Vaøi neùt veà Coïng Hoøa Slovakia

nhaân dòp Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II

vieáng thaêm vaøo ngaøy 11-14/09/2003

 

Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines

 

Vaøi neùt veà Coïng Hoøa Slovakia nhaân dòp Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II vieáng thaêm vaøo ngaøy 11-14/09/2003.

Tin Roma (Apic 5/09/2003) - Sau gaàn hai thaùng nghæ taïi Nhaø Nghæ Maùt ôû Castel Gandolfo, nay ÑTC Gioan Phaoloâ II saép leân ñöôøng thöïc hieän chuyeán vieáng thaêm thöù 102 ngoaøi Italia, taïi Coäng Hoøa Slovakia, töø ngaøy 11 ñeán 14 thaùng 9 naêm 2003. Theo nguoàn tin cuûa haõng Thoâng taán Coâng giaùo Thuïy Só Apic, vì lyù do söùc khoûe, ÑTC phaûi giaõm nheï chöông trình vieáng thaêm, ñeán möùc toái thieåu. Ñaây laø chuyeán vieáng thaêm laàn thöù III cuûa ÑTC taïi vuøng ñaát naày. Laàn thöù nhaát vaøo naêm 1990, laàn thöù hai laø vaøo naêm 1995. Cao ñieåm cuûa chuyeán vieáng thaêm thöù  102 naày laø leã phong chaân phöôùc cho hai vò töû ñaïo Slovak  trong thôøi soáng cheá ñoä coäng saûn, vaøo ngaøy Chuùa Nhaät 14 thaùng 9 naêm 2003, taïi thuû ñoâ Bratislava.

  ÑTC luoân phaûi ngoài treân xe laên, ñeå di chuyeån vaø nhaát laø caû khi cöû haønh Thaùnh Theå, neân ÑTC phaûi giôùi haïn nhöõng cuoäc gaëp gôõ trong chuyeán vieáng thaêm saép ñeán. Ñaây laø vieäc khaù phöùc taïp vaø khoù laøm, vì  nghòch laïi thoùi quen thoâng thöôøng cuûa ÑTC; ngay töø nhöõng chuyeán vieáng thaêm ñaàu tieân, ÑTC muoán gaëp ñuû moïi thaønh phaàn  xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc ñöôïc ngaøi ñeán thaêm.  ÑTC gaëp gôõ tieáp xuùc vôùi nhöõng ñaïi dieän cuûa theá giôùi vaên hoùa, khoahoïc vaø ngheä thuaät, vaø caû nhöõng ñaïi dieän cuûa caùc toân giaùo khaùc nhau. Nhöng giôø ñaây, trong chuyeán vieáng thaêm Slovakia ngaøy 11 ñeán 14/09/2003, ÑTC  phaûi bôùt ñi nhöõng hoaït ñoäng, nhöõng gaëp gôõ, vaøo möùc toái thieåu caàn thieát, chæ vì lyù do söùc khoûe. Khi ñeán phi tröôøng thuû ñoâ Bratislava, vaøo ngaøy ñaàu tieân cuûa chuyeán vieáng thaêm, ÑTC khoâng theå naøo khoâng gaëp gôõ vôùi vò nguyeân thuû quoác gia Slovakia, OÂng Rugolf  Schuster, roài vôùi oâng chuû tòch quoác hoäi Jozef Migas, vaø oâng thuû töôùng chính phuû Mikulas Dzurinda, taïi Toøa Söù Thaàn Toøa Thaùnh.

Caùch ñaây 10 naêm, coäng hoøa Tieäp Khaéc phaûi chia ñoâi thaønh hai coäng hoøa rieâng bieät, Coäng Hoøa  Tcheøque, vaø Coäng Hoøa Slovakia. Theo nguoàn tin Apic, thì ÑTC seõ  nhaéc ñeán taàm quan troïng cuûa Töï Do Toân Giaùo, taïi moät quoác gia ñaõ phaûi chòu ñau khoå trong voøng hôn 50 naêm döôùi cheá ñoä ñoäc taøi Ñöùc quoác xaõ vaø ñoäc taøi coäng saûn. Ngöôøi ta döï truø laø vaøo naêm 2004, Coäng Hoøa Slovakia seõ ñöôïc gia nhaäp  vaøo Lieân Hieäp AÂu Chaâu. Chaéc chaén raèng ÑTC seõ nhaéc ñeán taàm quan troïng cuûa Coäng Hoøa treû trung coù ña soá daân laø coâng giaùo, haõy laøm saùng toû nhöõng goác reã kitoâ cuûa mình. ÑTC cuõng muoán laøm sao cho taát caû moïi ngöôøi kitoâ coù ñöôïc  choå ñöùng öu tieân trong vieäc xaây döïng Lieân Hieäp AÂu Chaâu. ÑTC cuõng coù theå döïa vaøo döõ kieän laø Coäng Hoøa Slovakia, treân bình dieän ñòa lyù, naèm ôû trung taâm AÂu Chaâu, ñeå nhaéc ñeán vai troø cuûa coäng hoøa Slovakia nhö laø ñieåm hoøa nhaäp giöõa Taây Phöông vaø Ñoâng Phöông.

