Töôøng thuaät chuyeán vieáng thaêm
cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II taïi Slovakia
Ngaøy 11/09/2003 ÑTC ñeán thuû ñoâ Bratislava
ÑTC ñoïc baøi dieãn vaên taïi phi tröôøng Bratislava, Slovakia
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Töôøng
thuaät chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II taïi Slovakia: Ngaøy
11/09/2003, ÑTC ñeán thuû ñoâ Bratislava.
(Radio
Veritas Asia - 12/09/2003) - Luùc
9.30 phuùt saùng thöù Naêm, 11 thaùng 9 naêm 2003 (giôø Roma vaø
giôø Slovakia, töùc khoaûng 14.30 chieàu thöù Naêm 11/09/2003 giôø
Vieät Nam), ÑTC leân ñöôøng thöïc hieän chuyeán vieáng thaêm quoác
teá laàn thöù 102, taïi coäng hoøa Slovakia. Sau 1 giôø 40 phuùt bay,
ÑTC Gioan Phaoloâ II ñeán thuû
ñoâ Bratislava, chaëng ñaàu tieân cuûa chuyeán vieáng thaêm 4 ngaøy
taïi Slovakia, maø cao ñieåm laø thaùnh leã phong chaân phöôùc cho
hai vò töû ñaïo döôùi thôøi
coäng saûn, vaøo chuùa nhaät 14 thaùng 9 naêm 2003.
Vôùi daân soá gaàn nöûa trieäu (428,672), thuû ñoâ Bratislava naèm beân bôø soâng Danube. Tröôùc ñaây, Slovakia laø phaàn ñaát keát thaønh coäng hoøa Tieäp Khaéc; nhöng vaøo naêm 1993, thì coäng hoøa Tieäp Khaéc chia ra laøm hai: coäng hoøa Tcheøque vaø Coäng Hoøa Slovakia. Töø ñoù Bratislava trôû thaønh thuû ñoâ cuûa coäng hoøa Slovakia. Ra ñoùn ÑTC taïi phi tröôøng, goàm coù caùc vò laõnh ñaïo chính phuû, nhöõng vò laõnh ñaïo giaùo hoäi, nhöõng ñaïi dieän caùc coäng ñoaøn thieåu soá vaø nhöõng ñaïi dieän cho caùc toân giaùo khaùc. Ra khoûi maùy bay, ÑTC ngoài treân chieác xe laên, vaø ñöôïc thang maùy ñöa caû ngöôøi laãn xe laên töø cöûa maùy bay xuoáng maët ñaát. ÑTC troâng coù veû meät moûi.
Trong
baøi dieãn vaên chaøo möøng ÑTC, Toång thoáng coäng Hoøa
Slovakia goïi ÑTC laø vò coù uy
tín treân theá giôùi, vaø
mang söù ñieäp hy voïng ñeán cho daân toäc
Slovakia. OÂng noùi:
“Ñöùc
Thaùnh Cha ñeán thaêm chuùng toâi laàn naøy khoâng phaûi laø laàn ñaàu
tieân. Nieàm vui cuûa chuùng toâi vì chuyeán vieáng thaêm laàn thöù
ba naày, laïi trôû thaønh to lôùn hôn nöõa, xeùt vì chuyeán vieáng
thaêm naày ñöôïc thöïc hieän trong thôøi gian kyû nieäm 25 naêm
giaùo hoaøng cuûa ngaøi. Caû hai chuyeán vieáng thaêm tröôùc cuûa ÑTC ñaõ ñeå laïi trong taâm hoàn chuùng toâi nhöõng daáu
veát saâu xa. Toâi xin caùm ôn Ngaøi vì ñaõ ñeán thaêm laàn nöõa,
ñeå mang söù ñieäp hy voïng ñeán cho nhöõng con ngöôøi sinh soáng
nôi phaàn ñaát naày, naèm döôùi chaân ngoïn nuùi Tatra, moät ñaát
nöôùc gaàn guûi vôùi ngaøi vaø ñöôïc ngaøi bieát ñeán thaät
nhieàu. Laàn naøy ngaøi ñeán thaêm,
ñeå nuoâi döôõng nieàm hy voïng trong con tim chuùng toâi,
nuoâi döôõng tình thöông, söï khieâm toán, nhöõng giaù trò
maø ngaøi tuyeân xöng vaø thöïc hieän trong troïn caû cuoäc ñôøi. Thöa Ñöùc
Thaùnh Cha, Ñaát nöôùc Slovakia, vaø
toaøn theá giôùi ñeàu coù loøng
toân troïng ngaøi. Chuùng toâi moä meán ngaøi vì coá gaéng khoâng meät
moûi, ñeå phoå bieán hoøa bình vaø tình thöông treân toaøn theá giôùi.
