Hoøa Giaûi laø ôn goïi
cuûa ngöôøi coâng giaùo taïi Thaùnh Ñòa
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Hoøa
Giaûi laø ôn goïi cuûa ngöôøi coâng giaùo taïi Thaùnh Ñòa.
Vatican
(Zenit
7/12/2003) - Trong
moät taøi lieäu ñöôïc coâng boá, Toøa Thöôïng Phuï Coâng Giaùo
theo nghi leã La Tinh taïi Jerusalem ñaõ xaùc ñònh raèng hoøa giaûi laø
ôn goïi cuûa ngöôøi coâng giaùo taïi Thaùnh Ñòa. Taøi lieäu naøy
do UÛy Ban Thaàn Hoïc cuûa giaùo phaän soaïn thaûo döôùi söï giaùm
saùt cuûa Ñöùc Thöôïng Phuï Michel Sabbah, trong ñoù coù ñeà caäp
tôùi ba vaán ñeà: baïo ñoäng vaø khuûng boá, quan heä giöõa ngöôøi
coâng giaùo vaø ngöôøi Do Thaùi Giaùo taïi Thaùnh Ñòa; vaø sau cuøng
laø quan heä giöõa ngöôøi coâng giaùo vaø ngöôøi Hoài Giaùo.
Phaân
tích veà ñeà taøi baïo ñoäng, caùc thaàn hoïc gia trong uûy ban noùi
treân ñaõ khaúng ñònh raèng giaùo hoäi taïi Jerusalem luoân leân aùn
vaø tieáp tuïc leân aùn moïi haønh vi baïo ñoäng nhaám vaøo caùc caù
nhaân cuõng nhö coäng ñoaøn trong xaõ hoäi. Söù ñieäp ghi nhö sau:
"Chuùng toâi leân aùn ñaëc bieät laø naïn khuûng boá, moät hình
thöùc baïo ñoäng nghieâm troïng nhaát, ñöôïc thöïc hieän vôùi
muïc ñích gaây thöông tích, töû thöông cho nhöõng ngöôøi voâ toäi...
Trong tröôøng hôïp cuûa khuûng boá, caû hai phía ñeàu coù traùch
nhieäm, moät beân laø
nhöõng ngöôøi haønh ñoäng khuûng boá, nhöõng ngöôøi ra keá hoaïch
vaø hoã trôï cho haønh ñoäng khuûng boá; vaø
beân kia laø nhöõng ngöôøi taïo neân hoaøn caûnh baát coâng
ñeå khích ñoäng khuûng boá. Thieân Chuùa luoân luoân keâu goïi caùc
moân ñeä cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ trôû thaønh moät coäng ñoaøn cuûa
hoøa giaûi. Chuùng ta ñöôïc môøi goïi trôû thaønh nhöõng chöùng
nhaân tieân tri mang tin möøng cuûa hoøa bình ñeán vôùi moïi ngöôøi.
Chuùng ta hoaøn thaønh söù maïng naøy, khoâng phaûi baèng nhöõng haønh
vò baïo ñoäng nhöng vôùi nhöõng cöû chæ cuï theå ñeå xaây döïng
hoøa bình, choáng laïi neàn vaên hoùa cuûa söï cheát vaø ñoùng goùp
cho neàn vaên hoùa cuûa söï soáng”.
Veà
moái quan heä giöõa ngöôøi Coâng Giaùo vaø Do Thaùi Giaùo taïi Thaùnh
Ñòa, söù ñieäp nhaéc laïi raèng Giaùo hoäi Coâng giaùo chia seû vôùi
ngöôøi Do Thaùi coäi reã ñöùc tin töø Cöïu Öôùc. Vôùi toaøn
theå giaùo hoäi hoaøn vuõ, Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Jerusalem baøy
toû söï hoái tieác veà thaùi ñoä kyø thò, nhöõng xung ñoät vaø
haønh vi gaây haán ñaõ xaûy ra trong lòch söû quan heä giöõa Do Thaùi
Giaùo vaø Coâng Giaùo. Thaùch ñoá lôùn lao cuûa ngöôøi kitoâ taïi
Thaùnh Ñòa, laø nôi coù ña soá daân goác AÛ Raäp, laø laøm theá
naøo ñeå ñaït tôùi söï chung soáng hoøa bình vôùi ngöôøi anh em
Do Thaùi Giaùo, khoâng gioáng nhö
nhöõng gì ñang xaûy ra giöõa nöôùc Do Thaùi
vaø coäng ñoàng AÛ Raäp qua xung ñoät keå töø naêm 1948.
