nhöõng nhaø chuyeân moân veà truyeàn thoâng, --- nhöõng baëc laøm cha meï vaø nhöõng nhaø giaùo duïc, --- bôûi vì nhöõng quyeát ñònh cuûa hoï coù aûnh höôûng to lôùn treân caùc treû em cuõng nhö treân nhöõng ngöôøi treû maø hoï coù traùch nhieäm chaêm soùc cho vaø laø nhöõng ngöôøi treû xeùt cho cuøng laø töông lai cuûa xaõ hoäi.

Quyù vò  vaø caùc baïn thaân meán,

Vöøa roài laø soá ñaàu tieân cuûa Söù Ñieäp cuûa ÑTC cho ngaøy Theá Giôùi Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi naêm 2004, ñöôïc cöû haønh vaøo ngaøy 23 thaùng 5 naêm 2004. Chuùng toâi seõ tieáp tuïc giôùi thieäu söù ñieäp naày trong muïc thôøi söï laàn sau. Mong quyù vò vaø caùc baïn seõ theo doõi.

Phaàn II & III Söù Ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha cho ngaøy “Theá Giôùi Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi” naêm 2004.

(Radio Veritas Asia 31/01/2004) - Quyù vò vaø caùc baïn thaân meán, Ñaàu tuaàn qua, muïc thôøi söï ñaõ giôùi thieäu soá 1 cuûa Söù Ñieäp cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II cho ngaøy Theá Giôùi Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi, laàn thöù 38, seõ ñöôïc cöû haønh vaøo ngaøy 23 thaùng 5 naêm 2004. Chuû ñeà chính cuûa söù ñieäp laø: “Caùc Phöông Tieän Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi vaø Gia Ñình, moät lieàu lónh vaø moät söï phong phuù”.

Töôûng cuõng neân nhaéc laïi nôi ñaây raèng: ngaøy 4 thaùng 12 naêm 1963, Coâng Ñoàng Vaticanoâ II coâng boá saéc leänh veà Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi, coù töïa ñeà laø “Nhöõng Ñieàu Kyø Dieäu”. Vaø sau ñoù, ngaøy 2 thaùng 4 naêm 1964, Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh veà Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi ñöôïc Ñöùc Coá Giaøo Hoaøng Phaoloâ VI thaønh laäp. Vaø Ngaøy Theá Giôùi Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi ñöôïc cöû haønh laàn ñaàu tieân laø ngaøy muøng 7 thaùng 5 naêm 1967; vaø ñeå giuùp caùc tín höõu suy tö vaø cöû haønh Ngaøy Theá Giôùi Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi naày, Ñöùc Giaùo Hoaøng thöôøng coâng boá tröôùc moät söù ñieäp, baøn veà moät ñeà taøi ñaëc bieät. Nhö theá töø naêm 1967 cho ñeán naêm 1978, Ñöùc Coá Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI ñaõ  coâng boá 12 söù ñieäp cho Ngaøy Theá Giôùi Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi, trong ñoù coù moät söù ñieäp --- töùc söù ñieäp naêm 1969 --- noùi veà ñeà taøi “Nhöõng Phöông Tieän Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi vaø Gia Ñình”. Tieáp ñeán, Ñöùc Gioan Phaoloâ Ñeä Nhò, töø naêm 1979 cho ñeán naêm 2004, ngaøi ñaõ coâng boá 26 söù ñieäp, trong ñoù coù hai söù ñieäp --- töùc söù  ñieäp naêm 1979 vaø söù ñieäp naêm 1980 --- noùi veà töông quan giöõa caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi vaø gia ñình.

Nhö theá, keå töø khi cöû haønh Ngaøy Theá Giôùi Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi laàn ñaàu tieân vaøo naêm 1967 ñeán nay, ñaõ coù 38 söù ñieäp ñöôïc coâng boá, trong soá naày coù 3 söù ñieäp noùi veà cuøng moät ñeà taøi: töông quan giöõa caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi vaø gia ñình. Dó nhieân, caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi, nhaát laø trong thôøi ñaïi hoâm nay vôùi nhöõng kyû thuaät taân tieán, luoân mang ñeán cho gia ñình nhöõng giaù trò toát, nhöõng söï phong phuù môùi naâng cao gia ñình, nhöng ñoàng thôøi cuõng mang ñeán nhöõng ñieàu tieâu cöïc, nhöõng aûnh höôûng ñoäc haïi laøm tan vôû gia ñình. Chính vì theá maø caùc phöông tieän truyeàn thoâng cuõng laø moät nguy cô, moät lieàu lónh cho gia ñình.

