Dung maïo lyù töôûng cuûa ngöôøi laøm chính trò
theo giaùo huaán cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Dung
maïo lyù töôûng cuûa ngöôøi laøm chính trò theo giaùo huaán cuûa
ÑTC Gioan Phaoloâ II.
(Radio Veritas
Asia 30/04/2003) - Luùc 10:30 saùng thöù tö 30/04/2003,
trong buoåi tieáp kieán chung khoaûng 20 ngaøn tín höõu taïi quaûng tröôøng
thaùnh Pheâroâ, vaø giaûi thích veà thaùnh vònh 100, laø thaùnh vònh
noùi veà chöông trình haønh ñoäng cuûa moät vì vua trung tín vôùi
Giaveâ Thieân Chuùa, ÑTC Gioan Phaoloâ II moâ taû
nhöõng ñöôøng neùt chính cuûa nhöõng
ai coù traùch nhieäm trong sinh hoïat chính trò xaõ hoäi. Ñaây phaûi
laø nhöõng con ngöôøi lieâm chính vaø khieâm toán,
khoâng nghe theo nhöõng lôøi khuyeân cuûa nhöõng keû doái traù.
ÑTC
ñaõ noùi nhö sau:
“Thaùnh
vònh 100 laø moät baøi suy nieäm moâ taû dung
maïo cuûa con ngöôøi laøm chính trò lyù töôûng; maãu göông ñôøi
soáng cho con ngöôøi chính trò naày phaûi laø ñöôøng loái haønh
ñoäng cuûa Thieân Chuùa trong vieäc ñieàu haønh vuõ truï; ñaây laø
moät ñöôøng loái haønh ñoäng ñöôïc ñieàu höôùng bôûi moät
neáp soáng luaân lyù lieâm chính troïn haûo vaø bôûi moät söï
cöông quyeát daán thaân choáng laïi nhöõng baát coâng. Thaùnh
Vònh 100 giôø ñaây ñöôïc ñeà nghò laøm chöông trình soáng cho
ngöôøi tín höõu, khi baét ñaàu ngaøy laøm vieäc vaø giao tieáp vôùi
ngöôøi laân caän. Ñaây laø moät chöông trình thöïc hieän “tình
thöông vaø söï coâng baèng”, ñöôïc xaây döïng treân hai truïc
luaân lyù chính yeáu.”
Sau
ñoù, ÑTC giaûi thích veà hai truïc
luaân lyù chính yeáu naày. Truïc luaân lyù chính yeáu thöù nhaát
lieân quan ñeán neáp soáng caù nhaân lieâm chính; vaø truïc luaân lyù
thöù hai lieân quan ñeán töông quan giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi.
Truïc
luaân lyù thöù nhaát ñöôïc goïi laø “con ñöôøng cuûa söï
trong traéng voâ toäi” vaø ñöôïc ñònh höôùng ñeán vieäc
ñeà cao nhöõng choïn löïa caù nhaân, ñöôïc thöïc hieän vôùi moät
“con tim lieâm chính”, nghóa laø “vôùi moät löông taâm ngay thaúng”
(x. caâu 2).
“Con
ñöôøng soáng trong saïch” ñöôïc moâ taû theo hai khía caïnh tích
cöïc (vieäc caàn phaûi laøm) vaø tieâu cöïc (vieäc caàn phaûi traùnh).
Caùch tích cöïc, taùc giaû thaùnh vònh 100 nhaéc ñeán nhöõng nhaân
ñöùc luaân lyù laøm cho coäng ñoaøn cuûa ngöôøi coâng chính
ñöôïc chieáu saùng: ñoù laø söï khoân ngoan ñeå hieåu bieát
roõ raøng vaø phaùn ñoaùn ñuùng; söï
voâ toäi ñöôïc hieåu ôû ñaây laø söï trong
saïch trong taâm hoàn vaø trong neáp soáng;
moät löông taâm lieâm chính seõ khoâng chaáp nhaän nhöõng ñoàng
loaõ vôùi ñieàu xaáu. Vaø caùch tieâu cöïc (veà nhöõng gì caàn
phaûi traùnh), taùc giaû thaùnh vònh 100 nhaéc ñeán vieäc tranh ñaáu
choáng laïi moïi hình thöùc xaáu xa vaø baát coâng;
caàn loaïi ra xa khoûi coäng ñoaøn cuõng nhö xa khoûi nhöõng
choïn löïa caù nhaân moïi haønh ñoäng baïi hoaïi, nghòch laïi traät töï luaân lyù” (x. caâu
3-4).
