Ñöùc Gioan Phaoloâ II keâu goïi
caùc vò Quoác tröôûng, Thuû töôùng
vaø Ñaïi dieän caùc quoác gia
tham döï Hoäi nghò thöôïng ñænh
veà Moâi Sinh, taïi Johannesburg
Prepared for Internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Ñöùc Gioan
Phaoloâ II keâu goïi caùc vò Quoác tröôûng, Thuû töôùng vaø Ñaïi
dieän caùc quoác gia tham döï Hoäi nghò thöôïng ñænh veà Moâi Sinh,
taïi Johannesburg.
(Radio Veritas
Asia - 27/08/2002) - Tröa Chuùa nhaät 25/08/2002, tröôùc ngaøy khai maïc
Hoäi nghò thöôïng ñænh taïi Johannesburg, trong giôø ñoïc kinh Truyeàn
Tin taïi Traïi heø Castelgandolfo, ÑTC ñaõ leân tieáng keâu goïi caùc
Vò Quoác tröôûng, Thuû töôùng vaø Ñaïi dieän caùc quoác gia treân
theá giôùi tham döï Hoäi nghi, moät
khi ñöôïc thuùc ñaåy bôûi moät ôn goïi veà moâi sinh, haõy tìm
ra nhöõng con ñöôøng môùi cho vieäc phaùt trieån phuø hôïp vôùi
moâi sinh vaø vôùi nhu caàu cuûa con ngöôøi.
Hoäi nghò nhaèm
ñeán nhöõng muïc tieâu sau ñaây: Giaûm moät nöûa soá ngöôøi ngheøo
treân theá giôùi -- Cung caáp nöôùc uoáng cho nhöõng ngöôøi khoâng
coù - -Taân thôøi hoùa caùc dòch vuï veà naêng löôïng ----vaø coå
voõ neàn noâng nghieäp cuûa Theá giôùi thöù ba.
Ñöùc Gioan
Phaoloâ II noùi: “Con ngöôøi ñöôïc Thieân Chuùa ñaët laøm keû
quaûn trò Traùi ñaát, ñeå canh taùc vaø baûo veä. Vaø ñaây chính
laø ôn goïi moâi sinh “vocazione ecologica“. Ôn keâu goïi naøy raát
khaån caáp trong thôøi ñaïi ta“.
Ñaây khoâng phaûi
laø laàn thöù nhaát Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñeà caäp ñeán vaán ñeà
moâi sinh. Töø 10 naêm nay ngaøi ñaõ coá gaéng hoøa hôïp vaø lieân keát khoa Moâi
sinh vaø coâng bình xaõ hoäi vôùi nhau.
Naêm 1990, ÑTC ñaõ nhaéc: Theá giôùi Taây phöông ñöøng khai
thaùc böøa baõi caùc taøi nguyeân cuûa Traùi ñaát naøy. Vaøo thaùng
saùu naêm 2002, ngaøi ñaõ cuøng vôùi Ñöùc Bartolomeo ñeä nhaát,
Giaùo Chuû chính thoáng Constantinopoli,
kyù moät vaên kieän, choáng laïi nhöõng khai thaùc böøa baõi
caùc taøi nguyeân thieân nhieân.
Vaên kieän naøy vieát: “Vieäc huûy hoaïi cuûa moät soá taøi saûn
thieân nhieân caên baûn cho söï soáng con ngöôøi, nhö nöôùc, khí
trôøi vaø ñaát ñai, gaây neân
nguy hieåm, do bôûi moät tieán boä kyõ thuaät vaø kinh teá khoâng coøn
bieát ñeán giôùi haïn naøo caû“.
Trong dòp Hoäi
nghò thöôïng ñænh taïi Johannesburg, ñöôïc tròeäu taäp
vôùi söï tham döï thaät ñoâng ñaûo vaø haêng say cuûa caùc
phaùi ñoaøn treân theá giôùi, vôùi hy voïng giaûi quyeát ñöôïc
caùc vaán ñeà ñem ra thaûo luaän; nhöng
boùng toái cuûa moät thaát baïi, nhö Hoäi nghò thöôïng ñænh Rio de
Janeiro, caùch ñaây 10 naêm, vaãn ñeø naëng treân Hoäi nghò. Kyù giaû
Giovanni Sartori, vieát trong baøi bình luaän ñaêng
trong nhaät baùo Corriere della sera (26/08/2002) nhö sau: “Moïi ngöôøi
ñeán Johannesburg, tröø coù “löông tri“ (bon sens). OÂng thuaät laïi
lôøi tuyeân boá raát hay ho cuûa moät vaøi phaùi ñoaøn tham döï; roài
oâng keát luaän: “Khoâng caàn keå laïi nhöõng lôøi tuyeân boá khaùc
nöõa. Taát caû ñeàu laø moät baøi ca hôn keùm gioáng nhau, ñöôïc
laëp ñi laëp laïi nhö moät cuoán saùch ñaày nhöõng mô öôùc toát
ñeïp, nhöng toaøn laø nhöõng aûo töôûng, löôøng gaït maø thoâi“.