Trong muïc thôøi söï ñaàu tuaàn qua, chuùng ta ñaõ ñoïc soá 1 cuûa Söù Ñieäp Ngaøy Theá Giôùi Truyeàn Thoâng naêm 2004. Hoâm nay muïc thôøi söï xin  ñoïc tieáp soá 2 vaø soá 3 cuûa Söù Ñieäp naày.

Sau khi ñaõ giôùi thieäu vaø giaûi thích chuû ñeà cuûa Söù Ñieäp Ngaøy Theá Giôùi Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi naêm 2004 --- töùc chuû ñeà noùi veà töông quan giöõa Caùc Phöông Tieän Truyeàn Thoâng xaõ hoäi vaø Gia Ñình --- Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II ñaõ vieát tieáp nôi soá 2 vaø 3 nhö sau:

2. “Nhôø vaøo söï  phoå bieán roäng raõi chöa töøng coù cuûa thò tröôøng caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi trong nhöõng thaäp nieân vöøa qua, nhieàu gia ñình treân theá giôùi,--- caû nhöõng gia ñình coù phöông tieän taøi chaùnh khieâm toán, --- giôø ñaây, töø  nôi nhaø rieâng cuûa hoï, ñöôïc tieáp caän vôùi nhöõng nguoàn tin bao la vaø ña bieät nhôø caùc phöông tieän truyeàn thoâng naày. Keát quaû laø hoï ñöôïc höôûng nhöõng dòp voâ taän vaø luùc naøo cuõng saün saøng veà thoâng tin, giaùo duïc, phoå bieán vaên hoùa vaø caû phaùt trieån ñôøi soáng thieâng lieâng nöõa; ñaây laø nhöõng khaû theå vöôït xa nhöõng ñieàu maø nhöõng gia ñình thôøi tröôùc coù theå coù.

Nhöng chính nhöõng phöông tieän naày coù khaû naêng gaây thieät haïi traàm troïng cho caùc gia ñình, qua vieäc trình baøy moät quan nieäm khoâng töông xöùng --- vaø caû meùo moù --- veà söï soáng, veà gia ñình, veà toân giaùo vaø veà luaân lyù. Khaû naêng cuûa caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi hoaëc ñeå cuõng coá hoaëc  ñeå xoùa boû nhöõng giaù trò truyeàn thoáng nhö toân giaùo, vaên hoùa vaø gia ñình, (khaû naêng ñoù) ñaõ ñöôïc Coâng Ñoàng Vaticanoâ II nhìn thaáy roõ raøng; vaø Coâng Ñoàng ñaõ daïy raèng: “neáu muoán cho nhöõng phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi ñöôïc xöû duïng ñuùng ñaén, thì ñieàu thieát yeáu laø taát caû nhöõng ai xöû duïng chuùng, phaûi bieát roõ nhöõng nguyeân taéc luaân lyù vaø trung thaønh aùp duïng nhöõng nguyeân taéc naày” (trích “Inter Mirifica”, soá 4). Söï Truyeàn Thoâng --- trong baát cöù hình thöùc naøo --- luoân phaûi ñöôïc höôùng daãn bôûi tieâu chuaån luaân lyù cuûa vieäc toân troïng söï thaät vaø toân troïng phaåm giaù con ngöôøi.

3. Nhöõng nhaän ñònh treân ñaây coù giaù trò ñaëc bieät ñuùng cho tröôøng hôïp trong ñoù gia ñình ñöôïc caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi ñoái xöû.  Moät ñaøng, hoân nhaân vaø ñôøi soáng gia ñình thöôøng ñöôïc moâ taû moät caùch beùn nhoïn, saùt thöïc teá nhöng cuõng deã caûm, theo ñoù ñöôïc ñeà cao nhöõng nhaân ñöùc nhö tình thöông yeâu, loøng trung thaønh, söï tha thöù vaø söï  quaûng ñaïi hy sinh chính mình cho keû khaùc. Caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi tuy coù trình baøy nhöõng ñoå vôõ vaø nhöõng thaát voïng khoâng theå naøo traùnh khoûi cuûa caùc ñoâi baïn vaø gia ñình --- nhöõng caêng thaúng, nhöõng xung ñoät, nhöõng thuït luøi, nhöõng choïn löïa ñieàu xaáu vaø nhöõng haønh ñoäng xuùc phaïm --- nhöng ñoàng thôøi cuõng bieát coá gaéng phaân bieät ñieàu gì ñuùng ñieàu gì sai, phaân bieät tình thöông chaân chính  vôùi nhöõng gì giaû taïo, vaø bieát neâu ra taàm quan troïng khoâng theå thay theá cuûa gia ñình, nhö laø teá baøo neàn taûng cuûa xaõ hoäi.

