Hoäi Nghò caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Chaâu Phi

taïi ñaûo Mauritius

Prepared for Internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai

Radio Veritas Asia, Philippines

Hoäi Nghò caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Chaâu Phi taïi ñaûo Mauritius.

Hoäi nghò caùc HÑGM Chaâu phi, goàm caùc quoác gia cuûa Luïc ñòa vaø  ñaûo Madagascar (--- ñöôïc goïi taét laø Scecam hay Secam: Symposium des Confeùrences Eùpiscopales d' Afrique et Madagasacr/ Symposium Episcopal Conferences Africa-Madagasacar ---), laø moät toå chöùc ñöôïc thaønh laäp töø nhieàu naêm, hoaït ñoäng maïnh meõ vaø coù moät tieáng noùi uy tín tröôùc daân chuùng vaø chính quyeàn. Nhöng caùc Giaùm muïc nhaän thaáy caàn phaûi ñöôïc bieán ñoåi thaønh moät cô quan, thöïc söï laø  “phaùt ngoân vieân “ cuûa Haøng Giaùm muïc Chaâu phi, veà caùc vaán ñeà “thôøi ñieåm khaån caáp “, coù khaû naêng haønh ñoäng vaø phaûn öùng  trong nhöõng luùc xaåy ñeán côn khuûng hoaûng taïi caùc nöôùc trong Luïc ñòa. Vì theá, Hoäi ñoàng thöôøng vuï ñöôïc trieäu taäp töø ngaøy thöù hai 12.11.2001, taïi ñaûo Mauritius ñeå thaûo luaän veà vaán ñeà ñöôïc neâu leân. Coâng vieäc cuûa Hoäi ñoàng thöôøng vuï ñöôïc keát thuùc  vaøo ngaøy 19 thaùng 11/2001.

Thöïc ra, tieán trình caûi caùch ñaõ ñöôïc khôûi söï töø laâu, do nhöõng ñoøi hoûi cuûa vieäc canh taân, trôû neân moãi ngaøy moãi khaån caáp hôn. Trong nhöõng ngaøy hoïp, Hoäi ñoàng thöôøng vuï  thaûo luaän veà “Instrumentum laboris “ (vaên kieän laøm vieäc) ñeå ñi ñeán vieäc caûi caùch thöïc söï Hoäi nghò (Symposium) caùc HÑGM Chaâu phi.

Theo chöông trình,  coù vieäc bieán ñoåi Hoäi nghò (Symposium) thaønh moät cô quan thöïc söï ñaïi dieän, baèng vieäc thieát laäp moät Toång Vaên Phoøng;  beân caïnh Vò Toång Thö kyù, seõ coù ba vò phoù Toång thö kyù ñaïi dieän cho ba tieáng noùi chính taïi Chaâu Phi: Anh, Phaùp, Boà ñaøo nha.

Ngoaøi ra, coøn caàn xuùc tieán söï hoaït ñoäng cuûa vaøi cô quan, nhö UÛy Ban Thaàn hoïc vaø Trung Taâm Thaùnh Kinh taïi Nairobi (thuû ñoâ Kenya): Coâng vieäc cuûa UÛy ban vaø Trung taâm naøy phaûi ñöôïc coi nhö coù giaù trò cho toaøn Luïc ñòa. Hôn nöõa, Hoäi ñoàng cuõng ñöa ra ñeà nghò naøy laø  trong nhöõng tröôøng hôïp khuûng hoaûng chính trò, kinh teá vaø xaõ hoäi, coù theå göûi  moät phaùi ñoaøn ñeán Quoác gia hay caùc Quoác gia lieân luïy, ñeå aán ñònh giôùi haïn vaø theå thöùc cuûa moät vieäc cöùu trôï coù theå laøm ñöôïc.

Vieäc caûi caùch ñöôïc loan baùo laø moät bieán ñoåi saâu xa. Tröôùc tình hình hieän nay cuûa Chaâu phi, bò ñeø beïp bôûi chieán tranh, bôûi caûnh ngheøo khoå, bôûi beänh taät vaø keùm phaùt trieån, caàn ñeán nhöõng toá giaùc vaø coâng vieäc khaån caáp veà thaêng tieán con ngöôøi veà phía Giaùo hoäi. Hai khía caïnh naøy (toá giaùc vaø thaêng tieán con ngöôøi) trong luùc naøy hôn luùc naøo heát khoâng theå taùch lìa nhau ñöôïc, nhö ñaõ noùi roõ trong vaên kieän ñöôïc coâng boá 6 thaùng 11/2001, sau Khoùa hoïp khoaùng ñaïi cuûa Symposium, dieãn ra trung tuaàn thaùng 10/2001 taïi Ghana.

