Vaøi  neùt veà  hieän töôïng

treû ñöôøng phoá taïi MONGOLIA

 

Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines

 

Vaøi  neùt veà  hieän töôïng “treû ñöôøng phoá” taïi MONGOLIA.

Tin Mongolia (UCAN 28/07/2003) - Moâng Coå  laø moät quoác gia chæ coù hai trieäu röôõi daân; nhöng hôn moät trieäu ngöôøi sinh soáng taïi Thuû Ñoâ Ulaan-baatar. Vaø thaønh phoá thuû ñoâ naøy tieáp tuïc gia taêng daân soá, vaø  do ñoù soá “treû ñöôøng phoá” cuõng gia taêng.

Cha Gilbert Sales, thuoäc Hoäi Doøng  “Thaùnh Taâm Voâ Nhieãm Meï Maria”,  cho bieát: “Moâng Coå coù 4,000 treû ñöôøng phoá. Trong soá naày coù khoaûng 2,000 em hieän ñang soáng lang thang treân caùc heø phoá cuûa Thuû ñoâ Ulaanbaalar. Trong soá 2,000 ñöùa treû ñöôøng phoá  taïi thuû ñoâ Moâng Coå,  thì coù khoaûng  900 em thöôøng xuyeân soáng treân ñöôøng phoá,  vaø soá coøn laïi khoaûng 1,100 em,  coù khi soáng treân ñöôøng phoá coù khi trôû veà nhaø”.

Cha Sales bieát ñöôïc nhieàu teân cuûa nhöõng ñöùa treû lang thang buïi ñôøi, bôûi vì haøng tuaàn Cha ñeán thaêm nhöõng nôi caùc em hay tuï taäp ngay treân ñöôøng phoá. Cha phaân phaùt thöïc phaåm vaø quaàn aùo cho caùc em; Cha môøi  caùc em ñeán Trung Taâm “Chaêm Soùc Treû Ñöôøng Phoá” moãi thaùng moät laàn ñeå duøng böõa aên noùng,  vaø coù ñieàu kieän taém nöôùc noùng. Cha Sales ñaõ thaønh laäp vaø ñieàu haønh trung taâm naøy töø naêm 1995. Hieän nay Trung Taâm coù 120 treû ñöôøng phoá ñang soáng vaø sinh hoaït ôû ñaây.

Môùi ñaây Cha Sales ñaõ cho Haõng  Tin  Coâng Giaùo  AÙ Chaâu bieát nhö sau:  “Moãi tuaàn toâi “ñi tieáp caän vôùi treû treân ñöôøng phoá”,  vaø coù khi toâi mang veà Trung Taâm, nhöõng treû bò bònh, nhöõng treû ñaõ soáng laâu naêm treân ñöôøng phoá, hoaëc coù nhöõng ñöùa treû vöøa boû nhaø ra ñi. Hieän nay, trong toång soá treû maø chuùng toâi tieáp caän ñöôïc,  thì coù 90% caùc em ôû laïi Trung Taâm.  Soá coøn laïi 10%, chuùng toâi giuùp caùc em trôû veà vôùi gia ñình, hoäi nhaäp vaøo cuoäc soáng môùi cuûa coäng ñoàng vaø cuûa xaõ hoäi. Vaø thöôøng thì Trung Taâm cuûa chuùng toâi khoâng coù choã troáng.”

Cha Sales so saùnh theâm nhö sau: “Trung Taâm Amgalan do nhaø nöôùc ñieàu haønh,  chæ coù 50% soá treû  chaáp nhaän ôû laïi Trung Taâm. Phaàn coøn laïi 50%  nhöõng treû em  bò Caûnh saùt “thu goâm” ñöa vaøo Trung Taâm cuûa chính phuû, thì trôû laïi cuoäc “soáng lang thang phieâu baït” treân ñöôøng phoá, vôùi taâm traïng khoâng baèng loøng  vôùi  “kyû luaät” ñöôïc   aùp  duïng taïi Trung Taâm cuûa Chính Phuû.”

Cha Sales nhaän xeùt nhö sau: “Nhöõng ñöùa treû naøy bò ñaåy vaøo caûnh soáng ngoaøi ñöôøng phoá,  laø do bôûi söï ngheøo ñoùi, do bôûi thieáu chaêm soùc  cho caùc gia ñình,  thieáu ñoà aên, thieáu choã truù thaân, vaø do  taät  nghieän röôïu nöõa.

Cha Sales keå tieáp: “Trong muøa heø, caùc em höôûng ñöôïc khí haäu oân hoaø, coù theå taém soâng vaø tìm kieám thöùc aên.  Nhöng thôøi gian muøa heø taïi Moâng-Coå  raát ngaén, bôûûi vì ngaøy cuoái cuøng  ñeå tuyeát tan  laø vaøo thaùng 5, vaø muøa tuyeát môùi laø vaøo thaùng 8”.