Ñaøng khaùc, gia ñình vaø ñôøi soáng gia ñình laïi quaù thöôøng bò moâ taû moät caùch meùo moù trong caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi. Söï baát trung, sinh hoaït phaùi tính beân ngoaøi hoân nhaân, vaø söï thieáu vaéng moät quan  ñieåm luaân lyù vaø thieâng lieâng veà giao öôùc hoân nhaân, taát caû nhöõng ñieàu tieâu cöïc naày ñöôïc moâ taû caùch böøa baûi; theâm vaøo ñoù, söï ly dò, ngöøa thai, phaù thai vaø ñoàng tính luyeán aùi, ñoâi khi ñöôïc uûng hoä tích cöïc. Nhöõng laäp tröôøng naày, coå voõ nhöõng yeáu toá ñoái nghòch vôùi hoân nhaân vaø gia ñình, gaây thieät haïi cho coâng ích cuûa xaõ hoäi.”

Quyù vò vaø caùc baïn thaân meán,

Vöøa roài chuùng ta ñaõ ñoïc qua hai soá, --- soá 2 vaø 3, --- cuûa Söù Ñieäp cuûa ÑTC cho ngaøy Theá Giôùi Truyeàn thoâng xaõ hoäi naêm 2004, trong ñoù ÑTC ñaõ nhaéc ñeán nhöõng aûnh höôûng tích cöïc vaø tieâu cöïc cuûa caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi treân gia ñình. Chuùng ta seõ coøn tieáp tuïc ñoïc söù ñieäp naày trong muïc thôøi söï vaøo tuaàn tôùi. Xin chaøo heïn gaëp laïi quyù vò vaø caùc baïn.

Phaàn IV Söù Ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha cho ngaøy “Theá Giôùi Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi” naêm 2004.

(Radio Veritas Asia 2/02/2004) - Quyù vò vaø caùc baïn thaân meán, Trong hai laàn qua, chuùng ta ñaõ coù dòp ñoïc qua caùc soá  1, 2, vaø 3 cuûa Söù Ñieäp cho Ngaøy Theá Giôùi Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi naêm 2004, veà chuû ñeà: “Caùc Phöông Tieän Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi vaø Gia Ñình: moät lieàu lónh vaø moät söï phong phuù”. ÑTC ñaõ löu yù nhöõng ñieàu tích cöïc laøm cho ñôøi soáng hoân nhaân vaø gia ñình ñöôïc neân phong phuù, vöøa ñoàng thôøi cuõng caûnh baùo laø caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi naày coù theå gaây haïi cho hoân nhaân vaø gia ñình.

Giôø ñaây, trong nhöõng soá keá tieáp cuûa Söù Ñieäp, ÑTC ñi vaøo trong laõnh vöïc thöïc haønh cuï theå hôn. Ngaøi keâu goïi caùc nhaø truyeàn thoâng, caùc thaåm quyeàn trong xaõ hoäi daân söï vaø nhöõng baäc laøm cha meï, haõy laøm sao ñeå nhöõng phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi goùp phaàn tích cöïc laøm cho ñôøi soáng hoân nhaân vaø gia ñình trôû neân phong phuù hôn. Muïc thôøi söï hoâm nay kính môøi quyù vò vaø caùc baïn theo doõi tieáp caùc soá coøn laïi cuûa söù ñieäp cuûa Ñöùc Thaùnh Cha cho Ngaøy Theá Giôùi Truyeàn Thoâng Xaõ Hoäi.