Veà ñieåm naøy, söù ñieäp ñöôïc ghi nhö sau: “Laø Giaùo Hoäi,
chuùng toâi chöùng kieán caûnh chieám ñoùng quaân ñoäi Do Thaùi treân
ñaát cuûa ngöôøi Palestine, vaø cuoäc xung ñoät ñaãm maùu giöõa
hai daân toäc naøy. Cuøng vôùi taát caû nhöõng ngöôøi coù thieän
chí vaø yeâu chuoäng hoøa bình, --- trong soá naøy coù nhieàu ngöôøi
Do Thaùi Giaùo, ngöôøi Hoài Giaùo
Palestine,ngöôøi kitoâ, --- chuùng ta, nhöõng ngöôøi coâng giaùo,
ñöôïc môøi goïi trôû neân tieáng noùi cuûa söï thaät. Giaùo
hoäi Coâng giaùo treân toaøn theá giôùi ñeàu bieát raèng cuoäc ñoái
thoaïi vôùi ngöôøi Do Thaùi ñöôïc phaân bieät roõ raøng ra
khoûi vaø khaùc vôùi laäp tröôøng
chính trò cuûa nöôùc Do Thaùi. Söï hieän höõu cuûa quoác gia Do
Thaùi vaø quan ñieåm chính trò cuûa quoác gia naøy khoâng theå
ñöôïc coi laø mang tính caùch toân giaùo, nhöng ñuùng hôn ñöôïc
qui chieáu döïa treân caùc nguyeân taéc cuûa coâng phaùp quoác teá.
Cuoäc ñoái thoaïi giöõa ngöôøi coâng giaùo vaø Do thaùi giaùo hieän
giôø ñöôïc naèm trong khuoân khoå moät boái caûnh chung, ñoù laø
hieän tình cuûa vuøng Thaùnh Ñòa bò saâu xeù bôûi chieán tranh vaø
baïo ñoäng”.
Sau cuøng, trong ñeà taøi thöù ba veà quan heä giöõa ngöôøi coâng giaùo vaø ngöôøi hoài giaùo taïi Thaùnh Ñòa, söù ñieäp phaân tích moái quan heä naøy döïa treân hai nguyeân taéc nhö sau: “Tröôùc tieân, taát caû ai laø ngöôøi goác AÛ Raäp, duø laø ngöôøi kitoâ hay ngöôøi hoài giaùo, ñeàu thuoäc veà moät daân toäc, cuøng chia seû moät lòch söû laâu daøi, noùi cuøng moät ngoân ngöõ, coù cuøng moät vaên hoùa. Nguyeân taéc thöù hai laø trong tö caùch laø ngöôøi kitoâ goác AÛ Raäp, nhöõng ngöôøi naøy ñöôïc môøi goïi trôû neân chöùng nhaân cuûa Ñöùc Kitoâ trong xaõ hoäi AÛ Raäp vaø Hoài Giaùo”. Tuy thöøa nhaän moái quan heä toát giöõa ngöôøi kitoâ vaø ngöôøi Hoài Giaùo, caùc thaàn hoïc gia coâng giaùo taïi Jerusalem cuõng khoâng queân neâu baät nhöõng khoù khaên hieän giôø, cuï theå laø chieàu höôùng Hoài Giaùo hoùa trong moät soá phong traøo chính trò. Ñaây laø moái ñe doïa khoâng chæ rieâng ñoái vôùi ngöôøi kitoâ nhöng coøn vôùi nhieàu ngöôøi Hoài Giaùo mong muoán coù moät xaõ hoäi côûi môû. Khi hieän töôïng hoài giaùo hoùa trôû neân quaù khích vaø haïn cheá söï töï do cuûa ngöôøi kitoâ, thì ngöôøi kitoâ phaûi baûo veä caên cöôùc cuûa mình vaø ñoøi hoûi quyeàn töï do toân giaùo cuûa mình ñöôïc toân troïng. Trong hoaøn caûnh naøy, ngöôøi kitoâ goác AÛ Raäp giöõ moät vai troø troïng yeáu ñeå hoã trôï cho caùc anh em kitoâ giaùo khaùc. Duø laø moät coäng ñoaøn nhoû, nhöng ñieàu naøy khoâng coù nghóa ngöôøi coâng giaùo taïi Thaùnh Ñòa phaûi bò coi laø khoâng coù giaù trò, hay phaûi rôi vaøo tuyeät voïng. Hoï ñöôïc keâu goïi ñeå giaønh choã ñöùng xöùng hôïp cuûa mình trong ñôøi soáng coâng coäng vaø giuùp xaây döïng moät xaõ hoäi theo ñuùng moïi chieàu kích cuûa xaõ hoäi ñoù.
(Vieät Huøng)