Thö ngoû cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam
gôûi cho nhaø Nöôùc Vieät Nam
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Tin Vieät Nam (1/03/2003) - Sau khi keát thuùc kyø hoïp thöôøng nieân cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam taïi Haø Noäi, töø ngaøy 7-12/10/2002, Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam ñaõ göûi leân caùc vò laõnh ñaïo cô quan Laäp Phaùp cuûa Nhaø Nöôùc Vieät Nam: Quoác Hoäi vaø caùc Hoäi Ñoàng Nhaân Daân, moät laù thö ngoû, trình baøy nhöõng "goùp yù cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà coâng cuoäc xaây döïng vaø phaùt trieån moät xaõ hoäi vì con ngöôøi", vôùi noäi dung nhö sau:
Kính göûi
Quyù vò laõnh ñaïo caùc cô quan laäp phaùp cuûa Nhaø nöôùc Vieät Nam:
Quoác hoäi vaø caùc Hoäi ñoàng Nhaân daân.
Kính thöa Quyù Vò,
Nhaân dòp Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam hoïp Hoäi nghò Thöôøng nieân taïi Haø Noäi, töø ngaøy 7 ñeán 12/10/2002, chuùng toâi, caùc Giaùm muïc Vieät Nam, xin kính göûi tôùi Quyù Vò laõnh ñaïo caùc cô quan laäp phaùp cuûa Nhaø Nöôùc Vieät Nam laø Quoác Hoäi vaø caùc Hoäi Ñoàng Nhaân Daân nhöõng goùp yù cuûa chuùng toâi veà coâng cuoäc xaây döïng vaø phaùt trieån moät xaõ hoäi "vì con ngöôøi".
"Phuïc vuï con ngöôøi laø muïc ñích toái cao" cuûa moïi toå chöùc vaø cô cheá xaõ hoäi (xem Nghò quyeát Ñaïi hoäi Ñaûng laàn VI), vì leõ con ngöôøi laø muïc ñích, laø cöùu caùnh, laø troïng taâm cuûa moïi hoaït ñoäng vaên hoùa, kinh teá, xaõ hoäi. Töø chaân lyù caên baûn naøy veà con ngöôøi vôùi nhaân phaåm vaø nhaân quyeàn cuûa hoï, naûy sinh nhöõng nhu caàu, nhöõng ñoøi hoûi böùc thieát phaûi ñaùp öùng ñeå xaây döïng vaø phaùt trieån moät xaõ hoäi nhaân baûn, moät xaõ hoäi khoâng laøm queø quaët vaø huûy hoaïi con ngöôøi. Nhöõng ñoøi hoûi böùc thieát ñoù laø:
I- Xoùa giaûm nhöõng khuyeát taät hieän höõu cuûa xaõ hoäi;
II- Phaùt huy nhöõng giaù trò nhaân baûn laøm cho con ngöôøi ngaøy caøng trôû neân ngöôøi hôn, soáng xöùng vôùi phaåm giaù cuûa mình hôn.
I- Xoùa giaûm nhöõng khuyeát taät hieän höõu cuûa xaõ hoäi:
1. Khuyeát taät thöù nhaát laø hieän töôïng tha hoùa con ngöôøi:
Söï tha hoùa con ngöôøi xuaát hieän vaø lôùn daàn trong xaõ hoäi hieän nay:
- Khi chuû nghóa tieâu thuï ñöa ñaåy con ngöôøi vaøo trong moät maïng löôùi nhöõng thoûa maõn hôøi hôït, giaû doái;
- Khi lao ñoäng ñöôïc toå chöùc nhaèm baûo ñaûm toái ña cho lôïi nhuaän maø khoâng löu taâm caûi thieän ñôøi soáng vaø thaêng tieán phaåm giaù ngöôøi lao ñoäng;
- Khi dieãn ra söï ñaûo ngöôïc giöõa phöông tieän vaø muïc ñích: con ngöôøi voán laø muïc ñích cuûa söï phaùt trieån thì laïi bò bieán thaønh ñôn thuaàn laø phöông tieän saûn xuaát;
- Khi töï do ñöôïc coi nhö laø quyeàn ñöôïc laøm baát cöù ñieàu gì mình thích, baát cöù ñieàu gì maø caûm tính cuûa mình cho laø coù lôïi tröôùc maét cho baûn thaân, cho phe phaùi, ñang khi töï do ñích thöïc laø quyeàn laøm nhöõng gì maø löông taâm thaáy ñöôïc pheùp laøm vì coâng ích, vì lôïi ích cuûa theá heä hieän taïi vaø mai sau.
Thöïc teá cuoäc soáng hieän taïi cho thaáy: khi taùch lìa chaân lyù veà con ngöôøi vôùi nhaân phaåm vaø nhaân quyeàn cuûa hoï, töï do trôû thaønh söï tuøy tieän hoaëc ngaãu höùng cuûa nhöõng keû coù quyeàn theá.
