Töôøng Thuaät veà
chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II
taïi Banja Luka Chuùa Nhaät 22/06/2003
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Töôøng
Thuaät veà chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II taïi Banja
Luka, Chuùa Nhaät 22 thaùng 6 naêm 2003.
(Radio Veritas Asia - 23/06/2003) - “Töø
thaønh phoá naày (Banja Luka), moät thaønh phoá bò ghi daáu trong lòch
söû bôûi bieát bao ñau khoå vaø
maùu ñaõ ñoå ra, Toâi caàu xin Chuùa toaøn naêng, xin Ngaøi tha thöù
nhöõng loãi phaïm choáng laïi con ngöôøi, choáng laïi phaåm giaù vaø
söï töï do cuûa con ngöôøi, nhöõng loãi phaïm ñoâi khi do bôûi
nhöõng con caùi cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo gaây ra nöõa... Chính
trong baàu khí cuûa söï hoaø giaûi thaät söï
maø vieäc ghi nhôù bieát bao naïn nhaân voâ toäi vaø nhöõng
hy sinh cuûa hoï, seõ khoâng trôû neân voâ ích.”
|
|
Ñoù
laø nhöõng lôøi xin tha thöù ñöôïc ÑTC noùi leân trong baøi giaûng thaùnh
leã phong chaân phöôùc cho ngöôøi
giaùo daân Croat ñaàu tieân, taïi
Banja Luka, --- Chaân Phöôùc Ivan Merz --- vaøo tröa chuùa nhaät 22/06/2003,
tröôùc khoaûng 60 ngaøn tín höõu hieän dieän. Caùc haõng tin
ñòa phöông vaø quoác teá ñeàu trích laïi nhöõng lôøi treân, vaø
bình luaän cho raèng ñoù laø söù ñieäp trung taâm cuûa chuyeán vieáng
thaêm ngaén nguûi cuûa ÑTC taïi Banja Luka, thuû phuû cuûa phaàn ñaát
cuûa nguôøi SERBI theo Chính
thoáng giaùo taïi coäng hoaø Bosnia-Herzegovina.
Tröôùc
ñoù vaøi phuùt, luùc khôûi ñaàu thaùnh leã, trong
dieãn vaên chaøo möøng ÑTC, Ñöùc Cha Franjo Komarica, giaùm muïc
giaùo phaän Banja Luka, cuõng ñaõ
nhaân danh nhöõng ngöôøi coâng giaùo taïi Bosnia-Herzegovina maø xin
loãi vì nhöõng haønh ñoäng loãi
phaïm cuûa ngöôøi coâng giaùo. Tuy nhieân, Ñöùc Cha Komarica öôùc
mong sao cho vieäc xin loãi vaø tha
thöù naày mang tính caùch hoå töông. Ñöùc Cha noùi nhö sau:
“Caû khi chuùng toâi bò thöông toån
saâu xa, chuùng toâi coá gaéng laøm ñieàu toát cho taát caû moïi
ngöôøi, chuùng toâi kieân trì laøm vieäc cho coâng cuoäc hoaø giaûi
döïa treân söï thaät, coâng baèng vaø söï tha thöù chaân thaønh;
chuùng toâi tha thöù cho keû
khaùc vì nhöõng loãi phaïm cuûa hoï,
vöøa ñoàng thôøi cuõng xin tha thöù vì nhöõng loãi phaïm cuûa nhöõng
thaønh phaàn Giaùo Hoäi Coâng Giaùo thuoäc theá heä ñaõ qua vaø hieän
taïi.”
Ñöùc
Cha cuõng nhaéc ñeán tình traïng bi thaûm cuûa giaùo phaän Banja Luka
hieän nay nhö sau: “Maëc cho thaùi ñoä soáng oân hoaø ñöôïc
moïi ngöôøi laùng gieàng cuõng nhö nhöõng vò ñaïi dieän quoác teá
chöùng kieán, Giaùo Hoäi Coâng
Giaùo taïi Banja Luka ñang phaûi ñöông ñaàu vôùi nguy cô bò loaïi
hoaøn toaøn, do bôûi yù ñònh cuûa nhöõng keû coù quyeàn trong theá
giôùi naày”. Hieän coøn coù khoaûng 60 ngaøn ngöôøi coâng
giaùo cuûa giaùo phaän naày ñang chôø ñöôïc trôû veà laïi
caên nhaø xöa cuûa mình; trong cuoäc chieán töø naêm 1992-1995,
hoï ñaõ phaûi chaïy tò naïn nôi khaùc. Nguôøi ta öôùc löôïng chæ
môùi coù 3% nguôøi tò naïn, ñöôïc trôû laïi queâ cuû cuûa mình.
