Töông lai Giaùo hoäi Hoa kyø
ôû nôi caùc ngöôøi di daân vaø tò naïn
ñeán töø Chaâu AÙ vaø Thaùi bình döông
Prepared for Internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Töông lai Giaùo
hoäi Hoa kyø ôû nôi caùc ngöôøi di daân vaø tò naïn ñeán töø
Chaâu AÙ vaø Thaùi bình döông.
Caùch ñaây gaàn
traêm naêm, soá ngöôøi coâng giaùo vaø ngöôøi di daân töø AÙi nhó
lan hoaëc ngöôøi YÙ ñeán Hoa kyø laäp nghieäp baèng nhau. Luùc ñoù
laø thôøi Ellis Island, cöûa vaøo trong quoác gia ñaày höùa heïn ñoái
vôùi töøng trieäu ngöôøi di daân ñeán töø Chaâu AÂu. Cuõng laø
thôøi cuûa Meï Cabrini vaø cuûa Ñöùc Giaùm muïc Scalabrini, caû hai
laø ngöôøi YÙ, saùng laäp Tu hoäi chuyeân
lo muïc vuï cho caùc ngöôøi di daân, caùch rieâng nguôøi daân YÙ,
haàu heát laø coâng giaùo. Thôøi ñoù, caùc vò chuû chaên Giaùo hoäi
Hoa kyø lo ngaïi nhieàu, bôûi vì ña soá caùc ngöôøi di daân, tröø
ngöôøi YÙ, thuoäc Giaùo hoäi Tin Laønh. Nhöõng ngöôøi
di daân goác Taây ban nha vaø noùi tieáng Taây ban nha
luùc ñoù thuoäc thieåu soá, nhöng laïi laø moät thieåu soá
hoaït ñoäng vaø suøng ñaïo hôn caû, soáng raûi raéc taïi caùc Tieåu
Bang cuûa Hieäp chuûng quoác, khaùc haún ngaøy nay. Ngaøy nay, soá ngöôøi
noùi tieáng Taây ban nha taïi Hoa kyø khoaûng hôn 20 trieäu. Ñaây laø
moät trong caùc vaán ñeà muïc vuï lôùn lao cuûa Giaùo hoäi Hoa kyø.
Ngaøy nay, caùc
Giaùm muïc Hoa kyø laïi coù moät thaùch ñoá môùi veà giaùo hoäi vaø
muïc vuï, töùc laø vieäc ñoùn tieáp vaø hoäi nhaäp caùc coäng ñoàng
di daân ñeán töø Chaâu AÙ vaø caùc mieàn khaùc nhau cuûa Thaùi Bình
döông. Ñaây laø moät söï hieän dieän moãi ngaøy moãi lôùn maïnh.
Trong nhöõng tuaàn vöøa qua, caùc vò chuû chaên Giaùo hoäi Hoa kyø
ñaõ göûi moät thö muïc vuï cho coâng ñoàng coâng giaùo trong nöôùc,
vôùi tít ñeà: “Söï hieän
dieän cuûa ngöôøi AÙ Chaâu vaø Thaùi Bình Döông: söï Hoøa Hôïp
Trong Ñöùc Tin” (Asian and Pacific Presence: Harmony in Faith).
Ñaây laø ñeà
taøi ñöôïc caùc Giaùm muïc quan taâm raát nhieàu. Tuaàn leã di daân
ñöôïc toå chöùc taïi Hoa Kyø, töø
moàng 6 ñeán 12 thaùng Gieâng naêm 2002 naøy, vôùi chuû ñeà:
“Ñöôïc Môøi Goïi Ngoài Chung Moät Baøn” (Called to One Table). Moät
saùng kieán ñeán vaøo nhöõng luùc bi thaûm cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi,
chính trò, quaân söï, kinh teá cuûa Hoa kyø, gaây neân do bôûi vuï
khuûng boá gheâ sôï ngaøy 11 thaùng 9/2001 vöøa qua taïi New York vaø
Washington. Ñaây laø moät veát thöông quaù saâu roäng nôi taâm hoàn
vaø theå xaùc ngöôøi daân Hoa kyø. Nhöng veát thöông naøy laïi laøm
cho ngöôøi daân Hoa kyø, baát cöù thuoäc khuynh höôùng chính trò,
chuûng toäc hay toân giaùo naøo, ñeàu ñoaøn keát chaët cheõ chung
quanh vò laõnh ñaïo quoác gia, ñeå cuøng nhau ñoái phoù vôùi tình
traïng môùi.