2. Khuyeát taät thöù hai laø cô cheá baát coâng vaø tha hoùa con ngöôøi:
Cô cheá xin-cho laø moät ñieån hình. Cô cheá xin-cho laø moät cô cheá baát coâng vaø tha hoùa con ngöôøi vì nhöõng lyù do sau ñaây:
- Cô cheá xin-cho bieán nhöõng quyeàn töï do cuûa coâng daân thaønh nhöõng thöù quyeàn maø Nhaø Nöôùc naém trong tay vaø ban boá laïi cho ngöôøi daân döôùi daïng nhöõng caùi pheùp, ñoàng thôøi bieán Nhaø Nöôùc töø moät toå chöùc coù chöùc naêng phuïc vuï coâng ích trôû thaønh moät chuû nhaân oâng naém caùc quyeàn töï do cuûa ngöôøi daân vaø ban phaùt caùc pheùp töï do laïi cho hoï thöôøng theo söï tuøy tieän chuû quan hôn laø theo nhöõng tieâu chuaån khaùch quan. Nhö theá cô cheá xin-cho vöøa ñi ngöôïc laïi coâng ích vaø xoùa ñi caùc quyeàn töï do cuûa ngöôøi daân, vöøa boâi ñen hình aûnh cuûa moät Nhaø Nöôùc cuûa daân, do daân vaø vì daân. Ñoù laø ñieàu laøm tha hoùa con ngöôøi.
- Theo thoâng tin cuûa baùo chí, cô cheá xin-cho coøn laø nguyeân nhaân laøm thaát thoaùt 50% caùc nguoàn thu vaøo coâng quyõ, vaø laøm thaát thoaùt 50% phaàn coøn laïi khi phaûi chi ra cho coâng ích. Ñieàu naøy coù nghóa laø 5% hoaëc 7% daân soá laø nhöõng ngöôøi coù theá löïc vaø quyeàn löïc thì höôûng 75% töø coâng quyõ quoác gia (trong con soá 75%, coù 50.000 tyû ñoàng moät naêm cuûa rieâng ngaønh xaây döïng)!, phaàn coøn laïi cuûa daân soá laø hôn 70 trieäu daân chæ höôûng ñöôïc 25%. Thöïc teá naøy taïo ra moät tình traïng baát coâng traàm troïng trong xaõ hoäi vaø khoâng ngöøng laøm gia taêng hoá saâu caùch bieät giaøu ngheøo trong loøng moät daân toäc. Chính vì theá maø tham nhuõng moät caùch coù heä thoáng quy moâ trong xaõ hoäi ngaøy nay khoâng nhöõng laø moät quoác naïn, song coøn laø moät toäi aùc ñoái vôùi ñaát nöôùc vaø daân toäc.
II- Phaùt huy nhöõng giaù trò nhaân baûn laøm cho con ngöôøi ngaøy caøng trôû neân ngöôøi hôn, soáng xöùng vôùi phaåm giaù cuûa mình hôn:
1. Phaùt huy phaåm giaù con ngöôøi. Ñieàu naøy ñoøi hoûi trong caùc quan heä xaõ hoäi phaûi quan taâm toân troïng con ngöôøi nhö laø troïng taâm cuûa moïi hoaït ñoäng vaên hoùa, kinh teá, xaõ hoäi, nghóa laø caùc sinh hoaït vaên hoùa, kinh teá, xaõ hoäi phaûi höôùng ñeán söï phaùt trieån vaø thaêng tieán con ngöôøi toaøn dieän caû moïi maët vaät chaát, tinh thaàn vaø taâm linh. Khi moät trong ba maët thieáu phaùt trieån, con ngöôøi trôû neân huït haãng, queø quaët, dò taät.
2. Phaùt trieån xaõ hoäi vaø thaêng tieán con ngöôøi treân neàn taûng chaân lyù. Moät xaõ hoäi ñöôïc coi laø coù traät töï vaø phuø hôïp vôùi nhaân phaåm khi ñaët neàn taûng treân chaân lyù. Chaân lyù caên baûn trong quan heä giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi laø moïi ngöôøi ñeàu bình ñaúng veà nhaân phaåm. Chaân lyù naøy ñoøi hoûi phaûi gaït boû moïi kyø thò vaø phaân bieät ñoái xöû, phaûi xoùa ñi nhöõng hình thöùc chuyeân cheá, phaûi loaïi tröø moïi gian doái xaûo traù ngaøy nay ñang traøn lan trong moïi laõnh vöïc cuûa cuoäc soáng con ngöôøi vaø xaõ hoäi.
3. Phaùt huy tình lieân ñôùi trong moïi sinh hoaït gia ñình vaø xaõ hoäi. Tình lieân ñôùi chæ ñöôïc xaây döïng vaø phaùt huy vöõng beàn treân neàn taûng toân troïng con ngöôøi, toân troïng caùc quyeàn cuûa hoï, toân troïng söï töï laäp chính ñaùng vaø quyeàn töï quyeát cuûa con ngöôøi, toân troïng caùc giaù trò ñaïo ñöùc trong truyeàn thoáng vaên hoùa. Tình lieân ñôùi ñoøi hoûi phaûi nhìn xa hôn baûn thaân cuûa toå chöùc, cuûa phe phaùi ñeå phuïc vuï cho söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi, cho söï thaêng tieán cuûa con ngöôøi vaø gia ñình.
