Söï vaéng maët cuûa caùc nöôùc giaøu
trong khoùa hoïp cuûa toå chöùc FAO
gaây moät caûm giaùc khoâng toát
ñoái vôùi quoác gia tham döï
Prepared for Internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Söï vaéng maët
cuûa caùc nöôùc giaøu trong khoùa hoïp cuûa toå chöùc FAO gaây moät caûm giaùc khoâng
toát ñoái vôùi quoác gia tham döï.
(Radio Veritas
Asia - 12/06/2002) - Luùc 9 giôø thöù
hai 10/06/2002. Khoùa hoïp thöôïng ñænh cuûa Toå chöùc
FAO (Food and Agriculture Organisation) cuûa Lieân hieäp quoác, coù
truï sôû taïi Roma, ñaõ ñöôïc khai maïc long troïng, vôùi söï
tham döï cuûa khoaûng boán ngaøn ñaïi bieåu thuoäc 183 quoác gia hoäi
vieân , trong soá naøy coù söï hieän dieän cuûa OÂng Kofi Annan, Toång
thö kyù Lieân hieäp quoác vaø khoaûng 100 vò Quoác tröôûng vaø Thuû
töôùng, haàu heát thuoäc caùc quoác gia cuûa Theá giôùi thöù ba (ngheøo hoaëc treân ñöôøng phaùt trieån); traùi laïi trong soá 29
quoác gia Chaâu AÂu giaàu thònh kyõ ngheä, thuoäc Toå chöùc “Toå
chöùc An ninh vaø Coäng taùc Chaâu AÂu”
thì coù Hoa kyø vaø
Canada vaéng maët.
FAO laø moät toå
chöùc cuûa Lieân hieäp quoác, ñeå lo veà Thöïc Phaåm vaø Canh noâng
(FAO: Food and Agriculture Organisation). FAO ñöôïc thaønh laäp naêm
1945, ngay sau ñeä nhò theá chieán (1939-1945), taïi Queùbec (Canada). Töø naêm 1951, truï sôû cuûa FAO ñöôïc
dôøi veà Roma cho tôùi
luùc naøy. Taïi Toøa nhaø lôùn cuûa FAO hieän coù 3,700 nhaân vieân (coâng chöùc cuûa FAO laø
1,400 vaø 2,300 nhaân vieân phuïc vu). OÂng Jacques Diouf, ngöôøi Seùneùgal,
ñöôïc baàu laøm toång giaùm ñoác töø naêm 1994. Nhieäm kyø
cuûa oâng seõ chaám döùt vaøo naêm 2006.
Ai laø ngöôøi cung caáp taøi chaùnh cho toå chöùc naøy? - Toå chöùc ñöôïc 183 quoác gia hoäi vieân cung caáp taøi chaùnh, theo tæ soá ñaõ ñöôïc Hoäi ñoàng cuûa FAO aán ñònh. Hoäi ñoàng ñöôïc trieäu taäp hai naêm moät laàn, ñeå aán ñònh ngaân saùch vaø phaùc hoïa chöông trình hoaït ñoäng cho hai naêm sau. Khoùa hoïp cuûa Hoäi ñoàng cuõng ñeå baàu Hoäi ñoàng chaáp haønh.
Coøn khoùa hoïp thöôïng ñænh laø khoùa hoïp ñöôïc trieäu taäp ñeå tìm nhöõng giaûi phaùp cuï theå cho thaûm traïng ñoùi khoå treân theá giôùi. Theo thoáng keâ: cöù moãi 4 giaây coù moät nguôøi cheát ñoùi. Hoäi nghò thöôïng ñænh theá giôùi ñaàu tieân veà Thöïc Phaåm ñöôïc trieäu taäp naêm 1996, (caùch ñaây saùu naêm). Ñaùng leõ phaûi trieäu taäp sau 5 naêm, töø 5 ñeán 9 thaùng 11 naêm 2001; nhöng caùc vò traùch nhieäm veà toå chöùc ñaõ ñình laïi, vì nhöõng bieán coá xaày ra taïi Genova (Taây baéc nöôùc YÙ) dòp nhoùm caùc Cöôøng Quoác thuoäc nhoùm G8 (taùm sieâu cöôøng kyõ ngheä) hoïp taïi ñaây, vaø sau ñoù, laïi xaåy ra vuï khuûng boá taïi Hoa kyø 11 thaùng 9 naêm 2001.