OÂng vieát tieáp: “Toâi khoâng caàu mong Hoäi nghi thaát baïi, nhöng
toâi thaáy thaûm kòch naøy laø noù ñaõ cheát ngay luùc sinh ra“.
Chuùng ta khoâng
ngaïc nhieân veà nhöõng bi quan cuûa kyù giaû Giovanni Sartori, vì oâng
ñaõ döïa theo kinh nghieäm OÂng ñaõ coù veà
Hoäi nghò Rio de Janeiro caùch ñaây 10 naêm. Chính Cöïu chuû tòch
Lieân xoâ, oâng Mikhail Gorbaciov cuõng ñaët caâu hoûi trong söù ñieäp
göûi cho Hoäi nghò Johannesburg: “Trong 10 naêm qua caùc ngaøi
ñaõ laøm nhöõng gì? Chuùng ta haõy thaønh thöïc: Neáu taâm tình xaõ
hoäi cuûa chuùng ta khoâng thay ñoåi, thì chôø ñôïi nhöõng thay ñoåi
taän goác reã khaùc, laø ñieàu voâ ích“. Ñuùng nhö vaäy, muoán
thay ñoåi xaõ hoäi, tröôùc heát con ngöôøi phaûi thay doåi chính
baûn thaân mình. Bao laâu ngöôøi coøn chæ nghó ñeán mình, soáng
trong ích kyû, thì luùc ñoù xaõ hoäi khoâng bao giôø toát ñeïp hôn
ñöôïc.
Chuùng ta thöû
nhìn vaøo caùc vaán ñeà ñöôïc ñem ra thaûo luaän: tröôùc heát
laø vieäc cung caáp taøi chaùnh cho vieäc phaùt trieån - caùc nöôùc
ngheøo ñöôïc ñeán deã daøng
caùc thò tröôøng cuûa caùc nöôùc giaàu - chieán ñaáu choáng vieäc
huûy hoaïi moâi sinh - coù nöôùc duøng haèng ngaøy vaø caùc dòch vuï
veä sinh cho 2 tæ röôõi ngöôøi hieän thieáu thoán - Chia seû naêng
löôïng v.v... Laøm sao coù theå
tìm ra söï thoûa thuaän cuûa 104 phaùi ñoaøn - trong ñoù phaùi ñoaøn
Nhaät goàm 500 nhaân vieân, Phaùp 200 vaø caùc phaùi ñoaøn khaùc cuõng
khoâng thua keùm - -- Vaäy laøm sao ñeå gaëp ñöôïc söï thoûa thuaän
cuûa 104 phaùi ñoaøn veà moät vaên kieän chung keát cuûa
Summit? Hoäi nghò FAO caùch ñaây
5 naêm (cuoái naêm 1997) cuøng nhau hoâ haøo giaûm naïn ñoùi; nhung naïn
ñoùi vaãn gia taêng - Sau 5 naêm, (töùc
vaøo naêm 2002 naày) cuõng Hoäi nghò Thöôïng ñænh FAO ôû
Roma phaøn naøn vì thieáu taøi chaùnh, neân chöông trình cöùu ñoùi
bò chaäm laïi. Ñaùng buoàn thay!
Ñöùng tröôùc
boùng toái naøy, ÑTC vôùi heát nghò löïc keâu goïi caùc Quoác tröôûng,
Thuû töôùng vaø Ñaïi dieän caùc quoác gia tham döï, haõy coá gaéng
tìm ra nhöõng con ñöôøng hieäu nghieäm ñeå tieán ñeán moät cuoäc
phaùt trieån toaøn dieän con ngöôøi, baèng vieäc quan taâm ñeán chieàu
kích kinh teá, xaõ hoäi vaø moâi sinh. Lôøi keâu goïi nghó ñeán traùch
nhieäm, nhaân danh Thieân Chuùa, nhöng cuõng nhaân danh löông tri (Bon
sens). Bôûi vì - ÑTC noùi -
trong moät theá giôùi coù nhieàu ñieàu luoân luoân leä thuoäc nhau,
hoøa bình, coâng lyù vaø vieäc baûo veä thieân nhieân chæ coù theå
laø thaønh quaû cuûa daán thaân lieân ñôùi cuûa moïi ngöôøi trong
vieäc theo ñuoåi coâng ích“. Lôøi leõ thaät roõ raøng vaø maïnh
meõ, ñöôïc keøm theo vôùi nhöõng hoaït ñoäng ngoaïi giao cuûa Toøa
Thaùnh, cuõng roû raøng vaø maïnh meõ nhö vaäy.
