ÑTC tieáp chung
caùc Giaùm muïc quaàn ñaûo Antilles
ñeán Roma vieáng Toøa Thaùnh
Prepared for Internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
ÑTC tieáp chung
caùc Giaùm muïc quaàn ñaûo Antilles ñeán Roma
vieáng Toøa Thaùnh (Ad Limina).
(Roma 11/05/2002) - Quaàn ñaûo Antilles, (petites Antilles) cuõng goïi laø quaàn ñaûo “Caraibeâ” goàm moät nhoùm nhöõng ñaûo nhoû naèm trong Ñaïi Taây döông, giöõa Baéc Myõ vaø Nam Myõ, ngang vôùi Trung Myõ, vaø phaân bieät vôùi quaàn ñaûo (Antilles grandes) cuûa Coäng hoøa Cuba vaø Coäng hoøa Dominic. Trong caùc quaàn ñaûo Caraibeâ naøy coù Coäng hoøa Trinidad-Tobago laø lôùn hôn caû. Caùc Giaùm muïc thuoäc mieàn naøy ñeán Roma vieáng Toøa Thaùnh vaø ñöôïc ÑTC tieáp chung, hoâm thöù ba 7/05/2002. Trong dieãn vaên ñoïc cho caùc vò chuû chaên mieàn naøy, ÑTC nhaán maïnh ñeán ba ñieåm chính yeáu sau ñaây:
1 - Giaùm muïc laõnh nhaän söï söï sung maõn cuûa Chuùc Linh muïc - Nhieäm vuï chính yeáu cuûa Chöùc tö teá laø teá leã.
2 - Vai troø cuûa
Haøng giaùo só vaø vai troø cuûa Haøng giaùo daân khaùc nhau.
3 - Vaán ñeà hoäi nhaäp Tin Möøng vaøo neàn vaên hoùa taïi caùc Giaùo hoäi mieàn Caraibes.
1 - Caùc Giaùm muïc ñöôïc môøi goïi thoâng coâng ñaày ñuû vaøo Chöùc Tö Teá ñôøi ñôøi cuûa Chuùa Gieâsu
Tröôùc heát, caùc ngaøi laø vò Tö Teá, laø linh muïc, chôù khoâng phaûi laø ngöôøi chæ huy haønh chaùnh, ngöôøi kinh doanh, chuyeân vieân kinh teá hay coâng chöùc baøn giaáy ... Laø linh muïc, coù nghóa laø gì? ÑTC giaûi thích nhö sau: “Nghóa laø tröôùc heát caùc Ñöùc Cha ñöôïc môøi goïi daâng leã hy sinh, bôûi vì ñaây laø baûn chaát cuûa chöùc linh muïc.” Trung taâm cuûa chöùc tö teá Kitoâ ôû taïi vieäc tieán daâng leã hy sinh cuûa Chuùa Kitoâ“. Thaùnh Theå laø baûn chaát cuûa vieäc laøm tö teá, vì theá khoâng coù gì quan troïng baèng vieäc daâng thaùnh leã”. ÑTC noùi theâm: “Vì lyù do naøy, vieäc cöû haønh thaùnh leã laø ñieåm trung taâm cuûa chuyeán vieáng thaêm Toøa Thaùnh cuûa caùc Ñöùc Cha. Chuùng ta khoâng bao giôø ñöôïc queân raèng: Moä hai Thaùnh Toâng ñoà Pheâroâ-Phaoloâ maø chuùng ta toân kính ôû Roma naøy, laø moä cuûa Caùc Vò Töû ñaïo; söï soáng vaø söï cheát cuûa caùc Ngaøi ñaõ ñöôïc loâi cuoán vaøo chieàu saâu cuûa leã hy sinh cuûa Chuùa Kitoâ, ñeán ñoä quaû quyeát raèng: “Toâi ñaõ ñöôïc ñoùng ñanh cuøng vôùi Chuùa Kitoâ, khoâng phaûi toâi soáng, nhöng Chuùa Kitoâ soáng trong toâi“ (Gal 2, 20).
ÑTC cuõng goïi
Coâng Ñoàng Vaticanoâ II laø
“Ôn vó ñaïi laøm nhieàu ích lôïi cho Giaùo hoäi trong theá kyû
XX“ (x. Tertio Millennio ineunte, soá 57). Trong nhöõng thaäp nieân vöøa
qua, coù nhieàu boùng toái, khoù khaên; nhöng cuõng ñaõ coù nhieàu
daáu hieäu toát laønh loan baùo Muøa Xuaân môùi, nhö Naêm Ñaïi Toaøn
xaù 2000“, môû ra moät giai
ñoaïn môùi veà nhöõng öôùc voïng thieâng lieâng vaø nhöõng nghò
löïc toâng ñoà môùi nôi caùc tín höõu vaø
chaéc chaén ñaây laø nhöõng thaønh quaû cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn.