Ngaøi ñaõ chæ roõ nhöõng neàn taûng trong vieäc coå voõ phaåm giaù
con ngöôøi vaø trong vieäc phaân phoái coâng baèng caùc taøi nguyeân.
Ñöùc Thaùnh Cha nhìn töông lai ñaát nöôùc chuùng toâi, ñöôïc
xaây döïng bôûi loøng thoáng hoái töø nhöõng sai laàm vaø nhöõng
laïc loái, bôûi söï tha thöù vaø caûm
thoâng laãn nhau. Nhöõng laäp tröôøng roõ raøng cuûa ÑTC laø thaùch
thöùc to lôùn vaøo luùc baét ñaàu
Ngaøn Naêm Kitoâ thöù ba, ñuùng nhö ñöôïc trình baøy trong böùc
Toâng Thö cuûa ngaøi “Khôûi ñaàu ngaøn naêm môùi”. Vôùi caûm
thoâng, chuùng toâi ñoùn nhaän nhöõng lôøi môùi ñaây ngaøi gôûi
ñeán caùc cô cheá
aâu chaâu cuõng nhö
ñeán töøng quoác gia thaønh vieân. Chuùng toâi
chaáp nhaän nieàm xaùc tín cuûa
ÑTC raèng nhöõng giaù trò luaân lyù vaø daân söï phaûi keát thaønh
neàn taûng cho toå chöùc cuûa moïi
xaõ hoäi. Ñöùc Thaùnh Cha ñöôïc theá giôùi nhìn ñeán nhö laø
thaåm quyeàn luaân lyù keâu goïi
nhöõng nhaø chính trò haõy thi haønh tình lieân ñôùi vaø baûo ñaûm
moät cuoäc soáng xöùng ñaùng cho taát caû moïi ngöôøi. Trong theá
giôùi hieän nay, con ñöôøng xaây döïng coøn daøi. Daân Toäc taïi
Ñaát Nöôùc Slovakia, --- vôùi hai ñaëc ñieåm laø söï khieâm toán
vaø tinh thaàn hieàu khaùch, --- tieáp ñoùn ÑTC nhö laø keû mang ñeán
Ñöùc Tin, tình yeâu thöông vaø nieàm hy voïng. Chuùng toâi tieáp ñoùn
ngaøi vôùi ñoâi tay roäng môû, nhö xöa kia
ñaõ tieáp ñoùn hai thaùnh Cyrilloâ vaø Meâtoâdioâ maø ngaøi
ñaõ ñaët laøm Thaùnh Quan Thaày cuûa AÂu Chaâu. Thöa ÑTC, xin kính
chaøo ngaøi ñeán thaêm Slovakia!”
Trong
baøi ñaùp töø, ÑTC chæ ñoïc nhöõng lôøi môû ñaàu vaø phaàn
keát cuûa baøi dieãn vaên ñaàu
tieân cuûa ngaøi. Ngöôøi phaùt
ngoân cuûa Toøa Thaùnh, tieán só Navarro Valls, giaûi thích sau ñoù
cho caùc kyù giaû bieát raèng, maëc duø ÑTC muoán ñoïc troïn baøi
dieãn vaên, nhöng neáu coù theå laøm
nheï bôùt ñi nhöõng coá gaéng ngaøi ít meät hôn, thì toâi nghó
laø neân laøm nhö vaäy”. Nhöõng phaàn coøn laïi cuûa baøi
dieãn vaên thì do moät linh muïc ñoïc thay. Thaät ra, ñaây khoâng phaûi
laø laàn ñaàu tieân ÑTC khoâng ñích thaân ñoïc troïn caû baøi dieãn
vaên. Nhöng ñaây laø laàn ñaàu
tieân, ÑTC khoâng ñoïc ñöôïc troïn baøi dieãn vaên trong nghi thöùc ñoùn
tieáp ngaøi ñeán thaêm.
Sau
ñaây chuùng ta haõy theo doõi vaøi ñoaïn trích chính töø baøi dieãn
vaên ñaàu tieân cuûa ÑTC taïi Phi Tröôøng Thuû Ñoâ Bratislava.
“Thöa
ngaøi Toång Thoáng, thöa Quyù
vò, Chö Huynh ñaùng kính trong haøng
giaùm muïc,
Vaø
Anh chò em raát thaân meán,
Toâi
caûm taï Thieân Chuùa vì ñaõ cho pheùp toâi ñaët chaân laàn thöù
ba leân maûnh ñaát Coäng Hoøa Slovakia
ñaùng meán yeâu! Toâi ñeán nhö laø ngöôøi haønh höông cuûa Tin Möøng,
ñeå mang ñeán cho taát caû lôøi chaøo cuûa bình an vaø hy voïng. Toâi
xin baøy toû loøng toân troïng ñoái vôùi
ngaøi toång thoáng cuûa coäng hoøa Slovakia, toâi xin caùm ôn
ngaøi vì nhöõng lôøi toát ñeïp ñeå ñoùn tieáp toâi nhaân danh
taát caû moïi ngöôøi daân sinh soáng taïi ñaát nöôùc naày.
