Trình baøy Toâng thö -Töï saéc veà Bí tích Hoøa giaûi

treân bình dieän thaàn hoïc

Prepared for Internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai

Radio Veritas Asia, Philippines

Trình baøy Toâng thö -Töï saéc veà Bí tích Hoøa giaûi, treân bình dieän thaàn hoïc.

Vaên kieän môùi cuûa ÑTC “Misericordia Dei“ coù tính caùch quan troïng veà Thaàn hoïc - Muïc vuï - vaø Luaät phaùp. Vì theá ÑHY Ratzinger  ñaõ trình baøy veà phöông dieän Thaàn hoïc - ÑHY Medina Estevez  noùi veà  Muïc vuï, vaø Ñöùc TGM Herranz veà luaät phaùp. Baøi thôøi söï naày xin thuaät laïi baøi thuyeát trình cuûa ÑHY Toång tröôûng Boä Giaùo lyù ñöùc tin, nhaén maïnh ñeán khía caïnh thaàn hoïc.

Tröôùc heát ÑHY Toång tröôûng Boä Giaùo lyù ñöùc tin nhaéc laïi raèng: Trong Toâng thö beá maïc Naêm Ñaïi Toaøn xaù “Khôûi ñaàu ngaøn naêm môùi” (“Tertio Millennio ineunte”, ÑTC ñaõ nhaán maïnh ñeán vieäc canh taân Giaùo hoäi qua Bí tích Hoøa giaûi trong luùc böôùc vaøo Ngaøn naêm thöù ba. Vì theá Toâng thö-Töï saéc “Misericordia Dei” cuõng ñöôïc ñaët trong boái caûnh naøy vaø cuï theå hoùa moät soá khía caïnh quan troïng cuûa vieäc thöïc haønh Bí tích Hoøa giaûi, treân bình dieän thaàn hoïc - muïc vuï vaø luaät phaùp.

Khía caïnh thöù nhaát ñöôïc ÑHY nhaéc laïi laø vieäc xöng toäi caù nhaân. Tuy  toäi loåi cuûa moãi ngöôøi coù lieân heä vaø aûnh höôûng ñeán ñôøi soáng xaõ hoäi, nhöng traùch nhieäm chính vaãn laø “caù nhaân“, vaø nhö vaäy vieäc tha thöù cuûa Thieân Chuùa cuõng hoaøn toaøn coù tính caùch cho chính caù nhaân. ÑHY quaû quyeát nhö sau: “Thieân Chuùa bieát moãi moät ngöôøi, goïi hoï baèng chính teân  vaø cöùu ñoä hoï, neáu hoï sa ngaõ trong toäi loãi. Trong caùc Bí tích khaùc, Chuùa noùi thaúng vôùi moãi moät ngöôøi; nhöng trong bí tích Hoaø Giaûi, thì tính caùch caù nhaân ñöôïc bieåu loä roõ raøng hôn nöõa. Ñieàu naøy aùm chæ  ñeán caùc yeáu toá taïo thaønh Bí tích: vieäc xöng toäi caù nhaân vaø vieäc tha thöù cho chính ngöôøi saùm hoái“.

Vì theá, vieäc  ban pheùp giaûi toäi taäp theå laø moät hình thöùc ñaëc bieät khaùc thöôøng vaø chæ coù theå thi haønh trong moät soá tröôøng hôïp khaån caáp nhaát ñònh. Do nhöõng laïm duïng cuûa vieäc ban bí tích  giaûi toäi taäp theå, trong nhöõng thaäp nieân vöøa qua, vieäc xöng toäi caù nhaân xem ra bò lu môø vaø ñi vaøo côn khuûng hoaûng traàm troïng. Vaø neáu khoâng coù nhöõng bieän phaùp ngaên chaën, vieäc xöng toäi caù nhaân seõ daàn daàn bieán maát.

ÑHY giaûi thích theâm nhö sau: Khi ÑTC  muoán bôùt laïi vieäc ban pheùp giaûi toäi  taäp theå, thì chaéc chaén coù ngöôøi ñaët ra caâu hoûi:  Bí tích Hoøa giaûi trong caùc theá kyû ñaõ bò nhieàu bieán ñoåi;  vì theá vieäc ban pheùp giaûi toäi taäp theå cuõng naèm trong nhöõng bieán ñoåi naøy. ÑHY traû lôøi: Dó nhieân trong caùc theá kyû,  thöïc söï ñaõ coù nhieàu thay ñoåi, nhöng yeáu toá caù nhaân vaãn luoân luoân laø yeâu toá chính cuûa Bí tích naøy.