Maëc cho moät taâm thöùc naëng muøi duy vaät, heä quaû cuûa yù thöùc heä marxít, ÑTC Gioan Phaoloâ II  vaãn coøn  gaëp ñöôïc moät giaùo hoäi soáng ñoäng, bieát laáy laïi choå  ñöùng cuûa mình trong xaõ hoäi. Haøng traêm ngaøn ngöôøi coâng giaùo ñang noâ nöùc chôø ñôïi ÑTC. Cha Angelo Lemme, beà treân cuûa coäng ñoaøn caùc tu só Augustin taïi Slovakia ñaõ cho bieát nhö sau: “Cuøng vôùi nhöõng anh em linh muïc khaùc, chuùng toâi  nhìn thaáy ñöôïc söï haêng say maø chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC saép khôi daäy leân. Chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC khoâng phaûi chæ laø söï naâng ñôõ lôùn cho ngöôøi coâng giaùo taïi  Slovakia, nhöng coøn  cho nhöõng ngöôøi kitoâ khaùc nöõa bieát nhìn thaáy nôi con nguôøi cuûa vò thuû laõnh cuûa Giaùo hoäi Coâng gíao moät ngöôøi ñoái thoaïi ñaùng tin töôûng”.

ÑTC Gioan Phaoloâ II ñeán thaêm Coäng Hoøa Slovakia hieän ñang trong tình traïng khaù caêng thaúng treân bình dieän chính trò vaø xaõ hoäi, nhaát laø vì döï aùn  luaät muoán gia taêng thôøi gian thai nhi ñeå thöïc hieän vieäc phaù thai. “Caùc giaùm muïc taïi Slovakia ñaõ môû chieán dòch caàu nguyyeän trong taát caû moïi giaùo xöù ñeå ñònh vò toái ña coù theå chuyeán vieáng thaêm treân bình dieän muïc vuï. Nhöng theo Cha Lemme, keát quaû mong muoán, chöa theå ñaït ñöôïc. Hoâm ngaøy 2 thaùng 9 naêm 2003, ÑHY Chryzostom Korec cho bieát laø ngaøi “kinh ngaïc” vì baàu khí hieän nay nôi nhöõng chuaån bò. Ngaøi caûm thaáy hoái tieác, vì dö luaän coâng chuùng taïi Slovakia “ñang baøn luaän veà nhöõng toán keùm cuûa chuyeán vieáng thaêm, thay vì nhìn ñeán khía caïnh thieâng lieâng. Coäng Hoøa Slovakia caàn neân haõnh dieän ñöôïc ñoùn tieáp ÑTC ba laàn trong voøng hôn 10 naêm. Vieäc chuaån bò hieän ñang  höôùng veà nhöõng nghi leã  phong chaân phöôùc, moät sinh hoaït chaéc chaén seõ quy tuï nhieàu nguoôøi tham döï.

ÑTC Gioan Phaoloâ II seõ phong chsaân phöôùc cho hai vò Töû Ñaïo, Ñuùc Cha Basil Hopko (1904- 1976) vaø  Nöõ Tu Zdenka Sdchelingova (1916-1955). Caû hai ñaõ cheát trong tuø, sau khi bò chính quyeàn coäng saûn cuûa thôøi ñoù baét giöõ. ÑTC seõ duøng dòp naày ñeå môøi goïi taát caû nhöõng nguôøi treû cuûa Coäng Hoøa Slovakia haõy ñaán thaân trong Giaùo Hoäi vaø trong xaõ hoäi. Theo cha Angelo Lemme, thì Slovakia hieän coù 17% laø nhöõng keû thaát nghieäp, phaûi ñöông ñaàu vôùi nhieàu ñôït di daân cuûa ngöôøi treû sang coäng hoøa Tcheøque hay AÙo quoác. “Söï hieän dieän cuûa ÑTC seõ laø nguoàn khuyeán khích taát caû nhöõng ngöôøi treû ñang khao khaùt moät  töông lai ñaày ñuû vaø toát deïp hôn; ngaøi khuyeán khích caùc baïn treû haõy laõnh laáy traùch nhieäm vaø tham döï vaøo vieäc xaây döïng moât xaõ hoäi coâng baèng hôn.

Chuùng ta haõy löôùt qua tình hình Giaùo hoâi Coâng giaùo taïi Slovakia: Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Slovakia hieän coù khoaûng 4 trieäu tín höõu; trong soá naày 5% laø Coâng giaùo Ñoâng phöông, theo nghi thöùc coâng giaùo hy laïp, ña soá taëp trung ôû mieàn ñoâng cuûa coäng hoøa Slovakia. Sau Giaùo Hoäi Coâng Giaùo,  ñeán giaùo hoäi Tin Laønh chieám 6% daân soá, vaø sinh soáng ôû mieàn trung cuûa ñaát nöôùc, trong vuøng Banska Bystrica, nôi maø ÑTC seõ ñeán thaêm, vaøo ngaøy 12 rhaùng 9 naêm 2003. Moät phaàn tö  (25%) nhöõng ngöôøi Slovakia, thì xöng mình laø voâ thaàn. Kitoâ giaùo ñaõ ñöôïc truyeàn  giaûng trong vuøng naày, vaøo luùc hai thaùnh Cyrillo vaø Meâtoâdio, ñeán truyeàn giaùo vuøng naày, vaøo theá kyû thöù  IX. Hai thaùnh anh em naày ngaøy nay laø hai vò thaùnh ñoàng quan thaày AÂu Chaâu; hai ngaøi ñaõ coù coâng chuyeån dòch nhöõng baûn vaên phuïng vuï ra tieáng Slavoâ, ñaõ xaây döïng nhöøng Nhaø Thôø, thieát laäp nhöõng töông quan chaët cheõ vôùi Roma, Constantinopoli vaø Ñaïi Moravia. Keå töø khi cheá doä coäng saûn bò suïp taïi Slovakia, ñaïo coâng  giaùo  chieám laïi vai troø öu tieân. Giaùo Hoäi taïi  Slovakia ngaøy nay coù 2,474 linh muïc, nghóa laø moät linh muïc chaêm soøc cho 1,631  tín höõu, vaø hieän coù 867 öùng sinh leân chöùc Linh Muïc.

 

(Ñaëng Theá Duõng)

 


Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page