Ñöùc giaùo hoaøng Pioâ XII

vaø cuoäc saùt teá ngöôøi Do Thaùi

thôøi ñeä nhò theá chieán

Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines

 

Ñöùc giaùo hoaøng Pioâ XII vaø cuoäc saùt teá ngöôøi Do Thaùi thôøi ñeä nhò theá chieán.

Radio Veritas Asia - [vieát theo Catholic Weekley, Sydney Australia, soá ra ngaøy 7/9/2003] - Môùi ñaây, linh muïc doøng teân Charles Gallegher, söû gia, hieän ñang daïy taïi Ñaïi hoïc Saint Louis, bang Missouri, Hoa kyø, ñaõ cho coâng boá nhieàu  taøi lieäu môùi cho thaáy raèng Ñöùc hoàng y Pacelli, quoác vuï khanh Toøa thaùnh döôùi thôøi Ñöùc Pioâ XI vaø sau naøy laø Ñöùc Pioâ XII, ñaõ choáng laïi Ñöùc Quoác Xaõ cuûa Hitler moät caùch quyeát lieät. Khi ñöôïc baàu laøm giaùo hoaøng, ngaøi laïi caøng coù thaùi ñoä cöông quyeát hôn ñoái vôùi Hitler. Ngoaøi ra, nhieàu taøi lieäu cuõng cho thaáy chính nhöõng ngöôøi Do thaùi cuõng ñaõ nhìn nhaän raèng vò giaùo hoaøng naøy ñaõ cöùu thoaùt raát nhieàu ngöôøi Do thaùi khoûi cuoäc saùt teá cuûa Hitler.

Ñöôïc baàu laøm giaùo hoaøng ngaøy 2/03/1939, Ñöùc Pioâ XII ñaõ keâu goïi coäng ñoàng quoác teá toå chöùc moät Hoäi Nghò vaøo ngaøy 3/05/1939 ñeå giaûi quyeát caùc cuoäc xung ñoät moät caùch oân hoøa. Nhöng lôøi keâu goïi cuûa ngaøi ñaõ khoâng ñöôïc coäng ñoàng quoác teá laéng nghe. Vaø ngaøy 24/08/1939 naêm ñoù, treân laøn soùng cuûa Ñaøi Baù AÂm Vatican, ngaøi ñaõ moät laàn nöõa naøi næ caùc nhaø laõnh ñaïo theá giôùi töï cheá ñeå traùnh chieán tranh.

Ngaøi khaån khoaûn xin Phe Ñoàng Minh sôùm coù haønh ñoäng ñeå ngaên chaën böôùc tieán cuûa Hitler vaø uûng hoä baát cöù cuoäc ñaûo chaùnh naøo taïi Ñöùc.

Vaøo thôøi aáy, chính nhöõng ngöôøi Do thaùi khoâng tin coù nhöõng loø hôi ngaït vaø caùc traïi taäp trung ñöùc quoác xaõ. Cuoái thaùng 8 naêm 1943, ngoaïi tröôûng Myõ vaãn coøn coù theå tuyeân boá nhö sau : “Chöa coù ñuû baèng chöùng ñeå ñöa ra moät tuyeân ngoân lieân quan ñeán nhöõng cuoäc haønh quyeát trong caùc loø hôi ngaït”.

Nhöõng baûn baùo caùo veà caùc traïi taäp trung taøn saùt cuûa Ñöùc Quoác xaõ ñaõ baét ñaàu loït ra ngoaøi vaøo giöõa naêm 1941 vaø laàn ñaàu tieân vaøo giöõa naêm 1942, caùc nöôùc Taây phöông ñaõ nghe moâ taû ñaày ñuû veà caùc loø saùt teá cuûa Ñöùc quoác xaõ.

Ngaøy 10/10/1942, Ñöùc Pioâ XII ñaõ nhaän ñöôïc moät baûn baùo caùo veà nhöõng bieän phaùp nghieâm troïng cuûa Ñöùc Quoác Xaõ choáng laïi ngöôøi Do thaùi, nhöng ”nhöõng nguoàn tin töø Vatican cho bieát raèng cho tôùi luùc ñoù vaãn chöa coù theå kieåm chöùng ñöôïc baûn baùo caùo ñoù”.