Nhöng trong muøa Ñoâng, khí haäu laïnh xuoáng aâm töø 35-40 ñoä C. Luùc ñoù, nhöõng ñöùa treû ñöôøng phoá baét ñaàu ñoùi vaø reùt. Chuùng lieàn maïo hieåm ñi ra khoûi nhöõng loã coáng ñeå ñi xin aên, möôïn, hoaëc ñi “choâm” ñoà aên cuûa ngöôøi khaùc.”  Cha cho bieát theâm: “Nhöõng ñöùa treû ñöôøng phoá naøy phaûi truù aån döôùi ñaát, taïi nhöõng choã dô baån, chaät heïp,  ñeå gaàn ñöôïc nhöõng choã coù ñöôøng nöôùc noùng ñi qua.”

Coù moät toå chöùc Phi Chính phuû (NGO) môùi ñöôïc thaønh laäp. Toå chöùc xaõ hoäi naøy quan taâm ñeán nhu caàu cuûa treû ñöôøng phoá hieän nay. Ngoaøi ra, toå chöùc xaõ hoäi naøy cho bieát: hieän nay, vaán ñeà caáp baùch laø söï ngheøo ñoùi lieân keát vôùi ñôøi soáng cuûa treû em treân ñöôøng phoá.

OÂng William Defoort-Vierstraete vaø vôï cuûa oâng ñaõ ñeán Moâng coå ñeå laøm vieäc cho toå chöùc xaõ hoäi naøy, ñöôïc goïi laø toå chöùc Yurt. Toå chöùc xaõ hoäi Phi Chính Phuû naøy, ñöôïc thaønh laäp vaøo thaùng 3 naêm 2003. Muïc ñích cuûa toå chöùc xaõ hoäi naøy laø: “giuùp cung caáp vieäc laøm cho treû ñöôøng phoá ôû Moâng Coå”.

OÂng Defoort-Vierstraete cho bieát,  toå chöùc xaõ hoäi cuûa oâng saün saøng hoã trôï cho nhöõng döï aùn veà vaán ñeà: “Tìm kieám coâng aên vieäc laøm cho ngöôøi daân”, giuùp ñôõ nhöõng döï aùn veà “phaùt trieån”, vaø giuùp “thaêng tieán vieäc  buoân baùn”.

ng William naày laø moät caùn söï xaõ hoäi ngöôøi Bæ; OÂng ñaõ noùi vôùi  haõng tin Coâng giaùo AÙ Chaâu raèng  khoâng nhöõng naïn thieáu vieäc laøm taïi thuû ñoâ ôû möùc ñoä cao, nhöng coøn nhöõng ngöôøi vöøa môùi töø nhaø queâ leân thuû ñoâ, thì thöôøng laø khoâng theå “ñaêng kyù” vôùi thaåm quyeàn taïi ñòa phöông. Neáu khoâng ñaêng kyù cö truù vôùi chính quyeàn taïi ñòa phöông, thì  hoï khoâng theå naøo göûi con caùi ñi hoïc ôû nhöõng tröôøng nhaø nöôùc, khoâng theå tìm ñöôïc vieäc laøm hôïp phaùp taïi thuû ñoâ, vaø neáu phaûi ñau beänh, thì laïi  khoâng ñöôïc vaøo caùc beänh vieän ñeå chöõa trò.

Hieän nay nhöõng toå chöùc xaõ hoäi giuùp cho treû ñöôøng phoá ôû Moâng coå goàm coù: Hieäp Hoäi Treû Em Christina Noble, vaên phoøng chính ôû AÙi Nhó Lan, Toå Chöùc Giuùp Ñôõ Quoác teá, Hoäi Hoaøn Caàu Khaûi Töôïng, Gioù Hoøa Bình cuûa Nhaät Baûn, Toå Chöùc Cöùu Trôï Treû Em cuûa Anh Quoác.  Hieäp Hoäi Treû Em Christina Noble ñaët vaên phoøng ôû Moâng Coå töø naêm 1997.  Vò chòu traùch nhieäm veà döï aùn giaùo duïc taïi Mongolia cuûa Hoäi Treû Em Christina Noble, coâ Oyungerel, ñaõ keå toång quaùt cho haõng tin Ucan  veà nhieàu döï aùn  cuûa Hoäi  nhaém giuùp cho treû em ngheøo vaø treû ñöôøng phoá ôû  Mongolia.

