Moät vaøi phaûn öùng khaép nôi

sau lôøi keâu goïi cuûa ÑTC

veà vaán ñeà hoøa bình cho mieàn Trung Ñoâng

Prepared for Internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai

Radio Veritas Asia, Philippines

Moät vaøi phaûn öùng khaép nôi sau lôøi keâu goïi cuûa ÑTC veà vaán ñeà hoøa bình cho mieàn Trung Ñoâng.

Töø 18 thaùng nay, nghóa laø töø luùc xaåy ra nhöõng vuï xung ñoät giöõa Do thaùi vaø Palestine, Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ nhieàu laàn leân tieáng keâu goïi chaám  döùt nhöõng baïo löïc vaø trôû laïi ñoái thoaïi, ñeå tìm giaûi phaùp cho  cuoäc chung soáng hoøa bình giöõa hai daân toäc trong mieàn naøy. Nhöng khoâng coù laàn naøo ngaøi leân tieáng lieân tieáp vaø maïnh meõ cho baèng trong dòp Leã Phuïc sinh naøy, caùch rieâng trong Söù ñieäp Phuïc Sinh Urbi et Orbi (cho Thaønh Roma vaø cho theá Giôùi) tröa leã Phuïc sinh vaø hoâm sau tröa thöù hai, muøng 1 thaùng 4/2002,  trong giôø ñoïc kinh Regina Caeli vôùi daân chuùng tuï hoïp taïi Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ.

“Hoâm nay- lôøi ÑTC - toâi môøi goïi anh chò em caàu nguyeän caùch rieâng cho daân cö Belem, thaønh phoá nôi Chuùa Gieâsu sinh ra, trong luùc naøy ñang soáng nhöõng giôø phuùt khoù khaên (töø hoâm qua bò coâ laäp vaø bao vaây bôûi löïc löôïng Do thaùi) vaø ñang ôû trong tình traïng nguy ngaäp“. ÑTC giaûi thích: “Thöïc söï chuùng ta nhaän ñöôïc nhöõng tin buoàn vaø ñaùng lo ngaïi, ñaõ ñaûo loän  baàu khí cuûa Leã Phuïc sinh, ñaùng  leõ phaûi laø moät leã cuûa hoøa bình, an vui vaø cuûa söï soáng“. Ñöùc Gioan Phaoloâ II noùi tieáp: “Vôùi söï lo laéng vaø ñau ñôùn, toâi cuõng nhö toaøn Giaùo hoäi gaàn guõi anh chò em naøy vaø caàu nguyeän ñeå caûnh ñau ñôùn Calvario  choùng chaám döùt“.

Trong söù ñieäp Phuïc sinh “Urbi et Orbi“ göûi cho Thaønh Roma vaø cho Theá giôùi vaøo tröa Chuùa nhaät Phuïc Sinh 31/03/2002, ÑTC nhaéc ñeán tình hình nguy ngaäp taïi Trung Ñoâng baèng gioïng noùi cöông quyeát khaùc thöôøng. Ngaøi nhaán maïnh: “Ñaõ ñeán luùc töø nhöõng lôøi toá giaùc, ngöôøi ta caàn  ñi ñeán nhöõng haønh ñoäng cuï theå cuûa tình lieân ñôùi, nhaèm giuùp ñôõ moïi ngöôøi tìm laïi ñöôïc söï toân troïng nhau vaø  thaûo luaän thaønh thöïc“. Ngaøi quaû quyeát: “Chæ coù nhö vaäy môùi coù theå caét ñöùt caùc maàm moáng cuûa nhöõng vuï traû ñuõa vaø cuûa baùo oaùn, hieän ñang ñöa Thaùnh ñòa ñeán vöïc saâu cuûa khuûng khieáp vaø cuûa thaát voïng“. Vôùi lôøi nhaän ñònh: “Xem ra ngöôøi ta tuyeân boá chieán tranh choáng laïi hoøa bình“,  ÑTC aùm chæ nhöõng baïo löïc moãi ngaøy moãi gia taêng vaø khuûng khieáp hieän nay taïi Trung Ñoâng. Chính ÑTC giaûi thích: “Nhöng chieán tranh khoâng theå giaûi quyeát ñöôïc gì caû, chæ ñem laïi ñau khoå theâm maõi vaø cheát choùc;  nhöõng traû thuø, traû ñuõa cuõng khoâng sinh ích gì caû“. Tröôùc tình hình nguy ngaäp naøy, khoâng nhöõng cho mieàn Trung Ñoâng, nhöng coøn ñe doïa hoøa bình theá giôùi, Ñöùc Gioan Phaoloâ II keâu goïi moïi ngöôøi, caùch rieâng caùc vò traùch nhieäm Do thaùi vaø Palestine vaø  Coäng ñoàng quoác teá haõy sôùm yù thöùc veà nguy hieåm ñang ñeán: “Thaûm traïng thaät lôùn lao. Khoâng moät ngöôøi naøo ñöôïc yeân laëng vaø thuï ñoäng, khoâng moät vò traùch nhieäm chính trò hay toân giaùo naøo ñöôïc im laëng vaø thuï ñoäng... Taïi mieàn naøy Chuùa Kitoâ ñaõ cheát vaø soáng laïi  vaø ñaõ ñeå laïi ngoâi moä troáng roãng, nhö chöùng taù im laëng, nhöng huøng hoàn. Trong luùc phaù huûy nôi chính mình söï thuø ñòch, böùc töôøng phaân chia giöõa con ngöôøi, Chuùa ñaõ hoøa giaûi moïi ngöôøi qua Thaùnh Giaù cuûa Ngaøi (x. Eph 2, 14-16) vaø giôø ñaây Ngaøi trao traùch nhieäm cho chuùng ta, caùc moân ñeä cuûa Ngaøi, loaïi boû ñi moïi caên côù cuûa thuø gheùt vaø cuûa baùo oaùn“ (Söù ñieäp Phuïc sinh, soá 4).

