Chöông trình vieáng thaêm muïc vuï cuûa ÑTC
taïi Azerbaijan vaø Bulgaria
Prepared for Internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Chöông trình
vieáng thaêm muïc vuï cuûa ÑTC taïi Azerbaijan vaø Bulgaria.
Thöù ba,
30/04/2002, Phoøng baùo chí Toøa Thaùnh cho phoå bieán chöông trình
chính thöùc cuûa chuyeán vieáng thaêm muïc vuï trong 5 ngaøy cuûa ÑTC
taïi hai Coäng hoøa Azerbaijan vaø Bulgaria. Hai Coäng hoøa naøy tröôùc
ñaây thuoäc Khoái Lieân xoâ, ñöôïc hoaøn toaøn ñoäc laäp,
Azerbaijan naêm 1991, vaø Bulgaria vaøo cuoái naêm 1989, sau khi cheá ñoä
Coäng saûn Lieân xoâ tan raõ. Daân cö Azerbaijan treân 7 trieäu, haàu
nhö hoaøn toaøn theo Hoài giaùo: 75% thuoäc moân phaùi Scites vaø 25%
moân phaùi Sunnites. Soá ngöôøi coâng giaùo quaù nhoû beù, khoâng ñaùng
keå, thuoäc moät giaùo phaän Giaùm quaûn Toâng Toøa Toøa thuû ñoâ
Baku. Taïi ñaây cuõng coù moät soá nhoû theo Giaùo hoäi Chính thoáng
Nga.
Coäng hoøa
Azerbaijan phong phuù veà khí ñoát (gaz) vaø ñaàu hoûa, khai thaùc töø
Bieån Caspio vaø ñöôïc baùn cho Theá giôùi Taây phöông. Azerbaijan
naèm giöõa Nga vaø Iran, nhöng vôùi caùi nhìn höôùng veà Turquie (Thoå nhó kyø), vì ngöôøi daân Azerbaijan noùi hai tieáng chính:
Azera vaø Turquie. Hieän nay Azerbaijan coøn moät vaán ñeà ñòa dö--chính
trò chöa ñöôïc giaûi quyeát döùt khoaùt: Vaán ñeà mieàn Nagorny
Karabakh. Ñaây laø mieàn nuùi naèm saùt beân Coäng hoøa Armenie vaø
daân cö mieàn naøy, ña soá laø ngöôøi Armenie. Naêm 1988 ñeán 1992
Karabakh ñaõ trôû thaønh chieán tröôøng ñaãm maùu giöõa ña soá
Armenie ñöôïc chính phuû Armenie (--Everan laø thuû ñoâ Armenie )-- uûng hoä vaø
thieåu soá do Chính phuû Azerbaijan--
( thuû ñoâ laø Baku)-- haäu thuaãn . Trong saùu naêm chieán tranh, coù
töøng ngaøn ngöôøi cheát vaø khoaûng treân 10 ngaøn ngöôøi di taûn.
Sau cuøng, ñöôïc Nga uûng hoä, ña soá Armenie ñaõ chieán thaéng, vaø
trong thöïc teá, Karabakh bò taùch khoûi Azerbaijan. Ngaøy nay, khoâng
coøn tieáng suùng nöõa, nhöng taïi mieàn tranh chaáp naøy, nhöõng ngöôøi
quoác gia Armenie vaãn tieáp tuïc laøm aùp löïc ñeå Karabakh trôû laïi
vôùi quoác gia meï laø Armeâni. Traùi laïi, phe quoác gia Azerbaijan
khoâng cam chòu maát phaàn ñaát cuûa mình. Tình hình vaãn coøn ñe
doïa. Töông lai seõ ra sao, khoâng ai bieát.
Coäng hoøa
Bulgaria - Sau Rumania vaø Georgia, -- ñöôïc vieáng thaêm naêm 1999; Hy
laïp, Ukraine vaø Armenie ñöôïc vieáng thaêm
naêm 2001, Bulgaria laø quoác gia thöù saùu thuoäc Chính thoáng
Ñoâng AÂu ñöôïc Ñöùc Gioan Phaoloâ II vieáng thaêm.