Ñeå giaûi thích, ÑHY Ratzinger tröng laïi giaùo lyù cuûa Coâng ñoàng chung Trento (1545-1563). Caùc Nghò phuï ñaõ hieåu roõ meänh leänh cuûa Chuùa Gieâsu trao cho caùc moân ñeä luùc Ngaøi laäp Bí tích Hoøa giaûi: “Caùc con haõy laõnh nhaän Chuùa Thaùnh Thaàn. Caùc con tha toäi cho ai, thì ngöôøi ñoù ñöôïc tha. Caùc con caàm buoäc ai, thì ngöôøi ñoù bò caàm buoäc“. Ñieåm then choát cuûa Lôøi Chuùa vöøa ñöôïc trích treân, laø do söï kieän naøy:  Chuùa trao phoù cho caùc moân ñeä vieäc löïa choïn thaùo gôõ hay caàm buoäc. Nhö vaäy caùc moân ñeä chæ laø duïng cuï “trung laäp“ (neutrale) cuûa söï tha thöù Thieân Chuùa. Noùi theå khaùc, Chuùa trao cho caùc ngaøi quyeàn phaân bieät, pheâ phaùn caùch khaùch quan,  vaø caùc ngaøi phaûi phaân bieät vaø pheâ phaùn töøng tröôøng hôïp. Vì theá, trong Bí tích Hoøa giaûi, caùc Nghò phuï nhaän ra roõ raøng tính caùch “thaåm phaùn“ (xeùt xöû). Nhö vaäy, chuùng ta thaáy: trong Bí tích Hoøa giaûi coù hai khía caïnh: khía caïnh Bí tích (do meänh leänh cuûa Chuùa, vöôït khoûi  quyeàn haønh cuûa caùc moân ñeä, vaø cuûa coäng ñoàng caùc moân ñeä cuûa Giaùo hoäi); khía caïnh khaùc  “trao traùch nhieäm veà quyeát ñònh”, vaø quyeát ñònh naøy phaûi ñöôïc ñöa ra moät caùch khaùch quan; vì theá phaûi coâng bình vaø trong yù nghóa naøy quyeát ñònh coù tính caùch xeùt xöû (thaåm phaùn). Nhö vaäy quyeàn xeùt xöû (thaåm phaùn) thuoâïc veà chính Bí tích vaø quyeàn thaåm phaùn naøy ñoøi moät cô caáu luaät phaùp veà phía Giaùo hoäi, nhöng dó nhieân luoân luoân phaûi höôùng veà baûn chaát cuûa Bí tích, veà yù muoán cöùu roãi cuûa Thieân Chuùa“.

ÑHY Ratzinger, toång tröôûng,  giaûi thích theâm nhöõ vaø  “Tính caùch Bí tích-thaåm phaùn naøy cuûa Bí tích Hoøa giaûi keøm theo hai söï kieän quan troïng naøy: Ñaây laø moät bí tích ñaëc thuø, khaùc bí tích Röûa toäi, moät ñaøng ñoøi phaûi coù quyeàn rieâng veà Bí tích, do ñoù quyeàn naøy lieân keát vôùi Chöùc Thaùnh (chöùc linh muïc) - ñaøng khaùc, neáu trong vieäc thi haønh quyeàn naøy coøn phaûi ñaùnh giaù, pheâ phaùn, nhö vaäy ñaõ quaù roõ raøng laø vò thaåm phaùn phaûi bieát söï vieäc ñang xeùt xöû. Trong khía caïnh luaät phaùp naøy, coù söï caàn thieát ngaám ngaàm cuûa vieäc toá caùo caù nhaân baèng vieäc keå laïi caùc toäi loãi cuûa mình, ñeå xin ôn tha thöù nôi Thieân Chuùa vaø nôi Giaùo hoäi,  bôûi vì toäi loãi ñaõ phaù huûy söï hieäp nhaát tình yeâu vôùi Thieân Chuùa,  ban cho trong Bí tích Röûa toäi . Khôûi söï töø ñaây,-- töø  Coâng ñoàng  Trento -- coù theå noùi leân raèng: vieäc xöng caùc toäi troïng  vaø töøng toäi troïng laø vieäc caàn thieát do “luaät Thieân Chuùa“ (jure divino). Boån phaän xöng toäi - Coâng ñoàng quaû quyeát - ñaõ ñöôïc thieát laäp bôûi chính Chuùa vaø laø moät yeáu toá taïo thaønh Bí tích. Vì theá, ÑHY keát luaän: “Thay theá vieäc xöng toäi caù nhaân baèng vieäc ban  pheùp giaûi toäi taäp theå khoâng ôû trong quyeàn haïn cuûa Giaùo hoäi. ÑTC nhaéc laïi cho chuùng ta trong Töï saéc môùi. Töï saéc noùi leân nhöõng hieåu bieát veà quyeàn haïn cuûa Giaùo hoäi vaø moái quan heä vôùi Lôøi Chuùa, nhöõng lôøi baét buoäc caû ÑTC nöõa.