Toøa Thaùnh ñaõ
cöû moät phaùi ñoaøn caáp cao tham döï Hoäi nghò, do Ñöùc TGM
Renato Martino, Quan saùt vieân taïi Lieân hieäp quoác töø nhieàu naêm
nay, caàm ñaàu. Ñöùc TGM laø moät nhaø ngoaïi giao kinh nghieäm vaø
ñaõ tham döï Hoäi nghò thöôïng ñænh Rio de Janeiro caùch ñaây
10 naêm. Ngaøi bieát roõ theá giôùi maø ngaøi seõ gaëp taïi
Johannesburg. Tröôùc khi leân ñöôøng, treân ñaøi phaùt thanh
Vatican, Ñöùc TGM Martino tuyeân boá laäp tröôøng cuûa Toøa Thaùnh
taïi Hoäi nghò thöôïng ñænh: ñieåm quan troïng hôn caû caàn phaûi
tranh ñaáu laø vaán ñeà nöôùc. Vaán ñeà naøy - theo Tröôûng phaùi
ñoaøn Toøa Thaùnh - coøn quan troïng hôn caû vaán ñeà oâ nhieãm moâi
sinh.
Hoäi Caritas vaø
Vaên phoøng Hoäi ñoàng Giaùm muïc YÙ veà caùc vaán ñeà xaõ hoäi,
caûnh caùo raèng: “Neáu khoâng thöïc hieän caáp toác moät ñöôøng
loái chính trò veà caùc taøi nguyeân nöôùc, thì trong naêm 2020, seõ
coù ba tæ ngöôøi khoâng coù nöôùc duøng“. Ñeå cuï theå hoùa lôøi
quaû quyeát treân ñaây, Ñöùc TGM Martino loan baùo laø Phaùi ñoaøn Toøa Thaùnh seõ uûng hoä
laäp döï aùn cuûa Ñaûng Xanh
vaø Greenpeace, veà vieäc xöû duïng taøi nguyeân nöôùc. Chuông trình
cuûa Wwf ñöôïc nghieân cöùu ñeå ñieàu haønh moät caùch hôïp lyù
caùc soâng ngoøi chaûy qua nhieàu nôi treân Traùi ñaát naøy, bôûi vì
söï soáng cuûa 40% daân soá treân theá giôùi ngaøy nay
tuøy thuoäc vaøo nöôùc cuûa caùc soâng ngoøi naøy.
Nhaät baùo Coâng giaùo YÙ Avvenire soá ra ngaøy 27/08/2002 vieát nhö sau: “Hoäi nghò Summit khai maïc trong hoà nghi vaø baáp beânh: 104 phaùi ñoaøn, ñaày nhöõng chuyeân vieân thuoäc nhieàu quoác gia treân theá giôùi, seõ vaát vaû nhieàu ñeå tìm ra moät thoûa hieäp, duø chæ treân nhöõng nguyeân taéc caên baûn maø thoâi“. Baùo naøy vieát theâm: “Vì theá nhöõng cuoäc gaëp gôõ quan troïng hôn ñöôïc dieãn ra khoâng coù söï tham döï cuûa mass-media. Moïi ngöôøi ñeàu laøm vieäc ñeå traùnh thaát baïi. Trong baûn vaên chung keát, caùc xa caùch nhau veà töøng traêm muïc tieâu xem ra nhö khoâng theå laïi gaàn nhau ñöôïc“. Coù leõ cuõng ñeå traùnh thaát baïi, Toång thoáng Coäng hoøa Nam phi, oâng Thabo Mbeki, trong dieãn vaên khai maïc, ñaõ keâu goïi: “Trong theá giôùi, öôùc chi luaät cuûa ngöôøi maïnh, ñöøng chieám phaàn thaéng“. Nhöng caùc ñeà taøi thaûo luaän luoân luoân vaáp phaûi nhöõng tranh luaän giöõa caùc quoác gia chuû tröông beânh vöïc quyeàn lôïi kinh teá rieâng cuûa mình. Vaäy ai laø ngöôøi nghó ñeán coâng ích nhaân loaïi?