Bulgaria, töø naêm
1925 ñeán 1934, ñaõ coù quan heä ngoaïi giao vôùi Toøa Thaùnh vaø
Ñöùc TGM Angelo Giuseppe Roncalli, sau naøy leân laøm Giaùo Hoaøng vôùi
teân hieäu laø Gioan XXIII (1958-1963), ñaõ laø ñaïi dieän ñaàu
tieân cuûa Vatican caïnh chính
phuû Sophia, thuû ñoâ cuûa Bulgaria. Ngaøi ñaõ nhaéc ñeán Bulgaria
nhieàu laàn, vì ñaây laø ñieåm quan troïng ñeå môû moät caùi nhìn
roäng raõi veà caùc moái quan heä vôùi caùc Giaùo hoäi Chính thoáng
taïi mieàn Ñoâng AÂu. Chaéc chaén trong chuyeán vieáng thaêm tôùi ñaây,
Ñöùc Gioan Phaoloâ II seõ nhaéc laïi söï quan troïng cuûa vieäc ñoái thoaïi
ñaïi keát giöõa caùc ngöôøi coâng giaùo vaø chính thoáng. Bulgaria
haõnh dieän vì vaãn coi hai Thaùnh Toâng ñoà Cirillo vaø Methodio, hai vò thaùnh rao giaûng Tin Möøng tieân khôûi cho caùc
daân toäc Slavoâ, laø ngöôøi daân cuûa mình (-- thöïc söï hai Thaùnh
laø ngöôøi Hy laïp) --. Haèng naêm, Daân toäc Bulgaria, coâng giaùo
cuõng nhö chính thoáng, möøng leã hai Thaùnh Toâng ñoà
Cyrillo vaø Meâtodioâ raát long troïng.
Daân cö Bulgaria
goàm gaàn 12 trieäu, ñaïi ña soá thuoäc Giaùo hoäi chính thoáng (khoaûng 85%)- Hoài giaùo khoaûng 13% - Coâng giaùo chæ coù khoaûng 85
ngaøn tín höõu, thuoäc hai leã nghi Latinh vaø Bizantin - Tin laønh
khoaûng 80 ngaøn vaø Do thaùi giaùo 5 ngaøn. Khaùc haún vôùi Rumania
vaø Ukraine, taïi Bulgaria khoâng coù nhöõng tranh chaáp haàu nhö khoâng
theå vöôït qua, giöõa caùc
ngöôøi chính thoáng vaø coâng giaùo theo leã nghi Bizantin (thöôøng
ñöôïc goïi laø “nhöõng nguôøi hieäp nhaát vôùi Roma”).
Sau ñaây laø chöông trình chính thöùc cuûa chuyeán vieáng thaêm thöù quoác teá thöù 96 cuûa ÑTC taïi Azerbaijan vaø Bulgaria:
Thöù tö 22/05/2002 - Töø Roma, ÑTC leân ñöôøng ñi Azerbaijan. Maùy bay ñaùp xuoáng saân bay thuû ñoâ Baku, vaøo chieàu 22. Sau leã nghi tieáp ñoùn taïi ñaây, ÑTC kính vieáng Ñaøi chieán só hy sinh vì neàn ñoäc laäp quoác gia vaø sau ñoù, ngaøi ñeán vieáng thaêm xaõ giao Toång thoáng, vaø taïi Phuû Toång Toång thoáng, ÑTC gaëp caùc Vò laõnh ñaïo toân giaùo, caùc vò ñaïi dieän chính phuû vaø moät soá nhaân vaät thuoäc giôùi chính trò, vaên hoùa vaø ngheä thuaät.
Moät môùi laï cuûa laàn vieáng thaêm Azerbaijan: ñoù laø laàn thöù nhaát trong caùc chuyeán vieáng thaêm quoác teá, ÑTC nghæ ñeâm taïi moät khaùch saïn, vì taïi Azebaijan khoâng coù Toøa Giaùm muïc vaø cuõng khoâng coù Truï sôû cuûa Toøa Söù Thaàn. Tröôùc ñaây, khi vieáng thaêm Armenie, ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaùp laïi lôøi môøi cuûa Ñöùc Giaùo chuû Armeùnie, ñeán nghæ taïi moät Toøa nhaø trong khu vöïc cuûa Toøa Giaùo chuû.
Saùng thöù naêm
23/05/2002
- Ñieåm quan troïng nhaát cuûa chuyeán vieáng thaêm, ÑTC cöû haønh
thaùnh leã trong Toøa nhaø theå thao cuûa Thaønh phoá Baku cho Coäng ñoàng
nhoû beù Azerbaijan. Sau thaùnh leã, ÑTC vieáng thaêm giaùo xöù duy
nhaát cuûa Thaønh phoá, do caùc Cha Salesiens phuï traùch muïc vuï.
Ban chieàu
thöù naêm 23/05/2002 - ÑTC tieáp Vò laõnh ñaïo Hoài giaùo, ñaïi dieän Giaùo hoäi
Chính
thoáng vaø chuû tòch Coäng ñoàng Do thaùi taïi Thuû ñoâ. Sau ñoù,
ngaøi ñeán thaúng saân bay, ñeå
leân ñöôøng ñi Sophia, thuû ñoâ Bulgaria. Leã nghi ñoùn tieáp
dieãn ra taïi Quaûng tröôøng Alexander Nevski, cuûa
thuû ñoâ.