Trong caùc thaønh quaû naøy, ÑTC nhaéc rieâng ñeán vieäc ngöôøi giaùo
daân ñaõ khaùm phaù ra ôn Bí tích Röûa toäi vaø daán thaân laøm
vieäc toâng ñoà.
2 - Vai troø cuûa Haøng Giaùo daân trong ñôøi soáng Giaùo hoäi khaùc vai troø cuûa Haøng Giaùo só
Giaùo daân laøm toâng ñoà khoâng coù nghóa laø thay theá
chöùc Linh muïc. ÑTC nhaán maïnh nhö sau: “Lôøi quaû quyeát: Giaùo
daân thay theá caùc linh muïc, moãi ngaøy moãi khan hieám,
lôøi quaû quyeát naày khoâng
phuø hôïp vôùi giaùo
huaán cuûa caùc Nghò phuï Coâng ñoàng. Caùc ngaøi chæ ñeà cao “söï boå tuùc laãn nhau saâu
xa giöõa linh muïc vaø ngöôøi giaùo daân“. ÑTC nhaéc laïi roõ raøng
raèng: “Giaùo hoäi coâng giaùo khoâng theå coù, neáu khoâng coù
Chöùc linh muïc, maø chính Chuùa
Gieâsu muoán cho Giaùo hoäi“. Roài ngaøi giaûi
thích: Vieäc hieãu sai laàm veà vai troø cuûa ngöôøi giaùo daân
ñöa ñeán “vieäc giaùo só hoùa giaùo daân“ vaø “vieäc giaùo
daân hoùa giaùo só “. Vai troø Bí tích vaø phuïng vuï thuoäc veà
Linh muïc. Linh muïc laø ngöôøi chuû toïa Coäng ñoàng Kitoâ treân
bình dieän phuïng vuï vaø muïc vuï. Ngöôøi giaùo daân
giuùp linh muïc baèng nhieàu caùch khaùc nhau trong boån phaän naøy.
Daán thaân cuûa ngöôøi giaùo daân bò “chính trò hoùa“, khi haøng
giaùo daân chieám “quyeàn“ trong noäi boä Giaùo hoäi.
Vieäc naøy xaåy ra khi Giaùo hoäi khoâng coøn ñöôïc
nhìn nhö “maàu nhieäm
cuûa ôn thaùnh”, nhöng ñöôïc
nhìn trong vieãn töôïng coù tính
caùch “xaõ hoäi, hoaëc chính trò“. Khi khoâng coøn laø moät phuïc
vuï, nhöng laø quyeàn bính trong vieäc quaûn trò Giaùo hoäi, töø phía
giaùo só cuõng nhö phía giaùo
daân, thì nhöõng ñieàu ngöôïc
laïi baét ñaàu caûm thaáy. Ñoái vôùi linh muïc, cheá ñoä giaùo só
laø hình thöùc cuûa quyeàn bính hôn laø cuûa phuïc vuï. Cheá ñoä
naøy luoân luoân gaây neân va chaïm, ñoái
ñòch giöõa linh muïc vaø giaùo daân. Cheá ñoä naøy gaëp thaáy
trong hình thöùc höôùng daãn kieåu ngöôøi ñôøi, nghóa laø khoâng
quan taâm ñuû ñeán baûn chaát sieâu vieät vaø bí tích cuûa Giaùo
hoäi. Hai thaùi ñoä naøy ñeàu gaây haïi. “Traùi laïi - theo lôøi ÑTC - Giaùo hoäi caàn ñeán moät tinh thaàn
bieát nhìn nhaän tính caùch boå tuùc vaø hoaøn bò
laãn nhau giöõa ôn goïi
linh muïc vaø ôn goïi giaùo daân vaø
tinh thaàn naøy caàn saâu xa vaø coù nhieàu saùng kieán. Khoâng coù
nhö vaäy, chuùng ta khoâng theå hy voïng trung thaønh vôùi giaùo huaán
cuûa Coâng ñoàng ñöôïc, vaø cuõng khoâng theå vöôït qua ñöôïc
nhöõng khoù khaên lieân heä ñeán “caên cöôùc linh muïc, ñeán
söï tín nhieäm nôi Linh muïc vaø ôn goïi tieán leân chöùc linh muïc“.