Bieán coá khuûng
khieáp ngaøy 11
thaùng 9 (naêm 2001),
ñaët ra vaán ñeà veà ñoùn nhaän vaø hoøa ñoàng vôùi caùc
ngöôøi di daân, ngöôøi
tò naïn ngoaïi quoác vaøo xaõ hoäi Hoa kyø. Ñaây laø nhöõng
ñeà taøi phöùc taïp cuûa moät quoác gia hôïp thaønh bôûi nhieàu
chuûng toäc, vaên hoùa vaø toân giaùo... Trong luùc naøy, moïi ngöôøi
chæ nghó ñeán nhöõng thôøi an ninh
xa xöa, vaø hoï muoán döïng leân nhöõng böùc töôøng ngaên
caùch, ñöa ra nhöõng bieän phaùp kieåm soaùt chaët cheõ hoaëc giôùi
haïn vieäc tieáp ñoùn caùc ngöôøi ngoaïi quoác. Trong soá naøy, caùc
ngöôøi Chaâu AÙ, nhaát laø nhöõng ngöôøi Chaâu AÙ töø caùc quoác
gia AÙ Raäp vaø Hoài Giaùo, hôn caùc daân toäc khaùc, bò nghi ngôø,
bò kyø thò lo sôï vaø baát khoan dung.
Ñöùc Giaùm muïc Giaùo phaän Camden, Ñöùc Cha Nicholas Di Marzio, chuû tòch UÛy Ban cuûa HÑGM Hoa kyø veà Di daân, trong moät böùc thö göûi cho caùc coäng ñoàng coâng giaùo, trong boái caûnh cuûa Tuaàn leã hoïc hoûi veà chuû ñeà “Ñöôïc môøi goïi ngoài ñoàng baøn” (Called to One Table) ñaõ vieát nhö sau: “Chuùng ta heát thaûy ñöôïc môøi goïi ñoùn nhaän caùc anh chò em môùi ñeán - di daân hay tò naïn - treân Ñaát nöôùc chuùng ta, vì moät lyù do ñôn giaûn vaø quan troïng laø: taát caû moïi ngöôøi, ñeán töø caùc nôi khaùc nhau, vôùi ngoân ngöõ, vaên hoùa, truyeàn thoáng vaø toân giaùo khaùc nhau, ñeàu laø anh chò em chuùng ta. Trong boái caûnh naøy, böùc thö muïc vuï veà ñeà taøi: söï hieän dieän cuûa ngöôøi daân AÙ Chaâu vaø Thaùi Bình Döông, cuõng ñöôïc gôûi keøm theo, neâu cao vaán ñeà daân soá:
- Caùc coäng ñoàng Chaâu AÙ ñang gia taêng maïnh meõ. Hieän nay coù 12 trieäu ngöôøi daân Chaâu AÙ vaø hôn moät trieäu ngöôøi khaùc ñeán töø mieàn Thaùi bình döông, ñöôïc taäp trung taïi California, Hawai, Illinois, Texas, New Jersy vaø New York.
- Trong khoaûng thôøi gian töø naêm 1990 vaø naêm 2000, ngöôøi daân Chaâu AÙ treân Ñaát Hoa kyø taêng tôùi 48%. Vaøo naêm 2010, seõ taêng gaáp hai laàn.
