Nhöõng tieáng vang
veà chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC
taïi Coäng hoøa Azerbaijan
Prepared for Internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Nhöõng tieáng
vang veà chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi Coäng hoøa Azerbaijan.
(Radio Veritas
Asia - 26/06/2002) - Caùch ñaây moät
thaùng, töø ngaøy 23/05/2002 ñeán ngaøy 26 thaùng 5/2002, ÑTC vieáng thaêm hai
quoác gia Coäng hoøa Azerbaijan vaø Bulgaria. Taïi Azerbaijan ngaøi ñeán vaøo ngaøy
22/05/2002 vaø sau thaùnh leã taïi Toøa nhaø theå thao saùng 23/05/2002, ban chieàu
ngaøy 23/05/2002, ÑTC
leân ñöôøng vieáng thaêm Coäng hoøa Bulgaria. Taïi ñaây ÑTC ôû laïi
cho tôùi heát ngaøy 26/05/2002.
Sau moät thaùng,
Nhaät baùo L'Osservatore Romano, soá ra ngaøy Chuùa nhaät 23/06/2002, ñaõ
daønh 5 trang ñaëc bieät ñeå ñaêng laïi caùc baøi, caùc chöùng taù
töø hai quoác gia Azerbaijan vaø Bulgaria,
göûi veà toøa baùo trong moät thaùng trôøi.
Trong baøi noùi
chuyeän naøy, chuùng toâi xin thuaät laïi chöùng taù cuûa Cha
Jozef Daniel Pravda, Beà treân ñòa ñieåm truyeàn giaùo “sui juris “
(töï trò) taïi Baklu, thuû ñoâ Azerbaijan. Cha thuaät laïi coâng
vieäc chuaån bò ñoùn tieáp veà phía chính phuû, thaùnh leã taïi Toøa
Nhaø theå thao vaø nhöõng tieáng vang veà chuyeán vieáng thaêm taïi
Azerbaijan. Trong baøi noùi chuyeän sau, chuùng toâi xin noùi ñeán nhöõng
tieáng vang veà chuyeán vieáng thaêm taïi Bulgaria.
Hai chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC ñaõ ñeå laïi daáu veát saâu roäng nôi ngöôøi daân Azerbaijan vaø Bulgaria, baát cöù thuoäc toân giaùo naøo. Moïi ngöôøi ñeàu coi ñaây laø moät bieán coá lòch söû, khoâng phaûi rieâng cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo, nhöng cuûa toaøn daân.
Taïi Azerbaijan,
soá ngöôøi Coâng giaùo chæ coù 120 ngöôøi maø thoâi, soáng
giöõa coäng ñoaøn quoác gia haàu heát theo Hoài giaùo. Moät gioït nöôùc
trong Ñaïi döông. Nhöng “ñaøn
chieân beù nhoû naøy“ laïi coù moät truyeàn thoáng thieâng lieâng,
toân giaùo töø raát laâu ñôøi, cuøng chia seû vôùi anh chò em
Chính
thoáng, giöõa caùc tín höõu Hoài giaùo. Nhaéc laïi cuoäc gaëp gôõ
lòch söû taïi Assisi ngaøy 24 thaùng Gieâng naêm 2002, ÑTC coi
Azerbaijan laø “cöûa ngoõ“ giöõa Ñoâng vaø Taây. Ngaøi keâu goïi
hoøa bình moät caùch maïnh meõ, vaø yeâu caàu caùc toân giaùo choáng
laïi moïi hình thöùc baïo ñoäng. Taïi Baku thuû ñoâ coâng hoøa
Azerbaijan, khoâng coù Toøa söù thaàn. Vaø ñaây laø
laàn thöù nhaát trong caùc chuyeán vieáng thaêm quoác teá, ÑTC
ñaõ phaûi taïm truù trong moät Khaùch saïn. Vaø luùc ñoù, Toång thoáng
coäng hoøa Azerbaijan tuyeân boá nhö sau: Khaùch saïn naøy ñöôïc höôûng
qui cheá ngoaïi giao, nhö moät laõnh thoå baát khaû xaâm phaïm, trong
suoát thôøi kyø ÑTC coøn ôû laïi Azerbaijan. Moät cöû chæ raát lòch
söï ñoái vôùi Vò Thöôïng Khaùch.
Sau ñaây laø chöùng
taù cuûa Cha Pravda ñaëc traùch ñòa ñieåm truyeàn giaùo taïi thuû
ñoâ Baku göûi veà cho Nhaät
baùo “Quan Saùt Vieân Roma”.