4. Phaùt huy tính phuï ñôùi. Tình lieân ñôùi trong söï toân troïng caùc quyeàn töï do cuûa con ngöôøi ñoøi hoûi toå chöùc xaõ hoäi phaûi mang tính phuï ñôùi. Tính phuï ñôùi laø moät ñaëc tính cuûa toå chöùc xaõ hoäi trong ñoù moät taäp theå caáp cao khoâng can thieäp vaøo noäi boä cuûa moät taäp theå caáp thaáp, khoâng laøm maát thaåm quyeàn vaø tính töï laäp cuûa noù, song taïo ñieàu kieän giuùp noù phoái hôïp hoaït ñoäng cuûa mình vôùi nhöõng hoaït ñoäng cuûa taäp theå khaùc nhaèm möu caàu coâng ích. Do ñoù, con ñöôøng phaùt huy tính phuï ñôùi ñoøi hoûi:
- Chính quyeàn taïo ñieàu kieän cho caùc caù nhaân vaø taäp theå coâng daân söû duïng caùc quyeàn cuûa con ngöôøi. Trong caùc quyeàn ñoù, phaûi keå ñeán quyeàn bình ñaúng, quyeàn vaø boån phaän chu caáp cho caùc nhu caàu vaät chaát, tinh thaàn vaø taâm linh cuûa cuoäc soáng con ngöôøi, gia ñình vaø taäp theå, quyeàn saùng kieán vaø tham gia caùc hoaït ñoäng phaùt trieån xaõ hoäi, thaêng tieán con ngöôøi vaø gia ñình, caû vieäc cuûng coá neàn taûng phaùp lyù cuûa coäng ñoaøn chính trò trong moät quoác gia.
- Daønh cho mình ñoäc quyeàn hay moät quyeàn haønh quaù lôùn trong caùc lónh vöïc cuûa ñôøi soáng gia ñình vaø xaõ hoäi, ñoù laø con ñöôøng daãn ñeán chuyeân cheá vaø ñoäc taøi, quan lieâu vaø bao caáp, aùp böùc vaø baát coâng, laø nhöõng teä naïn laøm tha hoùa con ngöôøi.
- Tính phuï ñôùi theo nghóa treân laø neàn taûng ñeå xaây döïng moät xaõ hoäi daân chuû, moät Nhaø Nöôùc cuûa daân, do daân vaø vì daân. Thieáu neàn taûng naøy, Nhaø Nöôùc vôùi chöùc naêng phuïc vuï coâng ích trôû thaønh moät coã maùy thoáng trò ñoäc taøi, vaø nhaân daân töø ñòa vò laøm chuû ñaát nöôùc trôû thaønh phöông theá phuïc vuï cho coã maùy ñoù. Ñoù laø ñieàu laøm tha hoùa con ngöôøi vaø phaân hoùa xaõ hoäi.
5. Phaùt huy yù thöùc vaø thieän chí phuïc vuï coâng ích. Tröôùc heát coâng ích ñoøi hoûi phaûi toân troïng con ngöôøi, toân troïng nhaân phaåm vaø caùc quyeàn töï do cuûa hoï. Do ñoù, chöùc naêng phuïc vuï cho coâng ích ñoøi buoäc chính quyeàn:
(1) taïo ñieàu kieän baûo ñaûm cho moïi coâng daân höôûng nhöõng nhu yeáu sao cho xöùng hôïp vôùi phaåm giaù con ngöôøi;
(2) xoùa boû nhöõng luaät leä baát coâng vaø nhöõng bieän phaùp traùi vôùi luaân thöôøng ñaïo lyù trong truyeàn thoáng vaên hoùa cuûa daân toäc, vì leõ ñaây laø nhöõng cô cheá vaø bieän phaùp laøm tha hoùa con ngöôøi. Cô cheá xin-cho laø moät ñieån hình veà luaät leä baát coâng. Phaù thai haèng naêm hôn caû trieäu tröôøng hôïp laø moät ñieån hình veà bieän phaùp traùi vôùi luaân thöôøng ñaïo lyù maø nhöõng haäu quaû ñaõ vaø ñang dieãn ra khoâng bieát ñöa töông lai daân toäc ñi veà ñaâu.
Kính thöa Quyù Vò,
Laø nhöõng ngöôøi yeâu meán queâ höông, ai trong chuùng ta cuõng mong muoán xaây döïng Vieät Nam thaønh moät ñaát nöôùc giaøu ñeïp, vaên minh, giaøu tính nhaân baûn. Chính trong tinh thaàn ñoù, chuùng toâi xin göûi ñeán Quyù Vò thö ngoû naøy.
Kính chuùc Quyù Vò luoân an laønh, maïnh khoeû vaø thaønh ñaït.
Traân troïng kính chaøo.
Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam