Naïn baõo luït treân theá giôùi
Tieáng caûnh caùo cuûa Thieân nhieân
vaø cuûa Thieân Chuùa Ñaáng Taïo döïng vuõ truï
Prepared for Internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Naïn baõo luït
treân theá giôùi - Tieáng caûnh caùo cuûa Thieân nhieân
vaø cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng
Taïo döïng vuõ truï.
(Radio Veritas
Asia - 28/08/2002) - Nhaät baùo “Quan Saùt Vieân Roma” (L'Osservatore
Romano), cô quan baùn chính thöùc Toøa Thaùnh, trong hai soá ra ngaøy
26-27/08/2002 vaø ngaøy 28/08/2002 loan tin veà nhöõng thieät haïi lôùn
lao do naïn baõo luït gaây neân taïi nhieàu quoác gia treân treân theá
giôùi. Soá ra ngaøy 26-27/08/2002
daønh hai baøi veà caùc thieân tai naøy. Baøi thöù nhaát
vieát veà “Nhöõng vuï baõo luït môùi taøn phaù taïi Ñoâng
döông vaø baùn ñaûo AÁn ñoä”. Trong baøi naøy ñaëc phaùi vieân
noùi ñeán nhöõng vuï baõo luït khieáp sôï xaåy
ra taïi Trung quoác, trong caùc mieàn Tænh Hunan vaø Hubei, caùc
rieâng möùc nöôùc cuûa Hoà
Dongtinh leân raát cao, tieáp tuïc ñe doïa. Trong nhöõng ngaøy naøy,
Ñaøi truyeàn hình cho thaáy Chính phuû Baéc Kinh huy ñoäng moät löïc
löôïng ñoâng ñaûo, goàm caû binh só, ñeå ñaët caùc bao caùt ngaên
chaën möùc leân vuøn vuït cuûa nöôùc möa. Soá ngöôøi boû nhaø cöûa
ra ñi phaûi tính töøng trieäu. Soá thieät haïi veà vaät chaát cho tôùi
luùc naøy chöa theå öôùc löôøng ñöôïc.
Taïi Kampuchia,
thöù hai (26/08/2002) Thuû töôùng tuyeân boá “tình traïng khaån tröông“.
Naïn luït do nöôùc soâng Mekong, haàu nhö haèng naêm, ñang taøn phaù
caùc mieàn Baéc vaø mieàn Ñoâng quoác gia naøy. Thuû töôùng Hun Sen
noùi: “Möùc roäng lôùn cuûa naïn luït naøy thaät
ñaùng lo ngaïi, sau thôøi kyø haïn haùn“. Hai thieân tai naøy
coù theå laø moät vaán ñeà gay go cho daân chuùng veà thöïc phaåm.
Thuû töôùng phaùi quaân ñoäi
ñeán giuùp ñôõ ngöôøi daân di taûn khoûi caùc nôi bò baõo luït,
ñoàng thôøi keâu goïi coäng ñoàng quoác teá cöùu trôï caùc naïn
nhaân. Cho tôùi luùc naøy ñaõ coù 14 ngöôøi thieät maïng, khoâng tính
soá ngöôøi laâm caûnh maøn trôøi chieáu ñaát.
Naïn baõo luït
cuõng lan traøn caû ñeán Laøo quoác vaø Vieät nam, caùch
rieâng mieàn soâng Cöûu
Long.
Moät quoác gia
khaùc , Myanmar (Mieán ñieän) thuoäc
baùn ñaûo Ñoâng döông, cuõng
bò naïn baõo luït. Chính phuû keâu goïi coäng ñoàng quoác teá cöùu
trôï, vì ñaây laø moät thieân tai chöa töøng thaáy töø 30 naêm
nay. Moät trieäu maãu taây ñaát caày caáy bò nöôùc cuûa nhieàu con
soâng, trong ñoù coù soâng Ayeyatwady, soâng lôùn nhaát cuûa Mieán ñieän,
traøn bôø bao phuû.