Chuùng toâi xin trôû laïi söï vaéng maët cuûa caùc quoác gia giaàu thònh, kyõ ngheä cao, taïi Khoùa hoïp thöôïng ñænh laàn naøy. Söï vaéng maët naøy gaây moät caûm giaùc khoâng toát ñoái vôùi quoác gia tham döï, caùch rieâng caùc quoác gia thuoäc theá giôùi thöù ba, thöù tö. Söï vaéng maët naøy coù theå giaûi thích nhieàu caùch khaùc nhau: Caùc quoác gia giaàu thònh, vaø kyõ ngheä cao, xem ra ích kyû, khoâng nghó ñeán vieäc cöùu ñoùi, nhöng chæ nghó ñeán nhöõng quyeàn lôïi kinh teá cuûa mình, nhö oâng Jacques Diouf, Toång thö kyù FAO, ñaõ noùi leân caùch ñaây ít ngaøy: ñoù laø caùc quoác gia “thieáu thieän chí chính trò“, muoán giöõ tình traïng naøy ñeå saûn xuaát vaø khai thaùc thò tröôøng theá giôùi; cuõng coù theå laø caùc quoác gia giaàu thònh ít tín nhieäm vaøo Toå chöùc FAO trong vieäc quaûn lyù soá tieàn cuûa hoï ñoùng goùp - Trong baøi xaõ thuyeát ñaêng treân nhaät baùo “Tin Chieàu” soá ra Chuùa nhaät 9.6.2002 (tröôùc ngaøy khai maïc Khoùa hoïp thöôïng ñænh cuûa FAO), moät nhaø ngoaïi giao laõo thaønh YÙ vieát nhö sau: “Ngaân saùch haèng naêm cuûa FAO laø 1tæ 200 trieäu Myõ kim. Soá tieàn naøy do caùc quoác gia Hoäi vieân ñoùng goùp (thöïc söï nhieàu quoác gia khoâng bao giôø ñoùng goùp) daønh ñeå chi tieâu vaø phaùt löông cho khoaûng 3,500 coâng chöùc vaø nhaân vieân phuïc vuï taïi Toå chöùc. Soá coøn laïi töùc 600 trieäu daønh cho vieäc cöùu ñoùi treân theá giôùi: gioït nöôùc trong bieån caû. Chuùng ta thöû hoûi: soá tieàn 600 trieäu Myõ kim naøy laø gì ñoái vôùi moât tæ 200 trieäu ngöôøi ngheøo (soáng döôùi möùc ñoä moät Myõ kim moãi ngaøy) treân theá giôùi? Thöïc ít oûi, nhöng soá ít oûi naøy, ñeán luùc phaùt ra, coù ñeán tay ngöôøi ngheøo hay khoâng, laïi laø moät chuyeän khaùc nöõa!
Chöông trình cöùu ñoùi vaø gia taêng thöïc phaåm trong Khoùa hoïp laàn tröôùc, nhaèm ñeán vieäc giaûm bôùt moãi naêm 20 trieäu trong soá gaàn 800 trieäu ngöôøi cöïc khoå; nhö vaäy trong naêm 2015 seõ giaûm ñöôïc moät nöûa soá ngöôøi ñoùi khoå treân theá giôùi. Nhöng trong cuoäc hoïp baùo vaøi ngaøy tröôùc ñaây, oâng Toång thö kyù cho bieát: toång soá ngöôøi ñöôïc cöùu khoûi naïn ñoùi, moãi naêm, chæ giaûm coù 6 trieäu thay vì 20 trieäu. Vaø nhö vaäy, ñeå giaûm moät nöûa soá ngöôøi ñoùi khoå, neáu khoâng coù söï ñoùng goùp theâm, khoâng theå thöïc hieän ñöôïc trong naêm 2015, maø trong naêm 2030, nghóa laø caàn theâm 15 naêm nöõa, vì “thieáu thieän yù chí chính trò cuûa caùc quoác gia giaàu thònh, vaø kyõ ngheä cao“. OÂng coâng nhaän: “Chöông trình cöùu ñoùi naøy bò coi nhö moät thaát baïi“.
Nhaø ngoaïi giao laõo thaønh taùc giaû baøi xaõ thuyeát ñaêng treân nhaät baùo Tin Chieàu, ñaõ ñaët ra nhieàu caâu hoûi: Ai laø ngöôøi kieåm soaùt ñöôïc soá 6 trieäu ngöôøi ñaõ thoaùt khoûi caûnh ngheøo khoå, hoï ôû ñaâu? vaø kieåm soaùt theo tieâu chuaån naøo? OÂng Toång thö kyù FAO coâng nhaän: “Khoùa hoïp thöôïng ñænh naøy laø cuûa ngöôøi ngheøo. Chuùng toâi ñaõ môøi taát caû caùc vò laõnh ñaïo chính phuû cuûa theá giôùi giaàu coù, nhöng khoâng moät vò naøo ñeán“. Thöïc söï chæ coù hai vò ñöùng ñaàu Chính phuû YÙ (vì truï sôû taïi Roma) vaø Taây ban nha, hieän dieän. Nhö vaäy, söï vaéng maët cuûa caùc quoác gia giaàu thònh cho thaáy raèng: hoï thieáu hay ít tín nhieäm vaøo vieäc ñieàu haønh ngaân saùch cuûa FAO, do hoï ñoùng goùp phaàn lôùn vaø coù theå cuõng khoâng tin vaøo caùc con soá keâ khai