Coâ  cho bieát hieän nay coù 36 treû soáng ôû laøng “AÙnh Maët Trôøi”  ñaõ coù nhöõng “Baûo Maãu” theo truyeàn thoáng vaên hoùa-giaùo duïc cuûa ñaát nöôùc naøy. Hieän nay coù naêm “Baûo Maãu” ñang nuoâi döôõng treû ñöôøng phoá theo moâ hình truyeàn thoáng cuûa ngöôøi Moâng Coå. Moãi ngöôøi baûo maãu coù moät vöôøn rau rieâng. Baûo maãu coøn laø ngöôøi daïy cho treû ñöôøng phoá caùch chaên nuoâi gia suùc, nhö nuoâi cöøu, nuoâi  deâ, nuoâi gaø laáy tröùng vaø boø.

Ngoaøi ra, coøn coù  khoaûng 650 ñöùa treû ngheøo, coù nguy cô bò ñaåy vaøo ñöôøng phoá, ñang ñöôïc nhöõng nhaø haûo taâm ngoaïi quoác giuùp ñôõ.”

Coâ Oyungerel cuõng cho bieát, caùc nhaân vieân cuûa Hoäi Treû Em Christina Noble ñi thaêm ñeàu ñaën “nhaø tuø thieáu nhi” taïi thuû ñoâ  Moâng Coå  daønh cho nhöõng ngöôøi treû trong haïn tuoåi töø  14 ñeán 18 tuoåi. “Nhaø tuø thieáu nhi”, ngoaøi chöùc naêng giam giöõ treû vò thaønh nieân, coøn coù chöùc naêng nhö moät trung taâm huaán luyeän.  Coù moät soá em thieáu nhi trong nhaø tuø naøy muø chöõ,  vì vaäy caùc em khoâng theå naøo tham gia lôùp hoïc  ñöôïc toå chöùc taïi Nhaø Tuø. Ñeå giuùp caùc em theo kòp vôùi nhöõng baïn khaùc, giaùo vieân cuûa Hieäp Hoäi Christina Noble ñaõ giuùp cho 24 em trai thoaùt khoûi naïn muø chöõ vaø theo hoïc kòp vôùi nhöõng baïn beø khaùc.

Ngoaøi ra Hieäp Hoäi Christina Noble coøn toå chöùc khaùm söùc khoeû ñònh kyø vaø thöôøng xuyeân cho nhöõng ngöôøi daân cö nguï taïi laøng “AÙnh Döông”, vaø cho nhöõng ñöùa treû trong “nhaø tuø thieáu nhi”. Hieäp Hoäi Christina Noble coøn ñieàu haønh moät “Nhaø Thöông Khaùm Beänh Mieãn Phí” ôû Enerel, cöù 3 ngaøy trong tuaàn, toå chöùc  khaùm beänh mieãn phí cho treû em ngheøo vaø cho treû ñöôøng phoá.

Toå Chöùc coù teân goïi laø “Trôï Giuùp Quoác Teá” ñaõ aùp duïng ñöôøng loái giaûi quyeát vaán ñeà “treû em ñöôøng phoá” döïa treân caên baûn gia ñình; Toå Chöùc naày coù nhöõng caên phoá taïi Thuû Ñoâ ULAAN-BAATAR;  vaø trong nhöõng caên phoá naày, coù khoaûng töø 6 ñeán 8 em sinh soáng vôùi nhöõng thieän nguyeän vieân, do Hoäi  Kitoâ “Thuïy Só -- Ñöùc” trôï giuùp.

Vaø anh Johannes, moät trong nhöõng thieän nguyeän vieân cuûa toå chöùc “Trôï giuùp Quoác Teá”, ñaõ baét ñaàu nhöõng toå thuû coâng cheá taïo næ; nhöõng toå thuû coâng naày daønh cho nhöõng cha meï cuûa caùc treû em ngheøo, ñeå hoï coù chuùt  thu hoaïch vaø nhö theá giuùp cho gia ñình  coøn ñöôïc soáng ñoaøn tuï vôùi nhau.

Em Batbayar, --- moät trong nhöõng ñöùa treû ñöôøng phoá , nhöng ñöôïc anh Johannes thu nhaän, --- Em  coù yù ñònh  cho laïi  ñieàu maø em ñaõ laõnh nhaän. Em ñaõ noùi vôùi haõng tin UCA nhö sau: “Em saép laäp gia ñình; Vaø hai vôï choàng em seõ tieáp tuïc nuoâi daïy “nhöõng ñöùa treû lang thang” gioáng nhö anh Johannes ñaõ töøng laøm vieäc giuùp ñôõ chuùng em vaäy.”

Theo anh Johannes, thì ñaây laø “bí quyeát” laøm cho coâng vieäc phaùt trieån. Muïc tieâu nhaém ñeán laø “chia seû Tin Möøng.”

 

(Nguyeân Vuõ vaø Ñaëng Theá Duõng)

 

 


Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page