Tình hình taïi
Nepal vaø Bangladesh cuõng khoâng keùm bi ñaùt. Taïi Bangladesh haàu nhö
nöûa laõnh thoå quoác gia bò nöôùc bao phuû. Taïi AÁn ñoä, vaøo
cuoái tuaàn vöøa qua, naïn baõo luït gaây neân nhieàu cheát choùc vaø
thieät haïi trong Bang Madhya Pradesh (mieàn trung AÁn ñoä). Soá ngöôøi
di taûn cho tôùi luùc naøy leân tôùi 12 ngaøn; 25 ngöôøi cheát vaø
75 maát tích.
Baøi thöù hai
cuûa soá baùo “Quan Saùt Vieân Roma” phaùt haønh ngaøy
27/08/2002, noùi ñeán naïn baõo luït taïi Coäng hoøa Lieân Bang Ñöùc,
vôùi tít ñeà: “Taïi Thaønh phoá Dresda, sinh hoaït bình thöôøng
ñang töø töø trôû laïi. Tình hình vaãn
coøn trong tình traïng khaån tröông, tuy möùc nöôùc cuûa soâng
Elba ñang giaûm bôùt“.
Naïn luït
cuõng ñaõ taøn phaù Thaønh phoá Praga, thuû ñoâ cuûa Coäng hoøa
Tcheøque. Trong baøi phoûng vaán daønh cho nhaät baùo “Coäng Hoøa”
(La Repubblica), soá ra ngaøy 28/08/2002, Toång Thoáng Vaclav Havel tuyeân
boá: “Moät tai haïi nhö vaäy taïi Praga ñaõ khoâng bao giôø xaåy
ra. Chuùng toâi hieåu raèng: Thieân nhieân coù theå baùo oaùn“. Ngoaøi
Coäng hoøa Tcheøque, AÙo quoác, Hungari cuõng khoâng thoaùt khoûi naïn
luït döõ doäi cuûa thaùng taùm naêm 2002, do nöôùc soâng Danube traøn
bôø.
Nhaät baùo L'Osservatore
Romano soá ra ngaøy 28/08/2002 noùi ñeán naïn baõo luït taïi Chaâu Phi
vaø Chaâu Myõ Latinh.
Sau khi nhaéc ñeán
nhöõng ñe doïa vaãn coøn ñeø naëng treân caùc mieàn bò baõo luït
taïi Trung quoác vaø Kampuchia, vaø taïi Chaâu AÂu do soâng
Elba, Moldava vaø Danube traøn bôø, Cô quan baùn chính thöùc Toøa
Thaùnh noùi ñeán naïn baõo luït taïi Taây ban nha, caùch rieâng mieàn
Majorca. 11 ñòa ñieåm ôû phía Ñoâng vaø phía Baéc ñöôïc ñaët
trong tình traïng baùo ñoäng. Taïi Phaùp, mieàn Coâte d'Azur, thöù ba
27/08/2002, bò möa baõo lôùn lieân tieáp trong
5 tieáng ñoàng hoà. May thay, khoâng coù ngöôøi naøo bò thieät
maïng. Tröôùc ñoù, mieàn baéc ñaõ bò naïn baõo luït, caùch
rieâng thaønh phoá Lille.
Chaâu phi vaø
Chaâu Myõ Latinh cuõng khoâng thoaùt khoûi thieân tai
naøy. Trong nhöõng ngaøy naøy baõo luït ñaõ taøn phaù mieàn
Ñoâng Algeùrie, gaây thieät maïng cho 30 ngöôøi, trong ñoù coù 10
treû em. Taïi Chaâu Myõ Latinh, trong mieàn trung-nam Chile,
naïn baõo luït gaây neân do caùc con soâng Biobio, Andalien, Teno,
Lontueù vaø Tinguiririca traøn bôø.
Khoaûng 5 ngaøn thoå daân bò coâ laäp taïi Hualqui vaø Ralco. Trong mieàn
Tonieù vaø Concepcioùn coù 50 caên nhaø bò nöôùc bao phuû hoaøn toaøn.
