Vaøi neùt veà Toång giaùo phaän Toronto
nôi toå chöùc Ngaøy Quoác Teá Giôùi Treû laàn thöù 17
Prepared for Internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Vaøi neùt veà
Toång giaùo phaän Toronto, nôi toå chöùc Ngaøy Quoác Teá Giôùi Treû
laàn thöù 17.
(Radio Veritas
Asia - 17/07/2002) - Trong baøi noùi chuyeän vôùi ñaëc phaùi vieân nhaät
baùo Coâng giaùo YÙ “Töông Lai”, soá
phaùt haønh ngaøy Chuùa nhaät 14.07.2002, ÑHY Aloysius
Ambrosic, goác Slovenia, Chuû chaên Giaùo phaän Toronto,
cho bieát veà tình hình Giaùo hoäi ñòa phöông Toronto, nôi
ñöôïc choïn laøm ñòa ñieåm toå chöùc Ngaøy Quoác Teá Giôùi
Treû (QTGT) laàn thöù XVII.
ÑHY baét ñaàu
baèng nhöõng lôøi nhö sau: “Quyù vò muoán bieát Giaùo hoäi cuûa
toâi aø? Caûm ôn quyù vò. Toâi xin traû lôøi ngay: Ñaây laø moät
Giaùo hoäi raát hay. Toâi laø vò chuû chaên cuûa moät Giaùo hoäi goàm
232 giaùo xöù vaø Thaùnh Leã ñöôïc cöû haønh baèng 29 thöù tieáng
khaùc nhau. Coù leõ khoâng coù Giaùo hoäi ñòa phöông naøo treân theá
giôùi gioáng nhö vaäy”.
Noùi ñeán vieäc
thöïc haønh ñaïo, ÑHY TGM Toronto cho bieát: Soá ngöôøi tham döï
thaùnh leã caùc ngaøy Chuùa nhaät trong thôøi gian qua gia taêng. Ñaây
laø moät tröôøng hôïp hoïa hieám taïi Theá giôùi Taây phöông. Ñieåm
thaáp hôn caû laø trong naêm 1994, chæ coù khoaûng 33% tham döï thaùnh
leã ngaøy Chuùa nhaät vaø 5%
ñeán nhaø thôø moãi thaùng hai laàn. Ngaøy nay con soá taêng leân
35% tham döï Thaùnh leã Chuùa Nhaät vaø 12% ñeán nhaø thôø moãi
thaùng hai laàn. Nhö vaây tính
trung bình moãi thaùng coù 47% ngöôøi Coâng giaùo ñeán nhaø thôø
ít nhaát moät laàn trong thaùng. Ñaây laø con soá ñaùng möøng saùnh
vôùi caùc nöôùc Taây phöông hieän nay“.
Veà giôùi treû -
Giôùi treû thöôøng bò nhieàu ngöôøi, nhaát laø caùc ngöôøi lôùn
tuoåi, coi laø “khoâ ñaïo“, ham vui chôi, laõnh ñaïm vôùi toân
giaùo ... Nhöng traùi laïi, theo ÑHY Ambrosic, taïi Giaùo hoäi ñòa phöông
Toronto, soá thanh nieân döï thaùnh leã caùc ngaøy Chuùa nhaät khoaûng
42%. ÑHY giaûi thích theâm nhö sau: “Ñaây khoâng phaûi laø
nhaän xeùt cuûa rieâng toâi, nhöng laø nhöõng hoïc hoûi, nghieân cöùu
cuûa caùc nhaø xaõ hoäi hoïc trung laäp“. Nhìn vaøo Ngaøy
QTGT ñöôïc toå chöùc
laàn naøy taïi Toronto, Giaùo phaän cuûa ngaøi, ÑHY raát bình thaûn,
mæm cöôøi, laïc quan vaø yù thöùc roõ raøng veà taát caû nhöõng
gì ñaõ phaûi laøm, ñaõ thöïc
söï ñöôïc hoaøn taát. Guoàng maùy toå chöùc töï noù baét ñaàu
chuyeån vaän.
Veà vieäc tieáp
ñoùn caùc thanh nieân-haønh höông, ÑHY TGM cho bieát: Giaùo hoäi
Toronto laø moät Giaùo hoäi phaûn chieáu ñaëc ñieåm Thaønh phoá, nghóa
laø raát hoãn hôïp (goàm nhöõng con ngöôøi ñeán töø khaép nôi)
töø nhieàu neàn vaên hoùa, nhieàu chuûng toäc, nhieàu toân giaùo,
nhieàu ngoân ngöõ, phong tuïc, truyeàn thoáng khaùc nhau, nhöng cuõng
laø moät Giaùo hoäi hieäp nhaát trong ñöùc tin nôi Chuùa Gieâsu Kitoâ,
Ñaáng cöùu theá duy nhaát.