Maëc
duø khoâng coù nhieàu anh chò em Chính Thoáng Giaùo tham döï, nhöng
Ñöùc TGM Chính Thoáng Giaùo Jefrem cuûa Banja Luka, ñaõ ñaïi dieän
cho Giaùo Hoäi Chính Thoáng Giaùo, ñeán tham döï. Ñaøi truyeàn hình
quoác gia cuõng trình chieáu tröïc
tieáp leã phong chaân phöôùc naày. Phaàn ÑTC,
nhaân dòp naày, ngaøi gôûi lôøi chaøo chuùc
ñeán Ñöùc Giaùo Chuû Chính Thoáng Giaùo cuûa nguôøi Serbi,
Ñöùc Giaùo Chuû Pavle, vaø toaøn theå thaùnh hoäi nghò cuûa Chính Thoáng Giaùo
Serbi. ÑTC ñaõ noùi nhö sau: “Söùc haêng say môùi --- maø con
ñöôøng chuùng ta tieán ñeán söï hieåu bieát nhau, ñaõ coù
ñöôïc trong nhöõng thaùng vöøa qua, --- söï toân troïng hoå töông
vaø tình lieân ñôùi huynh ñeä, ñoù laø nhöõng lyù do ñeå vui möøng
vaø hy voïng cho vuøng ñaát naày.”
Nhaéc
ñeán maãu göông cuûa vò taân chaân phöôùc Ivan Merz, ngöôøi Croat
(1896-1928), qua ñôøi luùc môùi 31 tuoåi, nhöng ñaõ ghi ñaäm neùt
trong lònh söû cuûa vuøng ñaát Croat, do bôûi söï daán thaân nhö
laø moät giaùo daân, vaøo giöõa loøng xaõ hoäi vaø giaùo hoäi,
ÑTC noùi nhö sau: “YÙ thöùc veà ôn goïi laõnh nhaän luùc chòu
pheùp Röûa Toäi, chaân phöôùc Ivan Merz ñaõ bieán cuoäc ñôøi mình
nhö maø moät cuoäc chaïy ñua ñeán söï thaùnh thieän”.
Ngoû
lôøi cho caùc baïn treû hieän dieän , ÑTC khuyeán khích
hoï haõy daán thaân laøm vieäc, ngoõ
haàu cuoäc soáng ñöôïc phuïc höng laïi treân moïi bình dieän. ÑTC
noùi nhö sau: “Chuùng con ñöøng nhìn laïi sau löng, ñöøng chieàu
theo caùm doã ngaû loøng, nhöng haõy gia taêng nhöõng saùng kieán cho
pheùp Bosnia-Herzegovina ñöôïc trôû thaønh
vuøng ñaát cuûa Hoaø Giaûi, cuûa söï gaëp gôõ vaø cuûa hoaø
bình... Ñöøng boû ñi nôi khaùc ñeå tìm moät cuoäc soáng toát hôn,
ñöøng chaïy troán tröôùc nhöõng
traùch nhieäm cuûa mình, baèng caùch thuï ñoäng chôø ñôïi keû khaùc
giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà cho mình, nhöng haõy nhaát quyeát
ñi tìm phöông theá chöõa trò ñieàu xaáu, vôùi söùc maïnh cuûa
ñieàu toát.”
Caùc
tín höõu tham döï thaùnh leã phong chaân phöôùc khoâng nhöõng ñeán töø giaùo phaän
Banja Luka --- maø hieän chæ coøn khoaûng hôn
3,000 tín höõu, --- nhöng coøn töø
coäng hoaø Croat vaø töø quoác gia laùng gieáng Serbi-Monteâneâgro.
Nhieàu ngöôøi Croat tò naïn ñaõ nhaân dòp ÑTC ñeán thaêm maø trôû
veà laïi nguyeân quaùn mình, vôùi hy voïng laø chính quyeàn vaø ngöôøi daân Serbi taïi ñòa phöông seõ coù thaùi ñoä côûi môû hôn.
Sau
leã phong chaân phöôùc, ÑTC duøng xe veà Toaø Giaùm Muïc Banja Luka
ñeå duøng côm tröa vôùi caùc giaùm muïc Bosnia-Herzegovina. Buoåi
chieàu, tröôùc khi töø giaõ trôû veà laïi Roma, ÑTC tieáp rieâng
Ba Vò Trong Chuû Tòch Ñoaøn cuûa Nhaø Nöôùc, roài gaëp gôõ caùc
thaønh vieân cuûa UÛy Ban Lieân Toân, ñaïi dieän cho Do Thaùi Giaùo,
Hoài Giaùo, Chính Thoáng Giaùo vaø
Coâng Giaùo.