Thöù saùu
24/05/2002
- Sau thaùnh leã rieâng taïi Toøa Söù thaàn, ÑTC ñeán vieáng thaêm
xaõ giao Toång thoáng coäng hoøa Bulgaria. Roài ngaøi ñeán kính vieáng
Nhaø thôø chính Toøa Giaùo chuû, kính thaùnh Alexander Nevski - Theo lòch
Chính thoáng, hoâm nay laø ngaøy leã hai Thaùnh
Toâng ñoà daân toäc Slavoâ, Cirillo vaø Methodio, ÑTC kính vieáng
vaø ñaët voøng hoa beân Ñaøi kính hai Thaùnh truyeàn giaùo cuûa Daân
toäc Slavoâ, tröôùc Thö vieän quoác gia. Ban saùng keát thuùc baèng
cuoäc gaëp gôõ Ñöùc Giaùo chuû Chính thoáng, Ñöùc Maxim vaø Thaùnh
Hoäi nghò Chính thoáng Bulgaria.
Ban chieàu
thöù saùu 24/05/2002, taïi
Toøa nhaø Vaên hoùa, ÑTC tieáp ñaïi dieän Coäng ñoàng Do thaùi, theá
giôùi Vaên hoùa, Khoa hoïc vaø Ngheä thuaät.
Thöù baåy -
25/05/2002 - Ban saùng, ÑTC ñeán haønh höông taïi Ñan vieän Thaùnh Gioan
ôû Rila, trung taâm cuûa cheá ñoä Doøng Tu Bulgaria. Taïi ñaây, ÑTC
gaëp rieâng Thuû töôùng chính
phuû Bulgaria.
Ban chieàu thöù baûy 25/05/2002, trôû veà Sophia baèng tröïc thaêng, ÑTC tieáp Ñai dieän Hoài giaùo vaø moät soá ñaïi dieän caùc Giaùo hoäi Tin Laønh.
Vaøo xeá chieàu, ÑTC kính vieáng Nhaø thôø chính toøa Coâng giaùo leã nghi Latinh, daâng kính Thaùnh Giuse vaø nhaø thôø chính toøa leã nghi Bizantin-Slavo, kính Ñöùc Trinh Nöõ Maria nghæ yeân (qua ñôøi).
Ngaøy cuoái cuøng,
Chuùa nhaät 26/05/2002 - Ban saùng ÑTC ñeán Plovdiv, Thaønh phoá lôùn thöù
hai cuûa Bulgaria, ñeå cöû haønh thaùnh leã taïi Quaûng tröôøng
trung taâm Thaønh phoá. Trong Thaùnh leã, ÑTC toân phong ba Vò Töû ñaïo, bò gieát thôøi kyø coäng saûn, leân baäc Chaân phöôùc.
Ban chieàu Chuùa Nhaät 26/05/2002, ÑTC gaëp gôõ giôùi treû trong nhaø thôø Thaùnh Louis cuûa Ngöôøi Phaùp. Sau ñoù, cuõng töø Plovdiv, ÑTC ñi thaúng saân bay, leân ñöôøng trôû veà Roma. Keát thuùc chuyeán vieáng thaêm quoác teá laàn thöù 96 trong voøng 23 naêm laøm Giaùo Hoaøng. Cuõng neân nhaéc laïi: Ngaøy 18 thaùng 5 naêm 2002, ÑTC thoï 82 tuoåi. Vôùi tuoåi naøy, ngaøi vaãn caàm gaäy chaên chieân ñi khaép theá giôùi ñeå rao giaûng Tin Möøng cho caùc daân toäc. Sau chuyeán vieáng thaêm Azerbaijan vaø Bulgaria, ÑTC chuaån bò leân ñöôøng ñi Canada, ñeå chuû toïa Ngaøy Theá giôùi Thanh nieân thöù XVII taïi Toronto vaøo cuoái thaùng baåy naêm 2002, vaø sau ñoù, ngaøi ñeán Thaønh phoá Mexicoâ ñeå chuû toïa Leã nghi phong Hieån Thaùnh. Ngaøy hoâm sau, bay sang Thaønh phoá Guatemala cuõng ñeå chuû toïa Leã nghi Phong Hieån thaùnh. Thaùng 8 naêm 2002, ÑTC trôû laïi vieáng thaêm muïc vuï laàn thöù taùm, taïi Ba lan.