Vaên kieän quan troïng naøy ñaõ do Ñöùc Cha Laurent Pasinya, TGM giaùo phaän Kisangani (Coäng hoøa daân chuû Congo-ex Zaire), chuû tòch Secam/Sceam, vaø Vò Toång thöù kyù Peter Lwaminda cuøng  kyù. Ñaây laø moät baûn phaân tích-toá giaùc, ñöôïc nghieân cöùu caån thaän vaø ñaày ñuû taøi lieäu veà tình hình hieän nay taïi Chaâu phi, trong ñoù phaùt xuaát moät vai troø môùi maø Giaùo hoäi phaûi laõnh nhaän. Trong hôn 100 khoaûn vaø 30 trang cuûa Vaên kieän, tình hình Chaâu phi hoaøn toaøn ñöôïc thaáy roõ tröôùc maét nhö moät taám hình chuïp. Vaên kieän neâu leân nhöõng lyù do noäi boä vaø nhöõng lyù do quoác teá, gaây neân nhöõng caûn trôû cho vieäc phaùt trieån Luïc ñòa Chaâu Phi. Trong caùc trang ñaàu, caùc Giaùm muïc noùi ñeán söï thieáu soùt vaø khaùc bieät veà kinh teá, hieän coøn ôû trong thôøi kyø thuoäc ñòa vaø do beân ngoaøi ñieàu haønh, nghóa laø “soáng trong nhöõng hoaøn caûnh, trong ñoù chuùng toâi tieáp tuïc saûn xuaát caùi chuùng toâi khoâng tieâu thuï vaø chuùng toâi tieâu thuï caùi chuùng toâi khoâng saûn xuaát“, qua vieäc nhaäp caûng nhöõng ñöôøng loái  chính trò phaùt trieån khoâng xöùng hôïp, ñöôïc ghi daáu  bôûi keá hoaïch luoân luoân leä thuoäc“. Trong caùc lyù do beân ngoaøi, ñöôøng loái chính trò cuûa caùc Quoác gia giaàu coù “khoâng traû ñuùng giaù cho nhöõng nguyeân lieäu cuûa caùc nöôùc ngheøo“ vaø “moùn nôï ngoaïi quoác: ñaây laø vaán ñeà coâng bình vaø baùc aùi, tröôùc khi laø vaán ñeà luaân lyù“.

Noùi toùm laïi, ñöôøng loái chính trò quoác teá vaø “hoøa bình do theá gian ban cho“  döïa treân nhöõng vuõ khí vaø treân nguyeân taéc “do ut des“ (coù ñi coù laïi). Caû hai ñöôøng loái naøy khoâng giuùp gì cho vieäc phaùt trieån ñích thöïc. Theâm vaøo hai ñöôøng loái naøy, caàn phaûi noùi ñeán söï kieän naøy laø nhieàu nöôùc khoâng coù “caên cöôùc quoác gia“ thöïc söï vaø vöõng chaéc; vaø giai caáp laõnh ñaïo chính trò khoâng coù khaû naêng, khoâng nghó ñeán “coâng ích“, maø chæ quan taâm ñeán giöõ vöõng quyeàn bính vaø nhöõng ích lôïi rieâng mình, gia ñình, beø phaùi.

Trong baûn phaân tích chi tieát veà tình hình Chaâu phi, phaùt xuaát moät vai troø môùi, maø Giaùo hoäi phaûi laõnh nhaän vaø thi haønh, tröôùc heát baèng vieäc caûi caùch Hoäi Ñoàng Caùc Giaùm Muïc PhiChaâu (Sceam/Seam). Giaùo hoäi phaûi nghieân cöùu, suy tö veà  nhöõng caên côù gaây neân chieán tranh taïi Luïc ñòa Chaâu Phi; Giaùo hoäi phaûi giaùo duïc ngöôøi daân, ñeå ñi ñeán nhöõng giaù trò cuûa tinh thaàn aùi quoác thöïc; Giaùo hoäi phaûi coå voõ tình lieân ñôùi, phaûi giuùp ñôõ ñeå xaây döïng moät xaõ hoäi daân söï laønh maïnh; Giaùo hoäi phaûi chieán ñaáu choáng naïn tham nhuõng, nhöõng baát coâng trong vieäc khoâng tröøng phaït nhöõng ngöôøi vi phaïm luaät phaùp.

Vaên kieän coøn nhaán maïnh ñeán quan nieäm veà Giaùo hoäi-gia ñình cuûa Thieân Chuùa (theo Toâng huaán  Haäu-THÑ veà Chaâu phi naêm 1994, “Giaùo Hoäi taïiChaâu Phi”  (Ecclesia in Africa).  Quan nieäm naøy phaûi ñöôïc phoå bieán vaø thöïc hieän treân moïi caáp baäc, baét ñaàu töø caùc giaùo xöù ñeán caùc Giaùo phaän, caùch rieâng taïi caùc quoác gia goàm nhieàu chuûng toäc, boä laïc, ngoân ngöõ  khaùc nhau, nhieàu luùc laø caên côù gaây nhöõng tranh chaáp vaø noäi chieán ñaãm maùu. Giaùo hoäi phaûi giaùo huaán caùc tín höõu veà vai troø môùi vaø traùch nhieäm cuûa ngöôøi giaùo daân trong caùc hoaït ñoäng traàn theá, ñeå hoï cuøng vôùi Giaùo hoäi ñem laïi cho Chaâu phi moät nieàm hy voïng môùi.

Back to Home Page