-
Trong naêm 1990,
soá ngöôøi coâng giaùo chæ chieám coù 2,6% saùnh vôùi soá
ngöôøi coâng giaùo Hoa kyø trong toaøn quoác, nhöng caùc ngöôøi
coâng giaùo Chaâu AÙ ñaõ cung caáp cho Giaùo hoäi Hoa kyø tôùi 9%
con soá phong chöùc linh muïc. Coù vò chuû chaên ñaõ thuù nhaän raèng:
Neáu khoâng coù caùc chuûng sinh Vieät nam vaø Chaâu AÙ, chuûng vieän
cuûa giaùo phaän ñaõ phaûi ñoùng cöûa roài.
Caùc ngöôøi di
daân môùi ñeán treân Ñaát Hoa kyø thuoäc 53 quoác gia Chaâu AÙ khaùc
nhau, (Trung quoác,
Philippines, AÁn ñoä, Vieät nam chieám con soá ñoâng hôn caû)
vaø töø 26 quoác gia thuoäc vuøng Thaùi Bình döông. Caùc ngöôøi
môùi ñeán mang theo ngoân ngöõ
, truyeàn thoáng, vaên hoùa khaùc nhau vaø taát caû caùc toân
giaùo lôùn: Kitoâ giaùo, Phaät giaùo, Hoài giaùo, AÁn giaùo, Laõo
giaùo, Khoång giaùo... Ñòa vò xaõ hoäi cuõng raát khaùc nhau: töø
caùc nhaø khoa hoïc ñeán caùc ngöôøi noâng thoân, töø giai caáp tröôûng
giaû ñeán anh em thôï thuyeàn,
haàu heát ñeán leùn luùt. Cuõng coù nhöõng coäng ñoàng ñeán laäp
nghieäp taïi Hoa kyø, töø moät traêm naêm nay, nhö coäng ñoàng caùc
ngöôøi Trung quoác, ôû mieàn Bôø Bieån Phía Taây cuûa Hoa Kyø.
Trong böùc thö
muïc vuï, caùc Giaùm muïc xaùc nhaän raèng: ngöôøi daân Chaâu AÙ
ñem ñeán Hoa kyø nhieàu kho taøng vaên hoùa vaø thieâng lieâng, nhö:
söï quan troïng cuûa gia ñình, tình yeâu ñoái vôùi söï soáng, söï
toân troïng caùc ngöôøi giaø caû, loøng suøng ñaïo saâu xa, nhieàu
truyeàn thoáng ñaïo ñöùc vaø
suøng kính bình daân, yù nghóa veà söï thaùnh thieâng, söï hoøa hôïp
vôùi Thieân Chuùa, vôùi con ngöôøi. Chöông trình muïc vuï khôûi
ñoäng töø ñieåm naøy: caùc ngöôøi coâng giaùo Chaâu AÙ yeâu caàu
ñöôïc trôû neân ngöôøi chuû choát cuûa söù vuï - goàm hai khía
caïnh: rao giaûng Tin Möøng vaø
thaêng tieán con ngöôøi. Hoï
muoán hoøa ñoàng vaøo xaõ hoäi Hoa kyø, nhöng khoâng maát ñi caên cöôùc
vaên hoùa, ngoân ngöõ, phuïng töï vaø nhöõng suøng kính toát laønh
vaãn coù. Vì theá caàn phaûi coù söï huy ñoäng toaøn Giaùo hoäi
trong ba cuoâïc ñoái thoaïi: lieân toân, lieân vaên hoùa, vaø xaõ hoäi-kinh
teá ñoái vôùi caùc ngöôøi ngheøo.
Caùc Giaùm muïc keát thuùc böùc thö muïc vuï baèng lôøi raát yù nghóa sau ñaây: “Chuùa Gieâsu laø ngöôøi Chaâu AÙ (--ñieåm naày ñaõ ñöôïc nhaán maïnh trong Thöôïng Hoäi ñoàng GM veà Chaâu AÙ vaø trong vaên kieän “Giaùo Hoäi taïi AÙ Chaâu” (Ecclesia in Asia). Caùc Giaùm muïc chôø ñôïi moät Muøa Xuaân môùi cho Giaùo hoäi taïi Hoa kyø töø nhöõng anh chò em di daân Chaâu AÙ vaø Thaùi Bình Döông.