vaø nhöõng thaønh coâng cuûa FAO. Ai cuõng thaáy raèng: Naïn ñoùi khoå, ngheøo naøn vaãn gia taêng thay vì giaûm bôùt. Hoá saâu giöõa ngöôøi ngheøo (ñaïi ña soá) vaø ngöôøi giaàu (thieåu soá) caøng ngaøy caøng lôùn roäng theâm. Moät lyù do khaùc khieán caùc quoác gia giaàu thònh khoâng tham döï vaø “thieáu yù chí chính trò“, bôûi vì hoï muoán ñoùng goùp vaøo Quyõ cöùu ñoùi vôùi ñieàu kieän naøy laø caùc quoác gia ngheøo phaûi theo keá hoaïch “haïn cheá sinh saûn cuûa hoï“. Hoï cho raèng: ñeå giaûm naïn ñoùi, cuõng caàn phaûi giaûm mieäng aên. Ñaây laø moät ñöôøng loái chính trò thöïc daân môùi. Traùi ñaát naøy coù khaû naêng cung caáp thöïc phaåm caàn thieát khoâng nhöõng cho saùu tæ daân cö hieän nay, nhöng coøn hôn nöõa. Bieát bao taøi nguyeân treân traùi ñaát naøy vaø döôùi ñaùy bieån vaãn chöa ñöôïc khai thaùc. Ai cuõng thaáy raèng: taïi caùc quoác gia giaàu thònh, soá sinh moãi ngaøy moãi ít ñi, trong luùc ñoù möùc saûn xuaát thöïc phaåm laïi dö thöøa, nhieàu luùc phaûi ñình laïi vieäc saûn xuaát hoaëc sa thaûi nhaân coâng hoaëc huûy boû soá dö thaëng, trong luùc ñoù soá ngöôøi cheát ñoùi taïi caùc quoác gia ngheøo vaãn gia taêng. Ñaây laø moät baát coâng, do thieáu söï phaân phoái ñoàng ñeàu, vaø nhaát laø thieáu tình lieân ñôùi nhaân loaïi, ñöôïc Ñöùc Gioan Phaoloâ II luoân luoân nhaéc ñeán.
Trong dieãn vaên khai maïc, OÂng Toång thö kyù LHQ “baùo ñoäng tình hình nguy ngaäp“ cuûa naïn ñoùi. Moãi boán giaây coù moät ngöôøi cheát vì naïn ñoùi; nhö vaäy moãi phuùt coù 15 ngöôøi cheát; trong moät giôø coù 900 ngöôøi vaø trong moät ngaøy coù khoaûng hôn 20 ngaøn ngöôøi cheát vì naïn ñoùi, khoâng keå cheát vì nhieàu caên côù khaùc. Trong luùc doù, taïi caùc quoác gia giaàu thònh laïi coù nhieàu ngöôøi maéc chöùng beänh maäp phuø, vì aên quaù nhieàu, phaûi tìm caùch chaïy chöõa. Moät beân cheát vì ñoùi, beân kia cheát vì boäi thöïc. Moät thí duï laøm nhieàu ngöôøi ngaïc nhieân: Moãi ngaøy taïi Thaønh phoá Torino (mieàn baéc nöôùc YÙ, hôn moät trieäu daân cö) vöùt vaøo caùc thuøng raùc khoaûng 80 taán baùnh mì thöøa, khoâ cöùng, trong luùc ñoù nhieàu treû em vaø ngöôøi ngheøo haèng ngaøy bôùi caùc ñoáng raùc ôû vuøng ngoaïi oâ caùc Thaønh phoá lôùn, hay caùc thuøng raùc ñeå kieám moät chuùt gì aên hoaëc coù theå duøng ñöôïc cho nhu caàu cuûa mình vaø cuûa gia ñình. Caûnh oâng Lazaroâ ngheøo khoå, beänh taät, gheû lôû ... naèm tröôùc cuûa nhaø ngöôøi tæ phuù, chôø ñôïi nhöõng muïn baùch rôùt töø maân cao coã ñaày cuûa ngöôøi naøy, nhöng voâ ích. Caûnh töôïng theâ thaûm naøy ñöôïc Chuùa Gieâsu ñöa ra caùch ñaây hai ngaøn naêm vaãn tieáp tuïc dieãn ra haèng ngaøy tröôùc maét chuùng ta.
Trong giôø ñoïc kinh Truyeàn Tin Tröa Chuùa nhaät 9/06/2002. Ñöùc Goan Phaoloâ II noùi ñeán Khoùa hoïp thöôïng ñænh cuûa FAO, vôùi nhöõng lôøi nhö sau: “Xin Thieân Chuùa chuùc laønh cho cuoäc gaëp gôõ naøy vaø xin Ngöôøi soi saùng höôùng daãn caùc Vò traùch nhieäm caùc quoác gia, ñeå bieát laéng nghe nhöõng yeâu caàu chính ñaùng cuûa töøng trieäu, trieäu ngöôøi haèng ngaøy soáng trong khoå cöïc“. ÑTC xin caùc Chính phuû ñaåy maïnh theâm chieán dòch choáng naïn ñoùi treân theá giôùi. Laàn naøy ÑTC khoâng ñích thaân ñeán Truï sôû FAO ñeå ñoïc dieãn vaên tröôùc Khoùa hoïp, nhöng ngaøi ñaõ göûi Söù ñieäp cho caùc Phaùi ñoaøn tham döï. Chuùng toâi seõ giôùi thieäu söù ñieäp naày trong muïc thôøi söï kyø tôùi.