3 - Ñieãm quan troïng thöù ba lieân heä ñeán vaán ñeà hoäi nhaäp vaên hoùa
ÑTC khuyeán khích nhö sau: “Chuùng ta phaûi ñi ra ngoaøi bieân giôùi cuûa Giaùo hoäi, bôûi vì Coâng ñoàng Vatican II ñaõ muoán nhö vaäy: vieäc chính yeáu laø coå voõ caùc nghò löïc môùi caàn thieát cho söù vuï cuûa Giaùo hoäi trong theá giôùi. Caùc Ñöùc Cha haõy yù thöùc veà söï kieän naøy laø “moät phaàn coát yeáu cuûa söù vuï rao giaûng Tin Möøng cuûa Giaùo hoäi laø vieäc hoäi nhaäp Tin Möøng vaøo neàn vaên hoùa, vaø toâi bieát chaéc raèng: mieàn cuûa caùc Döùc Cha raát quan taâm ñeán söï caàn thieát phaùt trieån caùc hình thöùc cuûa nguôøi daân Caraibes veà phuïng töï vaø veà ñôøi soáng coâng giaùo“.
ÑTC nhaéc laïi
ñieàu ngaøi ñaõ nhaán maïnh trong
Thoâng dieäp “Fides et Ratio“ (Ñöùc
tin vaø Lyù trí): “Tin Möøng khoâng nghòch laïi vôùi neàn vaên
hoùa naøy, neàn vaên hoùa kia, nhö theå Tin möøng muoán töôùc loät
neàn vaên hoùa ñoù khoûi nhöõng gì thuoäc veà noù vaø cöôõng eùp
noù phaûi laõnh nhaän nhöõng hình thöùc beân ngoaøi khoâng phuø hôïp
vôùi noù“ (soá 71). Toâi tieáp tuïc nhaán maïnh raèng: caùc neàn
vaên hoùa ñòa phöông khoâng nhöõng khoâng bò giaûm bôùt bôûi vieäc
gaëp gôõ vôùi Tin Möøng, nhöng traùi laïi coøn ñöôïc thuùc ñaåy
côûi môû ñoùn nhaän caùi môùi laï cuûa chaân lyù Phuùc AÂm,
ñeå muùc laáy töø ñoù söùc
phaùt trieån theâm maõi”. (x. Ecclesia in America , soá 70).
Vaø ñeå thöïc
hieän ñuùng yù nghóa cuûa vieäc hoäi nhaäp Tin Möøng vaøo caùc neàn vaên hoùa ñòa phöông,
ÑTC neâu leân ba tieâu chuaån, “ñeå tìm hieåu xem nhöõng thöû
nghieäm cuûa chuùng ta veà vieäc hoäi nhaäp Tin Möøng, coù moät neàn
taûng vöõng chaéc laønh maïnh hay khoâng“.
Tieâu chuaån thöù nhaát - laø tính caùch hoaøn vuõ cuøa tinh thaàn nhaân loaïi - Nhöõng doøi hoûi cuûa noù khoâng khaùc nhau, caû trong nhöõng neàn vaên hoùa hoaøn toaøn khaùc nhau. Caên cöù treân tieâu chuaån naøy, ÑTC giaûi thích: “Vì theá, khoâng bao giôø coù moät neàn vaên hoùa coù theå laø tuyeät ñoái, ñeán ñoä khoâng chaáp nhaän nhöõng giaù trò môùi: tinh thaàn nhaân loaïi, ôû caáp baäc thaúm saâu hôn caû, vaãn laø moät, trong moïi thôøi ñaïi, moïi nôi vaø moïi neàn vaên hoùa“.
Tieâu chuaån hai laø: trong daán thaân vaøo caùc neàn vaên hoùa môùi, Giaùo hoäi khoâng theå töø boû gia taøi quí baùu phaùt xuaát töø daán thaân ban ñaàu cuûa Giaùo hoäi, vôùi neàn vaên hoùa Hy laïp-Latinh, bôûi vì, neáu laøm nhö vaäy, seõ coù nghóa laø “töø choái chöông trình quan phoøng cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng höôùng daãn Giaùo hoäi qua caùc ngaû ñöôøng cuûa thôøi ñaïi vaø cuûa lòch söû. Vì theá, ñaây khoâng phaûi laø vieäc töø boû gia taøi Hy laïp-Latinh, ñeå Tin Möøng nhaäp theå laàn nöõa vaøo neàn vaên hoùa Caraibes. Ñuùng hôn, ñaây laø vieäc daán thaân xöû duïng gia taøi vaên hoùa cuûa Giaùo hoäi trong vieäc ñoái thoaïi saâu xa vaø laøm phong phuù laãn nhau, baèng neàn vaên hoùa Caraibes.