ÑHY Ambrosic nhaéc
laïi thôøi kyø coøn nhoû, khi ngaøi töø Slovenia ñeán Bang Ontario,
qua ngaû ñöôøng AÙo quoác, naêm 1948. Luùc ñoù Giaùo hoäi Toronto
goàm haàu heát ngöôøi daân Coâng giaùo AÙi nhó lan di cö, voán coù
moät ñöùc tin vöõng chaéc. Sau ñoù, vôùi laøn soùng di cö, tröôùc
heát caùc ngöôøi YÙ, ngöôøi Ba lan vaø Boà ñaøo Nha; roài ñeán
caùc ngöôøi thuoäc Chaâu Myõ Latinh vaø Philippines, ngöôøi Trung quoác,
ngöôøi Vieät nam... ÑHY TGM noùi: “Coù luùc toâi töï hoûi: trong töông
lai con ñöôøng thieâng lieâng naøo seõ laø con ñöôøng noåi baät hôn
caû. Thöïc söï ñaây laø moät caâu hoûi khoâng theå tìm ra giaûi
ñaùp ñöôïc“. Ñaây laø moät daân toäc raát phöùc taïp,
ñeán töø Taây phöông cuõng nhö Ñoâng phöông, töø Baéc ñeán Nam
... Cuõng nhôø laøn soùng di daân naøy, soá ngöôøi tham döï thaùnh
leã gia taêng. ÑHY nhaán maïnh: “Toâi xin noùi theâm: Caùc cuoäc hoïc
hoûi nghieân cöùu cho thaáy coù moät söï trôû veà vôùi ñöôøng
loái caùc Giaùo hoäi chính taïi Canada: Anh giaùo, Tin Laønh vaø Coâng
giaùo. Caùc giaùo phaùi haàu nhö coù moät söï thuït luøi, tröôùc
ñaây xem ra khoâng theå löôùt thaéng noåi, vì tính caùch hung haêng
cuûa hoï.
ÑHY Ambrosic cho
bieát theâm nhö sau: “Toâi raát ngaïc nhieân vaø vui möøng veà nhöõng
söï kieän treân ñaây. Vaø toâi nhôù laïi moät cuoäc gaëp gôõ vôùi
ÑHY Kim, cöïu TGM Seoul (Nam Haøn). Ngaøi noùi vôùi toâi veà 60 ngaøn
ngöôøi trôû laïi trong moät naêm taïi Nam Haøn, vaø toâi hoûi ngaøi
laøm caùch naøo maø coù moät soá ngöôøi trôû laïi ñoâng ñaûo nhö
vaäy? Ngaøi traû lôøi: Toâi khoâng coù moät yù nghó gì veà coâng
vieäc naøy, bôûi vì chuùng toâi khoâng toát laønh, khoâng gioûi
giang hôn ai caû. Ñaây cuõng laø ñieàu toâi coù theå noùi trong luùc
naøy, bôûi vì chuû thuyeát tuïc hoùa khoâng bieán maát hoaøn toaøn.
Noù seõ bieán maát töøng ñôït. Chuùng
ta bieát: Chuû nghóa coäng saûn ñaõ suïp ñoå. Do kinh nghieäm soi saùng,
chuùng ta thaáy thuyeát tuïc hoùa cuõng seõ ñi theo moät soá phaän nhö
vaäy“.
Hoài giaùo laø
moät thaùch ñoá hieän nay taïi Chaâu AÂu. Ñöôïc hoûi: Canada coù sôï
Hoài giaùo khoâng, Ñöùc TGM Toronto traû lôøi: “Khoâng. ...Trong nhöõng
thaùng naøy, chuùng toâi thaáy roõ: ñoái vôùi chính caùc ngöôøi
Hoài giaùo ôû ñaây - ----dó nhieân ñoái vôùi caùc tín höõu Tin
Laønh, cuõng vaäy---- ngaøy nay ÑTC laø
moät ngöôøi cha, moät vò laõnh tuï toân giaùo vó ñaïi, uy tín nhaát
treân theá giôùi, khoâng phaûi laø moät nguy hieåm cho ai caû“.
ÑHY noùi ñeán
giaây lieân keát cuûa Giaùo hoäi taïi Toronto, nôi coù nhöõng truyeàn
thoáng raát khaùc nhau, ñang gaëp nhau, chung soáng hoøa bình;
nhöng moät ñieàu khoâng ai hoà nghi: Thaùnh Theå laø giaây lieân
keát chung cuûa moïi ngöôøi, cho moïi ngöôøi, maëc duø Thaùnh Theå
ñöôïc cöû haønh baèng caùc
thöù tieáng khaùc nhau.. Roài caùc kinh caàu nguyeän, nhö Kinh Laïy
Cha, hoaëc caùc Thaùnh vònh. Ñöùc tin chung coù theå ñöa
ñeán nhöõng vieäc suøng kính rieâng. Thí duï: söï chuù yù veà caùc
bieåu hieäu, caùc aûnh töôïng, raát
maïnh meõ nôi caùc tín höõu thuoäc leã nghi Latinh.