Naêm 1943, Ñöùc Pioâ XII ñaõ ra leänh cho ñöùc söù thaàn Toøa Thaùnh taïi Ñöùc laø Ñöùc cha Cesare Orsenigo ñeán gaëp thaúng Hitler ñeå phaûn ñoái veà vieäc baùch haïi ngöôøi Do thaùi taïi Ñöùc vaø taïi nhöõng vuøng bò Ñöùc quoác xaõ chieám ñoùng. Ñöùc cha Orsenigo keå laïi raèng khi ngaøi vöøa ñeà caäp ñeán vaán ñeà, thì Hitler baát thaàn quay löng laïi, ñi ñeán beân cöûa soå vaø ñaám maïnh vaøo cöûa kính. Sau ñoù oâng quay laïi baøn laøm vieäc, choäp laáy moät caùi ly vaø giaän döõ neùm xuoáng ñaát. Ñöùc cha Orsenigo noùi: “tröôùc moät cöû chæ ngoaïi giao nhö theá, toâi nghó raèng toâi ñaõ laøm xong nhieäm vuï”.

Voâ soá ngöôøi Do Thaùi hieän coøn soáng  laøm chöùng raèng Giaùo hoäi Coâng giaùo vaø Ñöùc Pioâ XII ñaõ laøm heát söùc ñeå can thieäp cho hoï.

Nhöng trong moät theá giôùi voán khoâng nhìn nhaän baát cöù moät vai troø naøo cuûa Giaùo hoäi vaø cuûa ñöùc giaùo hoaøng, thì traùch cöù ñöùc giaùo hoaøng khoâng duøng aûnh höôûng cuûa mình ñeå can thieäp cho ngöôøi Do thaùi khoûi bò saùt teá laø moät baát coâng.

Toång thoáng Myõ Theodore Roosevelt cuõng quan taâm ñeán soá phaän cuûa ngöôøi Do thaùi khoâng keùm, nhöng cuõng ñaønh phaûi tuyeân boá nhö sau: “Chuùng ta khoâng theå giaûi quyeát vaán ñeà theo caùch theá thoâng thöôøng. Chuùng ta ñang ñöùng tröôùc Hitler laø moät keû ñieân daïi vaø nhöõng ngöôøi bao quanh oâng cuõng ñang maéc beänh taâm lyù. Chuùng ta khoâng theå ñöông ñaàu vôùi hoï baèng ñöôøng loái thoâng thöôøng”.

Coù ngöôøi neâu leân caâu hoûi taïi sao ñöùc giaùo hoaøng Pioâ XII khoâng coâng khai döùt pheùp thoâng coâng Hitler. Thaät ra, trong suoát nhöõng naêm caàm quyeàn, Hitler chæ vaøo nhaø thôø moät laàn. Ñoù laø laàn oâng döï leã an taùng oâng Von Hindenburg. Hitler khoâng theo baát cöù toân giaùo naøo. Coù ngöôøi pheâ bình Ñöùc Pioâ XII vì ñaõ khoâng coâng khai leân aùn Ñöùc quoác xaõ. Thaät ra, neáu Ñöùc Pioâ XII ñaõ coâng khai leân aùn Hitler, thì coù leõ Toøa Thaùnh Vatican ñaõ bò Ñöùc quoác xaõ ñem quaân chieám ñoùng, ñöùc giaùo hoaøng ñaõ bò giam tuø hoaëc bò gieát cheát, taát caû moïi toøa söù thaàn ñeàu ñaõ bò ñoùng cöûa, caùc cô sôû Giaùo hoäi taïi nhöõng nôi bò Ñöùc quoác xaõ chieám ñoùng ñaõ bò tòch thu vaø nhöõng ai ñang truù aån trong caùc cô sôû aáy ñaõ khoâng theå soáng soùt.

Vaøo thôøi ñoù, ai cuõng bieát raèng khoâng coù baát cöù moät söùc maïnh naøo coù theå chaän ñöùng ñöôïc cuoäc dieät chuûng cuûa Hitler vaø ngay caû khi caùc nöôùc khaùc coù bieát ñöôïc cuoäc dieät chuûng naøy, Hitler cuõng khoâng maåy may lo sôï.

Nhieàu ngöôøi ñaõ thaát voïng veà thaùi ñoä cuûa ñöùc Pioâ XII, nhöng coù ai bieát ñöôïc raèng vò giaùo hoaøng naøy ñau khoå hôn baát cöù ngöôøi naøo. Naêm 1941, ngaøi vieát raèng “moãi laàn ngaøi muoán leân tieáng moät caùch maïnh meõ, thì töï nhieân ngaøi caûm thaáy bò buoäc phaûi giöõ thinh laëng; moãi laàn ngaøi muoán laøm moät caùi gì ñoù ñeå giuùp ñôõ, thì töï nhieân ngaøi laïi caûm thaáy bò buoäc phaûi kieân nhaãn chôø ñôïi”. Ngaøi bieát raèng ngaøi hoaøn toaøn baát löïc tröôùc soá phaän cuûa nhöõng ngöôøi ñaõ naèm trong tay Hitler.

 

(Chu Vaên)

 


Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page