Toøa Thaùnh tröïc tieáp can thieäp
baèng ñöôøng loái ngoaïi giao
ñeå chaám döùt vuï tranh chaáp Do thaùi - Palestine
Prepared for Internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Toøa Thaùnh tröïc
tieáp can thieäp, baèng ñöôøng
loái ngoaïi giao, ñeå chaám döùt
vuï tranh chaáp Do thaùi - Palestine.
Tin Vatican -
4/04/2002 - Ñöôøng loái ngoaïi giao Toøa Thaùnh, ôû caáp baäc cao
nhaát, cöông quyeát can thieäp ñeå chaám döùt chieán tranh moãi ngaøy
moãi trôû neân döõ doäi giöõa Do thaùi vaø Palestine, sau raát nhieàu
laàn ÑTC leân tieáng keâu goïi hoøa bình cho vuøng ñaát naày.
Trong hai ngaøy
thöù ba (2/04/2002) vaø thöù tö (3/04/2002), Ñöùc TGM Jean Louis Tauran,
Ngoïai tröôûng Toøa Thaùnh, ñaõ trieäu taäp Ñaïi söù Do thaùi caïnh
Toøa Thaùnh, Tieán só Yosef Neville Lamdan vaø sau ñoù, Ñaïi söù Hoa
kyø caïnh Toøa Thaùnh, tieán só James Nicholson.
Chính Ñaïi söù cho bieát: Boä Ngoaïi giao Toøa Thaùnh ñaõ
trao cho oâng moät söù ñieäp cuûa ÑTC göûi cho Toång Thoáng George
W. Bush, nhöng khoâng tieát loä noäi dung cuûa böùc thö naøy. Ñaïi söù
goïi cuoäc thaûo luaän vôùi Ñöùc TGM Tauran “laø cöïc kyø toát
ñeïp“. OÂng tuyeân boá: “Toång thoáng Bush lo laéng cuõng nhö ÑTC
ñoái vôùi nhöõng gì xaåy ra taïi Trung Ñoâng“. OÂng baûo ñaûm
raèng: Hoa kyø ñang tìm caùch thöïc hieän aûnh höôûng ngoaïi giao
cuûa mình, ñeå tìm loái thoaùt cho tình hình nghieâm troïng hieän
nay. Cuøng luùc vôùi Ñaïi Söù
Hoa kyø, OÂng Mohamed Ali Mohamad, ñaïi dieän cuûa Lieân minh caùc nöôùc
Khoái AÛ raäp, ñaõ gaëp thöù tröôûng Ngoaïi giao Toøa Thaùnh,
Ñöùc OÂng Celestino Migliore.
Nhöõng hoaït ñoäng
raùo rieát vaø khaån caáp nhö vaäy ít thaáy trong lòch söû Ngoaïi
giao cuûa Toøa Thaùnh. Nhö vaäy, ñieàu naøy
chöùng toû raèng: tình hình trôû
neân heát söùc traàm troïng. Tieán só Navarro Valls, phaùt ngoân
vieân vaø Giaùm ñoác Phoøng baùo chí Toøa Thaùnh giaûi thích: “Ñöùng
tröôùc tình hình raát ñaùng lo laéng taïi Thaùnh ñòa vaø tröôùc
nhieàu lôøi keâu goïi giuùp ñôõ töø caùc nôi khaùc nhau göûi ñeán
ÑTC, Phuû Quoác vuï Khanh cuõng nhö Toøa Ñaïi dieän Toøa Thaùnh taïi
Gieârusalem luoân luoân tieáp xuùc vôùi hai phe tranh chaáp“. Tieán só
noùi tieáp: “Thöù ba muøng 2/04/2002, Ñöùc TGM Tauran, ngoaïi tröôûng
Toøa Thaùnh, ñaõ trieäu taäp Ñaïi söù Do thaùi caïnh Toøa Thaùnh
vaø thöù tö muøng 3/04/2002, ñaõ trieäu taäp Ñaïi söù Hoa kyø, ñeå
thaûo luaän caùch rieâng veà tình hình bi ñaùt taïi Betlem“.
Neân nhôù laïi
raèng: Betlem laø nôi Chuùa Gieâsu sinh ra caùch ñaây hôn hai ngaøn naêm.
Taïi ñaây coù nhieàu Tu vieän vaø Ñeàn thôø lôùn kính Maàu nhieäm
Giaùng sinh vaø cuõng laø ñieåm haønh höông saàm uaát cuûa caùc tín
höõu Kitoâ treân caû theá giôùi. Thaønh phoá bò chieám töø Leã
Phuïc sinh. Tin sau cuøng töø Gieârusalem cho bieát: Trong Tu vieän coù
40 Tu só Doøng Phanxicoâ vôùi nhieäm
vuï canh giöõ Thaùnh ñòa. (Trong
luùc chuùng toâi vieát baøi naøy, (16 giôø ngaøy 04/04/2002) ñang coù
nhöõng vuï noå suùng chung quanh Ñeàn thôø Sinh nhaät.)
Cha Doøng
Phanxicoâ canh giöõ Thaùnh ñòa, qua ñöôøng ñieän thoaïi,
noùi vôùi Ñaøi Truyeàn hình ôû Roma raèng: Quaân ñoäi Do thaùi
ñaõ tieán vaøo trong Tu vieän. Trong luùc naøy tình hình trôû neân
nguy ngaäp vaø cha caàu cöùu. Löông thöïc khoâng coøn. Vieän moà coâi
do caùc Nöõ tu coi soùc vôùi nhieàu treû em thieáu thuoác men vaø thöïc
phaåm. Tình traïng naøy khoâng
theå keùo daøi theâm.