Cuøng vôùi ngaøi, toâi xin chaøo caùc Thaåm Quyeàn daân söï vaø quaân
söï, vôùi loøng bieát ôn vì
söï daán thaân toå chöùc
chuyeán toâng du naày.
Toâi
oâm hoân nhöõng anh em giaùm muïc cuûa toâi, cuøng vôùi Ñöùc Cha
Frantisek Tondra, giaùm muïc Spisss, chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc
Slovakia, vaø Ñöùc Hoàng Y ñaùng kính Jan Chryzostom Korec, giaùm muïc
Nitra. Toâi xin gôûi lôøi chaøo
thaêm thaân tình trong Chuùa, ñeán
taát caû moïi ngöôøi nam nöõ sinh soáng, laøm vieäc, ñau khoå vaø
hy voïng taïi ñaát nöôùc Slovakia naày, vaø toâi khaån xin Thieân
Chuùa toái cao chuùc laønh cho töøng
ngöôøi.
Lòch
söû daân söï vaø toân giaùo cuûa Slovakia ñaõ ñöôïc vieát leân
vôùi söï ñoùng goùp cuûa nhöõng chöùng
nhaân anh huøng vaø naêng ñoäng
cuûa Tin Möøng. Toâi muoán noùi leân loøng khaâm phuïc ñoái vôùi
taát caû moïi ngöôøi. Toâi nghó ñeán hai thaùnh anh em noåi tieáng
queâ thaønh Thesssalonica, töùc
hai thaùnh Cyrillo vaø Meâtodio, toâng ñoà cuûa ngöôøi Slavoâ; nhöng
toâi cuõng coøn nghó ñeán nhöõng vò ñaày tôù Chuùa
ñaõ quaûng ñaïi phuïc vuï Thieân Chuùa vaø con ngöôøi, nhöõng
keû ñaõ doïi saùng nhöõng con ñöôøng cuûa ñaát nöôùc naày, baèng
nhöõng nhaân ñöùc cuûa hoï. Theâm vaøo con soá caùc ngaøi, giôø
ñaây coù theâm ñöùc giaùm muïc Vasil Hopko, vaø nöõ tu Zdenka
Schelingova, maø toâi seõ vui möøng ghi vaøo soå nhöõng vò Chaân Phöôùc
vaøo chuùa nhaät (14/09/2003). Taát caû caùc ngaøi ñaõ ñeå laïi moät
muøa gaët phong phuù ñieàu toát trong phaàn gia taøi vaên hoùa taïi
Slovakia. Thaät vaäy, lòch söû cuûa maûnh ñaát naày coù theå
ñöôïc nhìn xem nhö laø lòch söû cuûa loøng trung thaønh vôùi Chuùa
Kitoâ vaø vôùi giaùo hoäi cuûa Ngöôøi.
Trong
töông lai gaàn, ñaát nöôùc cuûa quyù vò vaø cuûa anh chò em, seõ
trôû thaønh thaønh vieân troïn veïn
cuûa Lieân Hieäp AÂu Chaâu. Anh chò em raát thaân meán, haõy mang ñeán
cho vieäc xaây döïng caên cöôùc môùi
cuûa AÂu Chaâu phaàn ñoùng goùp cuûa truyeàn thoáng kitoâ phong phuù
cuûa anh chò em. Anh chò em ñöøng chæ baèng loøng vôùi chæ öôùc
muoán ñi tìm nhöõng lôïi loäc kinh teá. Thaät ra, moät söï giaøu
coù to lôùn, cuõng coù theå khai sinh söï ngheøo cuøng to lôùn. Chæ
nhôø vieäc xaây döïng, duø vôùi hy sinh vaø trong nhöõng khoù khaên,
moät xaõ hoäi bieát toân troïng söï soáng con ngöôøi trong taát caû
moïi hình thöùc cuûa noù, moät xaõ hoäi bieát coå voõ gia ñình nhö
laø nôi cuûa tình thöông hoã töông vaø cuûa söï tröôûng thaønh
cuûa con ngöôøi, moät xaõ hoäi bieát tìm kieám coâng ích, vaø bieát
laéng nghe nhöõng ñoøi hoûi cuûa nhöõng keû yeáu ñuoái hôn,
ngöôøi ta môùi coù ñöôïc baûo ñaûm cho moät töông lai
ñöôïc xaây treân nhöõng neàn taûng vöõng chaéc vaø phong phuù nhöõng
ñieàu toát cho taát caû moïi ngöôøi.