Nhìn vaøo caùc
thieân tai xaåy ñeán moät luùc treân
theá giôùi gaây ra bieát bao thieät
haïi veà sinh maïng vaø vaät chaát, Toång Thoáng Vaclav Havel cuûa Coäng
hoøa Tcheøque, tuyeân boá: “Caùi ñaõ xaåy ra taïi mieàn Trung-AÂu
trong thaùng 8 naêm 2002, phaûi ñöôïc duøng nhö baøi hoïc cho moïi
ngöôøi veà bieát bao ñeà taøi thaûo luaän“. OÂng noùi theâm:
“Tröôùc heát, chuùng ta phaûi toân troïng moâi sinh. Ñaây laø
moät suy tö toâi ñaõ noùi vôùi nhieàu chính phuû, caùc nhaø chính
trò vaø caû ngöôøi daân nöõa. Theá giôùi
ñaõ huy ñoäng caáp toác giuùp ñôõ chuùng toâi, ngay ñeâm xaåy
ra thieân tai vaø moät caùch nhanh choùng ñaùng ngaïc nhieân. Toâi hieåu
ngay raèng: khoâng moät ngöôøi naøo, khoâng moät quoác gia naøo coù
theå nghó raèng: töï mình coù theå laøm ñöôïc moïi söï, khoâng
caàn ñeán ai. Chuùng ta caàn ñeán tình lieân ñôùi cuûa nhau. Ñaây
laø tính caùch hoaøn caàu hoùa theo yù nghóa toát ñeïp“.
Ñaây laø moät
baøi hoïc cho moïi ngöôøi, caùch rieâng cho caùc nhaø caàm quyeàn caùc
quoác gia vaø vaän meänh theá giôùi tham döï Hoäi nghò Thöôïng
ñænh taïi Johannesburg. Caùc ngaøi baøn veà vieäc cöùu vôùt moâi
sinh, veà caûnh ngheøo khoå, veà söùc khoûe, veà naïn thaát hoïc, veà
phaùt trieån toaøn dieän con ngöôøi, nhöng trong luùc ñoù caùc ngaøi
khoâng töø boû lôïi ích rieâng cuûa caùc ngaøi, thì laøm sao caùc
ngaøi coù theå laøm cho theá giôùi trôû neân coâng bình hôn vaø toát
ñeïp hôn? Taøi saûn treân theá giôùi naøy taäp trung trong tay 20% ngöôøi
giaàu coù. Nhö vaäy 80% daân soá theá giôùi soáng trong caûnh ngheøo
khoå, vaø hôn moät tæ ngöôøi soáng trong caûnh cuøng cöïc döôùi
möùc moät Myõ kim moãi ngaøy. Theo Cöïu Chuû tòch Nhaø Nöôùc Lieân
xoâ, oâng Mikhail Gorbaciov, thì töø Hoäi nghò Summit ôû Rio Janeiro, tình
hình theá giôùi khoâng khaù hôn. Hoá saâu giöõa giaàu vaø ngheøo
caøng ngaøy caøng theâm. Vieän trôï cuûa caùc nöôùc giaàu cho caùc
nöôùc ngheøo, thay vì gia taêng, laïi
giaûm bôùt. Thieân tai doàn daäp xaåy ñeán khaép nôi treân theá giôùi
trong thaùng 8 naêm 2002 naøy, cuøng vôùi vuï khuûng boá ngaøy 11 thaùng
9 naêm 2001 taïi New York vaø Washsington,
ñoù laø nhöõng tieáng caûnh caùo
töø Treân Cao göûi ñeán cho nhaân loaïi.
Ñöùc Gioan Phaoloâ II trong baøi keâu goïi caùc vò tham döï Hoäi nghò Thöôïng ñænh Johannesburg, noùi roõ nhö sau: “Thieân Chuùa trao cho con ngöôøi quaûn trò vaø baûo toàn traùi ñaát“.Con ngöôøi coù traùch nhieäm naëng neà tröôùc maët Ngaøi vaø caàn traùnh nhöõng vuï khai thaùc böøa baõi thieân nhieân. Thieân nhieân phaûi ñöôïc toân troïng. Con ngöôøi khoâng theå haønh ñoäng theo tính ích kyû cuûa mình nöõa.