Toøa Thaùnh khoâng nhöõng leân tieáng, nhöng coøn hoaït ñoäng raùo rieát trong laõnh vöïc ngoaïi giao, qua trung gian caùc Toøa Söù Thaàn treân theá giôùi vaø caùc Söù Quaùn beân caïnh Vatican, nhö ñaõ laøm trong nhöõng naém chieán tranh döõ doäi taïi mieàn Balcan.

Nhaät baùo “Quan Saùt Vieân Roma” noùi ñeán caùch roõ raøng söï thuï ñoäng chính trò cuûa Coäng ñoàng quoác teá tröôùc vuï tranh chaáp Do thaùi-Palestine. Ñöùc Cha Michel Sabbah,  Giaùo chuû Latinh Gieârusalem, yeâu caàu caùc vò laõnh ñaïo Do thaùi haõy xöû duïng chìa khoùa hoøa bænh hieän ôû trong tay hoï vaø haõy coâng nhaän quyeàn soáng cuûa daân toäc Palestine. ÑHY Carlo Maria Martini, TGM Milano, noùi ñeán söï caàn thieát laøm moät caùi gì ñoù ñeå ñem hai phe tranh chaáp trôû laïi vôùi lyù trí vaø laøm yeân laëng tieáng suùng. Ngaøi noùi: “Nhöõng toá giaùc khoâng ñuû“. Giaùo sö Giorgio Rumi, moät söû gia noåi tieáng taïi YÙ, tuyeân boá trong baøi phoûng vaùn daønh cho nhaät baùo “Töông lai” (02/04/2002) nhö sau: “Toâi khoâng bieát ngöôøi khaùc seõ bình luaän lôøi ÑTC nhö theá naøo; nhöng toâi nghó: ÑTC ñaõ laøm boån phaän cuûa ngaøi, ngaøi chuyeån lôøi ngaøi sang caùc nhaø chính trò. Boån phaän caùc nhaø chính trò laø haønh ñoäng. ÑTC khoâng coù nhöõng sö ñoaøn,  taï ôn Chuùa. Chæ coù Stalin coù theå tin ngöôïc laïi maø thoâi....”. Giaùo sö noùi theâm: “Söï môùi laï cuûa Söù ñieäp Phuïc sinh vaø cuûa nhöõng lôøi ÑTC noùi leân laø: moät lôøi môøi goïi khaån caáp haønh ñoäng, moät thaùch ñoá cho haønh ñoäng treân laõnh vöïc cuï theå. “Nhöõng lôøi hay ho vaø nhöõng tuyeân boá ruøm beng  khoâng ñuû nöõa. Chuùng ta ñöøng queân raèng: ñaây laø Vò Giaùo Hoaøng ñaõ yeâu caàu can thieäp nhaân ñaïo taïi Yugoslavia“. Giaùo sö giaûi thích: “Khoâng moät ngöôøi naøo ñöôïc  nhìn xem caùch laõnh ñaïm cuoäc saùt haïi moät daân toäc, baát cöù ngöôøi ñoù laø ai!  ÑTC ngoû lôøi rieâng vôùi caùc nhaø chính trò, khoâng phaûi caùc nhaø quaân söï.... Trao tay cho caùc nhaø quaân söï laø ñieàu quaù deã daøng, thuaän tieän nhö Philato röûa tay tuyeân boá mình khoâng coù traùch nhieäm. Khoâng ñöôïc. Chuùng ta ñang ñöùng tröôùc moät thaùch ñoá lôùn lao cho caùc nhaø chính trò, baát cöù laø nhaø chính trò Trung