Cha vieát nhö
sau: “Chuùng toâi ñaõ chuaån bò cuoäc gaëp gôõ vôùi ÑTC baèng
vieäc soáng kinh nghieäm veà hieäp thoâng maø chuùng toâi khoâng bao
giôø nghó ñeán laø coù theå xaåy ñeán. Moät kinh nghieäm lieân luïy
caû nhöõng ngöôøi khoâng phaûi Coâng giaùo. Hoï caûm thaáy ÑTC khoâng
phaûi laø Vò laõnh ñaïo moät Quoác gia. Moïi ngöôøi nhaän thaáy thöïc
taïi naøy nôi ÑTC: “Ngaøi coù nhöõng lôøi ñaày tình yeâu thöông
vaø hy voïng cho moãi moät con ngöôøi, khoâng phaân bieät ngöôøi ñoù
thuoäc veà toân giaùo naøo“.
Noùi ñeán vieäc
chuaån bò beân ngoaøi ñeå ñoùn tieáp ÑTC, Cha
coù caûm töôûng naøy laø ngöôøi daân Azerbaijan,
baát cöù thuoäc toân giaùo naøo, khoâng ñaët nhöõng giôùi
haïn, hoï ñöa ra nhieàu saùng kieán khaùc nhau, ñeå cuoäc tieáp ñoùn
Vò Thöôïng Khaùch ñöôïc heát söùc toát ñeïp.
Chính Toång Thoáng
coäng hoøa Azerbaijan vaø oâng Thò tröôûng Thaønh phoá Baku daán thaân
trong coâng vieäc chuaån bò beân ngoaøi naøy vaø chuù yù töøng chi
tieát. Caùc ngaøi coi ñaây laø “moät danh döï raát lôùn cho Ñaát
Nöôùc“. Moät cöû chæ raát
yù nghóa veà söï toân kính ñoái vôùi ÑTC. OÂng Thò tröôûng cho
möôïn caùc thaûm ñoû quí nhaát cuûa Azerbaijan vaãn ñöôïc giöõ
trong Baûo Taøng vieän quoác gia, ñeå traûi trong Toøa nhaø Theå thao,
nôi ÑTC cöû haønh thaùnh leã.
Chuyeán vieáng
thaêm khoâng phaûi chæ laø ngaøy leã cuûa coäng ñoàng nhoû beù
Coâng
giaùo, nhöng laø cuûa toaøn daân. Ngöôøi daân bieåu loä nhöõng taâm
tình yeâu meán. Hoï hieåu raèng: chuyeán vieáng thaêm khoâng phaûi
chæ lieân heä ñeán ngöôøi Coâng giaùo, nhöng ñeán moïi ngöôøi
daân Azerbaijan baát cöù thuoäc
toân giaùo hay lòch söû naøo.
Ñaøi truyeàn hình
Coâng giaùo Nga ñaõ göûi ñeán Ñaøi truyeàn hình quoác gia
Azerbaijan ba cuoán phim thôøi söï veà ÑTC. Taát caû ñaõ ñöôïc
chieáu laïi treân Ñaøi truyeàn hình quoác gia. Cha Pravda quaû quyeát: “Cho tôùi luùc naøy, trong
moät thaùng trôøi, khoâng bao giôø toâi nghe thaáy coù moät phaûn
öùng tieâu cöïc naøo“. Cha
keå theâm: “Chöùng taù cuûa Baø Giaùm ñoác Toøa Nhaø theå thao
coù giaù trò cho moïi ngöôøi. Baø khoâng phaûi laø ngöôøi Coâng
giaùo. Baø noùi vôùi toâi nhö sau: “Toâi tin chaéc raèng Thieân
Chuùa yeâu thöông chuùng ta. Taïi sao ÑTC ñaõ ñeán ñaây? Taïi sao
ngaøi ñaõ cöû haønh thaùnh leã taïi Toøa nhaø naøy? Toâi nghó raèng: Thieân Chuùa yeâu thöông chuùng ta. Neáu Ngöôøi khoâng yeâu thöông
chuùng ta, vieäc naøy khoâng theå xaåy ra ñöôïc. Ñaây laø moät daáu
hieäu Thieân Chuùa yeâu thöông chuùng ta. Chính Ngöôøi yeâu thöông
chuùng ta. Neáu khoâng, khoâng theå coù nhö vaäy ñöôïc ... thöïc söï
Ngöôøi yeâu thöông chuùng ta“.
Thaùnh leã - theo nhaän xeùt cuûa Cha Pravda - ñaõ ñeå laïi moät aán töôïng saâu xa khoâng theå xoùa nhoøa ñöôïc. Chính Cha ñaõ theo doõi caùc coâng vieäc chuaån bò vaø chuyeán vieáng thaêm. Cha sôï khoâng coù khaû naêng ñaùp laïi ôn bieán coá lôùn lao naøy. Thöïc ra coäng ñoàng cuûa Cha chæ coù 120 ngöôøi. Cha thuaät laïi: “Caùc ngöôøi Coâng giaùo noùi vôùi toâi: Xem ra laø moät giaác mô. Thaùnh leã laø moät söï xinh ñeïp chöa heà thaáy. Raát nhieàu ngöôøi khoâng tin, vaø khoâng phaûi laø tín höõu Kitoâ, ñeàu noùi vôùi toâi nhö vaäy. Nhieàu ngöôøi ñaõ döï thaùnh leã, duø khoâng phaûi laø Coâng giaùo; moät soá lôùn phaûi ñöùng beân ngoaøi Toøa nhaø theå thao. Neáu chuùng toâi choïn nôi khaùc roäng raõi hôn, chaéc chaén cuõng ñaày ngöôøi ñeán döï leã“.