Hoaëc nhö caùc ngöôøi AÙi nhó lan di cö taïi Canada naøy hoïc
bieát truyeàn thoáng haønh höông vaø truyeàn thoáng ca haùt trong luùc
cöû haønh phuïng vuï, nhöõng truyeàn thoáng maø hoï khoâng bieát ñeán,
luùc coøn ôû xöù sôû cuûa hoï“.
Noùi ñeán cuoäc
haønh höông, ñöôïc hoûi veà caùc cuoäc haønh höông cuûa Thaùnh
Giaù cuûa Ngaøy QTGT, trong hai naêm qua ñaõ ñöôïc röôùc ñi khaép
caùc giaùo phaän Canada, coù gaây ngaïc nhieân gì khoâng, ÑHY Ambrosic
traû lôøi: “Coù raát nhieàu ngaïc nhieân. Chuùng toâi khoâng bao giôø
nghó ñeán vaø chôø ñôïi nhöõng haêng say nhö vaäy. Nhöng neân nhôù:
neàn thaàn hoïc cuûa chuùng ta laø moät neàn thaàn hoïc tröøu töôïng.
Trong luùc thanh nieân bò ñieàu kieän hoùa bôûi TV, ñoái vôùi hoï
hình aûnh ñaõ laø caùi coát yeáu roài, caùi ñaùnh ñoäng taâm hoàn
hoï. Nhö vaäy Thaùnh Giaù noùi ñeán söï hieän dieän cuûa söï thaùnh
thieâng, söï hieän dieän cuûa Chuùa Gieâsu; vaø trong moät yù nghóa
naøo ñoù, cuõng noùi ñeán caû ÑTC nöõa, vì ñaây laø moät quaø
taëng cuûa ngaøi cho thanh nieân theá giôùi“.
Veà nhöõng naêm
chuaån bò Ngaøy QTGT, nay ñaõ hoaøn taát,,
Vaäy coù caùi gì ñaùng phaøn naøn, vì ñaõ phaûi laøm, maø
khoâng laøm khoâng? ÑHY traû lôøi: “Vaán ñeà cuûa Ngaøy QTGT
laø vaán ñeà chæ laøm moät laàn maø thoâi. Anh coù theå quan
saùt caùc ngöôøi khaùc, hoïc hoûi, nhöng roài boån phaän cuûa anh
laø thi haønh vaø chæ coù theå laøm moät laàn maø thoâi, khoâng laëp
laïi laàn thöù hai. Neáu anh sai laàm, thì khoâng coøn cô hoäi söõa
chöõa laïi ñöôïc. Vì theá, toâi nghó: chuùng toâi ñaõ laøm heát
söùc vaø chuùng toâi khoâng phaøn naøn gì caû. Thaønh coâng ôû
trong tay Chuùa, khoâng phaûi ôû nôi con ngöôøi“.
Noùi ñeán vuï
khuûng boá ngaøy 11 thaùng 9 naêm 2001 taïi Hoa kyø, ÑHY coâng nhaän:
coù söï thieät haïi khoâng ít. Caùc con ñöôøng vaøo Canada ñöôïc
thu heïp hôn vaø kieåm soaùt nghieâm nhaët hôn. Nhöng noùi chung, taát
caû chuùng toâi, ngöôøi daân
Baéc Myõ, ñaõ coù nhöõng phaûn öùng quaù xuùc ñoäng. Ngöôøi daân
Chaâu AÂu ñaõ traûi qua hai theá chieán vaø ñaõ chöùng kieán bieát
bao taøn phaù. Nhöng chuùng toâi taïi Baéc Myõ, ñaây laø laàn thöù
nhaát bò taán coâng nhö vaäy treân laõnh thoå chaâu luïc cuûa chuùng
toâi“.
ÑHY Ambrosic keát
luaän: “Giaùo hoäi Toronto ñang tieán ñeán cuoäc gaëp gôõ lòch söû
vó ñaïi: “Chuùng toâi laø moät xöù sôû hoãn hoäp, moät Giaùo hoäi
hoãn hôïp. Chuùng toâi cuøng nhau soáng nhö trong moät ñaïi gia ñình,
trong ñoù coù nhieàu laàn chuùng toâi phaûi vaát vaû nhieàu,
ñeå hieåu nhau, thoâng caûm nhau. Nhöng vaãn laø moät gia ñình”.
Trong phoøng hoäi lôùn cuûa Toøa TGM Toronto, ôû laàu treät, coù tröng baøy moät trong caùc bích baùo veà Ngaøy QTGT, treân ñoù coù haøng chöõ naøy: “He speaks fifteen language. He also speaks your language“. Ngaøi noùi 15 thöù tieáng, caû tieáng noùi cuûa anh, chò nöõa”. 14 tieáng noùi “thoâng thöôøng“, coøn tieáng noùi thöù 15 laø tieáng noùi cuûa traùi tim. Khoâng moät ngöôøi naøo ñeán Toronto seõ caûm thaáy mình laø ngöôøi ngoaïi quoác.