Ñoâng, Hoa kyø, hay Chaâu AÂu. Toâi coøn nhôù,  trong thôøi cuûa ngaøi, Ñöùc Phaoloâ VI yeâu caàu daønh choã cho ngheä thuaät cuûa hoøa bình “art de la paix“ (baûn vaên tieáng Phaùp) . Ngaøy nay cuõng vaäy, Ñöùc Gioan Phaoloâ II,  trong cuõng moät caùi nhìn ñoù,  hoâ lôùn tieáng: ñaây laø moät lôøi môøi goïi suy luaän, luïc soaùt tìm kieám caùi toát hôn caû bôûi haønh ñoäng cuûa con ngöôøi. Toâi xin noùi: haønh ñoäng, caùc vieäc cuï theå, khoâng phaûi lôøi noùi suoâng thoâi“. Giaùo sö Rumi noùi theâm: “Khoâng luùc naøo nhö luùc naøy,  laø nhaø chính trò coù nghóa laø toû ra mình laø con ngöôøi coù saùng kieán, taùc taïo baèng caùch ñi quaù phaïm vò cuûa nhöõng taâm tình toát laønh, thuaàn tuùy vaø ñôn sô“. Giaùo sö nhaéc laïi thaùi ñoä cuûa Ñöùc Benedicto XV (1914-1922):  trong luùc ñeä nhaát theá chieán trôû neân döõ doäi (1917), ngaøi ñaõ ñöa ra nhöõng ñeà nghò cuï theå vaø thöïc teá cho vieäc giaûi quyeát vuï tranh chaáp naøy. Ngaøy nay cuõng vaäy, tröôùc thaûm caûnh Do thaùi-Palestine, Ñöùc Gioan Phaoloâ II noùi: “Taïi Thaùnh ñòa coù hai daân toäc, chuùng ta phaûi tìm caùch laøm cho hoï ñi ñeán choã hoøa hôïp vôùi nhau. Lôøi ngaøi nhö laø moät vieäc phoù thaùc vaøo “tính caùch saùng taïo“ cuûa caùc nhaø chính trò“.

Hoäi ñoàng Baûo an LHQ ñöôïc trieäu taäp khaån caáp. OÂng Toång thö kyù LHQ  yeâu caàu Do thaùi ruùt quaân khoûi caùc laõnh thoå chieám ñoùng.  Toång thoáng Nga vaø Thuû töôùng YÙ ñang gaëp nhau, yeâu caàu moät hoäi nghò Hoa kyø, Lieân hieäp Chaâu AÂu vaø Nga. Khoái AÛ raäp  leân aùn Do thaùi;   Ai caäp vaø Jordanie ñe doïa truïc xuaát Ñaïi söù Do thaùi, ñoaïn tuyeät ngoaïi giao - Töôùng Gheddafi cuûa Libia tuyeân boá göûi quaân tình nguyeän chieán ñaáu beân caïnh Palestine ... Irak, Iran ñe doïa cuùp saûn xuaát daàu hoûa ñeå tröøng phaït nhöõng quoác gia uûng hoä Do thaùi ... Moïi ngöôøi ñeàu thaáy roõ tình hình nguy ngaäp.... Trong luùc ñoù, Palestine vaãn lieäng bom moãi ngaøy taïi caùc thaønh phoá cuûa Do thaùi. Quaân ñoäi huøng haäu Do thaùi, theo meänh leänh cuûa Thuû töôùng Sharon, tieáp tuïc taán coâng traû ñuõa vaø chieám caùc thaønh phoá Palestine ...Chuùng ta ñang chôø ñôïi “haønh ñoäng cuï theå, höõu hieäu“ .

Back to Home Page