Nôi soá 4 cuûa Söù Ñieäp,  Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ khuyeán khích nhö sau:

“Moät Suy Tö coù yù thöùc veà chieàu kích luaân lyù cuûa caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi neân daãn ñöa ñeán nhöõng saùng kieán cuï theå nhaém loaïi tröø nhöõng nguy cô  maø caùc phöông tieän truyeàn thoâng coù theå gaây ra choáng laïi ñieàu phuùc lôïi cuûa gia ñình, vöøa baûo ñaûm sao cho nhöõng phöông tieän  coù taùc ñoäng maïnh meõ naày ñöôïc luoân laø nhöõng nguoàn maïch ñích thöïc laøm cho gia ñình ñöôïc phong phuù. Nhöõng nhaø truyeàn thoâng, nhöõng keû naém giöõ coâng quyeàn vaø nhöõng baäc laøm cha meï, taát caû ñeàu coù traùch nhieäm ñaëc bieät trong laõnh vöïc naày.”

Nhö  theá, vôùi nhöõng lôøi treân, ÑTC keâu goïi haõy coù nhöõng saùng kieán cuï theå vöøa loaïi tröø nhöõng aûnh höôûng tieâu cöïc, nguy haïi, vöøa gia taêng nhöõng aûnh höôûng toát cuûa caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi trong caùc gia ñình. Vaø Ñöùc Thaùnh Cha ñaëc bieät nhaéc ñeán traùch nhieäm cuûa ba nhoùm ngöôøi: nhöõng nhaø truyeàn thoâng, nhöõng keû naém giöõ coâng quyeàn, vaø nhöõng baäc laøm cha meï.

Veà traùch nhieäm cuûa nhöõng nhaø truyeàn thoâng, ÑTC ñaõ vieát nhö sau trong  Söù Ñieäp:

“Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI ñaõ löu yù raèng nhöõng nhaø truyeàn thoâng chuyeân nghieäp neân “bieát vaø toân troïng nhöõng nhu caàu cuûa gia ñình, vaø ñieàu naày ñoâi khi ñoøi buoäc caùc nhaø truyeàn thoâng phaûi coù loøng can ñaûm ñích thaät, vaø luoân luoân phaûi coù yù thöùc traùch nhieäm cao ñoä” (trích Söù Ñieäp Ngaøy Quoác Teá Truyeàn Thoâng naêm 1969). Thaät khoâng deã ñeå choáng laïi nhöõng aùp löïc thöông maïi hoaëc choáng laïi nhöõng yeâu caàu chieàu theo nhöõng yù thöùc heä traàn tuïc; nhöng ñoù laïi laø ñieàu maø nhöõng nhaø truyeàn thoâng coù traùch nhieäm caàn phaûi laøm. Traùch nhieäm thaät laø cao caû, bôûi vì moãi taán coâng vaøo giaù trò caên baûn cuûa gia ñình laø taán coâng vaøo ñieàu thieän haûo ñích thöïc cuûa nhaân loaïi.”

Vôùi nhöõng keû naém giöõ coâng quyeàn, ÑTC xaùc ñònh roõ raøng nhö sau:

“Nhöõng keû naém giöõ coâng quyeàn coù moät boån phaän nghieâm troïng phaûi uûng hoä hoân nhaân vaø gia ñình ñeå möu caàu ñieàu toát ñeïp cho xaõ hoäi. Nhöng thay vì laøm nhö theá, thì nhieàu ngöôøi ngaøy nay laïi chaáp nhaän vaø haønh ñoäng döïatreân nhöõng lyù leõ phoùng khoaùng khoâng neàn taûng cuûa nhöõng nhoùm ngöôøi coã voõ nhöõng ñöôøng loái thöïc haønh goùp phaàn vaøo hieän töôïng ñaùng quan ngaïi cuûa söï khuûng hoaûng gia ñình vaø laøm yeáu ñi quan nieäm ñuùng veà gia ñình. Khoâng caàn phaûi duøng ñeán phöông theá kieåm duyeät, nhöng nhöõng keû naém giöõ coâng quyeàn caàn phaûi ñaët ra nhöõng quy ñònh vaø nhöõng theå thöùc höôùng daãn, ñeå baûo ñaûm sao cho nhöõng phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi khoâng choáng laïi nhöõng giaù trò toát cuûa gia ñình. Nhöõng ñaïi dieän cho caùc gia ñình neân tham döï vaøo vieäc soaïn ra nhöõng quy ñònh vaø theå thöùc naày.”

