Coâng vieäc chöõa trò cho beänh nhaân
vaø vaán ñeà Cheát Töï Nhieân
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Trong coâng taùc muïc vuï cho beänh nhaân, cuõng nhö nhöõng vaán ñeà söï soáng cuûa con ngöôøi vaø vieäc cheát töï nhieân, Giaùo Hoäi nhaéc nhôû chuùng ta nguyeân taéc caàn naém giöõ: söï soáng laø quaø cuûa Chuùa chuùng ta phaûi toân kính trong moïi hoaøn caûnh. Nhöng cheát khoâng phaûi laø söï döõ tuyeät ñoái. Cheát khoâng phaûi laø heát nhöng laø khôûi söï cuoäc soáng vónh cöûu. Ngoaøi ra moãi ngöôøi coù quyeàn vaø traùch nhieäm saên soùc söùc khoûe cuõng nhö xeáp ñaët ñeå ngöôøi khaùc laøm giuùp chuùng ta.
Vaøi taøi lieäu lieân quan ñeán ñieàu naøy. Chaúng haïn, ngaøy 12 thaùng 10 naêm 1970, Phuû Quoác Vuï Khanh vieát nhaân danh Ñöùc Phaoloâ VI cho Lieân Hieäp Quoác Teá Y Só Coâng Giaùo: moät baùc só khoâng bao giôø ñöôïc gieát ngöôøi nhöng cuõng khoâng buoäc hoï phaûi duøng taát caû moïi kyõ thuaät maø khoa hoïc ngaøy nay cung caáp. “Trong nhieàu tröôøng hôïp, ñoù phaûi chaêng laø haønh haï voâ ích moät ngöôøi mang beänh khoâng theå chöõa ñöôïc ôû giai ñoaïn cuoái khi coá keùo daøi söï soáng nhö caây coû? Nhieäm vuï cuûa y só ôû ñaây laø laøm giaûm thieåu ñau ñôùn hôn laø níu keùo söï soáng khoâng coøn ñaày ñuû nhaân tính baèng moïi phöông tieän vaø ñieàu kieän... Laøm nhö theá, cuõng laø kính troïng söï soáng.”
Boä Ñöùc Tin cuõng coù chæ daãn thaùng 5 naêm 1980,
“Khi caùi cheát ñaõ gaàn keà, duø duøng phöông theá naøo ñi nöõa; ñöôïc pheùp töø choái caùc hình thöùc trò lieäu khoâng maáy baûo ñaûm vaø phieàn haø ñeå keùo daøi söï soáng; tuy nhieân vaãn phaûi duy trì caùch thoâng thöôøng cho beänh nhaân.”
Töông töï, Saùch Giaùo Lyù Coâng Giaùo 1992 sau khi daïy khoâng ñöôïc laøm cho cheát eâm aùi, coøn noùi theâm,
“Coøn nhö ngöng nhöõng phöông thuoác y khoa quaù toán keùm, nguy hieåm, dò thöôøng hoaëc khoâng xöùng vôùi nhöõng keát quaû mong muoán, thì laø moät vieäc laøm hôïp phaùp. Ñaây laø söï töø choái “nhöõng söï trò lieäu kòch lieät”: nhö vaäy, ñaây khoâng phaûi laø muoán laøm cho cheát, nhöng chæ laø chaáp nhaän raèng khoâng theå caûn ngaên caùi cheát. Nhöng quyeát ñònh phaûi do chính beänh nhaân laøm laáy, neáu ngöôøi ñoù coù thaåm quyeàn vaø coù khaû naêng, neáu khoâng seõ phaûi do nhöõng ngöôøi höôûng quyeàn tröôùc phaùp luaät, nhöng bao giôø cuõng phaûi toân troïng yù muoán hôïp lyù vaø nhöõng lôïi ích hôïp phaùp cuûa beänh nhaân.” (2278)
Ngöôøi ta ñaõ baøn nhieàu veà “power of attorney” vaø nhöõng laïm duïng khi thi haønh “living wills” vaø “power of attorney”. “Power attorney” trôû neân phöùc taïp khi aùp duïng tuøy thuoäc vaøo chæ daãn phaùp luaät (legal guidelines) töøng bang. Caùc Giaùm Muïc ôû nhieàu tieåu bang coù nhöõng giaûi thích rieâng. Moät soá ngöôøi traùnh söï laïm duïng cuûa luaät phaùp, nhôø moät ngöôøi tröôûng thaønh vaø khoân ngoan quyeát ñònh thay mình trong tröôøng hôïp nguy ngaäp nhö theá. Hoï baøn tröôùc vôùi ngöôøi ñoù vaø vieát cho ngöôøi ñoù giaáy uûy quyeàn quyeát ñònh thay. Moät quyeát ñònh baây giôø veà ñieåm naøy khaù phöùc taïp veà nhöõng khoù khaên chöa löôøng ñöôïc ôû luùc chöa bieát trong töông lai. Nhöõng ñieàu trò ngoaïi thöôøng cho moät oâng giaø chín chuïc baây giôø khoâng haún laø ngoaïi thöôøng cho ngöôøi cha ba chuïc ñang caàn nuoâi ngöôøi vôï treû vôùi boán con nhoû vaøo moät thôøi ñieåm töông lai vôùi nhieàu kyõ thuaät khaùc bieät. Dòp leã Giaùng Sinh naêm 1999, moät baø meï bò baát tænh suoát moät naêm qua, baát ngôø tænh taùo noùi naêng ñöôïc laø moät thí duï ñieån hình.
Lm. Phanxicoâ Löông Minh Tri, CMC
(Trích daãn töø nguyeät San Traùi Tim Ñöùc Meï soá 267 thaùng 3 naêm 2000)