Veà vieäc giaûi toäi taäp theå, ÑHY Toång tröôûng Boä Giaùo lyù Ñöùc tin giaûi thích: Chæ trong tình traïng caàn kíp, trong ñoù söï cuùu roãi cuûa con ngöôøi bò nguy hieåm, luùc ñoù vieäc giaûi toäi taäp theå ñöôïc laøm tröôùc, vaø vieäc xöng toäi caù nhaân ñöôïc hoaõn laïi ñeán luùc khaùc, nghóa laø ñeán luùc coù theå xöng toäi caù nhaân. Ñaây laø yù nghóa ñích thöïc cuûa vieäc giaûi toäi taäp theå. YÙ nghóa naøy ñaõ bò laøm lu môø vaø bò laïm duïng. Nhöng boån phaän cuûa Giaùo hoäi aán ñònh khi naøo cuõng coù tình traïng khaån caáp.

Sau nhöõng thaäp nieân vöøa qua, vieäc giaûi thích veà nhöõng lyù do cuûa tình traïng khaån caáp lan roäng ñeán möùc ñoä khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc nöõa. Vì theá, ÑTC  trong vaên kieän môùi naøy, ñaõ ñöa ra nhöõng chæ thò roõ raøng, phaûi ñöôïc aùp duïng trong chi tieát veà phía caùc Giaùm muïc.

ÑHY neâu leân caâu hoûi naøy: Nhö vaäy vaên kieän ñaët nhöõng gaùnh naëng môùi treân vai caùc tín höõu ö? Ngaøi traû lôøi: Hoaøn toaøn traùi ngöôïc laïi: tính caùch hoaøn toaøn caù nhaân  cuûa cuoäc soáng ngöôøi tín höõu phaûi ñöôïc baûo veä. Dó nhieân, vieäc toá caùo toäi loãi rieâng mình coù theå trôû neân naëng neà ñoái vôùi con ngöôøi, bôûi vì töï deïp  tính kieâu caêng  cuûa mình vaø ñaët noù tröôùc söï ngheøo naøn cuûa mình. Nhöng chính ñaây laø caùi chuùng ta caàn ñeán, caùi ñoùng kín chuùng ta trong söï cuoàng tín veà söï voâ toäi cuûa chuùng ta vaø nhö vaäy chuùng ta cuõng kheùp kín mình  tröôùc ngöôøi khaùc vaø ñoái vôùi ngöôøi khaùc nöõa. Trong phöông phaùp chöõa beänh, coù nhöõng ñoøi hoûi beänh nhaän phaûi chaáp nhaän, caû nhöõng  ñau ñôùn saâu xa vaø nhieàu luùc nguy hieåm nöõa. Trong Bí tích Hoøa giaûi, vieäc toá caùo toäi loãi rieâng ñöôïc ñaët trong tình thöông voâ bieân cuûa Thieân Chuùa. Caàn phaûi laøm coâng vieäc naøy moät caùch bình thaûn, trong tinh thaàn tín nhieäm cuûa con caùi Thieân Chuùa. Nhö vaäy vieäc xöng toäi trôû neân moät kinh nghieäm cuûa cuoäc giaûi phoùng, trong ñoù gaùnh naëng cuûa quaù khöù ñöôïc truùt khoûi vaø chuùng ta coù theå caûm thaáy mình treû laïi, nhôø ôn thaùnh Chuùa, Ñaáng ban laïi moãi laàn cho chuùng ta tuoåi xuaân xanh cuûa taâm hoàn.

Back to Home Page