Thöù tö
03/04/2002, caùc vò Giaùo chuû vaø moät soá tu só leân ñöôøng tieán
veà Betlem, nhöng bò quaân ñoäi Do thaùi chaën laïi. Moät só quan treû
tuoåi Do thaùi noùi: “Betlem laø khu vöïc quaân söï, khoâng theå
qua laïi ñöôïc“. Moät Giaùm muïc Anh giaùo, Riah Abi Al-Assat, traû
lôøi só quan: “ Chuùng toâi khoâng coù yù gaây vaán ñeà cho caùc
anh. Chuùng toâi chæ muoán trao moät söù ñieäp hoøa bình cho ngöôøi
Do thaùi vaø Palestine maø thoâi“. Chôø ñôïi giaáy pheùp, nhöng
khoâng bao giôø ñeán. Moïi ngöôøi haùt ñi haùt
laïi, lôøi ca: “Yarab Al-Salam“, Thieân Chuùa cuûa Hoøa bình.
Ñöùc Giaùo chuû
Michel Sabbah, vôùi neùt maët buoàn böïc, noùi vôùi só quan Do thaùi
nhö sau: “Chuùng toâi khoâng ñeán ñaây ñeå bieåu tình. Duø
vaäy, hoï cuõng chaën chuùng toâi laïi. Chuùng toâi muoán ñem ñoà
vieän trôï ñeán cho anh chò em ôû Betlem: coù ngöôøi bò thöông caàn
ñöôïc chöõa, coù nhöõng xaùc cheát caàn ñöôïc choân vuøi, bieát
bao ngöôøi daân caàn ñöôïc an uûi... Toâi noùi vôùi quaân ñoäi
Do thaùi: Caùc anh ñaõ muoán chieán thaéng,
caùc anh ñaõ thaéng traän roài. Thoâi ñi, caùc anh haõy trôû
veà nhaø vaø ñeå chuùng toâi soáng bình an“. Ñöùc Giaùo chuû noùi
tieáp: “Ñoái vôùi daân quaân Palestine, hieän bò bao vaây trong Ñeàn
thôø Giaùng sinh, theo truyeàn thoáng Kitoâ, chuùng toâi coù boån phaän
cho truù aån trong moät nhaø thôø, neáu hoï vaøo trong ñoù khoâng
mang theo vuõ khí“. Ñöùc Giaùo chuû tình
nguyeän thu löôïm caùc vuõ khí cuûa daân quaân mang theo vaøo
nhaø thôø, nhöng ngaøi bò quaân ñoäi Do thaùi ngaên caûn. Tình hình
Betlem thaät bi ñaùt. Caàn ñöôïc giaûi quyeát caáp baùch.
Phaùt ngoân Toøa
Thaùnh cho bieát theâm: Trong caùc cuoäc gaëp gôõ,
Boä Ngoaïi giao Toøa Thaùnh
nhaán maïnh ñeán laäp tröôøng vaãn coù vaø ñaõ ñöôïc ÑTC noùi
leân nhieàu laàn. Laäp tröôøng Toøa Thaùnh goàm naêm ñieåm sau ñaây:
1 - Leân aùn caùch
thaúng thaén chính saùch khuûng boá baát cöø töø phe naøo.
2 - Leân aùn nhöõng
tình traïng baát coâng vaø xæ nhuïc aùp ñaët treân daân toäc
Palestine vaø leân aùn nhöõng vuï traû ñuõa, baùo oaùn ... bôûi vì
nhöõng haønh ñoäng nhö vaäy chæ gia taêng taâm traïng töôùc ñoaït
vaø thuø gheùt.
3 - Toân troïng
caùc quyeát nghò cuûa Lieân Hieäp Quoác
cho moïi ngöôøi.
4 - Caàn coù söï
töông xöùng trong vieäc xöû duïng caùc phöông tieän töï veä.
5 - Boån phaän
ñoái vôùi moïi ngöôøi laø toân troïng vaø baûo veä caùc Nôi Thaùnh,
mang yù nghóa saâu xa ñoái vôùi ba toân giaùo ñoäc thaàn (Do thaùi
giaùo, Kitoâ Giaùo vaø Hoài giaùo) vaø ñaây gia taøi cuûa caû nhaân
loaïi.
Laäp tröôøng
naøy cho thaáy roõ nhö moät lôøi keâu goïi khaån caáp
caàn mau choùng ñaït ñeán nhöõng böôùc quyeát lieät ñeå
chaán döùt ngay caùi maø ÑTC, trong Söù ñieäp Leã Phuïc sinh, goïi
laø “moät chieán tranh thöïc söï choáng laïi hoøa bình“.
Cuõng thöù tö,
muøng 3 thaùng 4 naêm 2002, trong
buoåi tieáp kieán oâng Mohamad Ali Mohamad, ñaïi dieän Khoái caùc Nöôùc
AÛ raäp, Ñöùc OÂng Celestino Migliore, thöù
tröôûng ngoaïi giao, ñaõ trình baøy laäp tröôøng cuûa Toøa
Thaùnh, baèng nhaán maïnh caùch rieâng ñeán söï caàn thieát chaám döùt
nhöõng haønh ñoäng “böøa baõi“ veà khuûng boá.
Trong thôøi gian naøy, ÑHY Angelo Sodano, Quoác Vuï Khanh vaø Ñöùc TGM Leonardo Sandri, phuï taù Quoác vuï Khanh, luoân luoân tieáp xuùc vôùi Toøa Giaùo chuû Latinh Gieârusalem vaø vôùi caùc Coäng ñoàng Tu só nam, nöõ taïi Betlem, vaø chuyeån ñeán moïi ngöôøi lôøi caàu nguyeän vaø tình lieân ñôùi cuûa ÑTC.