Chuyeán
haønh höông naày cuûa toâi seõ ñöa toâi ñeán thaêm caùc giaùo phaän
Bratislava, Trenava, Bankska Bystrica vaø Ronava. Nhöng trong giaây phuùt naày,
toâi muoán oâm hoân, ít ra trong tinh thaàn, taát caû moïi ngöôøi
con cuûa ñaát nöôùc Slovakia, cuøng vôùi nhöõng ñaïi dieän cho nhöõng
nhoùm thieåu soá vaø nhöõng nhoùm thuoäc caùc toân giaùo khaùc. Toâi
muoán coù theå gaëp vaø noùi chuyeän
vôùi taát caû moïi ngöôøi. Muoán ñeán thaêm caùc ghia ñình,
ñi qua khaép neûo ñöôøng, ñeán trong taát caû moïi coäng ñoaøn caên
baûn cuûa Quoác Gia ñaùng meán naày. Anh chò em raát thaân meán, anh
chò em haõy bieát raèng Ñöùc giaùo hoaøng nghó ñeán töøng ngöôøi
vaø caàu nguyeän cho taát caû.
Nguyeän
xin Thieân Chuùa chuùc laønh cho Slovakia vaø ban cho taát caû anh chò
em hoøa bình, söï thònh vöôïn vaø söï hoøa hôïp an bình, trong tình
huynh ñeä, vaø trong söï thoâng caûm laãn nhau.”
Sau
nghi thöùc ñoùn tieáp taïi Phi Tröôøng, ÑTC leân xe veà Toøa Söù
Thaàn Toøa Thaùnh. Taïi ñaây vaøo luùc 12.30 tröa (giôø Roma vaø
giôø Slovakia), ÑTC tieáp toång thoáng Slovakia, oâng Rudolf Schuster, roài
sau ñoù ÑTC cuõng tieáp kieán rieâng töøng vò, OÂng chuû tòch quoác
hoâi vaø OÂng Thuû Töôùng chính phuû.
Vì
lyù do söùc khoûe, moãi ngaøy ÑTC chæ thöïc hieän moät bieán coá
maø thoâi. Trong boán ngaøy vieáng thaêm, ÑTC luoân
nghæ ñeâm taïi Toøa Söù Thaàn Toøa Thaùnh ôû thuû ñoâ
Bratislava. Ban ngaøy, ÑTC ñi thaêm moät ñòa ñieåm, taïi nhöõng giaùo
phaän maø hai laàn vieáng thaêm tröôùc ngaøi chöa ñeán thaêm ñöôïc.
Vaàn ñeà an ninh cuûa ÑTC cuõng ñöôïc toå chöùc chu ñaùo. Chính quyeàn ñaõ huy ñoäng khoaûng 6,000 caûnh saùt vaø nhaân vieân an ninh ñeå baûo veä cho ÑTC.
Theo
laàn kieåm keâ daân soá naêm 2001, coù ñeán 84% cuûa toång soá 5
trieäu 4 daân tin vaøo Thieân
Chuùa; vaø 70% daân soá tuyeân boá mình laø ngöôøi coâng giaùo.
Keå töø khi Slovakia ñöôïc thoaùt ra khoûi cheá ñoä coäng saûn ñeán nay (2003), ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ toû ra quan taâm ñaëc bieät chaêm soùc muïc vuï cho Giaùo Hoäi Slovakia. ÑTC ñaõ boå nhieäm hai vò hoàng y, vaø taát caû caùc giaùm muïc hieän nay; naêm 1995, ÑTC ñaõ naâng giaùo phaän Kosice leân thaønh Toång giaùo phaän; naêm 1997, ngaøi thieát laäp phuû toâng toøa Kosice daønh cho caùc tín höõu coâng gíao theo nghi thöùc Byzantine, vaø ñaõ naâng baäc nhieàu nhaø thôø thaønh Vöông Cung Thaùnh Ñuôøng; naêm 1980, ÑTC thieát laäp beân Canada moät giaùo phaän toøng nhaân hai thaùnh Cyrillo va Metodio, daønh cho nhöõng tín höõu Slovak theo nghi thöùc Byzantine; naêm 1997, taïi Roma, ÑTC thaønh laäp Giaùo Hoaøng Hoïc Vieän Slovak hai Thaùnh Cyryllo vaø Meâtodio. Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Slovakia hieän nay coù 8 giaùo phaän, vôùi toång soá linh muïc laø 2,474 vò, vaø 867 ñaïi chuûng sinh.
(Ñaëng Theá Duõng)