Vaø khoâng phaûi chæ nhöõng keû naém giöõ coâng  quyeàn môùi phaûi haøng ñoäng nhö vöøa keå treân maø thoâi, nhöng nhöõng keû coù traùch nhieäm quaûn trò caùc phöông tieän truyeàn thoâng cuõng coù boån phaän phaûi toân troïng nhöõng giaù trò cuûa caùc truyeàn thoáng vaên hoùa nöõa. ÑTC ñaõ nhaéc nhö sau trong söù ñieäp cuûa ngaøi:

“Nhöõng keû coù traùch nhieäm ñeà ra ñöôøng loái quaûn trò trong laõnh vöïc caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi cuõng nhö trong laõnh vöïc coâng coäng cuõng phaûi coù traùch nhieäm thöïc hieän moät söï phaân phoái coâng baèng nhöõng phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi treân bình dieän quoác gia vaø quoác teá, vöøa vaãn toân troïng söï toaøn veïn cuûa nhöõng neàn vaên hoùa truyeàn thoáng. Caùc phöông tieän truyeàn thoâng khoâng neân theå hieän moät ñöôøng loái nghòch laïi vôùi nhöõng giaù trò vöõng chaéc cuûa gia ñình coù maët trong caùc neàn vaên hoùa truyeàn thoáng, cuõng khoâng neân nhaém ñeán muïc tieâu thay theá nhöõng giaù trò toát naày baèng nhöõng giaù trò traàn tuïc cuûa moät xaõ hoäi tieâu thuï, döïa theo dieãn tieán cuûa hieän töôïng toaøn caàu hoùa.”

Ñaëc bieät, ÑTC nhaéc ñeán traùch nhieäm cuûa nhöõng baäc laøm cha meï phaûi ñònh ñoaït veà vieäc xöû duïng nhöõng phöông tieän truyeàn thoâng trong gia ñình. ÑTC ñaõ vieát nhö sau trong söù ñieäp:

“Nhöõng baäc laøm cha meï cuõng caàn quyeát ñònh veà vieäc xöû duïng nhöõng phöông tieän truyeàn thoâng trong gia ñình. Ñieàu naày coù nghóa laø xeáp ñaët vaø ñeà ra chöông trình khi naøo neân duøng caùc phöông tieän naày, laø giôùi haïn chaët cheõ thôøi gian bao laâu caùc con caùi ñöôïc xöû duïng caùc phöông tieän naày, laø laøm cho vieäc giaûi trí nhôø qua caùc phöông tieän truyeàn thoâng trôû thaønh moät sinh hoaït chung cuûa gia ñình, laø ñaët vaøi phöông tieän truyeàn thoâng ra ngoaøi phaïm vi xöû duïng cuûa con caùi, vaø theo ñònh kyø ñaët ra thôøi haïn hoaøn toaøn khoâng xöû duïng caùc phöông tieän truyeàn thoâng ñeå coù thôøi gian cho nhöõng sinh hoaït khaùc cuûa gia ñình. Treân heát moïi söï, nhöõng baäc laøm cha meï neân neâu göông toát cho con caùi qua vieäc chính hoï cuõng thaän troïng vaø bieát phaân bieät choïn löïa trong vieäc xöû duïng caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi. Nhieàu khi nhöõng baäc laøm cha meï seõ thaáy höõu ích vieäc tham döï vôùi caùc gia ñình khaùc ñeå hoïc hoûi vaø thaûo luaän veà nhöõng vaán ñeà cuõng nhö nhöõng dòp toát trong vieäc xöû duïng caùc phöông tieän truyeàn thoâng. Caùc gia ñình neân noùi leân roõ raøng cho caùc nhaø saûn xuaát, nhöõng keû quaûng caùo vaø nhöõng ngöôøi naém giöõ coâng quyeàn bieát roõ ñieàu gì hoï thích, ñieàu gì hoï khoâng thích.”

Quyù vò vaø caùc baïn thaân meán, vöøa roài laø nhöõng khích leä heát söùc cuï theå cuûa ÑTC lieân quan ñeán vieäc xöû duïng caùc phöông tieän truyeàn thoâng, ñeå mang laïi nhöõng lôïi ích ñích thaät cho caùc gia ñình. Heïn gaëp laïi quyù vò vaø caùc baïn.

(Ñaëng Theá Duõng)

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page