Truïc
luaân lyù thöù hai ñöôïc khai trieån nôi phaàn cuoái cuûa Thaùnh Vònh
100 (töùc töø caâu
5 ñeán caâu 8) vaø xaùc ñònh taàm quan troïng cuûa nhöõng taøi
naêng coâng coäng vaø xaõ hoäi. Treân bình dieän naày, taùc giaû thaùnh
vònh keâ khai nhöõng ñaëc ñieåm
thieát yeáu cuûa moät neáp soáng cöông quyeát choái töø ñieàu xaáu,
nhaát laø choáng laïi vieäc vu oan vaø aâm möu bí maät haïi ngöôøi.
Hai haønh ñoäng xaáu xa naày coù taàm quan troïng ñaëc bieät trong moät
xaõ hoäi thuoäc vaên minh truyeàn khaåu, söû duïng lôøi noùi trong
nhöõng töông quan giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi. Nhö laø moät quan aùn
phaân ñònh, nhaø vua - trong thaùnh vònh 100 - vaø ngaøy nay - vò traùch
nhieäm vieäc nöôùc - tuyeân boá laø seõ nghieâm trò keû caùo gian
(c. 5). Trong töông quan giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi, coøn caàn phaûi
loïai boû söï töï kieâu, khoâng ñoàng haønh cuõng khoâng laéng
nghe lôøi khuyeân cuûa keû chæ bieát
luoân gaët gaãm vaø noùi laùo. “Nhaø Vua” trong thaùnh vònh 100 cho
bieát caùch thöùc tuyeån choïn nhöõng “keû phuïc vuï” ngaøi, ---
töùc nhö nhöõng “boä tröôûng” cuûa caùc chính phuû
ngaøy nay. Ngaøi choïn hoï “töø nhöõng keû trung tín cuûa ñaát
nuôùc” (caâu 6). Nhaø Vua muoán nhöõng keû phuïc vuï quanh ngaøi laø
nhöõng con ngöôøi lieâm chính. Theo thaùnh vònh 100, Nhaø Vua laø keû
coù traùch nhieäm toái cao veà söï coâng chính trong ñaát nöôùc cuûa
mình. Ngaøi caàn coù thaùi ñoä cöông quyeát choáng laïi “toäi aùc”.
Ñaây laø moät boån phaän maø taát caû nhöõng ai daán thaân laõnh
laáy traùch nhieäm coâng, ñeàu phaûi cuøng chia seû vôùi nhaø vua.
Ñaây laø ñieàu - theo giaûi thích cuûa ÑTC - ñöôïc noùi leân moät
caùch bieåu töôïng nôi caâu cuoái cuøng cuûa thaùnh thaùnh vònh
100, baèng ngoân ngöõ nhö sau:
“Moãi saùng, Ta seõ taän dieät
nhöõng keû gian aùc cuûa ñaát nuôùc, ñeå deïp saïch khoûi thaønh
trì cuûa Chuùa taát caû nhöõng ai laøm ñieàu xaáu” (caâu 8). Ñaây
laø lôøi doát loøng cuûa “Nhaø Vua”, noùi leân daán thaân cuûa
ngaøi choáng laïi ñieàu xaáu. Nhöõng lôøi naày cuõng ñöôïc aùp
duïng cho töøng caù nhaân tín höõu. Moãi ngöôøi haèng ngaøy caàn
daán thaân “böùng” ra khoûi taâm hoàn mình, ra khoûi neáp soáng
cuûa mình caây söï xaáu, caây tham nhuõng vaø baïo löïc, caàn loïai ra khoûi taâm hoàn mình ñieàu xaáu, moïi
hình thöùc ích kyû vaø baát coâng.
Keát
thuùc cho nhöõng giaûi thích cuûa mình veà thaùnh vònh 100, ÑTC trích
laïi caâu 1 cuûa thaùnh vònh 100 nhö sau: “Con muoán haùt leân Tình
Thöông vaø söï Coâng baèng...” vöøa löu yù raèng caàn phaûi
thöïc hieän tình thöông vaø loøng nhaân töø tröôùc, roài môùi
phaùn xeùt coâng baèng tieáp sau.
Quyù vò vaø caùc baïn thaân meán, ñoù laø vaøi suy tö cuûa ÑTC giaûi thích thaùnh vònh 100, moâ taû moät dung maïo lyù töôûng vaø cuõng heát söùc thôøi söï cho neáp soáng caù nhaân vaø xaõ hoäi cuûa nguôøi kitoâ hoâm nay noùi chung, nhöng caùch rieâng vaø nhaát laø cho nhöõng ai daán thaân trong nhöõng sinh hoïat chính trò, chòu traùch nhieäm veà vaän meänh cuûa ñaát nöôùc, qua hình aûnh “Nhaø Vua” trong thaùnh vònh 100. Heïn gaëp laïi quyù vò vaø caùc baïn.