Tieâu chuaån ba
laø: neàn vaên hoùa khoâng ñöôïc ñoùng kín trong söï khaùc bieät rieâng cuûa mình, khoâng
ñöôïc aån giaáu mình trong söï coâ laäp, hoaëc choáng laïi caùc neàn vaên hoùa vaø truyeàn thoáng khaùc.
Ñieåm khaùc khoâng keùm quan troïng ñaõ ñöôïc nhaéc ñeán trong Toâng huaán Haäu- THÑGM veà Chaâu Myõ “Ecclesia in America“ laø vieäc huaán luyeän ngöôøi giaùo daân, ñeå hoï ñi töø moät ñöùc tin theo thoùi quen ñeán moät ñöùc tin ñaày yù thöùc, soáng ñoäng. Ñeå ñaït tôùi muïc tieâu naày, caàn phaûi coù vieäc giaûng daïy saâu roäng giaùo lyù cho moïi taàng lôùp, vì ñaây laø con ñöôøng daãn ñöa ñeán Chaân lyù, töùc chính Chuùa Kitoâ, vaø ñeå traùnh khoûi vieäc lan traøn nguy hieåm cuûa caùc giaùo phaùi taïi mieàn Caraibes.
Nhaéc laïi lôøi
Ñöùc Phaoloâ VI (1963-1978), vieát trong Thoâng ñieäp “Ecclesiam
suam“, ÑTC giaûi thích phaûi giaûng daïy giaùo lyù vaø rao giaûng
Tin Möøng nhö theá naøo: perspicuitas, lenitas, fiducia, prudentia (soá
81) - ñoù laø vôùi
söï roõ raøng - thaùi ñoä hieàn laønh, khieâm toán - tín nhieäm
- khoân ngoan.
Noùi roõ raøng töùc laø trình baøy chaân lyù maïc khaûi caùch
deã hieåu cho ngöôøi thôøi nay. Ñoøi hoûi cuûa chuùng ta khoâng phaûi
trong vieäc trình baøy vaên chöông, lyù luaän, ñeà taøi,
nhöng laø chính phuïc caùc linh hoàn - Thaùi ñoä hieàn laønh,
khieâm toán giuùp chuùng ta hieåu bieát nhöõng lo laéng, nhöõng thaéc
maéc vaø nhöõng ñau khoå cuûa con ngöôøi: “Ta thöông ñaùm ñoâng
daân naøy“ (Lôøi Chuùa Gieâsu) -
Vôùi tín nhieäm: nghóa laø ñöøng bao giôø maát caùi nhìn
veà chaân lyù tuyeät ñoái vaø phoå quaùt do Chuùa maïc khaûi - chaân
lyù moïi ngöôøi öôùc mong, caû nhöõng ngöôøi xem ra khoâng quan
taâm, thuø ñòch hay laõnh ñaïm. - Söï khoân ngoan vaø löông tri,
ñöôïc Ñöùc Phaoloâ goïi laø “prudentia“ (söï ñaén ño, thaän
troïng) vaø Thaùnh Gregorioâ Caû goïi laø moät nhaân ñöùc cuûa nhöõng
ngöôøi can ñaûm.
ÑTC keát luaän: “Trong coâng vieäc naøy, traùch nhieäm naëng neà cuûa Thöøa taùc vuï giaùm muïc xuaát hieän trong taát caû söï khoù khaên cuûa noù. Chuùng ta phaûi caàu nguyeän moïi ngaøy, ñeå Chuùa Thaùnh Thaàn soi saùng chuùng ta, chuùng ta coù theå rao giaûng theo söï khoân ngoan cuûa Thieân Chuùa vaø khoâng theo söï khoân ngoan cuûa theá gian “ñeå Thaùnh giaù cuûa Chuùa Kitoâ khoâng trôû neân voâ hieäu“ (1 Cor 1,17). Chuùng ta laø “thaày daïy Chaân lyù“. Thaày daïy Chaân lyù khoâng bao giôø ngöøng khaån xin “ôn Chuùa ñeå thaáy troïn caû ñôøi soáng, vaø xin ôn söùc maïnh ñeå noùi leân chaân lyù caùch hieäu nghieäm“.