Chính ngaøy 22/05/2002 (töø luùc ÑTC ñeán Azerbaijan) caùc ñaøi truyeàn hình chæ truyeàn
ñi, truyeàn laïi caùc bieán coá cuûa chuyeán vieáng thaêm maø
thoâi. Raát caûm ñoäng. Ñoái vôùi caùc ngöôøi Coâng giaùo
taïi Azerbaijan, ñaây thaät laø moät söï laï luøng: treân ñaøi
quoác gia, ñeán sau nöûa ñeâm, vaãn coøn chieáu laïi leã nghi ñoùn
tieáp taïi saân bay, leã nghi kính vieáng vaø ñaët voøng hoa taïi Ñaøi
chieán só traän vong, cuoäc gaëp gôõ vôùi Toång thoáng, vaø ñaïi
dieän giôùi chính trò, vaên hoùa, ngheä thuaät vaø khoa hoïc. Laï
luøng vaø ngaïc nhieân, vì khoâng bao giôø ñaøi truyeàn hình quoác
gia daønh nhieàu thôøi gian nhö vaäy
cho Giaùo hoäi Coâng giaùo.
Thaùnh leã saùng 23/05/2002 ñöôïc hai ñaøi truyeàn hình quoác gia cuøng truyeàn ñi khaép nöôùc, trong luùc caùc ñaøi khaùc cuõng truyeàn ñi caùc bieán coá khaùc nhau cuûa chuyeán vieáng thaêm.
Luùc ñaëc bieät
hôn caû ñöôïc caùc ñaøi truyeàn hình löu yù laø cuoäc gaëp gôõ
vôùi ñaïi dieän Hoài giaùo, Chính thoáng giaùo vaø Do thaùi giaùo
taïi nhaø xöù Baku. Tieáng vang cuûa cuoäc gaëp gôõ naøy raát tích
cöïc. Cha Pravda nhaán maïnh: “Toaøn daân ñaõ hieåu yù nghóa cuûa
bieán coá vaø chuùng toâi hy voïng raèng chuyeán vieáng thaêm coù theå
goùp phaàn vaøo vieäc cuûng coá baàu khí ñoái thoaïi vaø khoan dung“.
Cha Beà treân
ñòa ñieåm truyeàn giaùo cho bieát: trong luùc naøy ngöôøi ta noùi
ñeán nhieàu vieäc xaây caát nhaø thôø môùi Coâng giaùo. Toång thoáng
ñaõ cung caáp ñaát ñeå xaây caát. Moïi ngöôøi nghó raèng: caàn
phaûi khôûi söï. Hoï noùi vôùi Cha raèng: chaéc chaén nhaø thôø
môùi seõ raát ñeïp. Hoï haõnh dieän: “Queâ höông chuùng ta ñaõ ñöôïc ÑTC
vieáng
thaêm“. Ngöôøi daân ñaõ hieåu yù nghóa söù meänh cuûa Ngaøi,
giaù trò cuûa cuoäc haønh höông cuûa Ngaøi taïi Azerbaijan.
Cha Pravda keát luaän baøi töôøng thuaät nhö sau: “Baùo chí vaãn tieáp tuïc daønh nhieàu baøi veà chuyeán vieáng thaêm vaø ñeà nghò suy tö veà chuyeán vieáng thaêm naøy. Ñieàu naøy khoâng coù nghóa laø caùc vaán ñeà haèng ngaøy cuûa ñôøi soáng ñaõ ñöôïc giaûi quyeát. Cuõng khoâng coù nghóa laø caùc thaønh vieân cuûa coäng ñoàng Coâng giaùo ñeàu laø thaùnh. Coâng vieäc truyeàn giaùo vaø laøm chöùng ñöùc tin trong ñôøi soáng, tuy cao caû, coøn raát gay go. Nhöng pheùp laønh cuûa ÑTC vaø cöû chæ yeâu thöông cuûa Ngaøi ñaõ cuûng coá chuùng toâi trong ñöùc tin vaø ñem laïi cho chuùng toâi bieát bao haêng say vaø can ñaûm. Chuùng toâi khoâng leû loi. Chuùng toâi laø ñaøn chieân nhoû beù. Nhöng chuùng toâi khoâng bò coâ laäp. ÑTC ôû vôùi chuùng toâi. Giaùo hoäi hoaøn vuõ ôû vôùi chuùng toâi vaø naâng ñôõ chuùng toâi“.