Luùc
7:50 chieàu Chuùa Nhaät 22/06/2003 (giôø cuûa Bosnia, töùc laø khoaûng
0:50 khuya, saùng sôùm thöù Hai 23/06/2003 giôø Vieät Nam)
ÑTC rôøi Banja Luka trôû
veà laïi Roma, ñeå laïi moät söù ñieäp quan troïng --- haõy thanh taåy
kyù öùc nhôø qua vieäc tha thöù cho nhau vaø hoaø giaûi vôùi nhau, --- cho moät
quoác gia ña-saéc toäc vaø chöa
ñöôïc hoaøn toaøn oån ñònh veà maët chính trò, nhöng ñaõ
ñöôïc ÑTC uûng hoä ñeå gia nhaäp vaøo coäng ñoàng caùc quoác gia
AÂu Chaâu trong töông lai, maëc duø trong hieän taïi, chöa coù lôøi
yeâu caàu naøo cuûa chính quoác gia naày caû.
Ngay töø khi ñaët chaân ñeán Banja Luka,
vaøo saùng Chuùa Nhaät 22/06/2003, ÑTC ñaõ leân tieáng keâu goïi
haõy xaây döïng laïi con ngöôøi noäi taâm, tröôùc khi taùi thieát
xaõ hoäi vaø quoác gia. Moïi thay ñoåi ñoøi hoûi tröôùc heát phaûi
coù söï thay ñoåi nôi taâm hoàn con ngöôøi. Trong baøi dieãn vaên
ñaàu tieân taïi Phi Tröôøng Banja Luka, ÑTC ñaõ quaû quyeát nhö sau:
“Ngoõ
haàu xaõ hoäi coù ñöôïc boä maët
thaät söï nhaân baûn, vaø ngoõ haàu taát caû coù theå ñöông ñaàu
vôùi töông lai moät caùch ñaày tin töôûng, thì caàn phaûi
xaây döïng laïi con ngöôøi töø beân trong, vöøa chaêm soùc
cho nhöõng veát thöông vöøa daán thaân laøm vieäc cho moät cuoäc
“thanh taåy kyù öùc” ñích thöïc, nhôø qua söï tha thöù cho
nhau... Chính töø nôi thaâm saâu nhaát cuûa con tim maø söï thay ñoåi
phaûi baét ñaàu”.
YÙ
thöùc veà nhöõng caêng thaúng coøn soáng ñoäng nôi daân chuùng, ÑTC
ngoû lôøi chaøo ñeán moïi ngöôøi, ñeán nhöõng ngöôøi Coâng Giaùo
cuõng nhö nhöõng anh chò en Chính Thoáng Giaùo, Hoài Giaùo vaø Do Thaùi
Giaùo. ÑTC khoâng ñích danh nhaéc ñeán nhöõng keû coù traùch nhieäm
cuõng nhö nhöõng naïn nhaân
cuûa nhöõng cuoäc tranh chaáp gieát haïi laãn nhau trong quaù khöù.
Cuõng trong baøi dieãn vaên ñaàu tieân taïi Phi Tröôøng Banja Luka,
ÑTC noùi leân taâm tình caûm
thoâng cuûa ngaøi nhö sau:
“Toâi
bieát roõ anh chò em ñaõ traûi qua cuoäc thöû thaùch laâu daøi, raèng
söùc naëng cuûa ñau khoå luoân ñeø naëng treân anh chò em, vaø raèng
caùm doã ngaõ loøng vaø an phaän luoân rình raäp anh chò em haèng
ngaøy. Toâi ñeán beân caïnh anh chò em, ñeå yeâu caàu coäng ñoàng
quoác teá, --- ñaõ thöïc hieän nhieàu ñieàu cho anh chò em roài, ---
haõy tieáp tuïc naâng ñôõ ñeå
giuùp anh chò em mau ñaït ñeán caûnh soáng an ninh hoaøn toaøn trong
coâng baèng vaø trong söï hoaø thuaän vôùi nhau.”
Ñoù laø lôøi caàu chuùc chaân thaønh cuûa ÑTC cho moïi coâng daân cuûa ñaát nuôùc Bosnia-Herzegovina, trong chuyeán vieáng thaêm moät ngaøy ngaén nguûi, chuùa nhaät 22 thaùng 6 naêm 2003.
(ÑTD)
